دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

شبکه اجتهاد: با پایان یافتن ثبت‌نام ششمین دوره انتخابات خبرگان رهبری، جمعی از اهل فضل و علم ثبت نام کردند. در این میان جماعتی که خود را فقه دان و خبره می‌دانند علی‌رغم میل باطنی شان ثبت نام نکردند و برای این کارشان هم مساله انحصارگرایی و محدودیت‌های نظام را پیش کشیده‌اند. همین مساله پرسش بنیادی در باب مشارکت داوطلبان خبرگان رهبری را پیش رو می‌گذارد. اصولا داوطلبان با چه رویکردی شایستگی شرکت در انتخابات خبرگان رهبری را پیدا می‌کنند؟ این پسش اساساً آن دسته از فقها و فقه خوانده‌هایی که باور به جدایی دین از سیاست و عدم مداخله …

شبکه اجتهاد: نکته مقدماتی در اسناد در تعریف کودک در خصوص مخاصمات مسلحانه: با مراجعه به اسناد حقوق بشردوستانه مخصوصأ کنوانسیون چهارم ژنو ١٩۴٩ مستفاد‌ می‌گردد که سن زیر ١۵ سال در زمره کودکان قرار‌ می‌گیرد. بر این اساس‌ می‌توان گفت که در حقوق بشردوستانه، اصولا ملاک سنی حمایت خاص از کودکان افراد کمتر از ١۵ سال هستند؛ علاوه بر آن در پروتکل اول ١٩٧٧ الحاقی به پیمان نامه‌‌های چهارگانه ژنو، در بند ٢ ماده ٧ سخن از ممنوعیت شرکت مستقیم کودکانی است که به سن ١۵ سال نرسیده‌اند و بین سنین ١۵ تا ١٨ سالگی اولویت با افرادی است …

شبکه اجتهاد: دکتر داود فیرحی را می‌توان یکی از گفتمان‌سازها و یکی از شبکه‌سازهای فکری جریان تجدّدخواه ایران دانست که اگرچه شاید روش او با امثال دکتر سروش متفاوت باشد، امّا مقصد و نتیجه کار آنها یکی بوده است. فیرحی، دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران، استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، عضو مدعوّ دانشگاه مفید قم و برخی مراکز علمی و مجامع دولتی، عضو شورای علمی و مشورتی دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، وزارت امور خارجه، مجمع تشخیص مصلحت و… بود. از جهت سیاسی نیز وی عضو مجمع محققین و مدرّسین حوزه علمیه قم، و از نظریه‌پردازان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً نقل قولی در برخی سایت‌ها در باب حق شهروندی و حکومتی دینی در نقد نظریه استاد فاضل لنکرانی پیرامون عدم برخورداری فرقه ضاله بهائیت از حق شهروندی و مستند بودن نظریه «الاسلام هو الحکومه» با آیه ۱۳ سوره شوری، منتشر گردیده است که برخی آن را باز نشر نموده‌‌‌‌‌‌اند. اگرچه ناقل، فردی مجهول به لحاظ علمی و وثاقت رجالی است؛ لکن انتشار آن از سوی سایت مذکور، اقدامی غیر حرفه‌‌‌ای و غیر اسلامی در تأیید فرقه اسلام‌‌‌ستیز بهائیت و تخریب چهره اساتید و فقهای مسلّم و انقلابی حوزه است. در این راستا مطالب پیش‌‌‌رو جوابیه‌‌‌ای است …

شبکه اجتهاد: کتاب قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام نوشته داود فیرحی  یکی از برجسته‌ترین پژوهش‌های حوزه اندیشه سیاسی اسلام در دوره معاصر است. فیرحی در کل کتاب به دنبال پاسخ به این پرسش بنادین است که: «ماهیت دانش سیاسی مسلمین که در دوره میانه تأسیس شده است، چیست؟». وی برای پاسخ به این پرسش، روش خاصی اتخاذ کرده‌ است که تلفیقی از سه جریان نظری در: تفکرات اسلامی، هرمنوتیک و برخی مفاهیم میشل فوکو است(ص۱۷). الگویی از تحلیل گفتمانی که در این کتاب به‌کار رفته است، نصّ دینی را همواره در مرکز دایره‌ی فرهنگ سیاسی مسلمانان قرار می‌دهد و …

