تاسیس شرکت اقتصادی اسلامیه اصفهان در ۱۳۰ سال پیش به توصیه علما به منظور دسترسی به سود اقتصادی از طریق یک شرکت در نسبت به کار تعاونی جمعی، خروج از ذلت احتیاج به امتعه خارجی، تثبیت و تقویت هرچه بیشتر تجارت داخله در برابر تجارت خارجه، ارایه الگویی تجاری برای آینده ملت و دولت و جلوگیری از معاملات ربوی با بیگانگان، تولید اشتغال و عدم برون رفت سرمایه مادی و انسانی انجام شد.
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی امکان خلق پول در نظام مالی اسلامی
پژوهشکده پولی و بانکی گزارش تفصیلی جلسه بیستم سلسله جلسات نقد و بررسی پژوهشهای بانکداری و مالی اسلامی تحت عنوان «بررسی امکان خلق پول توسط نظام بانکی در نظام مالی اسلامی» را به قلم زینب بیابانی منتشر کرده است.
توضیحات بیشتر »نخستین هم اندیشی منطقهای فقهی-حقوقی درباره «بیت کوین»
اختصاصی شبکه اجتهاد: اواخر هفته گذشته، دوحه پایتخت کشور قطر شاهد برگزاری چهارمین کنفرانس بینالمللی مالیه اسلامی با حضور قابل توجه فقهاء، محققان و کارشناسان اقتصاد اسلامی از کشورهای مختلف مسلمان بود.
توضیحات بیشتر »الگوی بانکداری اسلامی اندونزی؛ راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران
فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی در شماره جدید خود مقالهای با عنوان «تحلیل نظری الگوی نظام بانکداری اسلامی اندونزی (راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران)» به قلم سیدعباس موسویان، محمدنقی نظرپور و یحیی لطفینیا منتشر کرده است.
توضیحات بیشتر »امکانسنجی فقهی سوآپ بدهی ـ مالکیت برای بازار سرمایه ایران
سوآپ بدهی ـ مالکیت، مجموعهای از معاملات مالی است که به موجب آن شرکت بدهکار میتواند تمام یا بخشی از بدهیهای خود را به صورت سهام به اعتباردهنده ارائه دهد. در مقاله پیش رو ضمن بررسی سوآپ بدهی ـ مالکیت از دید تعریفها، انواع، ویژگیها، سازوکار، کاربردها، مزیتها و معایب و ضرورت استفاده از این ابزار در بازار سرمایه ایران، برای نخستینبار بررسی فقهی این معامله انجام شده است.
توضیحات بیشتر »معامله با پول دیجیتال «بیت کوین» جایز نیست + متن فتوا
مدت زمانی است که پرسشهای فراوانی از سوی کاربران شبکههای اجتماعی پیرامون حکم شرعی استفاده از پول دیجیتال «بیت کوین» و رویکرد شرع به آن و حکم معاملات و خرید و فروشهایی که با آن صورت میگیرد، مطرح شده است. این سوالات سبب شد تا شوقی علام مفتی مصر با بررسی ابعاد کامل ماهیت شرعی «بیت کوین» فتوای خود پیرامون استفاده از پول دیجیتال را اعلام کند.
توضیحات بیشتر »پژوهشهای بانکداری اسلامی و نیازمندیهای عصر جدید
با توجه به تحولات روزافزون صنعت بانکداری و استفاده گسترده از فناوریهای نوین، لازم است تحقیقات مالی اسلامی به تحلیل ابزارها و شیوههای جدید مبادلات بپردازد.
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی سپرده پذیری سرمایه گذاری مدت دار بانکی
مقاله سیاستی «بررسی ابعاد فقهی سپردهپذیری سرمایهگذاری مدتدار بانکی» توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد و در اختیار علاقه مندان قرار گرفت.
