قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه / دیدگاه و گزارش (صفحه 14)

دیدگاه و گزارش

شاذاندیشی خوب نیست ولی شاذپژوهی خوب است!/ رهبری مخالفت ابن جنید را مانع از تحقق اجماع می‌داند/ رهبری از فقهای قرائنی است نه قواعدی!

چیستی، الزامات و اقتضائات روشی فقه معاصر

ایشان به رأی مرحوم فیض، در فقه غنا، توجه ویژه کرده‌اند و حتی آن را سزاوار بازسازی شمرده‌اند؛ یا اینکه ایشان نسبت به رأی ابن جنید که محکوم به عدم اعتناء فقها است، توجه ویژه کرده و معتقد است باید به رأی او اعتنا کرد و حساس بود؛ چرا که مقطع تاریخی‌ای که ابن جنید در آن زیست کرده مقطع مهمی است؛ ایشان در تحقق اجماع، عدم مخالفت ابن جنید را شرط می‌داند لذا در مسأله مطرح شده درکتاب، اجماع ادعا شده را قبول ندارند؛ چرا که ابن جنید، مخالف رأی مستفاد از اجماع است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین …

توضیحات بیشتر »

کتاب «فقه قرآنی» در یک نگاه

«الطاف الرحمن فی فقه القرآن»، تقریرات دروس خارج فقه ‌آیت‌الله سبحانی منتشر شد

«الطاف الرحمن فی فقه القرآن» عنوان یکی از جدیدترین آثار قرآنی – فقهی آیت‌الله جعفر سبحانی می‌باشد که جلد دوم آن اخیراً توسط موسسه آموزشی تحقیقاتی امام صادق (ع) انتشار یافته است. شبکه اجتهاد: این جلد از «الطاف ‌الرحمن» دربردارنده تفسیر و تبیین آیاتی است که بیان‌کننده احکام: جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، مکاسب محرمه، عقود و ایقاعات شرعی و نگاه؛ می‌باشد. چنانکه جلد اول این اثر شامل آیاتی می‌باشد که بیان‌کننده احکام: طهارت، صلاه، صیام، زکات، انفال، فیء، خمس، حج؛ می‌باشد. روشن است که همه محتوا و تعالیم اسلام به‌عنوان آخرین دین الهی که خاتم‌الانبیاء(ص) برای …

توضیحات بیشتر »

دانش اخلاق، مختص به مکلفان نیست/ فقه اخلاق و فقه تربیت دو حوزه معرفتی جدا از هم هستند/ بایسته‌های اخلاق استنباطی به عنوان روشی جدید در استنباط گزاره‌های اخلاقی

دانش اخلاق، مختص به مکلفان نیست/ فقه اخلاق و فقه تربیت دو حوزه معرفتی جدا از هم هستند/ بایسته‌های اخلاق استنباطی به عنوان روشی جدید در استنباط گزاره‌های اخلاقی

گزاره‌های فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیۀ پروردگارند و فقیه در عملیات تفقه، این جعل شرعی را کشف می‌کند؛ درحالی‌که گزاره‌های اخلاقی، انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار شرعی ندارند، بلکه تنها مبتنی بر خوبی و بدی واقعی هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم فلسفه علوم، بررسی رابطه آن‌ها با یکدیگر است، در این میان بررسی رابطه فقه و اخلاق از اهمیتی ویژه‌ای برخوردار است؛ یعنی فقه و اخلاق، با کمک یکدیگر انسان را در رساندن به مدارج عالی و کمالات یاری می‌دهند و چنانچه بین این دو تغایر یا تباینی وجود داشته باشد، انسان …

توضیحات بیشتر »