شبکه اجتهاد: برخی از معممین حوزوی و غیر حوزوی عرفی‌گرا سالهاست که آگاهانه و نا آگاهانه تلاش می‌کنند دو گانه مرجعیت دینی و حکومت اسلامی را در افکار عمومی القا کنند. به زعم آنان مرجعیت دینی راه جدایی دین از سیاست و عدم دخالت دین در سیاست را می‌پیماید ولی حکمرانی دینی راه عدم جدایی و لزوم دخالت دین در سیاست را طی می‌کند. وقتی این دسته از حوزویان عرفی گرا بی‌هیچ سند و مدرکی چنین نسبت‌های ناروایی را به مراجع دینی حیّ و حاضر می‌دهند، طبیعی است که به خود اجازه دهند گذشتگان از علما و مراجع را همداستان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: همگرایی اسلامی میان شیعیان و اهل سنّت برای آزادسازی قبله نخست مسلمانان، باعث شده، صهیونیستها تحرّکات تفرقه‌گرای خود را بیشتر کنند؛ از سویی فلسطینیان را از خطر «گسترش تشیع» بترسانند و چهره مبارزان فلسطینی مرتبط با ایران را به عنوان «مزدوران ایران» و «گسترش دهندگان تشیع در فلسطین» تخریب کنند و از سوی دیگر به ایرانیان و شیعیان این گونه تلقین کنند که فلسطینی‌ها، ناصبی و دشمن اهل بیت(ع) هستند و نه تنها نباید به آنان کمک کرد بلکه این اراده خداست که ظالمان را به جان ظالمان بیاندازد و توسط یهود، فلسطینیان ناصبی بدتر از یهود …

شبکه اجتهاد: در طول سال گذشته، مجموعه‌های از مباحثات دربارۀ حجاب و نقش دولت دینی دربارۀ آن مطرح شده و جنبه‌های متفاوتی از این مسأله، آشکار گردیده است، اما در این میان، آقای مصطفی ملکیان در مصاحبه‌ای که چندی پیش انجام داده است، چهار اشکال را نسبت به حجاب و الزام دولتی به آن بیان کرده که تکرار همان پرسش‌ها و شبهه‌هایی است که تاکنون اظهار شده بودند. به‌طور معمول، روّیۀ ایشان بدین صورت است که به سراغ ریشه‌ها و پیش‌فرض‌های یک مسأله می‌رود و می‌کوشد با بیان پرسش‌های پیشینی، در منزلت آن تردید ایجاد کند. وی این منطق را …

شبکه اجتهاد: شیخ محمود شلتوت از عالمان مطرح اهل سنت و از شیوخ نامدار دانشگاه الازهر مصر است که عموم اندیشمندان و فضلای مسلمان، از مجاهدت‌های ایشان در حوزه گسترش وحدت میان امت اسلامی مطلعند. افزون بر این مهم (یعنی تلاش در جهت توسعه برادری و اخوت مسلمانان)، باید یادآور شد شیخ شلتوت به شدت اسرائیل ستیز نیز بوده است. چنانکه وقتی به شلتوت، خبری مبنی بر ارتباط محمدرضا پهلوی با اسرائیل، می‌رسد، وی که به شدت ناراحت شده بود، سعی می‌کند تا با ایجاد تحرکاتی، مانع استمرار روابط شاه ایران با رژیم صهیونیستی شود. از این رو ۲ نامه …

شبکه اجتهاد: سرزمین کوچک غزه تاریخی بزرگ دارد. این «مدینه طیبه بین الشام و مصر» (آثار البلاد و اخبار البلاد، زکریا بن محمد قزوینی، ص ۲۲۷) یکی از کهن‌ترین شهرهای جهان است. (المعالم الأثیره فی السنه والسیره، محمد محمدحسن شراب، ص ۲۰۹) برخی منابع، غزه و عسقلان را دو عروس خطه فلسطین نامیده‌اند (آثار البلاد و اخبار البلاد، ص ۲۲۷). بر پایه برخی گزارش‌های تاریخی، غزه زادگاه حضرت سلیمان نبی علی نبینا و آله و علیه الصلوه و السلام است. (الأنس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل، عبدالرحمن بن محمد ابوالیمن علیمی، ج ‏۲، ص ۱۳۶) این شهر یکی از مقاصد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از قواعد عام در وظیفه‎‌مندی حاکم، قاعده «دفاع از مسلمانان» است. این قاعده مکلفان را موظف می‌سازد در برابر هجوم دشمنان، از کیان اسلام و مسلمانان دفاع کنند. دفاع شیوه‌های مختلف دارد؛ دفاع با سخن و روشنگری، دفاع با حضور فعال در عرصه‌های اجتماعی همراه با کار فرهنگی، دفاع با سلاح اعم سرد و گرم و شیوه‌های متنوع دیگر. در مورد این قاعده و نسبت آن با تعلیم و تربیت، توجه به چند نکته لازم است. از قواعد واضح و مورد اتفاق، قاعده دفاع از مسلمین است. از ادله این قاعده استفاده می‌شود که دفاع از …