توضیحات بیشتر »بانکداری مرکزی اسلامی/ سید عباس موسویان
شبکه اجتهاد: تحقیقات انجام شده در حوزه مهم و جدید «بانکداری مرکزی اسلامی» معدود و پراکنده هستند. در واقع، پژوهشهای بسیار کمی مشاهده میشود که در آن به صورت متمرکز، ابعاد فعالیت بانک مرکزی و رابطه این بانک با دولت، بانکها و عموم مردم از منظر اسلامی مورد تحلیل قرار گرفته باشد. این در حالی است که بدون شک اثرگذاری فعالیتهای بانک مرکزی در زندگی عموم مردم، بسیار بیشتر از یک بانک تجاری است و به همین دلیل، اسلامی بودن فعالیتهای این بانک (و به ویژه در زمینه ابزارهای مورد استفاده) از اهمیت بیشتری برخوردار است.
توضیحات بیشتر »نشست علمی «بررسی فقهی معاملات سهام در بورس» برگزار شد
با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه نشست علمی «بررسی فقهی معاملات سهام در بورس اوراق بهادار» با سخنرانی رئیس کارگروه تخصصی فقهی بازار سرمایه و عضو هیئت علمی دانشگاه مفید در موسسه فقهی امام محمد باقر(ع) قم برگزار شد.
توضیحات بیشتر »غذای بیشبهه هیچ جا پیدا نمیشود/ رباخواری بانک مسلم است
آیتالله مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه با اشاره به گردش پول مردم در بانکها گفت که بر این اساس غذای بدون شبهه هیچ جا پیدا نمیشود.
توضیحات بیشتر »مبانی ثابت و متغیر در تفسیر اقتصادی قرآن کریم
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی، گفت: گستره تغییر در آموزههای اقتصادی به این شکل است که تناسب حکم و موضوع برقرار است و آموزههای اقتصادی در چهار محور مفاهیم، احکام فقهیعبادی اقتصادی(خمس و زکات)، احکام فقهیحقوقی اقتصادی(ابواب بیع و معاملات) و نظام اقتصادی قابل طرح است.
توضیحات بیشتر »سود قطعی در بانکداری اسلامی وجود ندارد
میتوان علیالحساب به سپردهگذاران سودی پرداخت کرد که عجالتاً معیشتشان را بتوانند تأمین کنند ولی نباید این سود که پیشبینی میشود در سقف آن سودی باشد که بانک بعداً میتواند بدهد بلکه باید به اندازهای باشد که در پایان سال مالی پس از حسابرسی که سود و زیان صورت میگیرد، یک مابهالتفاوتی به سپردهگذاران بدهند تا سپردهگذاران این توهم برایشان پیش نیاید که این نرخ بهره است یا سود پول است ولی عملکرد سیستم بانکی ما طی این سی و چند سال دقیقاً سود پول را نشان میدهد و هیچ چیز غیر از سود پول محقق نشده است، از این جهت حرف مراجع بزرگواری که میگویند اساس این بانکداری بر ربا است حرف درستی است و نمیتوان انکار کرد.
توضیحات بیشتر »معیشت و اقتصاد در نگاه پیامبر(ص) / دکتر محمدرضا جباری
شبکه اجتهاد: نیاز انسانها به مواهب طبیعی، اقتصاد و معیشت در زندگی مادی، امری ضروری است و دراین اصل کلی تفاوتی میان انسانها نیست. آنچه منشأ تفاوت در اخلاق اقتصادی انسانهاست، نوع رفتار آنان در کسب روزی و معیشت و درآمد و نیز چونگی بهره گیری و مصرف است. پیامبر اعظم (ص) در این دو عرصه چوپانی، تجارت و زراعت اشتغال داشتند و ضمن اینکه از جلب روزی از راههای معنوی نیز غافل نبودند، به وقت ضرورت قرض هم میکرد. اهتمام آن جناب بر حلال بودن درآمد قابل توجه است.
توضیحات بیشتر »«جدال با ربا» در دومین شماره اندیشه نامه
دومین شماره ماهنامه فرهنگی و تحلیلی اندیشه نامه توسط موسسه فرهنگی قدس(روزنامه قدس) وابسته به آستان قدس رضوی با موضوع بانکاری اسلامی منتشر شد.
