قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 31)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

غروب شمس/ حسن طالبیان شریف

غروب شمس/ حسن طالبیان شریف

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدحسین شمس خراسانی(ره)، از اساتید برجسته حوزه علمیه و از شاگردان شاخص آیت‌الله العظمی میلانی بود که از ابتدا تا انتهای درس خارج فقه و اصول ایشان حاضر شد و تقریرات درسش را نگاشت. آیت‌الله شمس سال‌ها در مشهد به تدریس سطوح عالی و خارج اشتغال ورزید، تا انقلاب اسلامی پیروز شد و پس از آن در قم سکونت یافت و به تدریس دروس خارج تا زمان حیات اشتغال داشت. این فقیه اصولی شاگردان و فضلای زیادی را در حوزه علمیه مشهد و قم پرورش داد که سالیانی است به تدریس سطوح و خارج فقه و …

توضیحات بیشتر »

بر مؤمنین واجب است فرزندانشان را در مدارس عادی ثبت نام کنند/ مدارس مسجدمحور، زمینه اصلاح را از جامعه سلب می‌کند

بر مؤمنین واجب است فرزندانشان را در مدارس عادی ثبت نام کنند/ مدارس مسجدمحور، زمینه اصلاح را از جامعه سلب می‌کند

در جامعه باید خوبان بیشتر فعال باشند تا منفعل. با کناره‌گیری، جدا کردن و انفعال جامعه به دست افراد ناباب سپرده می‌شود که این کار درستی نیست امر به معروف و نهی از منکر می‌گوید هر انسانی وظیفه دارد در حد توان خود افراد ناباب را اصلاح کند و یکی از راه‌های زمینه‌ساز امر به معروف اختلاط است و تا اختلاط  نباشد از کجا می‌توانیم آن فرد را اصلاح کنیم؟ بنابراین با نگاه کلی به آموزه‌های اسلام معتقدم که این‌گونه کارها در مجموع آسیب‌هایی برای جامعه نیز دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر، موج جدیدی از مدارس مذهبی در …

توضیحات بیشتر »

فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است/ آموزش و پرورش مخالف مدارس مسجد محور است/ نباید همه مساجد را مدرسه کنیم!

فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است/ آموزش و پرورش مخالفت مدارس مسجد محور است/ نباید همه مساجد را مدرسه کنیم!

قطعاً فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است اما به جهت فضای تحصیلی چطور؟ فضای تحصیلی در برخی از مدارس مسجد محور گاهی اوقات نگران‌کننده است چون از نیروی توانمندی که کتب درسی و روش تدریس را بشناسد برخوردار نیستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، با نامناسب شدن سطح علمی و فرهنگی مدارس دولتی، برخی به فکر تأسیس مدارس جدیدی همچون مدارس غیرانتفاعی، محیط زیست و … شدند. در این میان، قشر مذهبی نیز بیکار ننشسته و مدارسی را تحت عنوان مدارس مسجدمحور، مدارس معارفی و … تأسیس کرده است. به مناسبت روز سوادآموزی، …

توضیحات بیشتر »

مخالف نفرستادن بچه‌ها به مدارس کلاسیک هستم/ مدارس مسجدمحور و خصوصی، فایده‌ای ندارد/ متدینین و علما، از رشته معارف اسلامی خبر ندارند!

مخالف نفرستادن بچه‌ها به مدارس کلاسیک هستم/ مدارس مسجدمحور و خصوصی، فایده‌ای ندارد/ متدینین و علما، از رشته معارف اسلامی خبر ندارند!

با این عمل که بچه‌های خود را به مدارس کلاسیک نفرستیم، یا تدریس‌های خصوصی راه بیندازیم و یا مدرسه‌های چندنفره ایجاد کنیم مخالف هستم. اما این مخالفت من دلیل بر این نیست که ضعفی در مدارس ما وجود ندارد و این را کاملاً قبول دارم که مدارس، ضعف و مشکلاتی دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا خسروی از سال ۸۷- ۸۸ کار دانش‌آموزی را با مجموعه مدارس رستگاران به صورت جدی در زاهدان آغاز کرد، در سال اول روحانی مستقر در مدرسه ابتدایی بود و بعد از آن مسئول مجتمع زابل را بر عهده گرفت، در ادامه به مدت ۴ …