شبکه اجتهاد: قرن معاصر شاهد چند رخداد مهم است که هرکدام به جای خود موجب افتخار بشریت و نشانه رشد و تعالی تفکر انسانی بوده است. از جمله تشکیل جامعه ملل و سپس سازمان ملل و بالاخره اعلامیه جهانی حقوق بشر و از همه بالاتر با تصویب چهار کنواسیون ژنو و دو پروتکل الحاقی به آنها و تنظیم مقررات حقوق بشر دوستانه می‌باشد. جنگ، تجاوز و خونریزی هر چند به موجب قراردادهای منعقده پس از جنگهای جهانی ممنوع اعلام شد ولی به دلیل خوی تجاوزگری برخی افراد و وقوع درگیری‌های مسلحانه، جامعه بشری ‌به این فکر افتاد که اگر جنگی …

شبکه اجتهاد: رژیم صهیونیستی در طول حدود هشت دهه حضور خود به دو انباشت دست زده است: انباشت سلاح‌های هسته‌ای؛ به‌گونه‌ای که گاه ششمین کشور دارنده و توسعه‌دهنده این سلاح به شمار می‌رود و انباشت ظلم و ستم بر ملت محروم فلسطین. مبنای نظری دولت صهیونیسم در بخش دوم تبعیض‌نژادی، توهین به کرامت انسانی، محافظت از خود به هر قیمت و توجیه اخلاقی هر عمل ضد اخلاقی است. در این منطق‌نمای نامطبوع می‌توان کودک دو ساله را از پا درآورد؛ چون به احتمال، ۱۰ سال دیگر یک جنگجو بر ضد این رژیم خواهد بود!! قتل زنان، بی‌پناهان و دیگران مجاز …

اختصاصی شبکه اجتهاد: امروز حوزه‌های علمیه برخوردار از اساتید برجسته و مبرزی در حوزه‌های گوناگون علمی به‌ویژه در حوزه فقه و اصول هستند. دروس خارج فقه و اصول برجسته و عمیقی در حوزه علمیه در حال برگزاری است. تنوع و تکثر این دروس گاه موجب می‌شود طلاب جدید الورود در درس خارج دچار حیرت شده و نتواند به‌سادگی درس مطلوبی را انتخاب کند و همین امر موجب سردرگمی و از بین رفتن فرصت‌های خواهد بود. ازاین‌روی توجه و بازشناسی ویژگی‌های علمی دروس خارج امری ضروری است. از سوی دیگر این تکثر دروس برخاسته از تکثر مبانی و مناهج و گاه …

شبکه اجتهاد: جریان‌های مختلفی خود را مدعی پرچمداری اقتصاد اسلامی می‌دانند و گاهی یکدیگر را هم به ضدیت با اقتصاد اسلامی متهم می‌کنند. این جریان‌های فکری را می‌توان در دسته‌های زیر جای داد: ۱- نئولیبرال‌های مسلمان: برخی به‌واقع توهم اقتصاد اسلامی دارند و اندیشه اقتصاد سرمایه‌داری را با افزودن چند آیه و روایت، به‌عنوان اسلام ناب به خورد جامعه می‌دهند. من با برخی از این جماعت متوهم برخورد داشتم که فکر می‌کنند با خواندن ترجمه کتاب مکاسب اسلام‌شناس شده‌اند. این نئولیبرال‌های مسلمان بسیار خطرناک‌اند، مبانی نظریه‌پرداز آن‌ها اعتقاد به خدا و پیغمبر است، ولی مبانی نظریه آن‌ها مبانی الحادی نئولیبرال …

