شبکه اجتهاد: لزوم تغییر متون آموزشی حوزههای علمیه شیعی سخن پرتکراری است که در سالهای اخیر یکی از مسائل برجسته حوزهها بوده و همه طلاب کشور کم و بیش درباره آن شنیدهاند. اما نظرات همه شخصیتهای حوزوی در این باره همسان نیست و اگر نوبت به مصادیق متون برسد، حجم اختلاف نظرها بسیار بیشتر میگردد. لذا شایسته است در کنار تلاشهایی که برای تدوین کتب جدید صورت میپذیرد، نگاهی گفتمانی به این امر صورت گیرد و برخی از جهت گیریهای ناصحیح یا موانع اقدامات صحیح شناسایی شده و راه با تامل و شناخت بیشتری پیموده شود. از همین رو کتابی …
توضیحات بیشتر »بایگانی بلاگ
جایگاه شناسی اصول فقه، گامی به سوی تحول/ عبدالله امینی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام حمیدرضا حسنی و مهدی علی پور، چند سال پیش کتابی در مورد تحول علم اصول به نام «جایگاه شناسی علم اصول گامی بهسوی تحول» نگاشتند. در این کتاب بهصورت مبسوط از جایگاه فلسفه علم اصول سخن به میان آمده است. گزارش این کتاب در کتاب ماه دین در سال ۱۳۸۵ توسط عبدالله امینی نوشتهشده است. در زیر به گزیدهای از این گزارش اشاره میشود. ازنظر شیعه باب اجتهاد گشوده است. این گزاره، بیتردید، مایه پویایی دانش فقه شیعی است و این دانش را انعطافپذیر و پویا ساخته است. افتخارات فقه شیعی و پویندگیاش محصول همین عامل …
توضیحات بیشتر »نگرشی بر فلسفه اصول فقه/ عبدالحمید فرزانه
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالحمید فرزانه عضو هیئتعلمی دانشگاه شیراز است. وی در سال ۱۳۸۷ مقالهای در خصوص نگرشی بر فلسفه علم اصول مینویسد. این مقاله در مجله علمی پژوهشی فقه و تاریخ تمدن اسلامی به چاپ رسیده است. در زیر، گزارشی از مقاله وی، ارائه شده است. نویسنده در چکیده مقاله خود مینویسد: در حقیقت، هر دانشی باید فلسفه و دلیلی برای پیدایش و توسعهی ابعاد مختلف آن وجود داشته باشد. یکی از علوم اسلامی که فلسفه نیز دارد، اصول فقه است. فلسفه اصول فقه، دانشی است که بهنقد چیستی، ساختار، روش، مبادی، موضوعات، ادله و غایات اصول فقه …
توضیحات بیشتر »خبرویت فقیه در دانشهای مرتبط با علم اصول، در استنباط او مؤثر است/ مرحوم تبریزی همه چیز را اصول نمیداند، این نسبت صحیح نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، از آنجا که دانش نوپائی است، طبیعتا گفتگوهای کمتری نیز پیرامون آن صورت گرفته است. یکی از زوایای این دانش که باید در رابطه با آن بحث شود، ارتباط آن با دانشهای دیگر است. حجتالاسلام والمسلمین سیفالله صرامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اما یکی از بهترین افرادی است که میتواند به این پرسش پاسخ دهد. مدیر پژوهشکده فقه و حقوق که سالها در رابطه با فلسفه علم اصول به پژوهش پرداخته است معتقد است این دانش ارتباط تنگاتنگی با بسیاری از دانشها از قبیل صرف، نحو، بلاغت و منطق دارد. او …
توضیحات بیشتر »فقه پژوهی در قالب درس خارج کافی نیست/ اشکالی به تعبیر «روشمند کردن علوم اسلامی»
حجتالاسلام پیروزمند با اشاره به اهمیت فقه پژوهی در حوزههای علمیه، گفت: حوزه علمیه باید اساتیدی در خصوص روشمندی اجتهاد ترتیب کند تا بتواند به این مهم برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علیرضا پیروزمند عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم و از اساتید دوره اول کارگاههای روشمند سازی اجتهاد در قالب کارگاههای مشق اجتهاد، به بیان اهمیت فقه پژوهی در حوزههای علمیه اشاره کرد و به رسا گفت: بخش عمدهای از پژوهشهای فقهی در وضعیت موجود حوزههای علمیه، در قالب درسهای خارج و شاگرد پروریهایی که در دروس خارج اتفاق میافتد که این روش کافی نیست. مشروح گفت …
توضیحات بیشتر »نظریهی خطابات قانونیه، بارقهای الهی بر قلب مرحوم امام بود/ فقه و اصول مرحوم امام، بر این نظریه مبتنی نشده است
اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه میدانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات مینویسند و پارهای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمیتابند. حجتالاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی، هم به واسطه تدریس در حوزه علمیه و هم به جهت رابطه نسبی با دو شاگرد امام (آیتالله نورمفیدی و آیتالله فاضل لنکرانی) یکی از بهترین افرادی است که میتواند در این رابطه اظهارنظر کند. او معتقد است این نظریه، برکات فراوانی را در …
توضیحات بیشتر »منابع استدلال در فلسفه اصول فقه/ علی شمشیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: در دانش فلسفه اصول فقه، کمتر از منابع استدلال در خود این دانش گفتگو میشود. یادداشت پیش رو اما به منابعی که به عنوان دلیل بر مباحث فلسفه اصول فقه مورد استفاده دانشیان این علم قرار میگیرد گفتگو میکند. اکثر دانشوران فلسفه علم اصول، مسائل مطروحه در این علم را به چند بخش تقسیم میکنند: کلیات فلسفه علم اصول، مباحث قطع و یقین، مباحث مربوط به عقل، حکم و اعتبار و الزام، مباحث مربوط به سیره و عرف، مباحث زبانی مربوط به الفاظ و معانی، مباحث تفسیری و فهم کتاب و سنت و ارتباط علم اصول با …
توضیحات بیشتر »اهمیت شیوه استنباط از قرآن در نگاه روششناسی
حجتالاسلام والمسلمین ایازی در این کارگاه به بیان دو منظر معرفت شناسی و روش شناسی قرآن و ویژگیهای موثر آن در استنباط احکام پرداخت. به گزارش شبکه احتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی در طرح فقه پژوهی «مشق اجتهاد» با موضوع «روش استناد دهی به قرآن» که چندی پیش در مدارس علمیه آیتالله خویی(ره) و سعادت برگزار شد، بحث پیرامون قرآن را از دو منظر «نگاه معرفت شناسی قرآن» و «نگاه روش شناسی قرآن» قابل بررسی دانست و گفت: در نگاه معرفت شناسی قرآن با رویکرد استنباط فقهی باید جایگاه قرآن در استنباط را بررسی و ویژگیهای آن در مقایسه …
توضیحات بیشتر »فلسفه علم اصول، تجمیع مسائل علوم دیگر نیست/ اجتهاد به مثابه روش با اجتهاد به معنای تجمیع قواعد، فرقی نمیکند!
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث فلسفه اصول فقه، بحث از روش اجتهاد است. به طور کلی مباحث روشی در حوزههای علمیه، سابقه چندانی ندارد. فلسفههای مضاف از قبیل فلسفه اصول فقه نیز از این داستان مستثنی نبوده و کمتر به مباحث روشی پرداختهاند. یکی از مهمترین مباحث روشی در فلسفه اصول فقه اما نگاه به اجتهاد به مثابه یک روش استنباط است نه صرفا دستگاهی که مجموعهای از ادله را در خود جای داده است. در این رابطه با حجتالاسلام دکتر علیرضا پیروزمند، قائممقام فرهنگستان علوم اسلامی قم گفتگو کردیم. او که عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول …
توضیحات بیشتر »«مقاصد شریعت» در نخستین شمارە «شهر خدا»
اولین شمارەی ماهنامەی سراسری فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهلسنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، با موضوع «مقاصد شریعت» از مباحث مهمّ دینشناسانه و اصول، بهتازگی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شمارە ماهنامه «شهر خدا» تابستان ۱۳۹۷ به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «فقه مقاصد شریعت ١» از دید عالمان پیشین، در ١۴۴صفحه، در تهران منتشر شده است. عکس روی جلد مصاحبه اختصاصی مجله با «وصفی عاشور ابوزید» است که با تیتر «پایایی و پویایی مقاصد شریعت» خودنمایی میکند. همچنین «مقاصد شریعت پیدایش توسعه و آینده، دکتر …
توضیحات بیشتر »مرزهای مشترک فلسفه اصول با فلسفه فقه، مانع از تفکیک این دو علم نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوتهای آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجتالاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفههای مضاف به فقه و اصول را داشته است، در این گفتگو، به بیان تفاوتهای دانش فلسفه اصول با دانش فلسفه فقه میپردازد. مشروح این گفتگو به قرار زیر است. اجتهاد: آیا فلسفه علم فقه با اصول فقه یکی است؟ در صورت …