توضیحات بیشتر »

تصحیح چند باور نادرست درباره «مقاصد الشریعه»/ حمیدرضا تمدن

نگرش تاریخی در فقه؛ از فقیهان تا نواندیشان/ حمیدرضا تمدن

اختصاصی شبکه اجتهاد: چند روز پیش بود که متوجّه شدم سلسله نشست‌هایی با عنوان «فقه مقاصدی» در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) در حال برگزاری است و هر هفته یکی از پژوهشگران حوزوی در این زمینه به ارائه یافته‌های خود می‌پردازد. این اقدام گرچه دیر انجام گرفته اما در عین حال از آن جهت که بالأخره میان برنامه ریزان دروس دینی، احساس نیاز به آگاهی از زمینه‌های پژوهشی جدید در سایر مذاهب به وجود آمده می‌تواند مایه امیدواری باشد. اما در کنار این نکته مثبت، به عنوان نقطه ضعف نشست‌هایی از این دست می‌توان «عدم ارائه نکات جدید» و «برخورد …

توضیحات بیشتر »

مراجع فعلی تفاوتی با مراجع گذشته ندارند/ در گذشته هم تعدد مراجع بوده است ولی اخبار آن نرسیده است!/ بعدها در مورد زمان ما می‌گویند که شیعه تنها دو مرجع تقلید داشت!

مراجع فعلی تفاوتی با مراجع گذشته ندارند/ در گذشته هم تعدد مراجع بوده است ولی اخبار آن نرسیده است!/ بعدها در مورد زمان ما می‌گویند که شیعه تنها دو مرجع تقلید داشت!

مراجع تقلید فعلی و مراجع گذشته همه بر اساس حجت شرعیه عمل می‌کردند و ملتزم به اخلاقیات بودند و تفاوتی از این حیث نیست. اگر کسی مسئله‌ای داشته باشد او در حقیقت مرجعیتش زیر سؤال است نه اینکه بگوییم مرجع هست و متخلق نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سید احمد خوانساری، علاوه بر فقاهت، به معنویتی کم نظیر در میان مراجع تقلید معروف بود. به مناسبت سوم دی ماه، سالروز درگذشت وی، سلوک اخلاقی مراجع تقلید را به بحث گذاشتیم. حجت‌الاسلام سید اباذر علوی گنابادی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه گیلان و مدیر آموزش مدرسه نائب‌الصدر رشت معتقد است …

توضیحات بیشتر »

در شرایط کنونی، نپذیرفتن مقام مرجعیت، اخلاقی‌تر از پذیرفتن آن است

در شرایط کنونی، نپذیرفتن مقام مرجعیت، اخلاقی‌تر از پذیرفتن آن است

نفس نپذیرفتن مرجعیت در روزگار ما، در شرایطی که برای مؤمنین و متدینین در اثر کثرت رساله‌های عملیه و تعدد به لحاظ تاریخی مشکلاتی را به وجود آورده است و تاکنون  سابقه نداشته تا به این اندازه ما تعدد مراجع داشته باشیم و این به انسجام مؤمنین و به وحدت رفتاری که می‌تواند یک جامعه متدین داشته باشد صدمه زده است، اگر این نکته را در نظر بگیریم، در مجموع باید گفت: بلی. این نپذیرفتن در زمان ما طی شرایطی که به وجود آمده است، از پذیرفتن بهتر است. اختصاصی شبکه اجتهاد: «متدینین بسیاری، رساله‌های عملیه در خانه دارند اما …

توضیحات بیشتر »

تصمیم بزرگ آیت‌الله موسوی خلخالی/ مصطفی دُرّی

تصمیم بزرگ آیت‌الله موسوی خلخالی/ مصطفی دُرّی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی، اگرچه مردی بزرگ بود و خصوصیات علمی و اخلاقی فراوانی داشت، اما یک خصوصیت او، هیچ‌گاه از خاطر من فراموش نمی‌شود و در این سال‌های طولانی آشنایی با وی نیز همیشه در خلوت خود، متذکر آن بوده‌ام. او در تمام سال‌های زندگی‌اش، خانواده را بر شخص خود مقدم داشته است. هر جای که تزاحمی میان موفقیت سایر اعضای خانواده با آسایش خود وی ایجاد شده است، او خانواده را بر خود مقدم کرده است. طلاب به‌خصوص اگر متأهل باشند حتماً بارها مجبور به انتخاب میان موفقیت‌های شخصی و رفاه خانوادگی شده‌اند. این …

