از جهت کیفیت، درس امام، مقداری با نجفیها فرق میکرد. نظر فقها را زیاد متعرض میشدند خود ایشان خیلی در درس مطالعه و کار میکرد. نظر فقها را در درس بررسی و نقد میکرد این شیوه در نجف خیلی مطرح نبود. تنها درسی که خیلی به اشکال و استشکال اهتمام و مجال میداد، درس مرحوم امام بود.
توضیحات بیشتر »مصاف سهمگین امام با جریان شبه روشنفکر و بدعت آفرین
تأثیری که امام در حوزه گذاشت، هیچ یک از مراجع دیگر این جور تأثیر نگذاشتند. امام با دو خطری که حوزه شیعه را تهدید میکرد یکی تفکر اسلام منهای روحانیت و از بین بردن قداست روحانیت شیعه و دیگری تخلیه علمی حوزهها مبارزه کرد و غیر از ایشان کس دیگری نمیتوانست مقابل این جریان بایستند.
توضیحات بیشتر »نظریه خطابات قانونیه، بارقه الهی است/ بسیاری مبنای امام را متوجه نشدند
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی، علاوه بر اینکه یکی از شاگردان بزرگ امام است، خود نیز به تدقیق و پژوهش در آثار امام شهره است. با او درباره روش تدریس امام و مبانی خاص فقهی و اصولی ایشان گفتگو کردیم.
توضیحات بیشتر »منشی که امام را متمایز ساخت/ مهدی هادوی تهرانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به لحاظ زی و منش علمی، امام شخصیت روحانی و معنوی برجستهای دارد. از ویژگیهای ایشان التزام و تقید به واجبات و ترک محرمات به حساب میآید. امام در هر جمعی که حضور مییافت، سبب میشد که نماز، اول وقت گزارده شود، با غیبت و تهمت، به شخصیت کسی توهین نگردد.
توضیحات بیشتر »امام خمینی؛ فقیه نوپرداز و کرامتمند
اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله میرزا علی علمی اردبیلی، از شاگردان برجسته آیات عظام امام خمینی، خوئی، میلانی و شهید صدر بود که تالیفات متعددی در زمینههای مختلف فقهی، اصولی و فلسفی از او منتشر شده است. ایشان در این گفتگوی منتشر نشده به زوایای شخصیت علمی حضرت امام خمینی(ره) میپردازد که فرا رویتان قرار میدهیم
توضیحات بیشتر »امام به فقه، امتداد اجرایی بخشید/ سیدمرتضی تقوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید مرتضی تقوی از محققان و نویسندگان حوزه علمیه قم و سردبیر اسبق فصلنامه تخصصی فقه اهلبیت(ع) در یادداشت پیش روی به شخصیتشناسی حضرت امام خمینی(ره) میپردازد که از منظرتان میگذرد
توضیحات بیشتر »وقتی فریاد امام در درس بلند میشد!؟/ محمدهادی معرفت
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر حاصل گفتگوی منتشر نشده با مرحوم آیتالله محمدهادی معرفت از استادان حوزه علمیه قم و از شاگردان حضرت امام است که با حذف پرسشها و تحریر و فشرده سخنان استاد، فرادید خوانندگان ارجمند قرار میگیرد.
توضیحات بیشتر »نظریه تفصیلی امام خمینی در بهرهگیری از قواعد و دقتهای فلسفی در اصول
شبکه اجتهاد: بررسی دامنه بهرهگیری از فلسفه در اصول از پیچیده ترین مباحث است؛ به گونهای که ارایه دیدگاهی دقیق در این زمینه میتواند تا سر حد یک نظریه ارزیابی و اعتبار شود.