توضیحات بیشتر »عقل نباید جزء منابع استنباط فقهی محسوب شود/ جایگاه عقل در روش تفسیری امام رضا(ع)
استاد دانشگاه علم و صنعت ضمن برشمردن هشت اصل در تفسیر آیات متشابه قرآن در سیره امام رضا(ع) به مسئله منبعیت عقل در فقه اشاره و تاکید کرد: بنده معتقدم که عقل نباید جزء منابع استنباط تلقی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی نصیری، رئیس موسسه پژوهشی وحی و خرد در همایش «سیره امام رضا(ع)؛ آموزههای و کارکردها» گفت: حضرت امام رضا(ع) در مناظره با عمران ساباطی عمق علمی و ایمان و دینداری خویش را نشان دادند زیرا در اوج مناظره وقتی صدای اذان بلند شد حضرت ترک مناظره کردند و سراغ نماز رفتند و بعد ادامه دادند …
توضیحات بیشتر »توسعه گستره اصول فقه؛ از حدیث تا هرمنوتیک
شبکه اجتهاد: نشست دوم پیشاجلاسیه کرسی نظریهپردازی با عنوان «اصول فقه، توسعه گستره با ساختار جدید»، با حضور حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست به عنوان نظریهپرداز، در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قم برگزار شد. علیدوست در این نشست، در ابتدا به نقدهای ناقدان در نشست اول پاسخ گفت، سپس به تشریح دوباره نظرات خود پرداخت و پس از آن نظرات ناقدان مطرح شد. علیدوست در این نشست، در فرصت اولیه ۲۰ دقیقهای، تأکید کرد که به رغم همه تلاشها و کوششهای عالمان شیعه در علم اصول فقه، اما همچنان کاستیها به حدی است که در کنار آنچه امروز در …
توضیحات بیشتر »درآمدی تأسیسی بر فلسفه اصول فقه/ علیاکبر رشاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: از بزرگترین علمایی که وارد مسئله تازه تأسیس فلسفه علم اصول فقه شده است، استاد علیاکبر رشاد است. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مقاله تأسیس بر مبادی فلسفه اصول فقه بهتفصیل مباحث تاریخی در مبادی پژوهی را مطرح کرده و به کلیات آن پرداخته است. در انتها نیز طرحواره پیشنهادی خود را نسبت به فلسفه علم اصول فقه ارائه داده است. در زیر گزارشی از این مقاله، تقدیم میگردد. تمایز مبادی ممتزجه و غیرممتزجه؛ راهکار حل اختلاف علمای اصول پیشینه مدخل نگاری در علوم مختلف از مباحثی است که ابتدا چندصفحهای از نوشتار را به …
توضیحات بیشتر »فلسفه اصول فقه، توصیف یا توصیه؟
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوپدید بودن دانش فلسفه اصول فقه، سوالات و پرسشهای بسیاری را پیرامون آن پدید آورده است؛ پرسشهایی از قبیل چیستی این دانش، چرائی لزوم پرداخت به آن، تفاوت آن با سایر مبادی دانش اصول و … . یکی از این پرسشهای این است که آیا این دانش، از مقوله توصیف است یا از مقوله توصیه؟ به دیگر سخن، آیا فلسفه اصول فقه، در زمره مبادی تصوری دانش اصول فقه جای میگیرد یا در زمره مبادی تصدیقی آن. برای پاسخ به این پرسش، با حجتالاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات مشهد گفتگو کردیم. مشروح این …
توضیحات بیشتر »«نظریه آسیبشناسی یکسان انگاری منطق فقه و حقوق» بررسی شد
پیش کرسی نظریه پردازی آسیب شناسی یکسان انگاری منطق فقه و منطق حقوق به همت انجمن فقه و حقوق اسلامی و هیئت حمایت از کرسیهای نظریه پردازی در دبیرخانه انجمنهای علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مراسم که با حضور اساتید حقوق و فقه حوزه و دانشگاه از جمله حجتالاسلام والمسلمین ارسطا، حکمت نیا، عبدی پور و علیزاده و… برگزار شد، این مقاله یا نظریه علمی بررسی شد. در ابتدای این مراسم سید احمد حبیب نژاد دبیر این نشست علمی با اشاره به کیفیت برگزاری این نشست علمی گفت: این نشست، کرسی پیش نظریه پردازی است …
توضیحات بیشتر »تورم منابع اصول را قبول ندارم/ تراکم ادله، به معنای دلیل تراشیدن نیست!
