شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با تأکید بر اینکه به لحاظ فقهی، اسرائیل نمی‌تواند طرف قرارداد هدنه و آتش‌بس با ما باشد، اضافه کرد: اسرائیل طرف عقد مشروع برای هیچ عقد سیاسی با ما نیست زیرا ماهیت این رژیم نامشروع است؛ فقه ما نهاد مشروع است و برای نهادهای نامشروع آثاری را بار نمی‌کند؛ ما اسرائیل را کشور نمی‌دانیم ولی می‌تواند به عنوان یک گروه و باند طرف قرار بگیرد اما ضرورتآ باید مشروع باشد.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحسان رفیعی علوی، رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در نشست علمی با اشاره به هدنه و یا به تعبیر امروزی آتش‌بس، گفت: آتش‌بس از منظر فقهی، یک عقد سیاسی حساب می‌شود و مانند سایر عقود فقهی سیاسی و عقود غیر سیاسی مانند نکاح و … و نیز روابط دولت و ملت و دولت‌ها با همدیگر است. الان ما با دو موضوع روبرو هستیم؛ یعنی دو بحث صلح تحمیلی و عقد آتش‌بس که در فضای عمومی محل سؤال و ابهام است.
وی با بیان اینکه برخی در فضای مجازی می‌پرسند آیا الان ما در وضعیت صلح تحمیلی هستیم یا اینکه از عقد آتش‌بس به لحاظ حقوقی و فقهی استفاده می‌کنیم؟ افزود: آیا ما با رژیمی که آن را شر مطلق می‌دانیم و اساساً او را به رسمیت نمی‌شناسیم و او را موجودی نامشروع و راهزن می‌دانیم، می‌توانیم عقد هدنه و آتش‌بس ببندیم؟ در فقه، عقد قرارداد با همه افراد امکان ندارد مثلاً کسی نمی‌تواند با فرد مجنون یا غیر بالغ عقد قرارداد بیع ببندد.
رفیعی علوی با طرح مجدد این پرسش که آیا ما با رژیمی که متعهد به هیچ قرارداد انسانی و بین‌المللی نیست، می‌توانیم قرارداد آتش‌بس ببندیم، اظهار کرد: یکی از شراط هدنه، داشتن زمان مشخص است ولی الان ترک مخاصمه در جنگ ۱۲ روزه زمان‌بندی ندارد لذا آیا می‌تواند اساساً قرارداد هدنه باشد؟ در نکاح اگر شروطی چون زمان مشخص نباشد، ذات عقد نقض شده است، آیا در اینجا هم همینگونه است؟
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با تأکید بر اینکه به لحاظ فقهی، اسرائیل نمی‌تواند طرف قرارداد هدنه و آتش‌بس با ما باشد، اضافه کرد: اسرائیل طرف عقد مشروع برای هیچ عقد سیاسی با ما نیست زیرا ماهیت این رژیم نامشروع است؛ فقه ما نهاد مشروع است و برای نهادهای نامشروع آثاری را بار نمی‌کند؛ ما اسرائیل را کشور نمی‌دانیم ولی می‌تواند به عنوان یک گروه و باند طرف قرار بگیرد اما ضرورتآ باید مشروع باشد.
اسرائیل شر مطلق است
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اسرائیل شر مطلق است، گفت: از آنجا که ما اسرائیل را نهاد مشروع نمی‌دانیم، طرف گفت‌وگو و قرارداد ما نیست؛ در سالیان اخیر از طرف سیاسیون ما نقدهای متعددی در این زمینه مطرح شد؛ آن‌ها معتقدند نظام جمهوری اسلامی در برابر رژیم صهیونی اشتباه کرد که او را مورد شناسایی قرار نداد و اگر قرار داده بودیم، می‌توانستیم در مجامع بین‌المللی مانند دیوان بین‌المللی و سازمان ملل و … علیه او شکایت کنیم.
رفیعی علوی بیان کرد: برخی هم معتقدند اگر ما حتی به صورت غیر رسمی او را شناسایی مشروط کرده بودیم، باز می‌توانستیم به جنگ حقوقی با او برویم و تعقیب حقوقی کنیم. پاسخ ما این است که تمام کشورهایی که او را شناسایی کردند و بعداً نسبت به تجاوزات او تعقیب حقوقی هم کردند چه دستاوردی داشتند؟ مثلاً آفریقای جنوبی به دادگاه لاهه شکایت کرد و علیه او رأی گرفت ولی هیچ اتفاقی رخ نداد و اساساً یک مورد وجود ندارد که کسی توانسته باشد در صحنه حقوق و روابط بین‌الملل اسرائیل را محکوم کرده و دستاوردی هم برای او حاصل شده باشد.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: برخی صرف محکومیت را توجیه مناسبی برای شناسایی این رژیم می‌دانند ولی اگر صرف محکومیت باشد با نظریه عدم مشروعیت این رژیم هم می‌توانیم او را محکوم کنیم لذا نیازی به شناسایی او نیست. لذا اساساً چون اسرائیل رژیم ضد انسانی و نامشروع است، ما او را شناسایی نمی‌کنیم و حتی او را در دارالحرب هم نمی‌شناسیم.
