خط اتصال اندوختن و به کار بستن تجربههای گذشتگان، تاریخ است و حوزه ای که میخواهد وارد امر حکمرانی نظام اسلامی بشود. باید بداند دویست سال است که این کار را کرده است و اگر عقبه خود را خوانش نکند و از آن نیاموزد، مثل کسی است که دچار فراموشی شده است. شخصی که فراموشی دارد، ممکن است یکدفعه جلوی ماشین برود و یا داخل آتش بپرد. چون تمام تجربه گذشتهاش پاکشده است. اگر ما نتوانیم گذشته را به کار بگیریم و فرآوری کنیم، دچار اشتباهاتی میشویم که علما، در زمان مشروطه گرفتار آن شدند. ما باید تاریخ مشروطه را …
توضیحات بیشتر »ابداع مجلات الکترونیکی فقهی، از اختصاصات شبکه اجتهاد است/ پوشش اخبار جهان عرب، برنامه جدی اجتهاد باشد/ پوشش اخبار غیرفقهی، وزانت سایت را پایین می آورد
شبکه اجتهاد مسلماً برای خودش اهداف و سیاستهایی را تعریف کرده است و با توجه به اینکه در مهد تغییر و تحولات فقهی که قم باشد هم نیست و از جایی مثل مشهد، فعالیتها را رصد میکند (اگرچه ایادی مختلفی در قم دارد)، تا همینجا هم خیلی موفق بوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: بیش از ده سال، از عمر بزرگترین سایت فقهی حقوقی کشور میگذرد. در پایان سال ۹۷، فرصت مناسبی است تا موفقیتها و ضعفهای اجتهاد را به بحث بگذاریم. حجتالاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی، علاوه بر تسلط بر فقه و آشنایی با رسانه، مدتی نیز …
توضیحات بیشتر »نهی از عمل اصحاب رس، به جهت جشن گرفتن نوروز نیست/ مبلغان دینی نباید فرصت نوروز را تبدیل به تهدید کنند/ نهی قرآن از خندیدن، به معنای مرجوحیت شادی نیست
نوروز آغاز فصل بهار و شکفتن گلها و طبیعت بهعنوان سنتی ملی با آموزههای دینی تلفیقشده است. ما آغاز سال نو را جشن میگیریم، زیرا در فرهنگ ملی ما دیدوبازدیدها و سفرهای تفریحی در این ایام به شکل گسترده انجام میگیرد و صلهرحم که از سنتهای حسنه قرآن و حدیث است و با آموزههای اخلاقی ما ارتباطی وثیق دارد و تأثیر فراوانی بر جامعه و خانواده و تربیت نسل جدید ما میگذارد، باید پاس داشته شود. به این جهت برای ترویج صلهرحم باید این ایام را عزیز داشت که در اخلاق و تعامل زندگی ما تأثیرگذار است، صلهرحم باعث کاهش …
توضیحات بیشتر »چهارشنبهسوری را قبول ندارم، اما نوروز و مهرگان و یلدا، ممنوع نیست/ شادی، حق انسان است و اختصاصی به مسلمانان ندارد/ آنقدر که به عزاداری پرداختیم، ایام سرور را جدی نگرفتیم
اگر منشأ عید باستانی یک امر نادرستی بوده است اما الآن و در شرایط کنونی، این عید در مصب صحیح خود قرارگرفته است. من چهارشنبهسوری را قبول ندارم و باطل است و هیچ داعی عقلایی بر این کار متصور نیست؛ اما مراسم عید نوروز هم دواعی عقلایی و هم دواعی شرعی دارد. این صلهرحم، هدیه دادن، دیدوبازدید یکدیگر رفتن، مورد تائید شارع است. ما کاری به گذشتگان نداریم. فعلاً ما هستیم در یک جامعه ایرانی زندگی میکنیم که این جامعه ایرانی از قرنهای گذشته، این عید را پاس میداشته است و در آن کار خلاف شرعی هم انجام نمیداده است؛ …
توضیحات بیشتر »تحقق اسلام حداکثری در زمانه بسط ید فقیه
شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی چندی قبل در دیدار اعضای مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی بیاناتی درباره مسائل علوم دینی و اقتضائات حوزه انقلابی داشتند. یکی از حاضران در جلسه حجتالاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بود. «صبح نو» در گفتوگو با او الزامات حوزه انقلابی و پژوهش مسألهمند را به بحث گذاشته است. اگر انقلاب اسلامی و حکومت اسلامی نباشد، روحانیت به همان معنای سنتی و قدیمی کلمه باقی خواهد ماند یا همین هم از بین خواهد رفت؟ ایزدهی: روحانیت یک مقوله مشکک است. مقولهای نیست که بین وجود و عدم …
توضیحات بیشتر »آیتالله سیستانی، فقیهی که از مردم سالاری دفاع میکند
شبکه اجتهاد: دیدار حسن روحانی با آیتالله سیستانی، بار دیگر نقش ویژه این مرجع تقلید شیعه را در تحولات جهان اسلام و منطقه برجسته ساخت. کنش هر فعال یا اندیشمند بزرگ سیاسی و رهبر معنوی، به مبانی معرفتی و دستگاه فکری او بازمیگردد. به همین منظور، برای فهم بهتر آراء فکری آیتالله سیستانی روزنامه سازندگی با حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی به گفت وگو نشسته است. با توجه به دیدار آقای روحانی با آیتالله سیستانی، بار دیگر جایگاه ویژه مرجعیت شیعه و شخصیت ممتاز آیتالله سیستانی در کانون توجهات قرار گرفته است. کنش سیاسی ایشان، ویژگیهای خاصی دارد. آیتالله سیستانی …
توضیحات بیشتر »باید بیانیه «گام دوم» را عالمانه و بدون تملق تبیین کنیم/ حل تعارض جمهوریت و اسلامیت نظام، از پیوستهای فقهی بیانیه است/ در فقه تمدنی، هنوز به اندیشهورزی نرسیدهایم
من معتقدم که بیانیه را خارج از شعار و خارج از اینکه رهبری فرموده است و واقعاً صادقانه و عالمانه تبیین کنیم. البته اول باید خودمان بهخوبی بیانیه را فهم کنیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: بیانیه گام دومی رهبری، با تمجید و تعریف فراوانی از سوی طرفداران نظام و مسوولان کشور روبرو شد. در این بین اما کمتر به بخشهای مرتبط با فقه و روحانیت در آن پرداخته شد. شبکه اجتهاد اما در راستای وظیفه رسانهای خود، تلاش دارد تا پیوستهای حوزوی و فقهی این بیانیه را به بحث بگذارد. بحثهایی که البته فارغ از تملق و مجیزگویی، به واکاوی علمی …
توضیحات بیشتر »بستر اجتماعی برای طلاب خواهر فراهم نشده است/ حوزه خواهران باید مرجعیت امور زنان را در کشور به عهده بگیرد
مدیر حوزههای علمیه خواهران کشور معتقد است: بستر اجتماعی هنوز برای طلاب خواهر فراهم نشده است که این وظیفه دستگاه ما است. اگر ما نتوانیم کاری کنیم که حوزههای علمیه دیده شوند و محصولات ما میدان فعالیت پیدا نکنند، چرخه ما کامل نخواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجتپور مدیر حوزههای علمیه خواهران کشور در گفتگو با سایت مباحثات انجام و فعالیتها و اقدامات حوزههای علمیه خواهران و جایگاه کنونی و چشماندازهای آینده آن به بحث گذاشته است. همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی اغلب نهادها و سازمانها گزارشی از مجموعه فعالیتها و اقدامات خود در طول …
توضیحات بیشتر »عدم دقت در وجه نامگذاری «خطابات قانونیه»، سبب برداشتهای اشتباهی از این نظریه شده است/ کارکردهای فقهی و سیاسی نظریه خطابات قانونیه
