شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
مدیر حوزههای علمیه گفت: فروردین ۱۴۰۱ یکصدمین سالگرد احیای حوزه قم خواهد بود و ما دبیرخانه‌ای تشکیل داده‌ایم و بازشناسی و بازنمایی یکصد ساله حوزه قم، شعار سال تحصیلی پیش رو خواهد بود.
به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی در آئین آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ حوزههای علمیه که در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفاء برگزار شد، با تبریک آغاز سال تحصیلی و با اشاره به وضعیت تدریس و امتحانات سال گذشته عنوان کرد: مراجع عظام، رهبری معظم، اساتید مکرم، شورای عالی، مراکز حوزوی و نهادهای اداری و تبلیغی حوزه و به ویژه اساتید و معلمان ما ارکانی بودند که در این ایام سخت بار مضاعفی را بر دوش کشیدند.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: هویت و اصالت حوزه در اخلاق، معنویت، معرفت، تهذیب و تربیت مجسم بوده و اگر روزگاری ما در همه ارکان حوزه پیش رویم، اما از این درونمایه‌‌های اخلاقی، معرفتی و ایمانی تهی شویم، هیچ خواهیم بود.
وی یادآور شد: در سخنان پیشینیان ما جلوه‌‌های مهمی از ارزش‌‌های متعالی معنوی، الهی و اخلاقی وجود داشته و مبادا حوزه ما از این موارد تهی شود، اساتید و طلاب ما باید به این موضوع توجه کنند.
اعرافی اظهار داشت: هنوز هم صدای استادان اخلاق و صاحبان نفس در فضای قم، فیضیه و دارالشفا طنین افکن بوده و همه آن بزرگواران ما را به تعمیق اخلاقی فرا می‌خوانند.
وی تصریح کرد: مهمترین ویژگی یک طلبه غلبه بر هواهای نفسانی است و نظام اخلاقی و مشاوره‌ای ما و سنت‌‌های پایدار ارتباط استاد و طلبه باید در جهت تحکیم هویت روحی و اخلاقی باشد؛ نظام و جوان امروز از ما انتظار درخشش روحیات الهی دارند.
مدیر حوزههای علمیه خاطرنشان کرد: از همان روز آغازتحصیل، طلاب باید برای رشد معنوی و اخلاقی خود برنامه داشته باشند.
اعرافی اضافه کرد: تحقیق و فقه و تفسیر از قدیم از مزایای حوزه بوده و ره‌آورد آن بسیاری از مفاهیم عمیق بوده و باید این تحقیقات رشد کنند؛ جهان امروز پرسش‌‌های زیادی مقابل ما قرار داده و مسائل بی شماری در جهان امروز ایجاد شده و بسط قلمرو علوم اسلام، پاسخ به پرسش‌‌های نو و حل مشکلات بشر امروز جز با تلاش‌‌های بسیار حاصل نمی‌شود.
مبادا با بهانه‌‌های ناصحیح عمق تلاش‌‌های علمی را کم کنیم
وی ادامه داد: مبادا ما با بهانه‌‌های ناصحیح عمق تلاش‌‌های علمی را کم کنیم، زیرساخت‌‌های پژوهش و ابزارهای نو برای آن، آزاداندیشی و عمق بخشی به تحقیقات علوم اسلامی و بسط آن ناظر بر نیازهای فعلی باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیر حوزههای علمیه ابراز کرد: حوزههای ما همواره مردمی بوده‌اند و این ارتباط و تعامل با مردم و مطالبه گری حقوق مردم از ممیزات حوزه بوده و امروز هم حوزه این ویژگی را حفظ کرده و باید به آن عمق بخشد؛ همه ما باید خود را در خدمت مردم احساس کنیم.
اعرافی مطرح کرد: حوزه در ورود به عرصه‌‌های خدمت به مردم سابقه کهن دارد و امامان جماعات، اهالی منبر و خطابه و همه فضلای ما از این ویژگی برخوردارند.
وی اظهار داشت: حوزههای ما در عصر امروز در ویژگی انقلاب بودن و روحیه استکبارستیزی، بیش از گذشته باید تلاش کنند؛ چرا که حوزه ما از امام آموخت که می‌توان مقابل دین ستیزان و مستکبران عالم ایستادگی کرد و این مجاهدت در راه خدا باید برای ما تجسم پیدا کند.
مدیر حوزههای علمیه با بیان اینکه بیانیه گام دوم انقلاب باید در همه ارکان حوزه تجلی پیدا کند، ادامه داد: خودشناسی و تحول قاعده مند اصلی است که نباید از آن غفلت کرد؛ ما همواره باید آسیب‌‌ها را بشناسیم تا آن را کاهش دهیم. اصل تحول باید با هوشمندی، روش مندی و ابتناء به اصالت حوزه باید صورت گیرد.