توضیحات بیشتر »

فقیهی عالیقدر از ستارگان حوزه نجف/ ‌هادی انصاری

فقیهی عالیقدر از ستارگان حوزه نجف/ ‌هادی انصاری

همچون اقیانوس آرام  آرام، مهربان و خندان و حلیم، اهل سخنرانی و زیاده‌گویی نیست! آثار فاخری به یادگار گذاشته است. در مواردی که اطلاع عمیق و دقیق نداشت، ورود پیدا نمی‌کند! مجالس گرم علمی او در میان حوزویان، زبانزد است و به مباحثات اهتمام می‌ورزد. اهل تامل و دقت و استنباط بود و به آیات و روایات اهتمام ویژه دارد. آثارش مانند کشتی نجات، بیشتر در معرفی اهل بیت (ع) است. شبکه اجتهاد: چند سالی بود که آرزو داشتم این فرصت را بدست آورده و لحظاتی را در کنار این بزرگ که به گونه‌ای خود را به ایشان وابسته دیده …

توضیحات بیشتر »

تأثیرپذیری از اخباریان یا بروز کاستی‌­های اعتبارسنجی متأخران؟/ عباس مفید

حاشیه‌هایی به اهمیت متن!/ سجاد علی‌بیگی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون تردید پس از مکتب حله، رویارویی امامیه به احادیث – دست‌کم در بخش اعتبارسنجی- به‌طورکلی دگرگون شد. محدثان حله تمامِ بارِ اعتبار یک حدیث را به دوش راویان و رجال موجود در سند گذاشتند. این رویکرد، تقسیم احادیث با چهار دسته – صحیح، حسن، موثق و ضعیف- را نتیجه داد. حال‌آنکه طبق گفته صاحب منتقی الجمان، متقدمان هیچ آگاهی از این تقسیم‌بندی نداشتند؛ چون اساساً به سبب کثرت قرائن، نیازی به آن نمی‌دیدند. بعدها گفته شد علت تغییر روش اعتبارسنجی توسط محدثان حلی نابودی بسیاری از قرائن بود. جالب آن‌که محدثان حله خود هرگز به فقد …

توضیحات بیشتر »

جواز چندهمسری از احکام متغیر شریعت نیست/ در شرایط فعلی، ازدواج مجدد مستحب نیست/ «عاشروهن بمعروف» حکم وجوبی نیست

جواز چندهمسری از احکام متغیر شریعت نیست/ در شرایط فعلی، ازدواج مجدد مستحب نیست/ «عاشروهن بمعروف» حکم وجوبی نیست

دلایلی که برای استحباب ازدواج مجدد وجود دارد قابل مناقشه است. برخی ادله استحباب خودِ ازدواج را ثابت می‌کنند؛ یعنی خود دلایلی که استحباب ازدواج را ثابت می‌کنند اطلاق دارند و شامل هر ازدواجی می‌شوند. این ازدواج می‌تواند ازدواج اول یا ازدواج دوم یا ازدواج سوم باشد. با این استدلال می‌توانیم قائل به این باشیم که کسی که ازدواج دوم انجام می‌دهد استحباب دارد. این فرق دارد که بگوییم استحباب تعدد به‌عنوان تعدد ثابت نمی‌شود و برای استحباب تعدد دلیل محکمی نداریم. ولی خود ازدواج را می‌توانیم بگوییم مستحب است و هر ازدواجی هم مستحب است. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندهمسری …

توضیحات بیشتر »

