کالبدشکافی داعش: از ظهور تا افول

کتاب «کالبدشکافی داعش: از ظهور تا افول» به قلم سیدعلی نجات، توسط مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران منتشر شد.

به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب کالبدشکافی داعش: از ظهور تا افول در قالب ده فصل سعی دارد در کنار مسائل ﻓﻜﺮی و اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ داﻋﺶ، عوامل مؤثر در ظهور و قدرت‌یابی و عوامل تأثیرگذار در شکست و افول آن را مورد واکاوی قرار دهد.

مطالب این کتاب در ۳۵۰ صفحه و در قالب ده فصل سازماندهی شده است:

فصل اول، با عنوان «مبانی فکری و ایدئولوژیک داعش»، پس از تبارشناسی نوسلفی‌گری، اندیشه‌های سیاسی گروه‌های نوسلفی جهادی، ساختار اعتقادی داعش و مهم‌ترین تئوریسین‌هایی که داعش در زمینه فکری و فقهی به آنها استناد می‌کند مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل دوم، با عنوان «تاریخچه و نحوۀ شکل‌گیری داعش» پس از بررسی تاریخچۀ این گروه از سال ۲۰۰۳ تاکنون، به چهار دسته از عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری آن در سال‌های اخیر اشاره شده است.

فصل سوم، پس از بررسی ساختار تشکیلاتی و تقسیمات اداری جدید داعش و دیوان‌ها و نهادهای رسمی این گروه نظیر: دیوان حسبه، دیوان آموزش، دیوان فیء و غنایم و غیره، به معرفی سران اصلی این گروه در عراق و سوریه پرداخته شده است.

فصل چهارم نیز پس از بررسی مناطق تحت سیطرۀ این گروه در سه حلقه سرزمین‌های داخلی، نزدیک و دور، به راهبردها و راه‌کنش‌های نظامی این گروه اشاره ‌شده است.

فصل پنجم، ضمن بررسی استراتژی رسانه‌ای داعش و مهم‌ترین اهداف رسانه‌ای این گروه تروریستی به رویکرد رسانه‌های عربی و غربی درباره این گروه اشاره شده است.

فصل ششم کتاب، به بررسی نیروهای فعال تحت فرماندهی داعش براساس آخرین آمار و علل پیوستن آنها به این سازمان پرداخته شده است.

فصل هفتم، وضعیت مالی و اقتصادی گروه بررسی ‌شده است.

فصل هشتم، پس از بررسی علل اصلی موفقیت و شکست داعش، نگرش و مواضع گروه‌های سیاسی عراق درقبال این گروه مطرح شده است.

فصل نهم، علاوه بر حوادث تروریستی تهران، مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های حضور داعش در منطقه برای جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل دهم نیز پس از بررسی آینده داعش و تاکتیک‌های احتمالی این گروه پس از شکست نهایی در عراق و سوریه، به راهکارهای نظامی، سیاسی – حقوقی و راهکارهای فرهنگی برای مقابله با این جریان تروریستی اشاره‌ شده است.

بخش پایانی کتاب نیز به نتیجه‌گیری و گاهشمار رویدادهای مهم گروه داعش تا اواخر سال ۲۰۱۷ اختصاص دارد.

شایان ذکر که این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۹۴ با عنوان کالبدشکافی داعش (ماهیت، ساختار تشکیلاتی، راهبردها و پیامدها) منتشر شد و به دلیل اهمیت ﻣﻮﺿﻮع، ﺳﻴﺎﻟﻴﺖ و ﭘﻮﻳﺎیی ﺗﺤﻮﻻت و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺟﺎمعه علمی و داﻧﺸﮕﺎهی از ﻛﺘﺎب کالبدشکافی داعش، چاپ چهارم این ﻛﺘﺎب ﻣﻮرد ﺑﺎزبینی و ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﻛﺎﻣﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺎزه زﻣﺎنی ﭘﮋوﻫﺶ ﭼﺎپ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺎ اواخر سال ۲۰۱۷ﺑﻮده؛ از اﻳﻦ‌رو، در ویراست دوم، بخشی از مطالب قدیمی حذف و ﺑﻴﺶ از ۱۱۰ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎب اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

به طور کلی می‌توان گفت که این کتاب، به دلیل برخورداری از برخی ویژگی‌ها ازجمله به روز بودن مطالب کتاب، جامعیت و روان بودن متن کتاب، ارائه مطالب جدید، مفید و مهم، بهره‌گیری از منابع فارسی، عربی و انگلیسی متعدد، استفاده از کتب‌ نظریه‌پردازان جریان‌های تکفیری و بهره‌گیری از نقشه‌ها و تصاویر مرتبط می‌تواند منبع مناسب، جامع و دقیقی جهت مراجعه پژوهشگران و ‏علاقه‌مندان به این موضوع و شناخت گروه تروریستی داعش باشد. مهر