توضیحات بیشتر »امام خمینی نخستین فقیهی است که سیستم حکومتی در اسلام را مطرح میکرد
موسوی بجنوردی گفت: درس حضرت امام درباره حکومت اسلامی در نجف اشرف، رسید به مبحث ولایت فقیه، در میان فقهای شیعه این نخستین بار بود که یک فقیهی سیستم حکومتی در اسلام را مطرح میکرد و آن را حکومت قانون بر مردم میداند و هدف اصلی از تشکیل حکومت را اجرای قانون میداند به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمد موسوی بجنوردی با بیان اینکه نهادینه شدن اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه عدالت باید در عمل زنده شود، گفت: پس از پیروزی انقلاب، امام(ره) به غیر از مرتکبین قتل که ولی دم داشتند، برای بقیه دستور عفو عمومی صادر کردند. …
توضیحات بیشتر »«دیپلماسی امام خمینی»؛ بررسی مبانی اندیشه و راهبردهای دیپلماتیک
در این اثر تلاش شده است، دیپلماسی مبتنی بر اندیشه امام خمینی، در جایگاه اندیشمند سیاسی بزرگ معاصر در عرصه بین الملل تبیین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر نشر معارف کتاب «دیپلماسی امام خمینی(ره)» نوشته دکتر علی سروش را با موضوع بررسی مبانی اندیشه و راهبردهای دیپلماتیک امام خمینی منتشر کرد. دیپلماسی که مهمترین سامان هر دولت در عرصه بین الملل و تبلور اندیشهها و ارزشهای هر دولت در سطح جهانی است، از پیچیده ترین بخشهای علوم سیاسی به شمار میرود اما در اکثر پژوهشهای این حوزه بدون پرداختن به اندیشه صرفاً به لایههای بیرونی این علم پرداخته میشود. …
توضیحات بیشتر »جایگاه امام در حوزه نجف، به خوبی ثبیت شد
شبکه اجتهاد: عالم نامدار زندهیاد آیتالله حاج حسین راستی کاشانی، از شاگردان مبرز حضرت امام خمینی در نجف بود. ایشان در گفتوشنودی که پیش روی شماست، به شمهای از خاطرات خویش از سالیان حضور امام خمینی درنجف اشاره کرده است. شایان ذکر است که این گفت وشنود در دهه ۷۰ انجام شده وهم اینک به شما تقدیم میشود. به عنوان سوال اول، لطفا بفرمایید از چه دورهای و چگونه با حضرت امام خمینی (ره) آشنا شدید؟ راستی کاشانی: بسم الله الرحمن الرحیم. زمانی که در قم مشغول تحصیل بودم، به شکلی اجمالی و کلی، از دور ایشان را میشناختم. بعد …
توضیحات بیشتر »این مرجعیت بود که به دنبال امام رفت
شبکه اجتهاد: این گفتوشنود، دو مناسبت دارد. اول: سالگرد رحلت حضرت امام خمینی و دوم: مراسمی که در روزهای گذشته برای بزرگداشت عالم خدمتگزار مرحوم آیتالله سیدعلی غیوری نجفآبادی برگزار شد. امید میبریم که انتشار این مجموعه خاطرات، برای تاریخپژوهان انقلاب و سیره رهبرکبیر آن، مفید آید. به عنوان نخستین سوال، بفرمایید که کدام ویژگیهای اخلاقی و شخصیتی حضرت امام در نگاه شما برجستهترند یا بیشتر به چشم میآیند؟ غیوری نجفآبادی: بسم الله الرحمن االرحیم. الحمدلله رب العالمین وصلی الله علی محمد وآله الطاهرین(ع). انصافاً حضرت امام جامع کمالات بودند و بنده در این مجال اندک، فقط به برخی از …
توضیحات بیشتر »امام تاکید داشتند حوزه مستقل باشد و ابراز نظرات علمی آزاد/ مباحث مهم امام در عرصه فقاهت و اجتهاد پیگیری نمیشود
امام خمینی هم روی انقلاب و حوزه علمیه زیاد اهتمام و تأکید داشتند و میخواستند حوزه مستقل باشد و ابراز نظرات علمی آزاد باشد. متأسفانه آن شور و نشاط و فعالیت علمی در حوزه چندان مشاهده نمیشود. حوزه برای پاسخگویی به نیازهای فراوان باید پر تلاش و جوابگو باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمد ابراهیم جناتی در دیدار جمعی از مدیران مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ـ دفتر قم اظهار داشت: حضرت امام در برخورد با طلبهها به مانند طلبهها برخورد میکرد و تواضع زیادی داشت و در سالهای اقامت ایشان در نجف چون استفتائی که مقلدین …
توضیحات بیشتر »امام(ره) «تحریرالوسیله» را در ترکیه نوشت/ قدرت و حکومت، امام را از ساده زیستی خارج نساخت
شبکه اجتهاد: هنوز هم ساکن همان منزلی است که ۱۳ سال پیش برای مصاحبه در قم میهمانش شده بودم. این را خوب به یاد دارد و بعد از احوالپرسی یادآورمیشود که چند سال پیش هم برای مصاحبه آمده بودید! این را قبل از من یادآوری میکند تا خیلی به حافظهام غرّه نشوم! «موفقیتهایم را مرهون خدمات همسرم هستم» این اولین تیتری بود که با آن «آیتالله شیخ محمد یزدی» میهمان روزنامه قدس شد. یادآوری این تیتر لبخندی را بر چهره اش مینشاند و نشان علی بن موسی الرضا(ع) ذکر یا امام رضا(ع) را بر لبانش. بیست و نهمین سالگرد ارتحال …