حجتالاسلام والمسلمین مقیمی گفت: عدم دقت در وجه نامگذاری توسط امام(ره) سبب شده است که برخی برداشتهای اشتباهی از این نظریه پیدا کنند و بر اساس آن، آثار و کارکردهایی اشتباه برای آن در زمینههای اجتماعی و سیاسی قائل شوند و همین وجه اسم گذاری توسط امام(ره) آنها را به خطا انداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، امام خمینی(ره) یکی از فقهای برجسته تاریخ تشیع است و با توجه به نظریات راهگشا و مبنایی که در اصول دارد، میتواند معضلات و مشکلات فقهی عصر جدید و نظام اسلامی را چاره اندیشی کند. به منظور تبیین نظریات امام خمینی(ره) به ویژه نظریات …
توضیحات بیشتر »عدم حضور زنان در محافل علمی، به خاطر عدم دعوت مسئولین است!/هزاران محقق زن، بین مسئولیتهای خانه و تحصیل، جمع کردهاند
زنان با مردان در فتح قلههای علمی تفاوتی نمیکنند در مورد زهرای مرضیه (س) چنین است؛ تمام مقاماتی که معصومین دیگر دارند را ایشان نیز داراست آنهم در ترازی بالاتر. قطعاً هر زنی در جامعه وظائفی دارد همانطور که مردان دارند و باید بین وظائف خود جمع کنند. ما زنانی را داشتیم که توانستند بین این دو مهم جمع کنند و به مقامات علمی حتی اجتهاد برسند. وجود هزاران محقق زن عدد کمی نیست که توانستهاند بین این دو جمع کنند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود آمد تا آنجا که …
توضیحات بیشتر »رحیمپورازغدی، از نهجالبلاغه، فلسفه حکومت دینی را درمیآورد/ برخی اساتید سختگیر حوزه، طلاب را از پژوهش فراری میدهند
همین نهج البلاغهای که به نظر کتابی قدیمی به نظر میرسد را میدهیم آقای ازغدی و میگوییم برو در دانشگاه درس بده. ایشان چون شبهات روز، بستر فکری و درگیریهای که در جامعه فکری حوزه و جامعه فکری دانشگاه وجود دارد را میداند، از همین نهج البلاغه پاسخ سوالات را درمیآورد. از همین نهج البلاغه فلسفه حکومت دینی و اصل عدالت گستری و نظریه عدالت را در میآورد، از نهج البلاغه نظریه و مدل نظریه پردازی را استخراج میکند. اختصاصی شبکه اجتهاد: پژوهش، حلقه مفقوده قدیمی حوزههای علمیه است. از دیرباز در حوزههای علمیه، به آموزش بیش از پژوهش اهمیت …
توضیحات بیشتر »خطابات قانونی؛ اَبَر نظریه اصولی/ این نظریه نه تنها مجهول القدر، بلکه ارزش آن شناخته نشده است/ خطابات قانونیه یک دیدگاه سرنوشتساز در اجتهاد و فقاهت است
استاد حوزه علمیه قم گفت: خطابات قانونیه را به خاطر تغییر اساسی که در نگاه به اصل تشریع ایجاد میکند و گستردگی آثار و پیامدهای اصولی و فقهیاش، به جای نظریه، میتوان یک «اَبَر نظریه اصولی» نامید و روشن است که این ابر نظریه، گذشته از اهمیت زیادی که دارد، نشانگر نبوغ مبدِع و پردازندۀ آن هم هست. به گزارش شبکه اجتهاد، امام خمینی(ره) یکی از فقهای برجسته تاریخ تشیع است و با توجه به نظریات راهگشا و مبنایی که در اصول دارد، میتواند معضلات و مشکلات فقهی عصر جدید و نظام اسلامی را چاره اندیشی کند. به منظور تبیین نظریات …
توضیحات بیشتر »بیانیه گام دوم، اولین بیانیه رهبری، با انشاء فقیهانه ایشان است/ مراجع نمیتوانند فقه نظام را تدوین کنند/ هدف بیانیه، رسیدن به تمدن اسلامی است