حاشیه‌ای بر نظریه مشهور در باب فعل معصوم

حاشیه‌ای بر نظریه مشهور در باب فعل معصوم

سرپرست پژوهشکده علوم اسلامی آستان قدس رضوی اظهار داشت: گستره دلالت فعل در حوزه تشریعیات همیشه نیازمند قرینه قولی نیست بلکه عنوان فعل دلالت مبین دارد و می‌تواند افاده معنا کند و شواهدی نیز بر این مطلب وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر مهدی مردانی، سرپرست پژوهشکده علوم اسلامی آستان‌قدس رضوی در پانزدهمین نشست تخصصی حلقه مطالعاتی حدیث‌‌پژوهی مقارن، دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با موضوع «بررسی دلالت سنت فعلی پیامبر اکرم (ص) با رویکر انتقادی به کتاب افعال‌ الرسول و دلالتها علی الاحکام»، به تبیین گستره حجیت افعال‌ النبی در دیدگاه فریقین پرداخت. نویسنده کتاب «توسعه استنباط …

توضیحات بیشتر »

اصولی و اخباری، هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند!/ آیت‌الله وحید می‌گفت در مقابل تقلید، افتاء است نه اجتهاد/ استصحاب، اصطلاح اهل سنت است

اصولی و اخباری، هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند!/ آیت‌الله وحید می‌گفت در مقابل تقلید، افتاء است نه اجتهاد/ استصحاب، اصطلاح اهل سنت است

مرحوم سید محمد باقر صدر می‌گوید هرگز نمی­توان یک حکم عقلی محض یافت که در روایات و آیات به آن ارشادی نشده باشد. بر این اساس اختلاف بین اخباری و اصولی خیلی اساسی نخواهد بود. اخباریان می‌گویند کتاب منبع مستقلی نیست و اصولیین نیز در عمل وقتی به کتاب نگاه می‌کنند می‌گویند کتاب باید با حدیث ضمیمه بشود، اگر ظهوری در کتاب هست، باید تمام قرائنش در کتاب و احادیث ما ملاحظه شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلاف اصولیان و اخباریان از دیرباز وجود داشته و در کتب مختلف اصولی نیز منعکس شده است. در این میان، حجت‌الاسلام محمد بیابانی معتقد …

توضیحات بیشتر »

اظهارات قابل تأمل رجایی‌باغسیایی درباره طرح بانکداری بدون ربا/ شورای فقهی به‌جای کنترل، ابزار مشروعیت‌بخشی عملیات بانکی شده است

اظهارات قابل تأمل رجایی‌باغسیایی درباره طرح بانکداری بدون ربا/ شورای فقهی به‌جای کنترل، ابزار مشروعیت‌بخشی عملیات بانکی شده است

رجایی‌باغسیایی که خود از طراحان طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا است، با بیان اینکه شورای فقهی بانک مرکزی، هر دو هفته یکبار در روزهای چهارشنبه به مدت دو ساعت جلسه می‌گذارد اما سؤال این است که آیا می‌توان با این دو ساعت به مسائل سیستم بانکی به این بزرگی رسیدگی کرد؟ یادآور شد: اکنون شورای فقهی به جای کنترل نظام بانکی، تبدیل به وسیله‌ای برای مشروعیت‌بخشی به اقدامات بانکی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رجایی‌باغسیایی، عضو هیئت‌ علمی دانشگاه علامه طباطبایی و عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی که از طراحان طرح اصلاح …

توضیحات بیشتر »

قدر متیقن از سیره عقلا در تقلید، رجوع به جمع علما است نه یک فرد/ شورای متخصصان، مصداق جدیدی از «اعلم» است

قدرمتیقن از سیره عقلا در تقلید، رجوع به جمع علما است نه یک فرد/ شورای متخصصان، مصداق جدیدی از «اعلم» است

برخی مثل امام رحمه الله بر آن‌اند که معلوم نیست که تقلید در زمان غیبت مثل همان تقلید در زمان معصوم باشد، و رجوع جاهل به عالم در عصر حضور، با وجود اختلافات فتوایی زیاد نبوده است. بله در عصر حضور چون اختلاف کم بوده سیره عقلا نیز بر آن بوده که به عالِم مراجعه کنند و عدم ردع شارع نیز در آن زمان حجت این سیره را امضاء کرده است اما معلوم نیست که عقلاء با وجود اختلاف زیاد – مثل زمان حاضر که در عصر غیبت هستیم – رجوع به یک عالم را کافی بدانند. به گزارش خبرنگار …

توضیحات بیشتر »