آیا اعتراضات اخیر، روحانیت را هدف گرفته بود؟/ برات‌محمد هدایتی

از «روایت» تا «فَرا روایت»؛ منزلت اجتماعی روحانیت/ عبدالحسین مشکانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: با ظهور انقلاب اسلامی، حضور روحانیت در عرصه جامعه نیز متفاوت شد. از طرفی مواجهه مخالفان روحانیت نیز رویکرد جدیدی پیدا کرد. برنامه‌های دشمنان در مخالفت با روحانیت، همیشه یک خط اصلی داشته و آن «جدا نشان دادن مردم از روحانیت» است. بعد از انقلاب اسلامی، این رویکرد، تشدید شد و دشمنان با انواع تبلیغات درصدد ترویج این تفکر بوده‌اند که «روحانیت میان  مردم چهره محبوبی ندارد و روزبه‌روز بر این مبغوضیت اضافه می‌شود.» این طرز فکر البته هر از چند گاهی با یک سری حوادث و رفتارهایی تشدید می‌شود و عده‌ای که تحلیل واقع‌بینانه و جامعی …

توضیحات بیشتر »

مجوز نشان دادن متهمان اقتصادی از رسانه ملی را رئیس قوه قضائیه گرفته است/ اگر دست رسانه ملی در مراکز استانها باز باشد، این قدر فساد صورت نمی‌گیرد

مجوز نشان دادن متهمان اقتصادی از رسانه ملی را رئیس قوه قضائیه گرفته است/ اگر دست رسانه ملی در مراکز استانها باز باشد، این قدر فساد صورت نمی‌گیرد

الآن مثل سی سال پیش نیست که اگر مخفی‌کاری کنیم، کسی نفهمد. اگر رسانه هم پخش نکنند، در رسانه‌های دیگر به‌صورت فیلم یا خبر، پخش می‌شود. لذا بهتر است که خود ما مطرح کنیم. این مسئله باعث جلب اعتماد می‌شود. ما در سال‌های گذشته دائماً مخفی‌کاری کردیم و بی‌بی‌سی و رادیو آمریکا گفته و مردم هم بدبین شده‌اند. بله در موارد خاصی که به اعتقاد مردم لطمه می‌زند، موارد خاصی هست که باید در مورد آن تدبیری اندیشید. اختصاصی شبکه اجتهاد: در چند سال اخیر، با افزایش فساد اقتصادی، قوه قضائیه نیز برخورد با مفسدان را شدت بخشیده است. در …

توضیحات بیشتر »

تجدید فراش در مواردی که خانواده دچار آسیب می‌شود نامطلوب است/ مراد از عدالت، عدالت در رفتارهای بیرونی است نه احساس درونی/ آیه جواز تعدد زوجات، در مقام توهم حظر است

چیزی با عنوان نگاه مردانه در احکام و فتاوا وجود ندارد/ اقتدارگرایی همیشه منفی نیست!/ عدم مشروعیت ولایت زنان، به جهت اخذ به قدرمتیقن از ادله نیست

ممکن است در شرایط خاصی، ازدواج ثانوی به دلیل عوارضی که به وجود می‌آورد و حتی ممکن است موجب از هم پاشیدن زندگی فرد شود و فرزندان دچار مشکل شوند مطلوبیت نداشته باشد و حتی مرجوح نیز باشد و لذا عملاً برای بعضی از مسندهای اجتماعی نیز ازدواج دوم منع شده باشد؛ چون ممکن است مضراتی داشته باشد. البته در برخی موارد تجدید فراش مباح است. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش در یکی از شبکه‌های اجتماعی پوستری با عنوان اختیار کردن چند همسر توسط یک مرد منتشر شد که موجب جنجال در فضای جامعه شد به گونه‌ای که رهبر معظم …

توضیحات بیشتر »

صدرها به گفته خود عمل می‌کنند!/ آیت‌الله سبحانی می‌گفت سید صدرالدین مثل پیامبر(ص) بود

صدرها به گفته خود عمل می‌کنند!/ آیت‌الله سبحانی می‌گفت سید صدرالدین مثل پیامبر(ص) بود