ما باید ثابت کنیم که نظامی که با فقه پدید آمده است، اولاً فقه نظام ساز بوده است و ثانیاً همان فقه دائماً به اقتضاء زمان و مکان بر نظام نظارت داشته باشد. چون همانطور که مرحوم امام فرمودند زمان و مکان دائماً موضوعات را تغییر میدهند درنتیجه احکام نیز تغییر پیدا خواهد کرد. پس فقه باید دائماً مراقب این نظام باشد و موضوعاتی که در این نظام دخیل است را دائماً به اقتضاء شرایط زمانی و مکانی بسنجد و اگر تغییراتی در موضوعات رخ میدهد، احکام آن را هم متناسب با آن موضوعات تنظیم و استنباط کند. اختصاصی شبکه …
توضیحات بیشتر »سیره شیعه، فقط بر عزاداری در محرم و صفر است/ تعظیم همه شعائر دینی، واجب نیست/ دههسازیهای جدید، بدعت است
در حال حاضر، پایهگذاری این دههها عوارض و تبعات دارد. از عوارض و تبعاتش این است که باید زندگی مردم تعطیل بشود. مردم باید جشنها و عروسیها و مجالس سرور خود را تعطیل کنند. ما باید ببینیم شیعه چهکار میکرده است؟ در قرون سابقه، در محرم و صفر، سیره شیعه بر اقامه عزا بوده؛ اما در غیر محرم و صفر دیگر به بقیه کارهای زندگی خود میپرداختند. ما نباید در غیر محرم و صفر از مردم توقع داشته باشیم که گوش به حرف ما کرده وزندگی معمولی خود را تعطیل کنند. این کار اتفاقاً ضررش بیشتر است. این کار مردم …
توضیحات بیشتر »«شیخ انصاری» مرجع تقلید عصر شکست است/ نباید اجازه دهیم ارجاع به اصالتها فراموش شود/ دیالوگ شیخ و سیدجمال ساختگی است/ اگر شاگرد شیخ هستید، واقعیت زندگی او را انکار نکنید
نویسنده کتاب «نخل و نارنج» میگوید: شیخمرتضی انصاری مرجع دوران شکست است؛ دورانی که ایران در بدترین شرایط سیاسی اجتماعی قاجار قرار داشت و دوبار از روسها شکست خورده بود، بیماری کشور را درنوردیده و علمای زمان از دنیا رفته بودند / بسیاری از طلبهها این را نمیدانند و امروز در قم کسانی هستند که مرحوم سیدعلی قاضی طباطبایی و ملاحسینقلی همدانی را شماتت میکنند و بهعنوان آفت و آسیب حوزههای علمیه معرفی میکنند. من میخواهم بگویم اگر شما خودتان را شاگرد شیخ میدانید، این واقعیت زندگی شیخ را انکار نکنید. من تردیدهایی داشتم و تصریحاتی که از جملات مرحوم …
توضیحات بیشتر »آیتالله مؤمن از بعضی مراجع فعلی ما برتر بود/ اعتقاد راسخ داشت که همه شئون اجتماعی باید تحت اجازهی ولیفقیه باشد
چیزی که من در طول دوران قبل از انقلاب و بعد از انقلاب احساس کردم، اعتقاد راسخ ایشان به مسألهی ولایتفقیه بود و اینکه همهی شئون اجتماعی باید تحت اجازهی ولیفقیه باشد. ما در شورای عالی که خدمت ایشان بودیم، یک اختلافی پیش آمده بود و نیاز به این بود که یک نفری به لحاظ فقهی و شرعی قضاوت کند. اعضای شورای عالی همه به اتفاق گفتند بهترین فرد آیتالله مؤمن است. ایشان گفتند من میپذیرم، ولی من باید از رهبر معظم انقلاب اجازه بگیرم، چون قضاوت شأنی است از شئون حکومت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محمد مؤمن، …
توضیحات بیشتر »نقش آیتالله گلپایگانی پس از فقدان آیتالله بروجردی/ ماجرای مباحثه آیتالله گلپایگانی با آقاضیاء عراقی/ میفرمود هر وقت حس میکنم طلبهها درس نمیخوانند تب میکنم