شبکه اجتهاد: برخی از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه پس از برگزاری نشست دوره‌ای بیانیه‌ای را امضاء و منتشر کردند. مفهوم محوری این بیانیه که غایت صدور آن چندان هم روشن نیست، عنوان «حوزه آزاد» است. اما خوب بود امضا کنندگان در مقدمه بیانیه شان مفهوم حوزه آزاد را توضیح می‌دادند. چون در هر چهار بند بیانیه از مراجع ذی‌ربط نسبت به توسعه حوزه و دروس حوزوی درخواست جلوگیری، ممنوعیت، حذف و محدودیت شده است: ممنوعیت برگزاری دروس سطوح عالی و خارج در مؤسسات و شهرک‌های اطراف قم، رشد بی‌رویه و غیر منطقی مؤسسات حوزوی، ممنوعیت برگزاری دروس …

شبکه اجتهاد: هر تمدن‌سازی‌ای، شاخص‌ها و الزامات خود را به‌همراه دارد. این الزامات ـ همان‌گونه‌که در بخش کار و تلاش نیز خواهد آمدـ هم مباحث انگیزشی و نظری را دربرمی‌گیرد و هم به ابعاد عینی و عملی و بیرونی توجه دارد. البته می‌توان در بحث الزامات، صرفاً به مباحث نظری پرداخت؛ اما به‌طور قطع، بدون توجه به ابعاد عینی، قابل تحقق نخواهد بود. بااین‌حال، چنین الزاماتی برای تحقق یک تمدن، از ضروریات است. درواقع مباحث نظری مقدمه‌ای است برای اینکه کاری عملی در جامعه صورت گیرد؛ زیرا به‌تعبیر صدر، کار، جوهر و پایه تمدن است و هر تمدنی بر شانه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای حق مسائل فقه معاصر، این پرسش مطرح می‌شود که آیا اساساً با قواعد اصولی فعلی می‌توان مسائلی نوپدید مانند حقوق شهروندی را حل کرد؟ حجت‌الاسلام دکتر محمدحسن موحدی ساوجی معتقد است این قواعد کافی است؛ اما باید برخی رویکردها نسبت به عملیات استنباط تغییر پیدا کند. رئیس دپارتمان الهیات دانشگاه مفید در این یادداشت شفاهی، تلاش دارد تا ظرفیت‌های دانش اصول فقه برای حل مسائل فقه حقوق شهروندی را واکاوی کند. آیا با قواعد اصول فقه فعلی می‎توان مسائل فقه و حقوق شهروندی را به نحوی حل کرد که نتیجه آن، گزاره‎های کارآمد فقهی باشد؟ پیش …

شبکه اجتهاد: چندسالی‌ است که با موج نوظهوری از اظهارنظرهای فقهی از سوی برخی افرادِ حوزوی مواجهیم که تفاوت‌های جوهری با اظهارنظرهای فقهیِ پیش از این دوران دارد. مهم‌ترین ویژگی این نوع فقاهت – که البته با تسامح آن را گونه‌ای فقاهت می‌نامیم- چهار مشخّصه است: ۱- انتخاب موضوع افرادی که در این حیطه به «پژوهشگر فقهی» شناخته شد‌ه‌اند، عموماً گرایش فکری‌شان به سمت جریان منوّرالفکری است که دغدغه‌ی اصلی‌اش «سکولاریزاسیون و عرفی‌سازیِ دین در جامعه‌ی ایران» است‌. این افراد هم بالتبع دقیقاً دست می‌گذارند روی موضوعات پرچالشی که ازقضا از مقتضیات زیستِ مدرن هستند و منجر به عرفی‌سازیِ دین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون شک بیان حضرت استاد ابوالقاسم علیدوست پیرامون هدفمند بودن شریعت اولا و معلّل بودن احکام برآنها امری متین و مسلّم است. لکن همانطور که مبین فرمودند نقطه ثقل بحث، تعیین نسبت مقاصد و استظهارات فقهی است. مسلم است که احکام تابع ملاکات هستند خواه ‌مرکز مصالح را متعلق احکام بدانیم مطلقاً یا خود احکام تاره. و نیز همانطور که منقح فرمودند مقاصد شریعت بر دوگونه کلان و خرد منقسم می‌گردد. بدون شک مقاصد خرد محصّل مقاصد کلان بوده و همواره مصلحت کلان از مصالح ‌خرد حاصل می‌شود. لذا تأثیر نصوص مبین مقاصد کلان در استظهار از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دولت مهدوی دولت معیار و چشم انداز آینده جهان در اندیشه سیاسی شیعی است. از این رو نوشتار حاضر در اضلاع مختلف این دولت و هندسه سیاسی آن راهنمای عمل در گذار بدان آینده محتمل خواهد بود. این چشم انداز راه‌ها و روندها را پیش روی معتقدان قرار داده و آن‌ها را در همان مسیر هدایت‌ می‌سازد. از این رو نگرش به دولت مهدوی بازتابی همه جانبه در زیست سیاسی امروزین جامعه شیعی‌ می‌تواند داشته باشد. تکثر سیاسی اجتماعی یکی از پرسه‌ها و مسائل در ساختار دولت عصر مهدوی است که پاسخ بدان تاثیری بسزا در جنبه‌ها …