توضیحات بیشتر »پاسخگو ساختن فقه نسبت به مسائل پولی و بانکی، جسارت میخواهد
حجتالاسلام محسن ملکی گفت: اسلام بدون حکومت ابتر است و مسلمانان باید حاکمیت داشته باشند و این حاکمیت اقتضا میکند به گذشته برگردیم و پیشینه فقه اسلامی و دیدگاهش را در برخی مسائل تغییر دهیم، حوزه علمیه این جرأت را برای تغییر و تحول در نظرات گذشته مطابق با فقه سنتی را لازم دارد تا بتوان موضوعات را در زمان حاضر تغییر داد.
توضیحات بیشتر »کلاه شرعی جدیدی به نام قرارداد مرابحه!/ بانک امروزی توان اسلامی شدن ندارد
معصومینیا عضو شورای فقهی بورس با بیان این که بانک توان اسلامی شدن ندارد افزود: سود علی الحساب در هیچ کتاب فقهی نیامده و قرارداد مرابحه کلاه شرعی جدیدی است.
توضیحات بیشتر »نیازمند موضوعشناسی و احکام جدید در حوزه پولی هستیم
عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی با تأکید بر اینکه «پول امروز در کل جهان پشتوانه ندارد و قابل تبدیل به طلا و نقره نیست» خاطرنشان کرد: با توجه به تفاوت ماهیت پول امروزی با پول نیم قرن گذشته نیازمند موضوعشناسی و استخراج احکام جدید در حوزه هستیم.
توضیحات بیشتر »علما صراحتا با دیدگاه «اسلام-مالی» مخالفاند/ ماجرای نامه مجلس به حوزه درباره رباخوری بانکها
علما و مراجع تقلید ظاهرسازی شرعی بر عقود بانکی را نمیپذیرند و آن را تحت عنوان اسلام-مالی تلقی میکنند و این نگاه عمدتا در کشورهای اهل سنت طرفدار دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانکداری اسلامی و لزوم عمل به آن مسئلهای است که امروزه به چالش بزرگی تبدیل شده است. دریافت سودهای بالای بانکی و دریافت سرسام آور جریمه دیرکرد از یک سو در سالهای اخیر با واکنش مراجع تقلید روبهرو شده است و از سوی دیگر با اعتراضات مردمی نسبت به دریافت این نوع سودهای بانکی بالا و نابرابر مواجه شده است. همچنین یک علت عمده و مهم ایجاد …
توضیحات بیشتر »عقود بانکی که در ظاهر اسلامی هستند/ چالشهای عقود شرعی در بستر بانکداری کنونی
در قرارداد مضاربه بانک در شرطی خارج از عقد مشتری را متعهد میکند تا در هر صورت اصل پول را به بانک بازگرداند و نیز او را ملزم به پرداخت سود مینماید در حالی که جمع بین این دو مخالف صریح احادیث میباشد.
توضیحات بیشتر »سیره پیامبر اکرم(ص) در مقابله با تهدیدهای اقتصادی
اختصاصی شبکه اجتهاد: سومین نشست از سلسله نشستهای «اقتصادنا» از سوی «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» حوزه علمیه خراسان،(ویژه اساتید سطوح عالی حوزه) با عنوان «بررسی سیره پیامبر اکرم(ص) در مقابله با تهدیدهای اقتصادی و دلالتهای آن برای اقتصاد مقاومتی»، و با ارائه دکتر سعید سید حسینزاده یزدی، پژوهشگر مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق(ع) در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد.
توضیحات بیشتر »کتابشناسی «درسنامه زیر ساختهای اقتصاد اسلامی»
کتاب حاضر، روش پژوهش از نوع تحقیقات اسنادی است و دادههای این پژوهش از طریق جمعآوری اسناد از لابهلای کتابها و آثار فقهی، تفسیری و حدیثی و با تحلیل محتوایی آنها، تنظیم شده است. مباحث کتاب در دو بخش سامان یافته است. بخش اول که مشتمل بر شش فصل است، برخی مبانی فقهی را بحث و بررسی کرده است.
