دغدغه‌های آیت‌الله مکارم دربارۀ آسیب‌های اجتماعی در سال ۱۳۹۸

اشتغال و مسکن، دو مانع اصلی ازدواج جوانان/ مواد مخدر، سرچشمه بزهکاری‌های اجتماعی/ حاشیه نشینی چالش فراروی شهر مشهد/ خطر عادی سازی سند۲۰۳۰ در مدارس/ طلاق جدی ترین معضل اجتماعی کشور/ آمار وحشتناک جرائم در فضای مجازی/ اندر مصائب زندانیان مهریه/ سبک زندگی مدرن و افزایش آمار طلاق/ حجاب زنان و تهاجم غرب/ آسیب‌شناسی فرار مغزها/ نهادینه کردن فرهنگ قماربازی در رسانه ملی!/ حکایت تلخ سهل انگاری‌ها در انتقال ویروس کرونا‌.

شبکه اجتهاد: آسیب‌های اجتماعی یکی از مهم ‌ترین معضلات جامعه امروزی ما به حساب می‌‌آید؛ چرا که روند آسیب‌ها، مسائل و تهدید‌های اجتماعی در کشور به خصوص چالش اعتیاد، طلاق، کاهش آمار ازدواج، خشونت‌ها و آسیب‌های روحی و روانی نوجوانان و جوانان حاصل از آسیب‌های فضای مجازی و سیطر‌ه سبک زندگی غربی به ویژه آسیب‌‌های سند ۲۰۳۰، پدید‌ه شوم حاشیه نشینی در کشور و دیگر ناهنجاری‌های اجتماعی رو به رشد بوده، به گونه ای که دغدغه‌ها و نگرانی مسئولان کشور و متولیان و سیاستگذاران فرهنگی و اجتماعی کشور را موجب شده است. بدون شک نقش فرد و نیز نقش ساختار‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در بروز و شیوع مسائل و نابسامانی‌های اجتماعی مهم بوده و نیازمند کنکاش و بررسی دارد.

نظر به وسیع بودن ابعاد آسیب‌های اجتماعی و گسترش روزافزون آن و با توجه به این‌که آسیب‌‌های اجتماعی مستقیماً در عملکرد فرد و جامعه اثر می‌گذارد و صرف نظر از ضرر و زیان‌‌های اقتصادی، بهداشت جسمی و روانی، فرد و جامعه را نیز به مخاطره می‌‌افکند، لذا در این نگاشته دغدغه‌های آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی دربار‌ه آسیب‌های اجتماعی در سال ۱۳۹۸، مورد واکاوی قرار گرفته که به مخاطبان ارائه می‌شود.

سایه شوم تجملات بر سر ازدواج!

حقیقت این است که طبیعت ازدواج جوانان، طبیعت سهل و آسان است، سنگینی‌‌های ازدواج امروز که گاه افراد توانا را ناتوان می‌‌سازد، ساخته‌ و پرداخت‌ه اوهام و خیالات و تشریفات بی‌معناست.

مسابقه در بالا بودن مهریه و تشریفات سنگین جهیزیه و مراسم کمرشکن جشن عقد و عروسی با آن اختلاط‌‌های پرگناه چیزی نیست که در ذات ازدواج جوانان نهفته باشد؛ همه اموری است که با دست خودمان آن را فراهم می‌‌سازیم و هیچ دلیل منطقی برای آن وجود ندارد بلکه مفاسد سنگینش روزبه‌روز آشکارتر می‌‌شود.

خوب است جوانانی که ازدواج‌ نکرده ‌اند سری به پرونده‌های ازدواج جوانان دیگر بزنند که چه گرفتاری‌‌ها با دست خودشان فراهم کردند، مهریه سنگینی که گاه به‌زودی به اجرا گذاشته می‌‌شود و نتیج‌ه آن یا زندان است و یا اقساط سنگین؛ تشریفات ازدواجی که گاه سال‌ها ادای دین آن مشکل است. من از هم‌ه جوانان تقاضا می‌‌کنم که شجاعت به خرج دهند و این تابوی مراسم و تشریفات سنگین را بشکنند و با واقع‌بینی مسئل‌ه ازدواج را شروع کنند و به گرفتاری‌‌های بعد از آن بیندیشند. (۱۲ مرداد ۱۳۹۸)

اشتغال و مسکن، دو مانع اصلی ازدواج جوانان

چنین نیست که چشممان بر حقایق بسته باشد، می‌‌دانیم که مردم در فشار شدید هستند، برخی از این گرفتاری‌‌ها غوغا می‌‌کند، از جمله نبودن کسب ‌‌وکار برای جوانان، و محدودیت برای مسکن که ازدواج جوانان را به شدت با چالش مواجه کرده است. بسیاری از این مشکلات به ‌دلیل عدم مدیریت صحیح است، اگر مسئولان درست و صحیح مدیریت می‌‌کردند به ‌یقین بسیاری از این مشکلات نبود. (۲۹ بهمن ۱۳۹۸)