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحثی که فلسفه علم اصول بدان میپردازد، بیان منابع دانش اصول است. با توجه به آلیت و مقدمیت دانش اصول برای دانش فقه اما این پرسش پیش میآید که چه تفاوتی بین منابع دانش اصولفقه با منابع دانش فقه وجود دارد. برای پاسخ به این پرسش، با دکتر محمدتقی فخلعی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر گروه فقه و مبانی حقوق این دانشگاه گفتگو کردیم. گزیدهای از این گفتگو از نظر شما میگذرد. اجتهاد: با توجه به مقدمت دانش اصول برای دانش فقه، آیا میتوان منابع این دو دانش را متفاوت از یکدیگر دانست؟ فخلعی: …
توضیحات بیشتر »رئوس ثمانیه فلسفه علم اصول/ مهدی هادوی تهرانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از بهترین مقالههایی که درزمینه دانش نوبنیاد فلسفه اصولفقه نگاشته شده است، فلسفه علم اصولفقه است. آیتالله مهدی هادوی تهرانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در این مقاله، ابتدا از ضرورت این علم سخن گفته، سپس آن را به بخشهایی تقسیم نموده و در هر بخش بهتفصیل وارد میشود. گزارشی اجمالی از این مقاله، از نگاه شما میگذرد. در این نوشتار، ابتدا ضرورت توجه به فلسفههای مضاف بهطور عام و از پس آن، توجه به فلسفه علم اصولفقه بهطور خاص موردتوجه قرارگرفته است. نویسنده البته، به مهمترین تأثیر فلسفه اصولفقه بر اصولفقه که …
توضیحات بیشتر »چون اصول فقه مهم است، باید به فلسفه آن نیز پرداخته شود
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله آملی لاریجانی اگرچه با عنوان ریاست قوه قضائیه در میان مردم شناخته میشود، اما سالها پیش از آن، نگارش مجموعه فلسفه علم اصول را آغاز کرده بود. او در مراسم رونمایی از چند جلد از این مجموعه چند ده جلدی که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ قم برگزار شده بود، به بیان بایستههای فلسفه اصول فقه و تلاشهای خود در کتابی که نگاشته است پرداخت. گزیدهای از بیانات وی به قرار زیر است. اصول، دانشی عقلی یکی از مهمترین ویژگیهای علم اصول، عقلی بودن این علم است؛ علمی نیز که بهواسطه عقلی بودن ایجاد میشود، نیازمند …
توضیحات بیشتر »فلسفههای مضاف: چیستی و اقسام آن/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم است. او در سخنرانی که در سال ۱۳۸۹، در مدرسه خاتمالاوصیا قم ایراد کرد، به بیان بایستههای فلسفههای مضاف پرداخت. گزیدهای از سخنان وی، از نظر شما میگذرد. در این مجال، سه نکته را به بحث میگذاریم: چیستی فلسفههای مضاف، اقسام فلسفههای مضاف و فرق فلسفههای مضاف با فلسفهی مطلق. بحث نخست: تفاوت فلسفه مضاف با فلسفه مطلق در توضیح این سؤال من از آخر شروع میکنم. ما یک فلسفهی اولی داریم که از قدیم میگفتند؛ …
توضیحات بیشتر »کتاب آینده من درباره اجتهاد و اصلاحات در اسلام شیعی است