رفیعی علوی افزود: در مورد وضعیت آتش‌بس کنونی هم دو نظریه وجود دارد؛ برخی می‌گویند ما با یک باند تبهکار و راهزن مواجهیم لذا بنابر مصالحی در واقعیت با این رژیم ترک مخاصمه کرده‌ایم و این وضع هم به معنای ختم دشمنی نیست؛ پاسخ دیگر اینکه ما آتش‌بس را با اسرائیل نبستیم بلکه ما آتش‌بس را با حامی و آقابزرگ این رژیم نامشروع یعنی آمریکا بسته‌ایم و اسرائیل هم اگر آتش‌بس را بشکند، مسئولیت این کار متوجه آمریکا خواهد بود.
مسئولیت کارهای اسرائیل با حامیان او است
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه در قوانین بین‌المللی هم آمده است اگر کشورها، نهادی را خلق کنند و مورد حمایت قرار دهند، مسئولیت رفتار این نهاد با حامیان او هست، تصریح کرد: مثلاً ما قائل به مالیت حیوانات حرام‌گوشت و نجس نیستیم ولی اگر این حیوانات صاحب داشته باشند، مسئولیت کارهای خطرناکشان با صاحب او است در مورد اسرائیل هم این وضعیت وجود دارد لذا در شرایط خاص می‌توانیم در دیوان بین‌المللی کیفری، دیوان دادگستری بین‌المللی، دیوان داوری بین ایران و آمریکا و … اعلام شکایت کنیم.
رفیعی علوی با بیان اینکه آیا چون این آتش‌بس، زمان ندارد آیا قراداد هدنه محسوب می‌شود، تصریح کرد: اولاً زمان داشتن، شرط ضروری نیست یعنی اگر عقد هدنه، زمان نداشته باشد دائمی پنداشته می‌شود و نه موقت لذا هدنه از این جهت در واقعیت ایرادی ندارد؛ در مورد اینکه مرجع تشخیص هدنه در فقه، امام و حاکم و ولی فقیه مسئول پذیرش و انعقاد هدنه هستند، البته ما از طریق وزارت خارجه و مصوبه شعام این کار را کردیم و برخی گفتند که این صلح بر رهبری تحمیل شده است و مصلحت ما نبوده است. صلاحیت جنگ و صلح طبق قانون اساسی بر عهده رهبری است ولی ضرورتآ خود رهبری مستقیماً نیاز نیست این مسائل را تعیین کند و آن را از طریق ساختارهای سیاسی مانند شعام انجام می‌دهند.
مخالفت ۳۵ درصد مردم با آتش‌بس
رفیعی علوی بیان کرد: نکته دیگر قابل بحث این است که اصلی‌ترین شرط هدنه، رعایت مصلحت است؛ ۳۵ درصد مردم مخالف آتش‌بس و رفتن به ترک مخاصمه بودند ولی این حق طبق قانون اساسی بر عهده ولی فقیه است و تصمیم‌گیری در این مورد هم نیازمند اطلاعات گسترده است که صلاح نیست در اختیار مردم قرار بگیرد. اینکه آیا مصلحت ما بوده است یا خیر بنده ترجیح می‌دهم مقلد باشم زیرا ما اطلاعات وسیعی در این زمینه نداریم. حتی فقهای دیگر هم در این نوع موارد باید تابع ولی فقیه باشند و نه تنها بپذیرند بلکه باید حمایت هم کنند.
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه با تأکید بر اینکه این گزاره که تحمیل صلح از سوی کارشناسان بوده است شذوذات دوری است که دلایلی برای اثبات آن نداریم، تصریح کرد: در این شرایط باید کارشناسان سیاسی آگاه بدون بیان برخی نکات سری کشور، چرایی پذیرش آتش‌بس را برای مردم بیان کنند تا مردم اقناع و همراه با تصمیم رهبری و تصمیم‌گیران کشور شوند که البته همراهی مردم در این ایام بسیار زیاد بوده است.
رفیعی علوی در مورد اینکه آیا واقعاً ما پیروز شدیم و اسرائیل له شده است یا خیر؟ ادامه داد: برای اینکه بگوییم پیروز هستیم یا خیر به اطلاعات وسیع امنیتی و نظامی نیاز است ولی براساس اطلاعاتی که در اختیار ما هست می‌توانیم جواب دهیم؛ همینقدر که ایران با یک قدرت برتر مانند آمریکا مواجه شود و پایگاه او را ولو اینکه ادوات نظامی خاصی هم نداشته است، بمباران کند و آن‌ها در مواجهه با ایران هم نتوانند موفق شوند و آتش‌بس را بپذیرند برای له‌شدن حیثیت آن‌ها در تاریخ کافی است.
ایران قدرت برتر دنیا را تحقیر کرد
وی افزود: تقریباً در این ۱۲ روز این دو قدرت اتمی تحقیر شدند؛ این احساسات که مردم دوست داشتند ما چند شبه کار اسرائیل را تمام کنیم و بعد حمله زمینی و او را نابود کنیم به حرف آسان است ولی در میدان بودن و اطلاعات واقعی داشتن و اینکه چه زمانی شروع کنیم و چه زمانی تمام کنیم، بهترین نظر، مقلدبودن از رهبری و کارشناسان نظامی کشور است.
بنابر گزارش ایکنا، رفیعی علوی در خاتمه بیان کرد: آن‌ها هزینه کردند تا این جنگ راه بیفتد و ما هم هزینه زیادی بر آنان تحمیل کردیم؛ ما یک موی هموطنانمان را با همه هزینه آن‌ها برابر نمی‌دانیم ولی دشمن هزینه سنگینی داد و عبارت رهبری مبنی بر له‌کردن اسرائیل درست است؛ اسرائیل عادت به این نوع شکست‌ها نداشته است.