نابسامانی بهداشت روان در ایران

یکی از قلمروهای اساسی در عرصه طب و درمان؛ بهداشت و سلامت روانی است که نارسایی آن چه ‌بسا از بیماری‌‌های جسم هم می‌‌تواند زیان‌ بارتر و درمان آن سخت‌ تر باشد بلکه گاه به بیماری‌‌های دشوار جسمانی منتهی می‌‌شود. منشأ بسیاری از این روان ‌پریشی‌‌ها و نابسامانی‌های روانی در جامعه، حاصل فقدان امنیت روانی است. (۶ آذر ۱۳۹۸)

مواد مخدر، سرچشمه بزهکاری‌های اجتماعی

سرچشمه بسیاری از جنایات و بزه‌‌های اجتماعی ‌مواد مخدر است و دشمن تلاش دارد به‌وسیله ترویج فرهنگ مواد مخدر، نیروی فعال جامعه را به نابودی بکشاند. متأسفانه افراد زیادی در مبارزه با مواد مخدر به شهادت رسیده ‌اند و برخی‌ نیز مجروح شده ‌اند. (۱۹ آذر ۱۳۹۸)

خطر فروپاشی اخلاق در مدارس

شرایط اخلاقی امروز بسیار پیچیده است و مسائل اخلاقی در خطر است، مسئله‌ای که اخیراً در برخی از مدارس تهران واقع شده و عده‌ای از دانش‌آموزان در مدارس سرودی رکیک را هم‌خوانی می‌‌کردند، بنده با شنیدن این خبر تأسف خوردم چرا که این سرود بسیار سخیف بود. (۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸)

مردم در سیطره دسیسه سبک زندگی غربی

 با ترویج و توسعه فرهنگ غرب در بین مردم، امروز مشاهده می‌‌شود که همسایگان از حال یکدیگر بی‌خبر بوده و مانند دو غریبه از کنار یکدیگر عبور می‌‌کنند و حتی گاهی مواقع همدیگر را نمی‌‌شناسند. (۶خرداد ۱۳۹۸)

حاشیه نشینی چالش فراروی شهر مشهد

مناطق حاشیه‌ای شهر مشهد از جنبه‌‌های مختلف دچار مشکلات بغرنجی است. (۲۷ خرداد ۱۳۹۸)

در این بین نباید از دو موضوع غفلت کرد و آن اینکه اگر با مظاهر فساد از جمله مسئله بدحجابی و بی‌حجابی و همچنین مظاهر فقر حتی در حواشی مشهد مبارزه نشود خاطره خوبی برای زائر نخواهد داشت. (۳۰ تیر ۱۳۹۸)

لذا توجه به حاشیه شهر را هم در برنامه داشته باشید و در جهت فعالیت فرهنگی در آن مناطق تلاش کنید. (۲۶ فروردین ۱۳۹۸)

باید مسئولان شهر با کمک آستان قدس تا آنجا که ممکن است از مظاهر فساد و فقر بکاهند و آن‌‌ها را به حداقل برسانند. (۳۰ تیر ۱۳۹۸)

البته فعالیت‌‌های محرومیت‌زدایی را که انجام می‌‌دهید رسانه‌ای کنید تا همه بدانند دستگاه امام رضا(ع) واقعا در حال خدمت به مردم است. (۲۶ فروردین ۱۳۹۸)

خطر عادی سازی سند۲۰۳۰ در مدارس

بی شک پخش سرودهای مبتذل و وادار کردن دختران معصوم کشور به رقاصی و آوازخوانی در کشوری که داعیه‌دار اسلام است به‌ هیچ‌ عنوان پذیرفتنی نبوده و نیست، عده‌ای با عناوین جذاب می‌‌خواهند زمینه اجرای سند ننگین و استعماری ۲۰۳۰ را در آموزش ‌وپرورش عادی ‌سازی کنند. (۶خرداد ۱۳۹۸)

طلاق جدی ترین معضل اجتماعی کشور

مسأله متلاشی شدن خانواده‌ها از طریق طلاق از اهم آسیب‌های اجتماعی کشور است. (۲۵تیر ۱۳۹۸)

خطر نفوذ به سیستم آموزشی کشور

دشمن برنامه‌های خطرناکی برای نفوذ در بدنه آموزش و پرورش طراحی کرده است؛ اگر نفوذی‌ها در این وزارتخانه که مسئولیت تربیت نسل‌های آینده کشور را بر عهده دارد وارد شوند، آموزش و پرورش به اهداف عالیه خود نمی‌رسد. (۴ مهر ۱۳۹۸)

آمار وحشتناک جرائم در فضای مجازی

فضای مجازی بلای مجازی شده و آماری به بنده ارائه شده و طبق آن کلاهبرداری‌‌ها ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد و مسائل و مشکلات فرهنگی و اخلاقی ۷۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است.