سید صدرالدین صدر زمانی که آقای بروجردی به قم مشرف شدند ایشان را نیروی تازه‌نفسی یافتند و شهرت علمی‌اش موردقبول همه بود و هم‌چنین آقای بروجردی از خرم‌آباد و بروجرد می‌آمد و همه قبایل پشتیبان ایشان بودند و این‌یک نیروی عظیمی علیه رضاشاه به‌حساب می‌آمد. رضاشاه تا زمانی که آقای بروجردی در قید حیات بودند هیچ کار نمی‌توانست برعلیه حوزه انجام دهد. این از این نشات گرفته بود که آقای بروجردی در قبایل خرم‌آباد نفوذ کلمه داشت و دشمنان از ایشان می‌ترسیدند. ازاین‌جهت جای نماز خود را به آقای بروجردی داده و بعد نیز درس خود را به منزلش منتقل …

توضیحات بیشتر »

ضعف پژوهشی حوزه را قبول ندارم!/ پژوهش‌های دانشگاهی، صوری و فاقد علمیت است

ضعف پژوهشی حوزه را قبول ندارم!/ پژوهش‌های دانشگاهی، صوری و فاقد علمیت است

دروس خارجی که اکنون بیان می‌شود اصلاً یک کار پژوهشی است؛ یعنی نمی‌توانیم تدریس حوزه را جدا از پژوهش بدانیم که استاد انجام داده است. اگر استاد پژوهشی نکند و صرفاً آراء را نقل کند، مطمئناً شاگردان بحث او را تکراری می‌بینند. لذا صرف آنچه که نقل شده پژوهش نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد آموزشی حوزه‌های علمیه اگرچه همواره به عنوان یکی از مدل‌های پیش رو مورد بحث بوده است و سنت‌های آن از قبیل تبدیل دانش‌پژوهان به استاد، مباحثه هر درس و کلاس‌های متعدد با تعداد شاگردان کم، به عنوان الگویی مناسب برای مراکز آموزشی مطرح بوده است، اما …

توضیحات بیشتر »

سرفصل‌محوری در دوره‌های مقدمات و سطح یک حوزه، نادرست است/ بایسته‌های متن درسی معیار

سرفصل‌محوری در دوره‌های مقدمات و سطح یک حوزه، نادرست است/ بایسته‌های متن درسی معیار

بحث تدوین محتوا در برنامه‌ریزی درسی بین اهداف و روش‌ها قرار دارد و به یک معنا ما در اهداف وضعیت مطلوب را مشخص می‌کنیم. در بخش محتوا آنچه را که در اختیار ما هست و با تکیه بر آن می‌خواهیم به هدف مطلوب برسیم مطرح است. روش‌ها حلقه واسطه بین تبدیل محتوا برای دستیابی به آن هدف است؛ به این معنا که استاد با چه مکانیسم‌ها و روش‌هایی می‌خواهد دانش‌پژوه را از نقطه موجود با استفاده از امکانات برای رسیدن به هدف مطلوب آماده سازد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، متون درسی حوزه‌های علمیه به چالش جدی میان موافقان …

توضیحات بیشتر »

نجف و راه دشوار سیاست‌ورزی

سیاست‌ورزی مرجعیت نجف در اعتراضات اخیر عراق؛ چگونگی و چرایی

شبکه اجتهاد: مرجعیت نجف با کوله‌باری از تجربیات تلخ و شیرین از مواجهه با امر سیاسی، روزهای سختی را می‌گذراند. این‌بار نیز مانند گذشته روحانیت باید در دوراهی مردم – حکومت، مسیر خود را مشخص کند. موضع‌گیری اخیر زعیم حوزه‌ نجف نشان داد که در وضعیت تعارض میان خواست مردم و اراده حاکمیت (با هر خاستگاه و صبغه‌ای)، روحانیت در کنار مردم خواهد ایستاد. بیانیه‌ اخیر آیت‌الله سیستانی را حتی می‌توان نقطه‌ عطفی در مواجهه‌ حوزه‌ علمیه‌ نجف با امر سیاسی برشمرد؛ چه آن‌که این‌بار زعیم نجف در برابر حکومتی دموکراتیک (که علی‌القاعده باید برآیند اراده عمومی باشد) در کنار …

توضیحات بیشتر »

فقیهی که عاشق «گل‌کاری» بود و در هیچ «افتتاحیه‌ای» شرکت نمی‌کرد!

فقیهی که عاشق «گل‌کاری» بود و در هیچ «افتتاحیه‌ای» شرکت نمی‌کرد!