پروفسور لیافت تکیم استاد دانشگاه دنور آمریکا معتقد است اجتهاد باید به نیازهای کنونی جوامع بپردازد و برای پرسشهای روز جامعه نیز جوابی در اختیار نهد. شبکه اجتهاد: اجتهاد بالاترین درجه علمی در دانش فقه اسلامی و به معنای توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی است. مجتهد و فقیه نیز کسی است که میکوشد تا احکام شرعی را از منابع فقهی اسلام، یعنی قرآن، سنت، عقل و اجماع بیاموزد. اجتهاد نیازمند آموختن شاخههای مختلفی از علوم دینی و ادبی مثل ادبیات عرب، اصول فقه، منطق، آیات الاحکام، رجال و درایه، نظریههای فقهای متقدم و تفسیر قرآن است. پروفسور لیاقت …
توضیحات بیشتر »با اصول عملیه، به تنهائی نمیتوان نظام ساخت/ قواعد فقهیه، به محرز و غیر محرز تقسیم نمیشوند
اختصاصی شبکه اجتهاد: با آن که سالیان درازی از قدمت دانش اصول فقه میگذرد و در طول این سالها، روشهای متعددی برای حل مسائل این دانش پیشنهاد شده است، لکن کمتر مطالعه روش شناختی در رابطه با این دانش صورت گرفته است. حجتالاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی، با سابقه چند دهه تدریس سطوح عالی در حوزه علمیه قم، یکی از بهترین افرادی است که میتواند در این حوزه به اظهارنظر بپردازد. با او در رابطه با روشهای مختلف حل مسائل اصول عملیه در دانش اصول فقه گفتگو کردیم. او معتقد است در رابطه با شیوه تمسک به اصول عملیه و …
توضیحات بیشتر »در اصول فقه، نباید تسلیم روش تجربیِ مرسوم شد
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بسیار مهم و کاربری در علم اصول فقه، کارکرد روش تجربی استقرائی در علم اصول است. اینکه آیا این روش، در علم اصول از کارکرد بالایی برخوردار است یا اینکه چنین روشی مختص به علوم دقیقه، مثل فلسفه و ریاضیات است، محل خلاف است. در این خصوص، گفتگویی با حجتالاسلام والمسلمین، دکتر علیرضا پیروزمند، انجامگرفته است. وی قائممقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول گروه روش فرهنگستان علوم اسلامی است. وی همچنین در باب اندیشه سیاسی دارای تأملاتی است که برخی از آنها در کتاب «نظام معقول» چاپ و …
توضیحات بیشتر »توصیههایی برای توسعه علم اصول فقه/حسنعلی علیاکبریان
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسنعلی علیاکبریان، عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، در مقالهای تحت عنوان «توصیههایی برای توسعه علم اصول فقه» به تبیین فلسفهی علم اصول پرداخته است. این مقاله در مجلهی پژوهش و حوزه، شماره ۲۷ به چاپ رسیده است. نوشتار حاضر گزارش مختصری از این مقاله است. علیاکبریان، در مقدمه مقاله، ابتدا به سیر تحول علم اصول در طول تاریخ شیعه پرداخته و سپس سؤالی را مطرح کرده که اصول فقه موجود در سیر تکاملی خود به چه تحولاتی نیاز دارد؟ در پاسخ به این سؤال بیانشده که چون علم اصول، علمی آلی برای …
توضیحات بیشتر »نظریه خطابات قانونیه، مشکلی را حل نکرده است/ مرحوم سید مصطفی به خاطر خطابات قانونیه برای پدرش دعا می کرد!
اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه میدانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات مینویسند و پارهای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمیتابند. یکی از بهترین کسانی که میتواند در این خصوص اظهارنظر کند، آیتالله محمدعلی گرامی قمی، استاد مطرح حوزه علمیه قم و شاگرد پیشین مرحوم امام است. او که حتی سابقه استادی مرحوم سید مصطفی خمینی را نیز در کارنامه دارد، در گفتگوی اختصاصی با اجتهاد، به واکاوی آثار این …
توضیحات بیشتر »تحولی در گفتمان سازی علوم اسلامی/ تربیت بیش از ۲۰۰ فقهپژوه در کارگاههای مشق اجتهاد
نشست خبری «طرح روشمندسازی علوم اسلامی» و آغاز به کار کارگاههای «مشق اجتهاد» با حضور اصحاب رسانه، مدیر اجرایی طرح و نیز معاون پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) و دبیر میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سید محمدرضا شریعتمداری در نشست خبری طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی که در سالن جلسات خبرگزاری رسا برگزار شد، با ارائه گزارشی از فعالیتهای مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) گفت: مؤسسه امام رضا(ع) در ۹ رشته اعم از رشتههای تاریخ اسلام، کلام، شیعه شناسی، تاریخ تشیع، تاریخ اهل بیت(ع) و فقههای …
توضیحات بیشتر »ثبتنام نوبت اول «مشق اجتهاد» آغاز شد/ جهش پژوهی برای طلاب مشهدی
گام اول طرح ملی «روشمندسازی علوم اسلامی» با عنوان «مشق اجتهاد» در مشهد با حضور اساتید مطرح و فقهپژوهان برداشته میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دبیرخانه طرح ملی «روشمندسازی علوم اسلامی» با همکاری معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، نوبت اول از فاز فقه پژوهی این طرح تحت عنوان «مشق اجتهاد» را برگزار میکند. این طرح در قالب کارگاه به دنبال روشمند کردن علوم اسلامی و پرهیز دادن این علوم از شلختگی در بیان نظریات آن علم، روشهای پژوهش در آن علم و روشمند کردن استدلالها و استنباطات علوم اسلامی است. بنابر این گزارش، اولین کارگاه پس از ثبتنام، از ۲۳ …
توضیحات بیشتر »ابن ادریس حلی؛ منتقدی در دوران رکود اجتهاد شیعی
ابن ادریس با خوانش انتقادی آثار شیخ طوسی و نقد علمی آنها توانست بعد از صد سال بر هیمنه و سلطه علمی شیخالطائفه در جهان تشیع خاتمه ببخشد. «حجیت خبر واحد» از جمله موضوعات اختلافی شیخ و ابن ادریس است. شبکه اجتهاد: تأثیر حضور محمدبن حسن طوسی، معروف به شیخ طوسی در قرن پنجم هجری که از آن دوران به عنوان نقطه اعتلای فقاهت شیعی یاد می شود و فراگیر شدن هیمنه و گستره علمی او در این عصر موجب شد فقیهانی که پس شیخ در فضای حوزه علمیه پروش مییافتند یارای مقابله با نظریات او را نداشته باشند و …
توضیحات بیشتر »مبادا مباحث تحلیلی صرف فلسفه علم اصول، بر مباحث ثمرهدار غلبه پیدا کند
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» پژوهشگاه علوم و فرهنگ اندیشه است. با وی در مورد فواید و چالشهای فلسفه علم اصول به گفتوگو نشستیم. وی با اشاره توهماتی که در این خصوص است ابعاد این موضوع را شفاف نمود. او معتقد است پیش از هر کاری در فلسفه علم اصول، ابتدا می بایست معنای دقیق آن را روشن کرد. به باور عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، بسیاری از توهمات، ناشی از فهم نادرست معنای فلسفه علم اصول است. اجتهاد: فلسفه علم اصول به چه معناست؟ خادمی کوشا: ابتدا لازم …
توضیحات بیشتر »فلسفههای مضاف، نگهدارنده علوم هستند/ فلسفه اصول، تجمیع مسائل دانشهای دیگر نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، دانش نوپائی در حوزههای علمیه است. دانشی که بسیاری از اصولیان و فقه پژوهان، هنوز از ابواب و کاراییهای آن بیخبرند. در رابطه با کاراییها و چالشهای فلسفه علم اصول، باحجتالاسلام دکتر محمدعلی ایازی، استاد برجسته حوزه علمیه و عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید گفتگو کردیم. او که بیشتر به پژوهشهای قرآنیاش شهره است، سالهاست که در عرصه فقه و اصول بهخصوص مسائل نوپدید، دستی در آتش دارد و نگاشتههای فراوانی را به خامه آورده است. شاگرد آیتالله مطهری و وحید خراسانی، در این گفتگو سعی دارد تصویر دقیقتری از فلسفه علم اصول را به …
توضیحات بیشتر »