توضیحات بیشتر »مجلس بدون مبانی فقهی مسلم نمیتواند قانونگذاری کند/ تغییر ماهیت پول، نیازمند بررسیهای فقهی جدید است
دقت کنید مجلس بما هو مجلس بدون مبانی فقهی مسلم و بدون فتاوای مشهور نمیتواند قانون وضع کند. اگر بدون این هماهنگی قانونی وضع شود بعد فقیه بزرگواری در درس خارج این قانون را حرام اعلام کند، قانون به سرانجام نخواهد رسید.
توضیحات بیشتر »ابعاد فقه الاقتصادی تأسیس بانک توسط آستان قدس رضوی/ علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش مطلبی در باب تأسیس بانک توسط آستان قدس رضوی در سایت «شبکه اجتهاد» با عنوان "از بانک ربوی تا بانک آستان قدس؛ یک بستر و دو رویا" به قلم یکی از اساتید بزرگوار علوم سیاسی دانشگاه تهران که پژوهشهایی در حوزه قومیتهایی ایرانی، ورزش و ... دارند، منتشر شد که متأسفانه فاقد دقتهای تخصصی بود. لازم دانستم از منظری تخصصی نکاتی نسبت به این تصمیم مهم در عرصه اقتصاد کشور عنوان گردد.
توضیحات بیشتر »فقط رهبری و آیتالله مکارم نظرات فقهی خود را نسبت به قانون بانکداری اسلامی ارائه دادند
رئیس کمیته پولی و مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اتمام طراحی قانون بانکداری اسلامی گفت: متن کامل این قانون برای دریافت نظرات فقهی تقدیم فقها و مراجع تقلید شد، از مراجع محترم تقلید فقط رهبر معظم انقلاب آیتالله خامنهای و حضرت آیتالله مکارم شیرازی نظرات خود را تفصیلاً برای کمیسیون فرستادهاند.
توضیحات بیشتر »شرعاً میتوانیم با بانکها معامله کنیم/ اشکال در سیستم و حاکمیت بانکی است/ باید احکام فقهی را سیستماتیک کنیم
گاهی مردم به ما مراجعه میکنند میگویند شما که نظام بانکی را نقد میکنید، آیا شرعاً ما میتوانیم با این بانکها معامله بکنیم؟ میگویم: بله! شما میتوانید. شما چون فرد هستید شما به لحاظ فرد وقتی به بانک مراجعه میکنید شما به تکلیف خودتان عمل میکنید،
توضیحات بیشتر »از تشکیل «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» تا سلسله نشستهای «اقتصادنا» در مشهد
از سوی «هیأت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی» حوزه علمیه خراسان، سلسله نشستهای «اقتصادنا» تا پایان سال جاری با حضور صاحبنظران و متخصصان عرصه اقتصاد اسلامی برگزار میگردد.
توضیحات بیشتر »رابطه وجوهات شرعی و مالیاتهای حکومتی
به طور قطع الگوی مطلوب نظام مالیاتی اسلام، یک الگوی یکپارچه است که دو نظام مالیاتی شرعی و حکومتی در عرض یکدیگر در آن وجود نخواهد داشت.
توضیحات بیشتر »از بانک ربوی تا بانک آستان قدس؛ یک بستر و دو رویا
شبکه اجتهاد: آیا در شرایط موجود که رقابتهای ناسالم بانکی و بنگاهداری بانکها در اوج است و حتی نظام بانکداری بسیاری از کشورهای غربی به ایده-های اسلامی و اخلاقی نزدیکتر است آیا امکان توفیق اقتصادی و ورشکست نشدن چنین بانکی برای آستان قدس وجود دارد؟
توضیحات بیشتر »سود علیالحساب ربا نیست
عضو شورای فقهی بانک مرکزی، درباره وضعیت شرعی سودهای علیالحساب و روزشمار بانکی اظهار کرد: اگر واقعا سود علیالحساب در شبکه بانکی کشور رعایت شود مشکل شرعی ندارد، اما اگر اسم آن علیالحساب باشد و سود قطعی به حساب بیاید دچار اشکال شرعی میشود.
توضیحات بیشتر »