شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
عربستان سعودی در اقدامی غیرمتعارف و اشتباه برای حجت‌الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، ویزا صادر نکرد و دلیل صادر نشدن روادید برای سرپرست حجاج ایرانی، رعایت شرط سنی زیر ۶۵ سال دولت عربستان در سال جاری برای حجاج عنوان شد. با این همه، چنین می‌نماید که انگیزه‌های سیاسی اصلی‌ترین دلیل پرهیز سعودی‌ها از صدور روادید برای نماینده حج و زیارت ایران بوده است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، اعزام زائران حج تمتع کشورمان به عربستان به پایان رسید و ۳۹ هزار و ۶۳۵ ایرانی در قالب ۲۹۶ کاروان از طریق ۱۸ ایستگاه پروازی وارد سرزمین وحی شدند. با صدور ویزای عربستان برای زائران حج کشورمان، اعزام‌ها از ۲۲ خرداد آغاز شد و ۱۳ تیرماه به پایان رسید. با وجود پایان اعزام زائران کشورمان، حجت‌الاسلام سیدعبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت امکان تشرف به سرزمین وحی را پیدا نکرد. دلیل حضور پیدا نکردن سرپرست حجاج ایرانی در عربستان، محدودیت سنی از سوی سعودی‌ها اعلام شده است.
امسال عربستان محدودیت سنی برای تشرف به حج تمتع اعمال کرد؛ به‌طوری که همه زائران باید حداکثر ۶۵ سال داشته باشند. بر همین اساس، از بین بیش از ۷۴ هزار مشمول حج تمتع که در سال ۹۹ با واریز هزینه حج تمتع ثبت‌نام خود را تکمیل کرده و قرار بود امسال به حج تمتع مشرف شوند، ۲۲ هزار نفر به دلیل داشتن سن بالاتر از ۶۵ سال از این سفر معنوی بازماندند.
این امر در حالی است که قرار بود عربستان برای مسئولان و عوامل حج تمتع استثنا قائل شود و برخی از عوامل حج کشورها که بیشتر از ۶۵ سال دارند، بتوانند به سرزمین وحی مشرف شوند. حتی در روزهای گذشته پیگیری‌هایی به این منظور صورت گرفته که به نظر می‌رسد تاکنون نتیجه نداشته است.
اما اکنون با پایان یافتن اعزام زائران به حج تمتع، حجت‌الاسلام والمسلمین نواب در عربستان حضور ندارد و سعودی‌ها ویزا برای سرپرست حجاج ایرانی صادر نکردند و هم‌اکنون حجت‌الاسلام والمسلمین رکن‌الدینی به‌عنوان جانشین ولی فقیه در حج و زیارت در خدمت زائران حج کشورمان است.
امسال نخستین سالی است که عربستان برای سرپرست حجاج ایرانی ویزا صادر نکرده و محدودیت‌ها را برای عوامل حج نیز اعمال کرده است. البته به گفته منابع مطلع، برخی از عوامل حج کشورها با وجود داشتن بیش از ۶۵ سال، امسال برای حج تمتع به سرزمین وحی مشرف شده‌اند!
حجت‌الاسلام نواب متولد ۱۳۳۶ در اصفهان است و تنها ۴۵ روز از سن ۶۵ سالگی او گذشته است؛ چرا که بر اساس اعلام سازمان حج و زیارت، افراد متولد ۱۰ تیر ۱۳۳۶ به بعد امکان سفر به حج تمتع را داشتند.
برخی رسانه‌ها گزارش دادند که حجت‌الاسلام والمسلمین نواب، در خصوص شرط حضورش در عربستان اعلام کرده است: به علت تصمیم اشتباه وزارت حج عربستان در ایجاد محدودیت سنی زائران و تعلل در اعطای ویزا، بنده به‌عنوان سرپرست حجاج ایرانی، عدم حضورم را در سرزمین وحی اعلام می‌کنم.
به برادران وزارت امور خارجه اطلاع دادم که تنها در صورتی مشرف می‌شوم که وزیر حج عربستان بابت اقداماتی که انجام گرفته است، عذرخواهی کند و باید در فرودگاه عربستان به استقبال نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی بیاید. از طرفی هم دفتر مقام معظم رهبری اجازه این سفر را به من بدهد.
با این همه، چنین می‌نماید که انگیزه‌های سیاسی اصلی‌ترین دلیل پرهیز سعودی‌ها از صدور روادید برای نماینده حج و زیارت ایران بوده است. سعودی‌ها که این روزها در پیشواز سفر بایدن به منطقه، به شدت در تکاپوی نمایش عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی هستند، از هرگونه اقدامی که در پیشبرد اهدافشان خللی ایجاد کند، هراس دارند.
پس از آنکه مقام معظم رهبری در دیدار روز ۱۸ خرداد با کارگزاران حج تمتع به‌صراحت از آنان خواست تا «به هر شکلی که بلدند و می‌توانند، بلای صهیونیسم را افشا کنند»، حجت‌الاسلام سیدعبدالفتاح نواب در گفت‌وگویی بیان داشته «برائت از مشرکین و اعلام انزجار از مستکبرین» یکی از برنامه‌های جمهوری اسلامی در حج تمتع است.
در واکنش به این سخنان، ژنرال محمد البسامی، فرمانده نیروهای امنیتی عربستان سعودی، روز دوشنبه (۴ ژوئیه) در یک نشست خبری تأکید کرد که «حج جای شعارهای سیاسی نیست» و «وزارت کشور عربستان سعودی اجازه نمی‌دهد هیچ‌چیز امنیت و ایمنی زائران را تحت تأثیر قرار دهد.»
بی‌شک نبود نماینده حج و زیارت ایران و بی‌سرپرست ماندن حجاج ایرانی، خیال سعودی‌ها را برای برگزاری حجی بی‌دردسر و دلخواه صهیونیست‌ها راحت می‌کند.
باید دید آیا این اقدام سیاسی سعودی‌ها در بی‌سرپرست گذاشتن حجاج ایرانی، تأثیری در مذاکرات ایران و عربستان در بغداد خواهد گذاشت یا همچون اقدام خبرگزاری رسمی دولت در حذف خبر اعتراض نماینده حج و زیارت، شاهد سکوت دولتمردان ایران خواهیم بود.
لازم به ذکر است، همه کشورها سرپرست حجاج دارند که وظیفه آن‌ها حفظ امنیت، جان و مال حجاج، نظم‌بخشی به حرکت و توقف آن‌ها، رسیدگی به گمشدگان و جاماندگان، دادن فرصت کافی به حجاج برای انجام مناسک حج و آگاه کردن آن‌ها نسبت به اعمال حج عنوان شده است.
امسال بیش از یک‌میلیون زائر از کشورهای مختلف به حج تمتع مشرف می‌شوند که از این بین ۸۵ درصد را زائران خارجی تشکیل می‌دهند. این امر در حالی است که سال گذشته مناسک حج تمتع فقط برای حدود ۱۰ هزار ساکن عربستان برگزار شد و سعودی‌ها به دلیل شیوع کرونا هیچ زائر خارجی نپذیرفتند.