تمام‌کارهایی را که انجام داده است به نام علمای بزرگ شهر انجام داده است. مثلاً اگر زمینی را برای بیمارستان می‌خریدند، علمای دیگر امضا می‌کردند. همه‌جا دیگران را جلو می‌انداخت. همین مخابرات خوانسار را ایشان ساختند و در اختیار مخابرات گذاشتند و برای روز افتتاح از ایشان دعوت کردند ولی ایشان نرفتند و امام‌جمعه وقت، آنجا را افتتاح کردند. بیمارستان و بهزیستی را خودشان ساختند ولی آقای هاشمی رفسنجانی افتتاح کردند. خود ایشان به این افتتاحیه‌ها نمی‌رفتند. اگر زمینی می‌خرید، به نام علما یا برخی از بازاری‌های معتمد شهر می‌خرید. اختصاصی شبکه اجتهاد: در طول تاریخ حوزه‌های علمیه، این مدارس …

توضیحات بیشتر »

فقه جواهری، باید بازخوانی شود/ همه اعلامیه حقوق بشر را نمی‌توان پذیرفت/ جز با اصلاح مبانی، مشکلات حقوق بشری فقه حل نمی‌شود

فقه جواهری، باید بازخوانی شود/ همه اعلامیه حقوق بشر را نمی‌توان پذیرفت/ جز با اصلاح مبانی، مشکلات حقوق بشری فقه حل نمی‌شود

مبانی انسان‌شناختی موجود در فقه جواهری به گونه‌ای است که در پاره‌ای موارد ایجاد چالش کرده است و اگر می‌خواهیم از این چالش‌ها رهایی پیدا کنیم دستگاه فقه جواهری باید در این حوزه‌ها یک بازخوانی داشته باشد و تنها راه و یا مهم‌ترین راهی که می‌توان این چالش‌ها را مدیریت کرد اصلاح مبانی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌هاست که حقوق بشر به مسئله حساس انسان معاصر تبدیل شده است. اگرچه در آثار پیشینیان نیز برخی زمینه‌ها و شباهت‌ها را می‌توان یافت، اما حقوق بشر از دستاوردهای روشن اندی‌شان دوران جدید است. سال‌هاست که مسلمانان می‌کوشند تا حقوق بشر اسلامی را …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‌های فقهی در جهاد اسلامی/ عباس کعبی

نوآوری‌های فقهی در جهاد اسلامی/ عباس کعبی

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بحث «جهاد» را به عنوان موضوع درس خارج فقه خود در سالهای ۶۹ تا ۷۳ شمسی برگزیدند و حاصل آن، در کتاب «ثلاث رسائل فی الجهاد» ذیل سه مقاله «امان»، «الصابئه» و «المهادنه» منتشر شده است. استاد عبّاس کعبی در گفتار پیش‌رو به تشریح روش اجتهادی آیت‌الله خامنه‌ای در کتاب «ثلاث رسائل فی الجهاد» پرداخته است. فرهنگ حاکم بر مبحث «جهاد» تقیّه بود، نه مبارزه! در باب موضوع اصلی این نشست که روش‌شناسی رهبر معظّم انقلاب است، ابتدا مروری بر تراث فقهی شیعه در این باب داشته باشیم: فقهای پیشین -تا قبل از پیروزی انقلاب …

توضیحات بیشتر »

فاصله پولطلا با سلفی‌گری چیست؟/ سید محمدحسین متولی امامی

موضوع شناسی اشتباه؛ خاستگاه دیدگاه غلط پیرامون اقتصاد اسلامی

شکه اجتهاد: برخی از روشن‌فکران بر این عقیده‌اند که اعتقاد به پولطلا، یعنی بازگشت به صدر اسلام و دوران بدوی گذشته؛ در حالی که دنیا امروزه پیشرفت کرده و نسخه جدیدی را برای نظام پولی ایجاد کرده که در قالب بانک، عینی شده است. بعد برای این‌که این سخن را توجیه شرعی کنند، این‌گونه مغالطه کرده و می‌گویند: در صدر اسلام از الاغ و قاطر و اسب برای جابجایی و حمل و نقل استفاده می‌شد، اما امروزه بشر به پیشرفت رسیده و وسایل جدیدی را برای حمل و نقل اختراع کرده است. وضعیت پولی و بانکی امروز، ناشی از پیشرفت …

توضیحات بیشتر »

آیت‌اللهی که استاد خارج بود اما ادبیات درس می‌داد!