شبکه اجتهاد: بیش از سه‌دهه است که جناب استاد سیدعلی شهرستانی در موضوعات مهمی چون فقه کلامى، عقاید، سیره و تاریخ اسلام، دفع شبهات، علوم قرآن و حدیث، قلم‌ می‌زند و اخیراً مجموعه تألیفات ایشان در ۲۳ جلد توسط عتبه مقدسه عباسیه به طبع رسیده است. امامت پژوهی و دفاع کلامی از مبانی و مواضع فقهی شیعه مهم‌ترین ویژگی‌ِ ایشان، در قالب فقه کلامی است. کتابشان (منع تدوین الحدیث) به هفت زبان ترجمه و حتی در مصر هم تجدید چاپ شده است؛ ترجمه انگلیسی اثر دیگرشان (جمع القرآن؛ نقد الوثائق و عرض الحقائق) در آستانه نشر است که قرار است …

شبکه اجتهاد: مدتی است که در برخی محافل حضوری و مجازی، اساتید و طلاب، عنوان «روش‌شناسی اجتهاد» را به کار‌ می‌برند و بر لزوم توجه به آن تأکید‌ می‌کنند و مزایا و فوائدی را برای آن برمی‌شمارند. بر اساس آن مقداری که مباحث و نوشته‌‌های پیرامون این عنوان را بررسی نموده، توجه به این مسئله لازم و ضروری است و اگر طلاب آن را رعایت کنند در کیفیت و سرعت تحصیل آن‌ها اثرگذار خواهد بود. اما نکته‌‌‌ای وجود دارد و آن توضیحی که در مورد «روش‌شناسی اجتهاد» و مزایای آن بیان‌ می‌شود، چیزی است که در علوم حوزوی بر عهده …

شبکه اجتهاد: آیا دستاوردهای سیاسی امام رضا(ع) در افق کنونی انسان معاصر کارآمدی دارد و می‌تواند به گره‌گشایی از چالش‌های انسان معاصر مددکار باشد یا خیر؟ تاکید ما این است که امام رضا(ع) با توجه به عصمت و علمی که دارند و در بالاترین سطح انسان‌شناسی هستند لذا روایات ایشان بهترین الگو برای استخراج سیره سیاسی کارآمد است و کاملا می‌تواند به رفع مشکلات نظری، اندیشه‌ای و عملی جامعه امروز ایرانی کمک کند. ائمه(ع) به خاطر اتصال به علم الهی و عصمت یک انسان‌شناس کامل هستند و به همه نیازهای او اشراف دارند لذا انواع نیازهای انسانی را در حوزه …

شبکه اجتهاد: یکی از بهترین توشه‌هایی که می‌توان در این مناسبت‌ها از زندگی امامان(ع) فراگرفت، مرور بر اخلاقیات ایشان است که خوشبختانه عالمان و محدثان شیعه، با عنایت به این مهم، در حد توان، به ثبت لحظات حساس زندگی آنان و فرمایشات‌شان در این عرصه پرداخته‌اند. در این یادداشت کوتاه به مناسبت، اشارتی به چند روایت اخلاقی در باره تواضع حضرت رضا علیه‌السلام خواهیم داشت. زمانی که امام رضا(ع)‌ به عنوان ولیعهد در خراسان زندگی می‌کرد، موقعیت سیاسی مهمی داشت و مورد احترام خاص و عام بود. ایشان به عنوان جانشین خلیفه وقت شناخته می‌شد و طبیعی بود که مردم، …

شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر افرادی تلاش می‌کنند تا هرمناسبت اسلامی را به سمت تقابل مذهبی سوق دهند. با این رویکرد چندسالی است عده‌ای موضوع مسموم و شهید شدن پیامبر اکرم(ص) به دست بعضی از زنان‌شان را مطرح کرده و مطالبی را دراین باره منتشر می‌کنند. در ادامه نقدی بر این مطالب خواهیم داشت: ۱. مهمترین دلیلی که برای این موضوع ارائه می شود استدلال به روایتی از کتاب تفسیر عیاشی است بدین مضمون  که عایشه و حفصه به پیامبر(ص) سم خورانده و آن دوعامل شهادت پیامبر(ص) بودند (تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص۲۰۰.) اما این روایت مرسل و بدون سند بوده …

شبکه اجتهاد: نوزدهم شهریور مصادف با چهل و چهارمین سالگرد درگذشت مرحوم آیت‌الله سید محمود طالقانی است. هر چند مشهور جریان شناسان نخستین جرقه اسلام سیاسی در ایران را حوادث پانزده خرداد ۱۳۴۲ می‌دانند؛ ولی نباید فراموش کرد که نخستین زندان سیاسی در ایران در دهه بیست آیت‌الله طالقانی است و نقش ایشان در شکل‌گیری اسلام سیاسی در ایران معاصر مورد بی‌مهری قاطبه جریان شناسان قرار گرفته است. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد نقش این بنیان گذار اسلام سیاسی در ایران اسلامی معاصر خواهیم پرداخت. یکم. او نخستین زندانی سیاسی در بین روحانیت بود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: متأسفانه امروزه به عناوین مختلف در مورد قانون الزام به حجاب شبهه افکنی می‌شود و گاهی شبهاتی از جانب برخی از تحصیل‌کردگان حوزوی القا می‌شود که باعث شگفتی و تأسف است. برخی از شبهات به نام دین و فقه مطرح می‌شود که خلاف بینات دین و فقه است. ازجمله می‌توان در همین راستا اظهارات جناب آقای مهدی مهریزی به‌عنوان محقق حوزوی را نام برد. ایشان در گفتگو با جماران بیان داشته هرچند اصل حجاب اجماعی است ولی حدود حجاب اجماعی نیست و یا گفته است در فقه اثری از حجاب الزامی وجود ندارد و نیز زنان در …

شبکه اجتهاد: «خلق تمدن» به تعبیری که امام موسی صدر دارد، یعنی خلق فرهنگ (اندیشه و تفکر و علوم و بعد نرم افزاری) و مدنیت (جلوه‌های بیرونی و عینی و ملموس) که مبتنی بر الزامات مختلفی است. از جمله مهم ترین الزامات عملی آن در دوره جدید، مشارکت و همراهی و حضور مردم و نخبگان و وجود پشتیبانی‌های مختلف از سوی دولت‌ها و نهادهای رسمی است. در این میان افزون بر توجه به ابعاد نظری، فلسفی و دینی این واقعه، داشتن تشکل و سازمان، واجد اهمیت بسیاری است. در واقعه پیاده روی اربعین بیشتر تشکل‌های موجود، تشکل‌های مردمی است و …

شبکه اجتهاد: از پایگاه مبانی استاد سید احمدمددی می‌توان دو ملاحظه و از اندیشه‌های استاد سید مهدی میرباقری می‌توان سه ملاحظه در باب فقه المقاصد را مطرح کرد. دراینجا دیدگاه‌های استاد علیدوست را در کتاب فقه و مصلحت مبنا قرار داده‌ایم. آنچه در ادامه می‌آید درک یکی از شاگردان دو استاد معظم است که ممکن است نیازمند اصلاح و تصحیح باشد. شاید بتوان ملاحظه اول را ناظر به مقام ثبوت مقاصد و حکم شرعی و ملاحظه دوم را ناظر به مقام اثبات (درک) آن دانست. استاد علیدوست بر این نکته تفطن دارند که نمی‌توان از مقاصد، به حکم شرعی رسید بلکه …