گزارش

حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی گفت: امروز بدون اغراق می‌توان به دنیا اعلام کنیم که فقه اهل البیت (علیهم‌السلام) تنها سفینه نجات بشریت از گرفتاری‌ها و امواج فتنه‌ها و کجی‌ها می‌باشد.

وقتی نسبت به مذاهب اسلامی بحث وحدت را مطرح می‎کنیم به معنای کوتاه آمدن مرزهای فکری و اعتقادات نیست، وحدت یعنی این‌که اختلافات ما موجب دشمنی نباشد و با مدارا کردن با دیگران، آنها را در مسیر هدف مشترکمان همراه کنیم. البته ما به زیارت عاشورا و جامعه کبیره اعتقاد و مداومت داریم و تک‌تک کلمات آن را مدلول آیات قرآن می‌دانیم.

امام موسی صدر در روز ۱۴ خرداد سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در شهر مقدس قم دیده به جهان گشود. پدر ایشان مرحوم آیت‌الله سید صدرالدین صدر، جانشین مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم و از مراجع بزرگ زمان خود بود. جد پدری ایشان مرحوم آیت‌الله سید اسماعیل صدر، جانشین مرحوم آیت‌الله میرزا حسن شیرازی و مرجع مطلق زمان خود، و جد مادری ایشان مرحوم آیت‌الله حاج آقا حسین قمی، جانشین مرحوم آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی و رهبر قیام مردم مشهد بر علیه رضا خان بود.

علما از قدیم با استفاده از جایگاهی که داشتند با تأسیس حوزه‌های علمیه، مقدمه تربیت نیروها و رهبران جوان و مبارز را فراهم کردند و انقلاب اسلامی حاصل مجاهدتهای طولانی مدت و همکاری علما و رهبران جوان بود.

ولایت فقیه از ابتدای عصر غیبت کبری در کتب فقها وجود داشت اما کسی از علمای شیعه فکر نمی‌کرد که روزی در چارچوب ولایت مطلقه فقیه، انقلابی شکل بگیرد؛‌ فقهای آن عصر تنها به این می‌اندیشدند که با ولایت فقیه چه نوع ارتباطی با حکومت‌های جائر باید داشته باشند.

حجت‌الاسلام سروش محلاتی: امام میراث فکری هزار ساله را به هم زد به همه‌ی شبهاتی که مطرح شد جواب داد. تن به ظلم دادن را حرام دانست و قیام امام حسین بدون عِدّه و عُدّه را نمونه و حجت برای همه معرفی کرد.

امام جمعه پردیسان قم، «اتحاد عمارت و ولایت» را مکمل بحث ولایت فقیه دانست و در توضیح این مطلب اظهارکرد: هر کجا امام است باید عمارت در خدمت آن باشد. یعنی دستگاه‌های مختلف اجرایی از دادگستری تا استانداری و... براساس مبانی اجتهادی باید زیر نظر امام جمعه باشد تا بسیاری از مشکلات فرهنگی و اقتصادی حل گردد.

وهابی‌ها هر آیه‌ای که موافق عقیده‌شان نیست با توجیه و تقدیر گرفتن به نفع خودشان تفسیر می‌کنند. جریان‌های تکفیری به جای اینکه عقیده خود را از قرآن و روایات بگیرند، می‌خواهند عقیده خود را با قرآن و سنت توجیه کنند.

آثار و قبور و اماکن مقدس اسلامی که با چه سختی بدست مسلمان در چهارده قرن حفظ شده بود به دست وهابی‌ها و تکفیری‌ها افتاد و اینگونه خراب و نابود شد. وهابیت از یک سو دم از اسلام می‌زنند ازسوی دیگر خلاف نص قرآن و اجماع مسلمین عمل می‌کنند.

می‌بینیم که از گوشه کنار جهان به داعش می‌پیوندند و گمان می‌کنند که به اسلام ملحق شده‌اند و حتی ناموس خود را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند، لذا ما به شیعه و سنی می‌گوییم که آگاه باشید گروه‌های تکفیری از ما نیستند و ما هم از آنها نیستیم.

وهابی‌ها می‌گویند قدرت غیبی مخصوص خداست و ادعای قدرت غیبی موجب کفر است در حالی که اینها اشتباه کرده‌اند چراکه ملاک توسل به ذات الهی است و شفاعت در بین مسلمانان، به استناد نص قرآن، به معنی واسطه بودن بین شخص و خداوند است.

استاد برجسته خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با اشاره به روایتی از سنن داود و صحیح بخاری از پیامبر اکرم(ص) گفت: بر مبنای کلام پیامبر(ص) که می‌فرماید «... رجلٍ مُسلمٍ أکفر رجلًا مسلماً فان کان کافراً، والّا کان هو الکافر» گروه‌های تکفیری در سوریه و عراق که خودشان بی‌معیار تکفیر می‌کنند و اقدام به قتل همه می‌کنند، خودشان کافرند.

تکفیر هر شخص شرایط و موانعی دارد و تکفیر مطلق با تکفیر معین احکام متفاوتی دارد و بدون شناخت شرایط و موانع آن نمی‌توان کسی را تکفیر کرد.

تکفیری‌ها غالباً وهابی‌هایی هستند که حتی از خود وهابیت نیز منحرف شده‌اند. وهابی‌های واقعی در این مرحله و بدین نحو افراطی نیستند. هر چند این گروه‌ها از وهابیت سرچشمه گرفته‌اند ولی خودشان مسلک خاصی دارند.

این مرجع تقلید با تبیین مبانی پنج‌گانه درباره مفهوم «ایمان و کفر» و مبانی تکفیر در مذاهب اسلامی گفت: در برخورد با جریان‌های تکفیری باید به صورت ریشه‌ای و مبنایی بحث و گفتگو کنیم نه شعاری و سطحی.

استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: راه اسلام راه تقریب است و ارزش مسلمانان به دوستی، برادری و تفاهم بوده و مسلمانان باید با اتحاد و همبستگی برای پیشبرد اهداف اسلام تلاش کنند.

آیا فقه تربیت با فقه تربیتی تفاوت دارد؟ با توجه به اینکه کل ابواب فقه ما تربیت محور است و یک باب فقهی بدون محوریت تربیت نداریم؛ مثلاً حتی در باب قصاص هم نوعی تربیت در آن هست. آیا بین این دو مورد تفاوت وجود دارد یا نه