جای تأسف است که نسبت به این موضوع مهم که آمارها، به‌صورت وحشتناک بالا رفتن جرائم فضای مجازی را خبر می‌‌دهد، بی‌تفاوتی وجود دارد. (۲۱اردیبهشت ۱۳۹۸)

بی تردید فضای مجازی از نخستین مسئله‌‌های کشور است که اگر برطرف نشود آینده تاریک خواهد بود؛ امیدواریم مسئولان این آمار و ارقام وحشتناک را ببینند و توجه کنند در فضای مجازی چه‌خبر است و چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. (۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸)

آسیب‌های فضای مجازی در کمین کودکان

بسیاری از فساد‌های فضای مجازی قابل‌بیان نیست، دسترسی آزاد و راحت کودکان به این منبع فساد نگران‌کننده است. (۲۲ فروردین ۱۳۹۸)

نسبت به نوجوانان و فرزندان خود باید هوشیار و حساس باشیم، اگر کوچک ‌ترین غفلتی در رابطه با نسل آینده شود، فضای مسموم مجازی و دیگر مسائل و معضلات اجتماعی آن‌ها را با خود برده و در خود غرق خواهد کرد. (۶ خرداد ۱۳۹۸)

پدید‌ه شوم بی توجهی دولت به فضای مجازی

متأسفانه دولت عزمی در ساماندهی فضای مجازی نداشته و نسبت به آن بی‌توجه است. (۲۲ فروردین ۱۳۹۸)

بی‌تفاوتی مسئولان نسبت به فضای مجازی مایه تأسف است. (۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸)

ناهنجاری‌های اجتماعی زیبنده شهر قم نیست

آمارهای گرایش به آسیب‌های اجتماعی در قم نسبت به سایر شهرها پایین ‌تر است، چون اعتقادات دینی در پیشگیری از آسیب‌‌های اجتماعی نقش مهمی دارند. (۱۹ آذر ۱۳۹۸)

لیکن هرگونه ناهنجاری اجتماعی و اخلاقی، زیبنده جایگاه ویژه و ممتاز دینی و فرهنگی شهر مقدس قم نیست، مشکلات اجتماعی و ناهنجاری‌های اخلاقی حتی کم آن هم برای قم زیاد است، در مقابل هنجارشکنان باید با قاطعیت ایستاد. (۲۶ دی ۱۳۹۸)

اندر مصائب زندانیان مهریه

شکایت مهریه، با تمام اصلاحات مؤثری که در درمان آن شده هنوز عده‌ای را گرفتار ساخته است. (۲۵ تیر ۱۳۹۸)

در مورد کسانی که مهریه آن‌ها تقسیط می‌‌شود سابقاً می‌گفتند تا قسط آخر پرداخت نشود، تمکین زوجه لازم نیست در حالی‌ که گاه ده‌ها سال طول می‌‌کشید تا قسط آخر پرداخت شود. من عرض کردم از نظر حکم شرع باید با پرداخت قسط اول زوجه تمکین کند. خوشبختانه حکم دادگاه‌‌ها تغییر پیدا کرده و همین‌گونه عمل می‌‌شود. (۶ مرداد ۱۳۹۸)

سبک زندگی مدرن و افزایش آمار طلاق

آموزش‌های غربی که ریشه در لذت جویی بی حد و حصر و افسار گسیخته دارد، سخت خانواده‌ها را نشانه رفته است. آنان پس از قداست زدایی از خانواده و پیوند مقدس زناشویی و تکریم زوجین در میان خود و ریشه کنی اساس خانواده در جامعه غربی، تلاش دارند با برنامه‌ها و تبلیغات گسترده، اغواگر و مبتذل و همچنین به وسلیه فضای مجازی رها شده، این پدیده زشت را میان کشورهای اسلامی رواج دهند. عزیزان بدانند به هر مقدار که فرهنگ غربی در سبک زندگی و معاشرت‌ها میان شما رسوخ کند، به همان اندازه، استحکام خانواده‌ها آسیب می‌بیند و آمار خشونت، خیانت، طلاق‌های عاطفی و قانونی گسترش خواهد یافت. (۲۵ آبان ۱۳۹۸)

حجاب زنان و تهاجم غرب

امروزه مسئله حجاب از یک موضوع صرفاً مذهبی فراتر رفته و به مسئله سیاسی تبدیل شده است، دشمنان و معاندان تمام همت خود را برای شکستن این سد به‌کار گرفته‌ اند و معتقدند اگر بتوانند مسئله حجاب را بشکنند به نظام ضربه وارد کرده ‌اند. (۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸)