توضیحات بیشتر »«علو و استعلا در مفهوم امر» در سیره سیاسی امام خمینی(ره)/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین داود مهدوی زادگان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی یادداشتی با عنوان «علو و استعلا در مفهوم امر (سیره سیاسی امام خمینی(ره))» نگاشته است که در ادامه می آید: امام خمینی(ره) در بحث اوامر علم اصول الفقه، معتقدند که در معنای «أمر» (فرمان)، «علو» دخالت دارد، یعنی تحقق اوامر حاکم در صورتی امکانپذیر است که او واجد ویژگی نفوذ کلمه و اقتدار حکومتی باشد. پس اگر کسی دارای اقتدار نباشد، حتی اگر سلطان هم باشد، خواستههای الزام آور او، «فرمان» نیست. بنابراین، امر واقعی از شخص مقتدر اتفاق میافتد، اما «ااقتدار» مسئلهای قراردادی …
توضیحات بیشتر »امام خمینی، از فقه فردنگر تا فقه نظاممند/ دکتر محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: درباره حضرت امام خمینی (ره) هم دوستان و هم دشمنانشان اظهارات خواندنی و شنیدنی زیادی دارند و آنچه که از مجموع آنها برداشت میشود، این است که حضرت امام یک جامعیت کم نظیر دارد. حضرت امام قبل از هرچیز یک فقیه است؛ با اینکه رژیم شاه تلاش کرد جایگاه فقهی ایشان را فرو بکاهد، اما هرگز موفق نشد و جایگاه امام به عنوان فقیهی بزرگ تثبیت شد. همراهی با مردم از ویژگیهای بارز امام است. این باور هرگز در امام کاسته نشد و هنوز سالها پس از رحلت امام، آثار این علقه و همراهی با مردم از بین …
توضیحات بیشتر »ویژهنامه غروب آفتاب جماران در حوزهنت بهروز شد
به مناسبت سالگرد رحلت بنیانگذار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی رحمه الله ویژه نامه “غروب آفتاب جماران (ویژه رحلت امام)” در پایگاه اینترنتی حوزه نت بهروز شد. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت سالگرد رحلت بنیانگذار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی رحمه الله ویژه نامه “غروب آفتاب جماران” در پایگاه اینترنتی حوزه نت به نشانی www.hawzah.net به روز شد. بر اساس این گزارش؛ ویژهنامه رحلت امام خمینی رحمه الله، از ۱۳ بخش اصلی تشکیل شده است که در موضوعات “زندگی نامه”، “همسر و فرزندان”، “بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران”، “ابعاد شخصیتی”، “سیمای امام در آینه خاطرات”، “در سایه سار کلام امام”، …
توضیحات بیشتر »بازشناسی «فقه امام خمینی» از منظر آیتالله مکارم
امام خمینی و نقش زمان و مکان در اجتهاد/ کرامت محوری در مبانی فقهی امام خمینی/ امام و اهتمام به مصلحت مولی علیه/ شکوه مشارکت مردم در فقه سیاسی امام خمینی رحمه الله علیه/ خمینی کبیر و قاعدۀ فقهی «وجوب حفظ نظام»/ قانون گرایی در اندیشه فقهی امام رحمه الله علیه. شبکه اجتهاد: همزمان با ایام سالگرد حضرت امام خمینی رحمه الله علیه ، مردم از گوشه و کنار و مناطق مختلف با حضور در مرقد مطهر رهبر کبیر انقلاب با آرمان های امام امت عهد دوباره بستند.[۱] آن بنیانگذار انقلاب اسلامی که حرکتی عظیم در جامعه راه انداخت و …
توضیحات بیشتر »حق حکومت، بستگی به رأی اکثریت دارد/ نظریه مردمسالاری دینی در اندیشه امام و رهبری
شبکه اجتهاد: نظریه مردمسالاری دینی بهزعم بسیاری از تحلیلگران مهمترین دستاورد نظری و عملی انقلاب اسلامی، بهویژه در حوزه سیاست است و مهمترین یادگار بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، نظام جمهوری اسلامی، اسلامی که بر مبنای این نظریه تأسیس شده است. صبحنو در گفتوگو با دکتر محمدحسین جمشیدی، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیتمدرس این نظریه و جوانب معارض آن را به بحث گذاشته است که در پی میآید. به طور خلاصه چه تقریری میتوان از نظریه مردمسالاری دینی با محوریت اندیشه امام (ره) و در امتدادش اندیشه رهبری، ارائه داد؟ جمشیدی: انقلاب اسلامی با نفی نظام پادشاهی طرح …
توضیحات بیشتر »جلوههایی از روش تدریس یک استاد تمام عیار/ به خورشچف نمیشود گفت صلّ!