فقیه باید «نص‌پسند» باشد، نه «نص‌بسند»/ مقاصد، ابر اهدافی مثل عدالت، تزکیه، تعلّم و خروج از ظلمت به نور است/ اشاعره، قول به مقاصد شارع را کفر می‌دانند

آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مردم، مراجع و حاکمیت است/ مبادلات علمی بین مکاتب قم و نجف رو به رشد است/ تمایزات مکتب نجف و قم در روش فقاهتی

در قاعده «الخراج بالضمان» اگر نص‌بسند باشیم باید بگوییم تمام منافع کالایی که دزدیده شده است برای دزد محفوظ است چرا که در زمانِ غصب،ضمان این کالا به عهده این دزد بوده و طبق این روایت باید منافع – الخراج – نیز برای او باشد اما امام صادق در مقابل این استدلال ابوحنیفه نگفت که این حدیث سند ندارد و یا اینکه مشکلات دیگری دارد بلکه فرمود این جور حکم کردن برخلاف عدل است و پیداست که با در نظر گرفتن مقاصد کلی شارع، این جورحکم کردن-یعنی همچو ابو حنیفه- منهی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین نشست فقه مقاصدی …

توضیحات بیشتر »

انتشار نسخه الکترونیکی ویژه‌نامه نکوداشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی

مجله‌الکترونیکی و نسخه مکتوب ویژه‌نامه همایش ملی «قرآن‌پژوهِ روشن‌بین» منتشر شد

همزمان با سومین همایش ملی تفسیر و تفسیر نگاری در سده اخیر حوزه علمیه خراسان و نکوداشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، ویژه نامه «قرآن پژوه روشن بین» به سفارش شبکه بین‌المللی اجتهاد، منتشر شد که نسخه الکترونیکی آن در شبکه اجتهاد قابل مشاهده است و نسخه مکتوب آن به مهمانان حاضر در همایش اهدا گردید.

توضیحات بیشتر »

در نگاه رهبری، مطلق لهو حرام نیست!/ رهبری، اطراب را خارج از معنای غنا می‌داند/ گرایش‌ها و رویکردهای عمومی در روش استنباط مؤثر است

احمد مبلغی : در نگاه رهبری، مطلق لهو حرام نیست!/ رهبری، اطراب را خارج از معنای غنا می‌داند/ گرایش‌ها و رویکردهای عمومی در روش استنباط مؤثر است

برخی فقیهان «طرب‌انگیز بودن» را از مؤلفه‌های غنا برشمرده‌اند که به نظر رهبری، این ارتباط بین طرب‌انگیز بودن و غنا که از سوی فقیهان صورت گرفته منجر به ابهام شده است و طرب‌انگیز بودن دخلی در مفهوم غنا ندارد و اطراب، مناط و ملاک برای حرمت نیست. ایشان با مفهوم‌یابی طرب در دیگر کتب لغویون ثابت می‌کند که طرب، خود یک مفهوم دیگری داشته و در معنای غنا مدخلیتی ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشی با موضوع «روش‌شناسی اجتهادی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای براساس کتاب درس‌نامه غنا و موسیقی»، روز یکشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۸، در محل …

توضیحات بیشتر »

دو شیوه تنقیح مناط به شکل الغاء خصوصیت خارجی و تثبیت خصوصیت، از ابداعات رهبری است

دو شیوه تنقیح مناط به شکل الغاء خصوصیت خارجی و تثبیت خصوصیت، از ابداعات رهبری است

گاهی سائل اندیشه‌ای دارد که شناسایی اندیشه او در تبیین مراد امام مؤثر است و رهبری به این مطلب در کتاب توجه داشته‌اند. مثلاً منظور از غناء، «صوت متضمن بر کلام باطل» است، که در تفسیر قول الزور که از امام پرسیده شد، است. رهبری می‌گوید سائل که این مصداق را می‌دانسته و این تفسیر درست نیست و اینها – یعنی سائلان – شنیده بودند که امام شیعیان تفسیر دیگری از علمای اهل سنت که در قول الزور دارند را دارد و دنبال یک مصداق دیگری بودند. ایشان مناسبات حاکم بر سؤال و جواب این مدعی را رد می‌کند؛ چرا …

توضیحات بیشتر »

