شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
این روزها بخشی از فیلم مربوط به مذاکرات مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۸ در زمینه انتخاب رهبری بعد از امام خمینی، با انتشار گسترده ای روبرو شده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، اگرچه طرح این مساله جدید نیست اما متاسفانه جزئیات آن کمتر برای مردم گفته شده است. در اینجا مناسب است به خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی اشاره شود.
ایشان در کتاب خاطراتشان در خاطره روز ۱۵ مرداد ۶۸ در همین مورد می‌نویسد:
«تا ساعت نه صبح کارهای دفتر را انجام دادم و به مأموران برای آماده کردن جلسه مجلس خبرگان دستوراتی دادم…
دستور کار، بررسی مسأله رهبری با توجه به اصلاح قانون اساسی بود که تغییرات قانون اساسی توضیح داده شد. بعضی‌ها معتقد بودند که نیازی به رأی‌گیری مجدد نیست و رهبری آیت‌الله خامنه‌ای ادامه دارد؛ اما چون در رأی‌گیری گذشته تصریح کرده بودیم که رهبری موقت است و پس از اصلاح قانون، خبرگان مجدداً رأی می‌دهد، رأی‌گیری کردیم. شصت رأی موافق بود و چهار نفر رأی ندادند. تعداد آرای موافق، شبیه رأی‌گیری گذشته است ولی گفتند رأی ندادن آنها به خاطر این است که نیازی به رأی گیری نمی بینند.
خبرگان ناهار مهمان مجلس بودند. عموماً از وضع پیش آمده با رهبری آقای خامنه‌ای و ریاست جمهوری من خوشحالند و امیدوار. خبر را تنظیم کردم و به رسانه‌ها دادیم»
(به کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۶۸ (بازسازی و سازندگی)، صفحات ۲۴۰، ۲۴۱، ۲۵۰ و ۲۵۹ مراجعه نمائید).
پی نوشت: منظور از رفراندم در سخنان آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، همه پرسی مربوط به قانون اساسی تجدیدنظر شده در سال ۱۳۶۸ است.
توضیح اینکه قانون اساسی تدوین شده در سال ۱۳۵۸ در سال ۱۳۶۸ به فرمان امام خمینی توسط هیات بازنگری مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در اثناء تجدیدنظر، امام خمینی رحلت کردند و قبل از آنکه کار بازنگری به اتمام برسد، آیت‌الله خامنه‌ای توسط خبرگان به رهبری انتخاب شدند. از آنجا که این انتخاب لازم بود براساس قانون اساسی جدید هم صورت بگیرد، در زمان انتخاب اول، مدیر جلسه مجلس خبرگان که آقای هاشمی رفسنجانی بود گفت این انتخاب تا رفراندم است. منظور از رفراندم، همه پرسی قانون اساسی جدید و تدوین شده در سال ۱۳۶۸ بود که در تاریخ ۶ مرداد همان سال (۱۳۶۸) همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در معرض آراء مردم گذاشته شد و با ۹۸/۳۸ آراء مردم یعنی ۱۶/۰۲۵/۴۵۹ رای از مجموع ۱۶/۴۵۶/۷۷۱ رای به تصویب ملت رسید.
ملاحظه می‌شود که انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری بعد از تایید قانون اساسی توسط مردم در همه پرسی ۱۳۶۸ صورت گرفت و دقیقاً منطبق با قانون اساسی بوده است. در واقع امر، انتخاب دوم صرفا به این خاطر انجام شده است که خبرگان به لحاظ شکلی نیز طبق قانون پیش رفته باشند و روند انتخاب رهبر جدید منطبق بر قانون اساسی جدید باشد. اما اصل انتخاب رهبر در ۱۴ خرداد روی داده است. در واقع این طور نبوده که خبرگان بین رهبر موقت و دائم تفاوتی قائل بوده باشد و فکر کنند بعد از رفراندوم، فردی دیگر را انتخاب می‌نمایند.