اکثر علما در بحث اوامر و نواهی وقتی میخواهند مثال بزنند میگویند “به جدار نمیشود گفت نماز بخوان” چون دیوار قدرت تصمیمگیری ندارد؛ اما وقتی امام وارد این بحث شد، با مثالی فرمود: “به خورشچف نمیشود گفت صلّ”. ما اصلاً نمیدانستیم این کلمه چیست. بالاخره رفتیم و پیدا کردیم و دیدیم. مثالهایی که امام برای تبیین بحث میزدند، از یک دایره بازتری برخوردار بود، مثالهایی که از یک دید وسیعتر، حکومتی، جهانی استفاده و استنباط میشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا …
توضیحات بیشتر »امام میفرمود دقتهای اصولی و عقلی انسان را از حقیقت دور میکند
امام میفرماید نه تفریط اخباریها درست است و نه افراط اصولیین. ایشان حتی در سالهای آخر میفرمود گاهی این دقتهای اصولی و عقلی مطرح در مباحث اصول، انسان را در فقه از حقیقت دور میکند و ذهن عرفی و صاف انسان را به هم میزند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و اندیشه، منش و سیره حضرت امام را سرلوحه و الگوی حقیقی …
توضیحات بیشتر »خمینی کبیر؛ از نفی فقه اشرافی تا اثبات فقه مردمی/ مهدی نجفی
ساختار فقهی امام را باید در شعار «جمهوری اسلامی، نه یک کلمه زیاد و نه یک کلمه کم» جستجو کرد زیرا پذیرش جمهوریت و مردم گرایی، حزب گرایی و ساختار حکومت قبیلگی (چپ و راست) را نفی میکند و از اشرافیت مدرن قبیلگی جلوگیری خواهد کرد. شبکه اجتهاد: سالروز رحلت جانسوز امام خمینی (ره) یادآور تشییع میلیونها ایرانی با امام امت و نشان دهندۀ عمق پیوند امت با امامت است؛ در این میان ضرورت واکاوی فقه امام و جایگاه آن در انقلاب اسلامی از آن جهت حائز اهمیت است که در سالهای اخیر موج سهمگین تحریف آراء و اندیشههای خمینی …
توضیحات بیشتر »منظومه فکری امام خمینی (ره)/ علی دارابی
شبکه اجتهاد: ایام ارتحال معمار کبیر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی (ره)، فرصت مناسبی است تا ابعاد شخصیتی، فکری و آراء و اندیشه ایشان مورد واکاوی قرار گیرد تا از رهگذر آن نسل جوان کشور با سیره و افکار امام (ره) بیشتر آشنا شوند و نظام تصمیمگیری، سیاستگذاری، برنامهریزی و کارگزاران اجرایی نسبت «اقدام و عمل» خود را با منظومه فکری امام (ره) بیشتر و بیشتر نمایند. در یک دستهبندی کلی بر این باورم که اصول، پایهها و بنیانهای فکری امام خمینی (ره)، بر موارد زیر استوار است؛ (یکم)؛ کارآمدی؛ اگر این مفهوم را به معنای …
توضیحات بیشتر »رضایتمندی مردم؛ ملاک حرکت حکومت اسلامی به سمت عدالت در اندیشه امام (ره)
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی (ص)، رضایتمندی مردم نسبت به مسئولان را یکی از معیارهای حرکت حکومت اسلامی به سمت تحقق عدالت در اندیشه امام خمینی (ره) خواند و اظهار کرد: امام (ره) از همین جهت هیچگاه خود را از مردم جدا نمیدانستند و مردم را نیز هیچگاه از خودشان جدا نمیکردند و بیتوجهی به اراده و خواست مردم را حرکتی غیر عادلانه تلقی میکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه، درباره دیدگاه امام خمینی (ره) به مفهوم عدالت به عنوان یک آرمان والای الهی و بشری به ایکنا گفت: عدالت از …
توضیحات بیشتر »تئوری عدالت در حکومت اسلامی و ولایت فقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: بحث و بررسی دربارۀ مشروعیت،[۱] بلکه لزوم حکومت اسلامی تحت زعامت فقیه جامع الشرایط از ابعاد گوناگون امکان پذیر است. جمعی از فقهای امامیه حکومت اسلامی و ولایت فقیه را از طریق حسبه یا تحت عنوان امر به معروف (این که حکومت اسلامی بالاترین و برترین معروف است) اثبات کرده اند. برخی دیگر آن را از طریق عقل یا دلیل مرکب از عقل و نقل به اثبات رسانده اند. بدین معنا که برای حفظ نظام و معیشت مردم نیاز به وجود یک حاکم است و به عنوان قدر متیقن حاکم باید یک فقیه آشنا به احکام و ابعاد …
توضیحات بیشتر »امام (ره) در مباحث فقهی بیشترین دقت و تتبع را انجام میداد/ میفرمود: بگذارید من بین آخوندهای بیسواد و مقدسنما پایگاهی نداشته باشم!
امام راحل نسبت به طلاب و شاگردان برخورد لطیف و متواضعانه داشت. اگر سؤالی در بین درس مطرح میشد، توقف میکرد و گوش میداد و جواب میداد. خیلی درسها بود که شاگرد نمیتوانست صحبت کند و معمولاً هم در بین درس شاگردها مجاز نیستند که صحبت کنند؛ اما امام از اشکال طلاب خیلی استقبال میکرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و اندیشه، …
توضیحات بیشتر »از «ویژگیهای کرسی درس امام» تا «علاقه امام به استادی که دیوار خانهاش را میبوسید»
امام هر روز بعد از اتمام درس چند دقیقهای مینشست و یک حلقه کوچکی دور ایشان شکل میگرفت و اگر سؤالی بود – غیر از سؤال و جوابی که در درس اصلی مطرح میشد- طلاب از نزدیک سؤال را مطرح میکردند و ایشان در نهایت محبت سؤال را پاسخ میداد، در واقع یک مقدار زمان را برای پاسخگویی به کسانی که یکسری اشکالاتی به ذهنشان میرسید و در جمع توان بیانش را نداشتند قرار میداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد …
توضیحات بیشتر »امام(ره) در درس اصول به مباحث فلسفی نمیپرداخت/ با آمدن امام به نجف دیدم هنوز باید درس بخوانم!
امام خمینی (ره) در نجف به قدری مکاسب شیخ را عالی بحث کرد که هر کسی میآمد، پایبند میشد. آیتالله راستی میفرمود تا قبل از اینکه امام به نجف بیاید، احساس میکردم که نیازی به درس خارج ندارم چون درس همه علمای نجف را دیده بودم ولی همین که امام آمد، دیدم هنوز باید درس بخوانم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و …
توضیحات بیشتر »امام خمینی در حصار تفسیرهای قشری/ محمد سروش حلاتی
شبکه اجتهاد: نسل امروز جامعه، نسلی است که «شناخت مستقیم» از حضرت امام خمینی ندارد. این نسل که دهه دوم و سوم و چهارم زندگی خود را سپری میکند، میخواهد امام را از راه «شنیدهها» شناسائی کند و از «گفتههای» دیگران، به شخصیت وی پی برد. و اگر این گفتهها، متفاوت و یا متناقض باشد، قهراً این نسل با «تحیّر» و سرگردانی مواجه میشود که کمترین اثر آن «بی اعتمادی» است. در این باره، اگر قضاوتهای توأم با عناد و دشمنی را کنار بگذاریم و از داوریهای کینه توزانه صرف نظر کنیم، باز هم با تفسیرهای مختلفی که توسط علاقه …
توضیحات بیشتر »استکبار و استضعاف در مکتب امام خمینی
از نگاه امام خمینی (ره) یکی از مهمترین حربههای استکبار جهانی، ایجاد فضای بیاعتمادی و بدبینی نسبت به انقلاب ایران بود و این مسئله ناشی از آن بود که وقوع انقلاب ایران، بسیاری از معادلات سیاسی در منطقهی خاورمیانه را به هم ریخته بود. شبکه اجتهاد: واژههایی مانند استضعاف، مستضعف، استکبار و مستکبر، اساسا دارای ریشهای قرانی هستند و در بسیاری از آیات قرآنی از آنان یاد شده است، اما این مهم بعد از دوران ائمه اطهار(ع) تا مدتهای مدیدی به فراموشی سپرده شده بود تا اینکه در گفتمان امام خمینی (ره)، همانند دالهایی سرگردان، مجددا مفصلبندی شد و بار …
توضیحات بیشتر »