ماهیت فقه مقاصدی با فقه نظامات متفاوت است/ چنان از فقه مقاصدی حرف می‌زنند انگار علمای ما این مطلب را نمی‌دانستند و اهل تسنن به ما یاد داده‌اند!/ فقه مقاصدی ابهاماتی دارد که نزد قائلین به آن هم برطرف نشده است

ماهیت فقه مقاصدی با فقه نظامات متفاوت است/ چنان از فقه مقاصدی حرف می‌زنند انگار علمای ما این مطلب را نمی‌دانستند و اهل تسنن به ما یاد داده‌اند!/ فقه مقاصدی ابهاماتی دارد که نزد قائلین به آن هم برطرف نشده است

بعضی چنان به این مطالب می‌پردازند که انگار ما نمی‌دانستیم و اهل سنت به ما یاد داده‌اند در حالی که این مباحث از عصر ائمه علیهم السلام وجود داشته ولی فقهاء ما به دنبال آن نرفته‌اند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دوم از سلسله نشست‌های تخصصی فقه مقاصدی، عصر دوشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۸ در مدرسه فقهی امام کاظم (ع) با حضور جمعی از طلاب برگزار شد. در این نشست، استاد جعفر نجفی بستان به عنوان سخنران این جلسه به توضیح مطالبی پیرامون فقه مقاصدی پرداخت. در ابتدای جلسه، دبیر علمی این جلسه با اشاره به مسائل مطرح شده در جلسه …

توضیحات بیشتر »

سیر تطور نگارش احادیث در طول تاریخ اسلام

سیر تطور نگارش احادیث در طول تاریخ اسلام

استاد گروه رجال‌پژوهی حوزه علمیه خراسان با اشاره به سیر تطور نگارش حدیث گفت: پس از بعثت نگارش حدیث آغاز شده، بعد از آن نیز تا پایان عمر رسول الله(ص) ادامه یافته است و ایشان بارها تاکید بر نوشتن حدیث داشته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسین شانه‌چی، استاد گروه رجال‌پژوهی حوزه علمیه خراسان، در دوره تربیت پژوهشگر علوم حدیث گفت: اولین کلامی که از رسول الله(صل الله علیه و آله) صادر شده حدیث، اولین شیء مکتوب قرآن و اولین نگاشته‌های حدیثی، مصحف امیر مومنان(علیه السلام) می‌باشد. استاد گروه رجال‌پژوهی حوزه علمیه خراسان با بیان این که مصحف، همان آیات …

توضیحات بیشتر »

اصول فقه در شرائط امروز نیازمند تنقیح، تهذیب و تکمیل مسائل است/ به راحتی می‌شود ثلث رساله شیخ اعظم را حذف کرد!

اصول فقه در شرائط امروز نیازمند تنقیح، تهذیب و تکمیل مسائل است/ به راحتی می‌شود ثلث رساله شیخ اعظم را حذف کرد!

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که بخش‌های زیادی از گستره شیعه باید در اصول فقه بیاید، گفت: به طور کلی اصول فقه نیاز به تنقیح، تهذیب در مباحث، تکمیل و اضافه کردن مسائل و در نهایت نیز نیاز به تغییرهای ساختاری دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در کارگاه توانمندسازی و دانش افزایی اساتید فقه و اصول حوزه علمیه خراسان که به همت مدیریت امور اساتید معاونت آموزش این حوزه در مدرسه علمیه سلیمانیه بر گزار شد به تبیین مراحل تکوین،  تدوین و زمینه پیدایش اصول فقه، …

توضیحات بیشتر »

فقه نظامات بدون توجه به مقاصد شارع عملی نیست/ سردمدار فقه مقاصد، شهید صدر است

فقه نظامات بدون توجه به مقاصد شارع عملی نیست/ سردمدار فقه مقاصد، شهید صدر است

در بین علماء شیعه چیزی به‌عنوان مقاصد رواج نداشته است اما تعبیر علل – مثل علل الشرایع – در میان فقها امامیه مرسوم بوده؛ اما در حال حاضر توجه به مقاصد در استنباط از سوی برخی فقها و پژوهشگران زیاد شده است؛ از سردمداران مباحث مقاصدی در شیعه، شهید سید محمدباقر صدر است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین نشست از سلسله نشست‌های عصرانه علمی مدرسه امام کاظم (ع) قم با موضوع «فقه مقاصدی»، روز دوشنبه یازدهم آذرماه ۹۸ با حضور فضلا و طلاب در سالن سلمان فارسی این مدرسه برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام مهدی گرامی پور به ارائه …

