از غنی‌سازی ابواب موجود فقهی تا گسترش دامنه فقه

مدیر حوزه‌های علمیه کشور گفت: در پرتو نگاه اجتهاد اصیل و روشمند و همچنین شناخت عرصه‌های جدید و سؤالات نو باید به تعمیق ابواب موجود فقهی پرداخت و در این راه باید ابواب فقهی موجود را در پرتو سؤالات نو و مسائل مستحدثه روز گسترش داد.

به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ضمن تبریک میلاد امام‌هادی(ع) به نقش ایشان و ائمه متاخر(ع) در فضاسازی جهت آمادگی مردم برای ورود به دوران غیبت اشاره کرد و اظهار داشت: ما در حوزه‌ای قرار داریم که به‌رغم آنکه باید به تمام رشته‌های تخصصی بپردازد اما در جایگاه بلندی در موضوع فقه قرار داشته و باید حفظ گردد.

او با تأکید بر استمرار و عمق‌بخشی به فقاهت و فقه جواهری گفت: ما نیازمند اعتماد به ریشه فقه و فقاهت و سبک و روش اجتهادی و تکیه بر آن و همچنین پرداختن به پرسش‌های نو برای گسترش دامنه فقه اصیل هستیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان داشت: ما اگر در مقابل مکاتب دیگر تحت تأثیر داوری‌های آنان قرار بگیریم، جای لغزش است؛ اما اگر در دامنه سؤالات آنان، فعالیتی جدید انجام دهیم، بسیار مناسب است. اینجاست که موضوع شناسی جدی، جدید و عمیق، امری مهم قلمداد می‌شود که مراکز علمی حوزه باید به آن بپردازند.

او ادامه داد: در پرتو نگاه اجتهاد اصیل و روشمند و همچنین شناخت عرصه‌های جدید و سؤالات نو باید به تعمیق ابواب موجود فقهی پرداخت و در این راه باید ابواب فقهی موجود را در پرتو سؤالات نو و مسائل مستحدثه روز گسترش داد.

اعرافی با بیان اینکه در کنار حفظ کتب موجود، نباید از تولید کتب جدید هراس داشت؛ گفت: امروزه نیازمند کتب جدید البته بر همان منهج قدیم هستیم.

مدیر حوزه‌های علمیه همچنین بر توجه به مسائل قدیمی فقه تأکید و تصریح کرد: در کنار توجه به نوپردازی‌های اصیل فقهی نباید از مسائل قدیمی موجود همانند حج و صلاه غافل شد بلکه باید آنان را نیز روز به روز غنی‌سازی کرد.

او با بیان این نکته که یکی از اضلاع علوم انسانی، فقه است مساله تحول و بازسازی علوم انسانی را مهم ارزیابی کرد و گفت: بخشی از ناکامی ما در بازسازی علوم انسانی این است که ریشه در فقه و فلسفه ما ندوانده است.

اعرافی توجه بر اصول را از دیگر مباحث مهم حوزه دانست و اظهار داشت: باید اصول موجود را بسط و گسترش داد و سرمایه‌های جدیدی را بر آن افزود؛ مطالعات تطبیقی اصول بسیار مهم است و باید سخنان جدید را شنید و مطابق با موازین بازسازی کرد.

او افزود: ای کاش همانند فقه‌های تخصصی، شاخه‌های تخصصی اصول نیز داشته و مراکز علمی ما بر روی آن کار کنند در این صورت و ‌با توجه کردن به مباحث تطبیقی، بسیاری از نظامات حقوقی و سخنان جدیدی که پنهان است، آشکار خواهد شد.

مدیر حوزه‌های علمیه توجه به فقه مقارن را از دیگر ضرورت‌ها عنوان کرد و گفت: توجه به حوزه بغداد از مباحثی است که می‌توان به وسیله آن کالاهای مناسبی را به جهان عرضه کرد.

او بیان داشت: بنده قریب به ۳۰ سال با خارج از ایران ارتباط داشته و به این نتیجه رسیده‌ام که امروز ما سرمایه‌های بسیاری داریم که در دنیا عرضه نمی‌شود و باید این کار را با توجه به فقه مقارن انجام داد.

اعرافی اظهار داشت: نگاه اجتماعی از دیگر نیازهای امروز حوزه بوده و فقه ما باید به نیازهای نظام اسلامی داخل و خارج از کشور پاسخ دهد به این معنا که از دل تقریرنویسی، استاد راهنما، تحقیق نویسی و دیگر سنت‌ها، الگوهایی قابل عرضه به دنیا پیدا نماییم.

او در پایان ابراز امیدواری کرد: مراکز، نهادها، فقها و اساتید بتوانند در حوزه فقه، نقشه راه مناسبی را طراحی کرده و ضمن پاسداری از این میراث غنی آن را به جهان عرضه کنند و این مساله را هم فراموش نکنند که باید به همه نیازهای بشری در حوزه‌های فلسفی، اصولی، کلامی و… پاسخ داده شود.