شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
خبرگزاری کتاب ایران: دومین شماره فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق» به همراه ضمیمه‌ای ویژه استاد فقید محمود شهابی خراسانی، با عنوان «یاد آن کیمیاگر تنها» گردآوری محسن دریابیگی، منتشر شد.
در بخشی از مقدمه این فصلنامه با عنوان «گسترش فرهنگ نقد در جامعه» که به قلم حجتالاسلام سید محمدعلی احمدی ابهری، به عنوان سردبیر این فصلنامه نوشته شده است، می‌خوانیم: «اگر آرزو می‌کنیم که محققان و قلم به دستان ما کار تدوین متون علمی و پژوهشی را جدی‌تر بگیرند و از عرضه هر مطلب سست و ناسفته‌ای اجتناب کرده و تنها شاهد ارائه کارهای متقن باشیم؛ اگر می‌خواهیم هر اثر علمی که به جامعه عرضه میشود، حاوی دستاورد تازه‌ای باشد و نه تکرار و بازنقل نوشته‌های پیشینی؛ اگر به دنبال آنیم که استاد، نه با اعتماد به دستیاران سر‌به‌هوا و گاه کم‌تجربه، بلکه با تدقیق و بازبینی کامل و حتی وسواس‌گونه، اجازه انتشار مطلب را بدهد و اگر می‌خواهیم ناشران کشورمان در انتخای آثار برای نشر بسیار دقیق‌تر عمل کنند، راهی نداریم جز ترویج و همگانی کردن نقد و نشر مقالات اساتید و پژوهشگرانی که به غربالگری سَره از ناسَره در بازار نشر کشورمان همت گماشته‌اند.»
این شماره از فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق» افزون بر سخن سردبیر در چهار بخش «فرهنگ نقد»، «نقد»، «نقد شفاهی» و «نقدِنقد» و نیز «گوناگون» مننتشر شده است.
احد فرامرز قراملکی، در بخش نقد مطلبی با عنوان «ادب نقدپذیری» نوشته است. این مطلب ادامه مطلب وی با همین عنوان در شماره نخست از فصلنامه است.
در بخش از نوشته قراملکی می‌خوانیم: «نقدگریزی، نقدستیزی و نقدپذیری هم به مثابه یک رفتار، در عین، تحقق می‌یابند و هم به مثابه یک ملکه نفسانی، در درون آدمی ریشه می‌یابند. ملکه نفسانی، علاوه بر زمینه‌های وراثتی و تربیتی، از اکتساب، تمرین و ممارست حاصل میشود. ملکه نفسانی در اصطلاح فیلسوفان، حالتی درونی است که زدودن آن ناممکن و یا دشوار باشد. بنابراین، نقدپذیری فراتر از یک رفتار، خلق نیز هست و بر مبنای فارابی خلقی یا فضلیت است و زیبا، یا رذیلت است و زشت. نخستین اصل در نقدپذیری، تلاش برای پیراستن نفس (تخلیه) از دو رذیلت نقدگریزی و نقد ستیزی و آن‌گاه آراستن نفس (تحلیه) به فضلیت نقدپذیری است.»
۱۴ مقاله علمی در بخش «نقد» فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق» منتشر شده است. در این بخش می‌توان مقالاتی مانند «نسب و تغییر جنسیت در گذرگاه حقوق»، «دغدغه نظام‌سازی دینی (شهید صدر و فقه اهداف)» و نیز «نقش عوام‌گرایی سیاستمداران غربی در ظهور سیاست کیفری خشن» را در کنار «فقه اجتماعی و کاستی‌های جدی روش نفقه» از نظر گذراند.
در بخشی از مقاله «نسب و تغییر جنسیت در گذرگاه حقوق» به قلم دکتر محمدمهدی کریمی‌نیا که در نقد کتاب «مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت در حقوق ایران و فرانسه» نوشته، آمده است: «یکی از آثار مهم تغییر جنسیت، تاثیر تغییر جنسیت بر نسب است. از آنجایی که محور اساسی کتاب بحث نسب است، مناسب بود دراین‌باره، توضیح مفصلی داده می‌شد؛ در حالی‌که حتی یک سطر هم در این‌باره توضیح داده نشده است. نکته مهمی که در نگارش بحث تغییر جنسیت در کتاب «مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت در حقوق ایران و فرانسه» به خوبی مشاهده میشود این است که مباحث مربوط به این قسمت با عجله نگارش یافته است. ار این‌رو موارد متعددی از عدم دقت مشاهده میشود. گاه کلی‌گویی صورت گرفته و مطالبی به پزشکان یا فقها نسبت داده شده که اولا ناصواب است؛ ثانیا هیچ آدرس یا رفرنسی برای آن ذکر نشده است.»
«تقابل قانون یا شرح پیش‌نویس قانون؟»، «تحریری در باب تحریم»، «معرفی و نقد جلد اول و دوم «فقه و سیاست در ایران معاصر» و «نقد کتاب سازمان‌های بین‌المللی و تحول مفهوم حاکمیت ملی» و «از مصونیت تا مسئولیت» از جمله مقالات این بخش است.
«نقد شفاهی»، دیگر بخش دومین شماره فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق» است. در این بخش سه مطلب متنوع به چشم می‌خورد. نقدی بر «کتاب اصول فقه دانشگاهی»، «اهمیت تحقیق در اصول فقه تطبیقی و کتاب نبراس الاذهان» و بررسی کتاب تبیین ماهیت و آثار عقود مشارکتی» مطالب این بخش را تشکیل می‌دهد.
در ادامه این فصلنامه «اظهار ناخرسندی مدیر محترم انتشارات خرسندی از ابراز خرسندی ناقد ما!» در بخش «نقدِنقد» این فصلنامه به چاپ رسیده و پیش‌روی مخاطبان قرار داده است.
بخش پایانی دومین شماره فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق»، «گوناگون» نام دارد. در این بخش گزارش نشست نقد کتاب «فقه کاربردی»، «مساله کپی‌رایت» و سال‌شمار زندگی و تالیفات شیخ بهایی» و یادی از استاد محمود شهابی به چاپ رسیده است.
«یاد آن کیمیاگر تنها»
«یاد آن کیمیاگر تنها» عنوان ضمیمه این فصلنامه است. این ویژه‌نامه که به مناسبت سالگرد رحلت استاد فقید محمود شهابی خراسانی از علمای فقه، تهیه شده است، مجموعه‌ای از گفت‌و‌گوهایی است که درباره این استاد فقید به انجام رسیده و محسن دریابیگی آنها را گردآوری کرده است.
در این ویژه‌نامه، علاوه بر زیست‌نامه‌ای از استاد فقید محمود شهابی، خاطرات، محمود مهدوی دامغانی با استاد شهابی به چاپ رسیده است.
علاقه‌مندان می‌توانند در این ویژه‌نامه گفتوگو با علی‌شیخ‌الاسلامی، منوچهر صدوقی‌سها، سید اصغر طباطبایی قمی و آیت‌الله واعظ‌‌زاده خراسانی را از نظر بگذرانند. گفتوگو با حسن امین، سید عبدالله انوار، مهدی محقق، سید عزت‌الله عراقی و اکبر ثبوت از مطالب منتشر شده در این ضمیمه است.
دومین شماره فصلنامه «نقد کتاب فقه و حقوق» از سوی موسسه خانه کتاب با سردبیری، حجتالاسلام محمدعلی احمدی ابهری به چاپ رسیده است. علاقه‌مندان می‌توانند این فصلنامه را به بهای ۶ هزار تومان از کتابفروشی‌ها خریداری کنند.