توضیحات بیشتر »

پرتویی از اندیشه‌های فقهی و اصولی ‌سیدمرتضی علم‌الهدی

پرتویی از اندیشه‌های فقهی و اصولی ‌سیدمرتضی علم‌الهدی

سیدمرتضی در مقام استفاده از اصول در فقه، روش و مشی خاص عقل‌گرایانه و کلامی دارد؛ روش او این‌طور است همیشه حکم عقل، اجماع، اخبار متواتر و ادله‌ای که مفید قطع باشد را مورد استفاده قرار می‌دهد؛ ادله‌ای که فراگیر و مورد قبول همه مذاهب اسلامی باشد. تلاش می‌کند فقه شیعه را مطرح و از انزوای عصرش بیرون آورد. سیدمرتضی فقه مقارن را به‌صورت مفصل و مشروح ذکر می‌کند، نظرات دیگران را در کنارش تطبیق می‌دهد، استدلالات را به چالش می‌کشد و با ادله متقنی که در این زمینه دارد، نظر شیعه را بر کرسی می‌نشاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

توضیحات بیشتر »

سبک درس مقام معظم رهبری متأثر از نجف است/ کل درس سال را در تابستان مطالعه می‌کنند/ اعتقادی به تدریس اصول مستقل از فقه ندارند

سبک درس مقام معظم رهبری متأثر از نجف است/ کل درس سال را در تابستان مطالعه می‌کنند/ اعتقادی به تدریس اصول مستقل از فقه ندارند

رهبر معظم انقلاب در بحث قائل به بررسی تمام اقوال یا حتی احصاء مهم‌ترین اقوال در مسئله با طرح تفصیلی ادله آن نیستند لذا سه یا چهار قول مهم در مسئله را مطرح کرده و نقد می‌کنند در نهایت جمع‌بندی می‌فرمایند. لذا برای کسی که کار فراوانی قبل از درس نکرده باشند نیز مطلب کاملاً قابل فهم است و در درس ایشان مطلب گم نمی‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالروز اعلام مرجعیت مقام معظم رهبری، بهانه‌ای شد تا به ویژگی‌های درس خارج فقه ایشان که نزدیک به سی سال از آغاز آن می‌گذرد بپردازیم. در این خصوص با حجت‌الاسلام محمد صالح …

توضیحات بیشتر »

تمایل مقام معظم رهبری به مکتب قم است/ نظرات رجالی ایشان، قابل‌توجه است

تمایل مقام معظم رهبری به مکتب قم است/ نظرات رجالی ایشان، قابل‌توجه است

درس فقه ایشان و مباحث فقه ایشان یک درس کاملاً استاندارد و بر طبق موازین فقهی ما و موازین فقه شیعه است و از عمق خوبی برخوردار است، مبانی فقهی، مبانی اصولی و مبانی رجالی در درس‌های مختلف متفاوت است و این هم چیز پذیرفته‌ای است ممکن است نظرات متفاوت باشد و لکن از حیث رتبه، رتبه درس فقه ایشان یک رتبه قابل‌قبول و موفق در بین درس‌ها و بحث‌های فقهی ما است. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از امتیازات درس فقهی مقام معظم رهبری این است که با حوصله و با دقت بسیار خوبی به سراغ منابع اصلی و روایات در …

توضیحات بیشتر »

فقه حکومتی بسترهای نظام‌­ساز می‌خواهد/ فقها در دوران مشروطه مأیوس بودند در رأس حکومت قرار بگیرند/ امام و رهبری می‌خواهند «فقه حکومتی» در بستر فقه سنتی و با حفظ اصالت‌ها رشد نماید

فقه حکومتی بسترهای نظام‌­ساز می‌خواهد/ فقها در دوران مشروطه مأیوس بودند در رأس حکومت قرار بگیرند/ امام و رهبری می‌خواهند «فقه حکومتی» در بستر فقه سنتی و با حفظ اصالت‌ها رشد نماید

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است «فقه حکومتی بسترهای نظام‌ ساز می‌خواهد» و برای این نظام سازی چند مقدمه لازم است: ابتدا باید «فلسفه علوم انسانی اسلامی» تدوین شود و سپس مبتنی بر آن، باید نظامات اسلامی بر پایه کتاب و سنت تنظیم گردد مانند نظام فرهنگی، نظام اجتماعی، نظام سیاسی، نظام اقتصادی و…؛ آنگاه بر مبنای نظامات و بهره‌مندی از «اصول فقه» ما باید بتوانیم مسائل اصول فقه را با «رویکرد حکومت» برجسته نماییم؛ و در مرحله بعدی باید قاعده سازی فقهی متناسب با رویکرد نو صورت پذیرد؛ در مرحله آخر نیز باید «تدویب» و باب‌ بندی …

توضیحات بیشتر »

سه پایانامه‌‌ فقهی در حوزه علمیه خراسان دفاع شد

دفاع از دو پایان‌نامه فقهی-حقوقی در حوزه علمیه خراسان

سه پایان‌نامه‌ سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوعات «دیدگاه فقهی اسلام نسبت به وظایف تربیتی والدین با کودک»، «مبانی و اصول حاکم بر تبلیغات تجاری در اسلام» و «بررسی تطبیقی احکام فقهی آبزیان در مذاهب خمسه» در هفته گذشته با حضور اساتید و داوران دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایان نامه سطح سه حجت‌الاسلام مهدی صمیمی‌کلاتی با موضوع «دیدگاه فقهی اسلام نسبت به وظایف تربیتی والدین با کودک» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین رضا حق پناه در جلسه دفاعیه مورد بررسی قرار گرفت. تدوینگر این پایان نامه با بیان اینکه اسلام کامل ترین دین آسمانی است که به پیامبر اسلام(ص) …

توضیحات بیشتر »

رشاد: شهید صدر، بین نظام و الگو خلط کرده است/ علیدوست: مجتهدی که فتوای نظام‌مند نمی‌دهد می‌تواند از مجتهد دارای فتوای نظام‌مند تقلید کند/ وجود نظام در تقنین، خطرناک و ضروری است!

رشاد: شهید صدر، بین نظام و الگو خلط کرده است/ علیدوست: مجتهدی که فتوای نظام‌مند نمی‌دهد می‌تواند از مجتهد دارای فتوای نظام‌مند تقلید کند/ وجود نظام در تقنین، خطرناک و ضروری است!

اگر فقیه در استنباط اتمیک به یک فتوایی رسید و در استنباط نظام به این رسید که فتوایش در نظام جواب نمی‌دهد چون می‌خواهد تأسیس نظام کند، لذا می‌تواند به فتوای فقیهی مراجعه کند که مخالف با فتوایش است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش ملی «فلسفه فقه نظام»، روز چهارشنبه ششم آذرماه ۹۸ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. در این همایش که به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار شد، اساتید علی‌اکبر رشاد و ابوالقاسم علیدوست، به سخنرانی پرداختند. در ابتدا، حجت‌الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش، گزارش کوتاهی ارائه کرد و گفت: لازم به ذکر …

توضیحات بیشتر »

مقالاتی پیرامون فقه نظام

نگاه حداقلی به فقه ممکن نیست!/ فقهای متخصص بسیار اندک هستند

همزمان با برگزاری همایش ملی «فلسفه فقه نظام»، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مقالاتی از اعضای هئیت علمی این پژوهشگاه را پیرامون برخی مسائل و زوایای فقه نظام منتشر کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مجموعه مقالات همایش ملی «فلسفه فقه نظام» در قالب «پرونده فلسفه فقه نظام» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است که به معرفی پنج مقاله آن می‌پردازیم. فقه با انگاره قبول نظامات شرعی و لزوم استنباط آن‌ها؛ ابوالقاسم علیدوست قبول نظامات عام شرعی جدا از احکام بی‌شمار به صورت خُرد و اتمیک، مورد بحث و گفتگو است. موافقان وجود خرده‌نظام‌ها (و ابرنظام‌ها) نیز …