آیت‌اللهی که استاد خارج بود اما ادبیات درس می‌داد!

ایشان بسیار اهل بحث و تدریس بود و استقامت ایشان بر مطالعه و این‌که از فرصتشان حداکثر استفاده را می‌بردند قابل وصف نیست و اصلاً از مطالعه خسته نمی‌شدند. در مسائل عبادی به نماز شب بسیار مقید بوده و به طلبه‌ها می‌فرمود نماز شب را فراموش نکنند و بر نماز جماعت هم تأکید داشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان اساتید حوزوی گاه افرادی هستند که علاوه بر سخت‌کوشی و جدیت در راستای تدریس دروس حوزوی، به مسائل تربیتی و اخلاقی طلاب نیز پرداخته و می‌پردازند و نسبت به آن دغدغه دارند. از میان این افراد می‌توان به آیت‌الله شیخ محمد …

توضیحات بیشتر »

اثرگذاری اخباریه، و تأسیس و به‌کارگیری قواعد توثیق عام/ محمدباقر ملکیان

پروتستان و اخباری‌گری/ محمدباقر ملکیان

شبکه اجتهاد: با مجاهدت‌های علمی وحید بهبهانی و شاگردان او، در حوزه‌های علمیه، دیگر به صورت رسمی، از اخباری گری خبری نیست. اما به نظر‌ می‌رسد برخی از باورهای اخباریون – و لو در قالب جدید – مورد پذیرش اصولیون قرار گرفته است. از جمله شاخصه‌های مکتب اخباری، رویکرد حداکثری به تصحیح روایات است. این رویکرد، گاه در قالب بی نیازی به علم رجال خود را نشان‌ می‌دهد، و گاه در قالب ادعای صحت روایات کتب اربعه، و گاه در قالب ادعای صحت روایات بسیاری از کتب روایی (برای نمونه نک: خاتمه وسایل الشیعه). این باور اخباریون، هرچند در ظاهر …

توضیحات بیشتر »

مردم در جمهوری مؤمنین/ سعید اشیری

مردم در جمهوری مؤمنین/ سعید اشیری

شبکه اجتهاد: نقش و جایگاه مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی، موضوعی مهم و بنیادی در نظام اندیشه‌ی سیاسی انقلاب اسلامی است. از جمله نکات و پرسشهای قابل تأمّل در این موضوع، این موارد است: ۱- منشأ، خاستگاه و مبنای پذیرفتن خواست و رضایت عامه‌ی مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی چیست؟ ۲- چرا در این نظام، به سازوکارهای ناظر به آراء عمومی مانند انتخابات توجه میشود؟ آیا این توجه، منبعث از پذیرفتن ــ به اصطلاح‌ــ یک «بدِ ضروری» و «پذیرش یک اجبار سلبی» است یا بر اساس نوعی «نگاه ایجابی» به رأی مردم است؟ در این یادداشت، به این دو پرسش …

توضیحات بیشتر »

تحلیل حیات سیاسی امام حسن عسکری(ع)/سیدمحمدتقی قادری

تحلیل حیات سیاسی امام حسن عسکری(ع)/ سيد محمدتقی قادری

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر بخواهیم با کارنامه درخشان و نقش کلیدی امام حسن عسکری (ع) درزمان کوتاه امامت و عمر بیست‌وهشت‌ساله آن حضرت آشنا بشویم امکان‌پذیر نیست مگر آنکه بدانیم حیات سیاسی اسلام در مدت دویست و پنجاه سال یعنی از سال یازدهم هجرت تا سال دویست و شصت چند بار رقم خورد و آن حضرت در چه دوره‌ای از تاریخ سیاسی اسلام قرار داشت؛ چراکه تاریخ سیاسی اسلام از سال یازدهم تا سال دویست و شصت، چهار بار رقم خورد و هر دوره سخت‌تر و سیاه‌تر گردیده است. اما هدف مشترک همه این دوره‌ها، حذف و نابودی اهل‌بیت علیهم‌السلام …