حجتالاسلام والمسلمین گلپایگانی به ذکر لایههای عمیق و کمتر گفته شده سبک زیست، نگاه انقلابی، علمی و اجتماعی مرجع عالیقدر آیتالله سید محمدرضا گلپایگانی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت بیست و ششمین سالگرد رحلت مرجع عالیقدر وارسته و والامقام، آیتالله محمدرضا گلپایگانی است؛ ایشان در چند دوره مهم از تاریخ فقه و حوزه و انقلاب نقش مهم و تعیین کنندهای ایفا کردند؛ نقش مقوّم ایشان بر ماندگاری کرسی اعظم فقه در قم، پس از ارتحال آیتالله بروجردی، حراست و صیانت از انقلاب اسلامی در یکی از سخت ترین دورههای تاریخ معاصر، نقش مهم ایشان در ایجاد نهادهای مردمی و …
توضیحات بیشتر »یک نوع لجاجت میان مردم و حوزهای که مردم آن را حوزه حاکمیتی میدانند، دیده میشود/ درصد کمی خواهان این هستند که حوزه حکومتی شود/ رشد حوزه مشروط به چندصدایی بودن است
شبکه اجتهاد: این روزها در کنار مباحث متنوعی که پیرامون حوزه مطرح است و صاحبنظران خاص خود را دارد، بحث حوزه به عنوان یک سازمان نیز از مباحث داغ و چالشی بوده و موافقان و منتقدان خاص خود را دارد. در این راستا، مباحثات در گفتگویی با حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهراب صادقنیا، عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، رویکرد سازمانی حوزه را به بحث گذارده است. در ادامه گزارش این مصاحبه را میخوانید: آیا در بررسی نهاد روحانیت میتوانیم نوعی قوه عاقله که تمام شئون این نهاد را اداره میکند، بیابیم؟ قوه عاقلهای که برای تبلیغ، پاسخ به …
توضیحات بیشتر »فقهی به غیر از «فقه نظامات» وجود ندارد/ فقه فردی، در حقیقت «قرائت» فردی از فقه نظام است
تعبیر من راجع به فقه اسلامی این است که فقه موجود ما با همه موجودیت و کلیت خودش، در حقیقت فقه نظام است و قابلتقسیم به فقه فردی و فقه حکومتی نیست. همین فقه موجود، فقه نظام است؛ اما قرائتهای آن، فردی است. از این قرائتهای فردی تعبیر به فقه فردی میشود که یک تعبیر مسامحی است و الا معنا ندارد که فقه موجود را فقه فردی بنامیم؛ چون فقه در همه لایههای خودش ناظر به سیستم و حکومت و نظام است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی و بیانیه اخیر رهبری تحت عنوان «گام دوم»، نقشآفرینی فقه …
توضیحات بیشتر »تبیین نرمافزاری بیانیه گام دوم بر عهدهی حوزویان است/ تاحوزویان اصلاح درونسازمانی نداشته باشند نمیتوانند پیشگام اجرای دیدگاههای رهبری در جامعه باشند
شبکه اجتهاد: پس از انتشار بیانیهی گام دوم از سوی مقام معظم رهبری، سایت مباحثات تلاش کرد این موضوع را فراتر از گفتوگوهای کوتاه خبری در قالب یک نشست تخصصی با چندتن از فضلای حوزوی مطرح کند. این نشست روز چهارشنبه برگزار شد و حججاسلام والمسلمین علی قنواتی مدیر مدرسه علمیه معصومیه، سیدفرید حاجسیدجوادی مدیر مدرسه عالی فقه و اوصول، محمد استوار میمندی نماینده طلاب شیراز و سیدیاسر تقوی عضو تحریریه مباحثات نظرات خود را درباره این بیانیه مطرح کردند. بعد از گام دوم که از سوی مقام معظم رهبری صادر شد، نخستین چیزی که به ذهن ما رسید، این بود …
توضیحات بیشتر »