توضیحات بیشتر »

ایزدهی: در زمان صفویه، واردات فقیه داشتیم!/ رفعتی: اساتید دیگر مثل گذشته کتاب نمی‌نویسند/ اسلامی: موضوع‌شناسی دقیق، فقیه را دچار عسر و حرج می‌کند

ایزدهی: در زمان صفویه، واردات فقیه داشتیم!/ رفعتی: اساتید دیگر مثل گذشته کتاب نمی‌نویسند/ اسلامی: موضوع‌شناسی دقیق، فقیه را دچار عسر و حرج می‌کند

با روی کار آمدن صفویه که حاکمان شیعی، البته صوفی مسلک، بودند نیاز به فقیه برای تدوین قوانین حکومتی احساس شد تا اینکه به فکر واردات فقها بیفتند و به همین جهت مرحوم محقق کرکی را از جبل عامل به ایران آوردند. محقق ثانی با این اعتقاد که فقه شیعی نرم‌افزار حکومت شیعی است به ایران آمد و این مطلب با توجه به دو رساله علمی او در باب خراج و صلاه جمعه قابل فهم است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اختتامیه مدرسه پانزدهم از طرح ملی مشق اجتهاد، روز پنجشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۸ در مرکز تخصصی دارالمعرفه قم برگزار شد. …

توضیحات بیشتر »

تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالش‌های فقهی در دنیای معاصر

تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالش‌های فقهی در دنیای معاصر

استاد حوزه علمیه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه امور تعبدی، تأسیسی و مسلم هستند، گفت: در امور عبادی، تغییرات فقهی زیادی در طول تاریخ وجود دارد که تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالش‌های فقهی در دنیای معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شامگاه شنبه دوم آذرماه در نشست علمی «روش مواجهه با چالش‌های فقهی در دنیای معاصر» گفت: امروز تفکراتی متفاوت از دوران گذشته ایجاد شده است؛ مثلا در گذشته وقتی می‌خواستند مجرمی را مجازات کنند او را از بالای کوه پرتاب می‌کردند …

توضیحات بیشتر »

مراحل الگوریتم اجتهاد

مراحل الگوریتم اجتهاد

فازبندی مباحث گذشته به این شکل بود: ۱- بررسی الگوریتم‌ها، ۲- پیشنهاد الگوریتم یا الگوریتم‌ها، ۳- تطبیق الگوریتم یا الگوریتم‌ها بر آثار فقهی. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه حلقه روش‌شناسی اجتهاد (روشنا)، در دانشگاه باقرالعلوم قم برگزار شد. این جلسه که پنج‌شنبه گذشته با موضوع «ارائه الگوهای پیشنهادی فرایند استنباط فقهی» تشکیل شد، دکتر مجید مبینی، از طلاب خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و دکترای فرهنگ و ارتباطات به ارائه بحث پرداخت. همچنین استاد حسن معلمی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه باقرالعلوم نیز به‌عنوان ناظر بحث، در جلسه حضور داشت. مبینی در ابتدا به تعریف روش شناسی اجتهاد پرداخت و …

توضیحات بیشتر »

تعامل کلینی با راویان واقفی در فروع کافی

محدثی که کتابش «کافی» است/ امیرمحسن عرفان

حدود ۶۰ راوی از واقفیه در اسناد ما وجود دارد که حدود ۸۵۶۸ روایت از کتب اربعه را شامل می‌شود. در مثل علی بن ابی حمزه، نجاشی توثیقی مطرح نمی‌کند. مرحوم شیخ طوسی به واقفی بودن وی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که اصلی داشته است. مرحوم ابن غضائری وی را لعن کرده است و مورد طعن قرار داده است. این از نگاه رجالیین است اما بزرگان از روات مانند محمد بن ابی عمیر و صفوان بن یحیی، از وی روایاتی را نقل می‌کنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسه نشست‌های السنه الشریفه،حجت‌الاسلام منصور گروسی، دانشجوی علوم حدیث با …