توضیحات بیشتر »

مدل اسلامی بیمه با مدل فعلی متفاوت است/ خطر تبدیل کمپانی‌های بیمه به قطب ثروت

نظام مالی اسلامی؛ مسیری که پیموده‌ایم، راهی که پیش روست

خدمات شرکت‌های بیمه با معیارهای اسلامی فاصله دارد و این نگاه که بیمه را مصداق یکی از عقود شرعی بدانیم، نگاه انفعالی است و باید مدلی را طراحی کنیم که بتواند ملاک و ضوابط اسلامی را رعایت کند و مبنای شرکت‌های بیمه، تعادل و کمک جمعی به جامعه باشد و سود و ضرر برای همه باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت روز بیمه، با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر غلامعلی معصومی‌نیا، دانشیار دانشکده اقتصاد خوارزمی و مدیر گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی گفتگو کردیم. مشروح گفتگو با این مدرس حوزه علمیه قم از نگاه شما می‌گذرد. اجتهاد: دلیل …

توضیحات بیشتر »

سکوت یا فریاد، مسئله این است!/ سیدسجاد تقوی

مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا مراجع و علمای دینی نسبت به امور عمومی جامعه باید اظهارنظر کنند یا بهتر آن است که سیاست سکوت در پیش گرفته و مقبولیت خود را برای روزی دیگر که امور دینی در خطر است نگه دارند؟ گروهی معتقدند ایشان نسبت به مسائل عمومی جامعه نباید موضعی اتخاذ کنند تا در بزنگاه‌هایی که اسلام در خطر است با نفوذ کلامشان اسلام را حفظ کنند، چراکه اگر علماء در مسائل جاری جامعه ورود کنند دیگر کلامشان به هنگام مشکلات اساسی نفوذ لازم را نخواهد داشت. علاوه بر آن شاید حضرات آقایان در برخی از زمینه‌های تخصصی، اساساً …

توضیحات بیشتر »

عقد بیمه، عقلایی است پس مشروع است/ قهوه‌خانه «لویدز» اولین سازمان بیمه اروپا بود/ نباید بیمه را به سایر عقود بازگرداند

عقد بیمه، عقلایی است پس مشروع است/ قهوه‌خانه «لویدز» اولین سازمان بیمه اروپا بود/ نباید بیمه را به سایر عقود بازگرداند

عقلا اصل بیمه را پذیرفته و آن را نوعی عقد می‌دانند که چارچوب عقود را هم دارد. در قرآن هم تأکید شده که اوفوا بالعقود که منظور هر عقدی است، در عرف هم پذیرفته‌شده و ممنوعیت‌هایی مثل ربا و… در آن نیست پس می‌توان مشروعیت آن را ثابت کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: عقد بیمه از عقودی است که در زمان شارع وجود نداشته است. مواجهه فقها با این عقد اما متفاوت است؛ برخی آن را پذیرفته و برخی آن را در صورت بازگشت به سایر عقود، مورد قبول قرار می‌دهند. حجت‌الاسلام والمسلمین مجید رضایی اما آن را عقدی عقلایی می‌داند …

توضیحات بیشتر »

فقه اغتشاش/ مسعود بُندار

نقد روش‌شناسانه یا مبناسازی سلیقه‌ای/ احمد احسانی‌فر

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض و اغتشاش پدیده‌ای است که ابعاد مختلفی از جامعه را درگیر می‌کند. این چالش به همراه خود مسائلی را در پی دارد که فقه باید نسبت به آن‌ها حکم شرعی مربوطه را بیان کند. در هفته گذشته حجه‌الاسلام احمد رهدار در دانشگاه باقرالعلوم(ع) به ارائه نظریه در این خصوص پرداخت، با توجه به مطالب وی، این مسئله را از چند جهت می‌توان پیگیری نمود. حاکم جامعه در مورد حاکمیت نکاتی وجود دارد:  آیا پیدایش این چالش منتسب به شخص یا نهاد خاصی است؟ گمانه‌زنی‌ها در این خصوص بسیار است برخی دولت را پشت این چالش می‌دانند …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics