بایگانی برچسب: سید محمد طباطبائی

شبکه اجتهاد: در حالی که مرگ رئیس جمهور در هر کشوری از زمینه‌های جنگ احزاب و فروپاشی سیاسی اجتماعی می‌تواند باشد و در حالی که بعضی جامعه‌شناسان همین دو سال پیش، پرکار و مداوم به تحلیل می‌نشستند و از توده‌ای شدن جامعه، تفاوت فرهنگ رسمی و فرهنگ واقعی و در راستای فروپاشی اجتماعی بحث می‌کردند، اما اکنون، هم انسجام اجتماعی و سیاسی به شکل فزاینده‌ای نسبت به پیش از خود بروز پیدا کرد و کسانی که انتخابات ۴۲ درصدی مجلس را مشارکت منفی مردم علیه نظام می‌دانستند، اکنون در برابر حضور چند میلیونی پیوند مردم و حاکمیت در اعم از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در بررسی‌های فقه فرهنگی، از جمله مسائل، آداب و سنت‌هایی است که موضوع آن‌ها زمان است و در حقیقت، زمان موضوع حکم شده است. مناقشات جاری در تعطیلات هفته در این چارچوب ملاحظاتی دارد که کوتاه و گذرا اشاره می‌شود: اوّلاً بر اساس تصریح قرآن کریم، زمان اتصاف دینی دارد. آیه شریفه عبارت است از: «إنّ عده الشهور عند الله إثنا عشر شهراً فی کتاب الله یوم خلق السماوات و الأرض منها أربعه حرم ذلک الدین القیّم» (توبه، ۳۶) در این آیه، از یک سوی، تعداد ماه‌های سال به «عند الله» مقید شده است. یعنی سال شرعی …

شبکه اجتهاد: در ادوار فقه، بحث‌های فقهی به عنوان مطلق علم در فهم دین با پرسش های صحابه به ویژه  امیرالمؤمنین علیه‌السلام از رسول خدا صلوات الله علیه و آله شکل گرفت و پس از آن مفهوم اجتهاد‌‌. با تدریس فقهی گسترده امام صادق علیه‌السلام، این مباحث تدوین و تنظیم دانشی و مکتب گرفت و افتا به عنوان یک شأن فقهی مطرح شد‌، به گونه‌ای که بعض اصحاب مکلف به افتا در میان شیعیان می‌شدند. با شکل‌گیری افتا و طبقه فقیهان، تقلید شرعی معنا می‌یابد، به این که دیگر کسی مستقیم به فهم دین نپردازد مگر این که دانش فقهی …

شبکه اجتهاد: در خصوص آینده حجاب در ایران با رفتارهای ناشیانه، فاقد مبنا و سهم‌خواهانه‌ای که از سوی مسئولین امر در سه قوه اتفاق می‌افتد و با برچسب کارشناسی و جلب افکار عمومی پیش می‌رود کمتر می‌توان امیدوار به بهبود کیفیت حجاب در نظام فرهنگی بود و اگر این مسئولان به ضوابط فقه حکومتی پایبند باشند در یک دوره پنج تا ده ساله می‌توان انتظار بازگشت عفاف و حجاب را داشت. مسئولیت شرعی مهم دولت که بر اساس ادله قطعی در حکمرانی تزاحم اجتماعی وجود دارد ایجاد مشارکت اجتماعی در سه قسم مشارکت‌سازی، مشارکت خواهی عمومی و بازسازی مشارکت موجود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مبحث فقه ورزش را از حیث‌های گوناگون می‌توان در ابواب فقهی جای داد؛ مانند فقه اقتصاد ورزش، فقه سیاسی ورزش و از جمله، فقه فرهنگی ورزش که مسأله فوتبال از آن موارد است. نوع دلالت‌های فرهنگی ورزش و فراغت‌های ورزشی را به لحاظ فقه فرهنگی می‌توان مورد تدقیق شرعی قرار داد. با این مقدمه مختصر، باید ببینیم مداخلاتی که فیفا در عرصه حکمرانی ورزش دارد، چه نتایج فرهنگی نامشروعی را به دنبال خواهد داشت؟ این مداخلات به‌طور مصداقی شامل ورود زنان به ورزشگاه و داوری زنان در فوتبال مردان است؛ اما این مصادیق نمی‌توانند هرکدام موضوع شرعی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بنابر تقسیم مختار از فقه فرهنگی در نظامات به فقه نظام فرهنگی و فقه نظام مدیریت فرهنگی، در فقه نظام فرهنگی از جمله در فراغت‌گزینی‌های مکلفین بحث می‌کنیم که فراغت‌های ایمانی از اقسام آن است. یکی از این فراغت‌ها، شرکت در هیأت مذهبی است. مرادف واژه‌ی هیأت مذهبی در روایات، مجالس ذکر اهل‌بیت (ع) است و بررسی اجمالی فقه آن را در سه بخش می‌توان تبیین کرد: حد مطلوب شرع، امکان تسنین و مسئولیت‌های فرهنگی دولت. ۱. حد مطلوب شرع مجالس مطلوب ذکر اهل‌بیت علیهم‌السلام در روایات در سه قسم بیان شده است: ذکر علوم اهل بیت …

اختصاصی شبکه اجتهاد: گشت ارشاد مشتمل بر طرحی با عنوان ارتقای امنیت اجتماعی است که یک بخش آن -حجاب- ذیل طرح جامع عفاف مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، حدود دو دهه قبل به تصویب رسید. ۱. منظر جامعه‌شناختی فارغ از مبارزات امنیتی دشمن و تهدیدات نسبت به حوزه حجاب، اگر بخواهیم حجاب را در نسبت میان مردم و حاکمیتشان ببینیم باید در یک تبیین اجتماعی، مسأله را بررسی کنیم. دلایل و علل اجتماعی متعددی برای پدیده بدحجابی یا به بیان دقیق‌تر، حجاب‌گریزی وجود دارد که شاید در هفت عامل قابل اختصار باشد: ۱. عادات اجتماعی ۲. رسانه‌های اجتماعی (پلتفرم‌ها، بلاگری، …