حجاب زنان مورد تهاجم شدید از سوی مفسدان قرار دارند. (۲۵ تیر ۱۳۹۸)

با توجه به سرمایه‌گذاری همه‌جانبه دشمن در این زمینه، رفتار و واکنش ما نیز باید برای تقویت مقوله حجاب و عفاف در جامعه قوی باشد. (۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸)

آسیب‌شناسی فرار مغزها

بی شک انتقاد منطقی سبب گره‌گشایی از آسیب‌‌های اجتماعی می‌‌شود. از جمله انتقادات می‌توان به عدم توجه مسئولان و دستگاه‌های اجرایی کشور به استعداد‌های کشور اشاره کرد که بسیار تأسف انگیز است؛ حال آنکه نباید اجازه داد استعداد‌های پرورش‌یافته در کشور در کشورهای دیگر مورداستفاده قرار گیرد و باید از این ظرفیت‌ها به‌صورت صحیح استفاده شود.

تربیت دانشجویان متدین و اخلاقمدار باید مورد توجه وزارت علوم و آموزش عالی کشور باشد، پایبندی دانشجویان به مسائل اخلاقی سبب ماندن آنان در کشور و حل مشکلات می‌شود. (۲۸ خرداد ۱۳۹۸)

نهادینه کردن فرهنگ قماربازی در رسانه ملی!

شکل برخی از مسابقات تلویزیونی حرام و در حکم قمار است، فرض کنید یک دستگاهی پیدا شود و سؤالاتی از مردم بپرسد و به افرادی که جواب صحیح می‌‌دهند جایز بدهد، آیا این کار درست و صحیح است؟ صرفاً اگر جوایز این قیل مسابقات از جیب برگزارکنندگان هزینه شده و تحت عنوان ترویج مسائل علمی و آموزشی باشد اشکالی ندارد.

متأسفانه برخی از سؤالات مذهبی که در این قبیل مسابقات مطرح می‌‌شود نیز نامعقول است اگر پول مسابقات تلویزیونی از مردم گرفته‌ شده و درصدی از آن به برندگان داده شود این پول و جایزه حرام مطلق است.

حقیقت این است که بخش اعظمی از پولی که توسط مسابقات تلویزیونی از مردم گرفته می‌‌شود به جیب عوامل برگزاری و پشت پرده‌های آن می‌‌رود که قطعاً تمام این مبالغ حرام است.

بی تردید سبک و شکل این مسابقات بخت‌آزمایی و قمار است، تمام مراجع تقلید نسبت به حرام بودن این شکل از بخت‌آزمایی‌ها حکم و فتوای تحریم صادر کرده ‌اند، در کشوری که مدعی نظام اسلامی است نباید به این راحتی مال حرام جابه‌جا شود.

البته برخی در توجیه این مسابقات می‌‌گویند برندگان به جوایز آن نیاز داشته و به آن محتاج هستند اما سخن این است که مشکلات مردم باید از راه‌‌های مشروع و حلال برطرف شود نه این‌که پول‌‌های هنگفتی از مردم گرفته‌ شده و بخش کوچکی از آن را به برنده‌‌ها بدهند و قسمت هنگفت آن به جیب عوامل سیما برود.

منطق ما اسلام و خط ما تشیع علوی است ما نمی‌‌توانیم خطوط قرمز را شکسته و حلال و حرام الهی را با هم بیامیزیم، عوامل این مسابقات اگر واقعاً به فکر ترویج علم در کشور هستند پول مسابقات را از جیب خودشان به برندگان بدهند. (۴ اردیبهشت ۱۳۹۸)

با این تفاسیر این کار (مسابقه برنده‌ باش) قمار است و کسانی که شرکت می‌کنند مالک آن جوایز نمی‌شوند. (۳ اردیبهشت ۱۳۹۸)

البته در بخت‌آزمایی اخیر در تلویزیون، به علت انحراف آشکاری که در آن بود، خوشبختانه جلوی آن گرفته شد. (۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸)

سخن آخر: حکایت تلخ سهل انگاری‌ها در مبارزه با  ویروس کرونا

در خاتمه باید تأکید کرد در صورتی که سهل‌انگاری در انتقال بیماری واگیر به دیگران، سبب ابتلای به بیماری خطرناک منتهی به مرگ می‌شود دیه تعلق می‌گیرد و آن کس که باعث شده باید دیه را بپردازد و اگر فقط هزینه درمانی سنگینی دارد آن را باید بپردازد.‌ (۱۱ اسفند ۱۳۹۸)

لذا از همه ملت عزیز تقاضا دارم نسبت به رعایت تمام موارد درخواستی از سوی مسئولان بهداشت و درمان، از جمله ماندن در خانه و پرهیز از هرگونه سفر غیرضروری، دقت ویژه کنند. (۲۸ اسفند ۱۳۹۸)