توضیحات بیشتر »

علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد/ تحول و تکامل در اصول فقه لازم است/ باید عظمت آن را به جهان اسلام بشناسانیم/ پیشنهاداتی برای تحول در علم اصول

علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد/ تحول و تکامل در اصول فقه لازم است/ باید عظمت آن را به جهان اسلام بشناسانیم/ پیشنهاداتی برای تحول در علم اصول

آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی ضمن تأکید بر تحول و تکامل اصول فقه گفت: علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد، علم موجود زنده‌‌ای است که باید تکامل پیدا کند و نباید فکر کنیم که به آخر علوم رسیده‌‌‌ایم و برای این کار در درجه اول باید به بحث ادله علم اصول یعنی قرآن و عقل و اجماع و سنت مراجعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش «نقش علم اصول در تفسیر قرآن کریم» با سخنرانی آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در جمع علما و اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم شامگاه چهارشنبه در دارالقرآن علامه …

توضیحات بیشتر »

نظریه نفی ظلم به‌مثابه یک قاعده فقهی است

«ماهیت فقهی امنیت؛ حق یا حکم؟/ سیف‌الله صرامی

حجت‌الاسلام صرامی در تبیین نظریه نفی ظلم اظهار داشت: ما معتقدیم، اگر اطلاق حکمی مطابق با اطلاق دلیل آن، به تشخیص بنای عقلایی معتبر و حاکم در فهم مرادات شارع مقدس از الفاظ، ظالمانه باشد، اطلاق دلیل و اطلاق حکم برآمده از اطلاق دلیل، اعتبار و حجیتی نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه کرسی تخصصی «نظریه فقهی نفی ظلم» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیف الله صرامی به عنوان «ارائه دهنده» در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمسن محمد قائینی و حجج‌اسلام احمد قدسی، حسنعلی علی‌اکبریان و محمود حکمت‌نیا به …

توضیحات بیشتر »

منهج رجالی رهبری، أصالۀالتصحیحی است/ صدور ویزا، مصداق امان به کفار است

منهج رجالی رهبری، أصالۀالتصحیحی است/ صدور ویزا، مصداق امان به کفار است

نشست پژوهشی روش‌شناسی اجتهادی مقام معظم رهبری در کتاب «ثلاث رسایل فی الجهاد (الامان و الصائبه و المهادنه)» روز یکشنبه، ۲۶ آبان ۹۸ در مدرسه دارالشفاء قم برگزار شد. در این نشست استاد عباس کعبی به ارائه بحث پرداخت و حجت‌الاسلام سعید صلح میرزائی نیز دبیری جلسه را بر عهده داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدا دبیر علمی جلسه، ضمن بیان مختصری از تحصیلات ابتدایی تا ورود به حوزه علمیه معظم له، گفت: ایشان بعد از اتمام مقدمات و سطوح عالی حوزه، در مدت کوتاهی وارد درس خارج فقه مرحوم میلانی گشتند و مدت کوتاهی نیز به نجف مهاجرت …

توضیحات بیشتر »

فقه حکومتی، از انقلاب اسلامی شروع نشد/ امام، اصول‌فقه حکومتی را قبول نداشت/ اصول‌فقه حکومتی، نه یک امکان، بلکه یک ضرورت است!

فقه حکومتی، از انقلاب اسلامی شروع نشد/ امام، اصول‌فقه حکومتی را قبول نداشت/ اصول‌فقه حکومتی، نه یک امکان، بلکه یک ضرورت است!

بعضی از معاصرین قائل‌اند که تمام اصول‌فقه در فقه حکومتی نیاز به تحول و تغیر دارند؛ اما در مقابل این‌ها کسانی‌اند که این مقدار تغییر را لازم  نمی‌دانند. حتی خود امام که حاکم شرع بود و مبتکر فقه حکومتی است می‌گوید من همین اصول‌فقه جواهری را قبول دارم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «امکان‌سنجی فقه حکومتی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه از سوی معاونت پژوهش مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) و با همکاری برخی از مراکز حوزوی برگزار شد. استاد حوزه علمیه قم در این نشست به بیان نظرات خود پیرامون امکان …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics