شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: شهر باید انسان را به یاد خدا بیندازد و با این نگاه بلندمرتبه‌سازی با مولفه‌های شهر اسلامی سازگار نیست.
به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، در همایش نگاهی نو به چالش‌ها و راهبردهای فقهی-حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی که در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار داشت: بحث «شهر اسلامی» بحث دامنه‌دار و گسترده‌ای است که نیازمند یک تخصص فقهی گسترده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: تمام مسائل فقهی ما ریشه در فلسفه اسلامی دارد اما بحث شهر تماما یک بحث فقهی است و به دنبال این است که رفتار انسان‌ها در زمینه ساختن یک شهر چگونه باید صورت بگیرد.
اراکی گفت: هرچه مربوط به رفتار اختیاری انسان‌ها باشد مربوط به فقه است و از این زاویه بحث شهر جزو مباحث فقهی قرار می‌گیرد. فقه اسلامی در حوزه شهر به دنبال تامین زیستگاه بهتری برای انسان‌ها و شهروندان است.
وی با اشاره به اینکه شهر در نگاه فقهی ما سه عنصر به نام‌های «مردم، قانون و حاکم» دارد گفت: هرجا این سه عنصر به یکدیگر پیوند خوردند، شهر تشکیل شده است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: ما شهر را یک موجود زنده می‌دانیم که دارای حیات و رشد است؛ «امنیت شهری» یکی از مهمترین مولفه‌های شهر اسلامی مطابق با فقه است؛ مسئله بلندمرتبه‌سازی هم در بحث فقه شهری مطرح شده؛ بلندمرتبه‌سازی بحث ضرر نیست و قبل از اینکه بحث اتلاف و اضرار مطرح شود مهم این است که بلندمرتبه‌سازی با هویت شهر اسلامی سازگار نیست زیرا شهر اسلامی، شهر ذکر و یاد و خشوع است.
وی تاکید کرد: در تعابیر ما «جنگ علیه طبیعت» و «خشم طبیعت» وجود ندارد؛ اروپایی‌ها انسان‌ها را مبتنی بر سبک زندگی غافلانه تربیت می‌کنند اما فقه اسلامی در شهر اسلامی بر انسان یادمند تاکید دارد و خشوع در برابر خدا جزو زندگی انسان و مولفه شهر اسلامی است.
اراکی تصریح کرد: رفتار بشر نظام حاکم بر جهان را مختل کرده و توازن را در قالب تکوین بهم می‌ریزد و این مسئله را در شهر نیز شاهد هستیم. شهرمان را اگر طوری بسازیم که با نظم کلان سازگار باشد، شهر ما شهر سعادتمند خواهد بود.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: اگر در نظام اقتصادی خودمان فقه اقتصادی اسلام را پیاده کنیم و نظام مدیریت اقتصادی ما، اسلامی باشد، قطعا بسیاری از مسائل و معضلات برطرف می‌شود و تبدیل به نخستین اقتصاد جهان می‌شویم.
استاد خارج فقه نظام شهرسازی تصریح کرد: الگوی فقهی طرح شهر اسلامی عرضه شده است؛ این طرح باید پیاده‌سازی شود. شهر اسلامی حد و حدود دارد و وقتی این حد به پایان برسد باید شهر دیگری ساخت زیرا طبق فقه اسلامی شهر اسلامی دارای حجم مشخصی است و بسیاری از شهرهای امروزی با این معیار سازگار نیست.
اراکی ادامه داد: فرهنگ واحد است که شهر را امنیت می‌بخشد و مردم شهر را تربیت می‌کند؛ شهری باید بسازیم که فرزندی که در آن تربیت می‌شود، خودبخود باتقوا و عادل بار بیاید. شهرهای اروپایی مبتنی بر حاکمیت سرمایه است و با معیارهای شهر اسلامی متفاوت است.
گفتنی است همایش یک روزه نگاهی نو به چالش‌ها و راهبردهای فقهی-حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی با مشارکت گروه عمران و زیر ساخت بنیاد بهره وری موقوفات رضوی و دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) برگزار شد.
منبع: حوزه