اعرافی اضافه کرد: فروردین ۱۴۰۱ یکصدمین سالگرد حوزه قم خواهد بود و ما دبیرخانه‌ای تشکیل داده ایم و بازشناسی و بازنمایی یکصد ساله حوزه قم شعار سال تحصیلی پیش رو خواهد بود.
وی ابراز کرد: حوزه قم تئوری ولایت فقیه و نظام اسلامی را به جهان معرفی کرد و مبداء وحدت در جهان اسلام شد؛ قم در فقه و کلام و فلسفه و علوم نقلی و حدیث برگ‌‌های جدیدی افزود.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: ما نمی‌گوییم اشکالی نداریم؛ باید ضعف‌‌ها را بشناسیم و معالجه کنیم؛ این یکصد سال بسیار پر آلام بود و شهیدان ایثارگر از همین حوزه تربیت شدند.
اعرافی اظهار داشت: شرایط کرونایی آسیب‌‌های متعددی به حوزههای مختلف علمی، اقتصادی و فرهنگی وارد کرده که باید آن را معالجه کنیم. من از مدیران و اساتید و مشاوران تقاضا دارم که آسیب‌‌های علمی و روحی ایجاد شده در ایام کرونایی را بازشناسند و آن را معالجه کنم.
وی تاکید کرد: برنامه‌‌های مشترک با نهادهای مختلف و طرح‌‌های مهمی که به پایان رسیده است از دستاوردهای چند سال اخیر است.
مدیر حوزههای علمیه یادآور شد: نظام جامع آموزش حوزه به تصویب رسید؛ درختواره‌‌های حوزه اتمام شده و نقشه راه آن دنبال می‌شود؛ اصلاح سطح سه، تشکیل گروه‌‌های علمی، توسعه فقه معاصر، شکل گیری درس‌‌های خارج متعدد، ارتقای ارزیابی و نظارت و رتبه بندی، اصلاح برنامه سفیران هدایت و رفع کاستی‌‌های آن، اجرای برنامه جدید مصوب شورای عالی، تدوین متون جدید، پیدا کردن بدیل‌‌ها برای برخی از متون در سطح یک، پیش بینی نمره‌‌های پژوهشی، روان تر شدن امتحانات شفاهی، افزایش گروه‌‌ها و کمیته‌‌های علمی برای مدارج، شکل گیری درس‌‌های تحقیقاتی و عالی در قلمرو غیر فقه با آیین نامه دقیق و منضبط، ارتقای پژوهش از نظر کیفی و غیره از دستاوردهای آموزشی حوزه در سال‌‌های اخیر بوده است.
بزرگان حوزه در اندیشه گره گشایی از کار طلاب هستند
اعرافی، مرکز تربیت معلم مبلغ را دستاورد مهمی برشمرد و ادامه داد: آموزش مجازی، سامانه تقریرات، مراکز تخصصی جدید با رشته‌‌های جدید، درس‌‌های خارج بلاد، امور نخبگان و حمایت از ممتازین و استعدادهای برتر، هدایت علمی به عنوان یک طرح، مجتمع تبلیغ، قطب‌‌های زبان، آمایش رشته‌‌ها و دوره‌‌های ویژه برای پس از سطح ۴، درختواره آموزش‌‌های مهارتی و کاربردی، استفاده از اوقات فراغت با حضور ۲۰ هزار نفر در دوره‌‌های تابستانی، پیش بینی واسپاری به مراکز و استان‌‌ها در ۲۰ محور، طرح تکریم اساتید، طرح پیشخوان و ارتقای مراکز تخصصی از دیگر دستاوردهای چند سال اخیر حوزه است.
مدیر حوزههای علمیه خاطرنشان کرد: در بخش زیرساخت‌‌ها در دوره قبل ۱۶۰ پروژه نیمه تمام تکمیل شد و در دوره جدید امیدواریم ۱۴۰ پروژه نیمه تمام باقی مانده به اتمام برسد.
اعرافی یادآور شد: طلاب ما گاهی بیش از اقشار ضعیف جامعه از نظر معیشتی در وضعیت نابسامان قرار دارند و از این جهت ما با طلاب عزیزمان همدردی می‌کنیم و حتما بزرگان حوزه در اندیشه گره گشایی از کار طلاب هستند؛ ما واقعا شرمنده خانواده‌‌های طلبه و استاد هستیم.
دیانت مردم ایران مرهون حوزه‌ای بود که آیت‌الله حائری آن را پایه‌گذاری کرد
آیت‌الله جعفر سبحانی در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه سال ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ که در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفا برگزار شد در پیام تصویری به این مراسم در سخنانی بیان داشت: ایام تعطیلی در حال سپری شدن است و ایام سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در حال آغاز شدن است. همیشه مهرماه و یا قبل از آن، درس‌‌های حوزه شروع می‌شد و مسلما نباید حوزه به دلیل یک سری مشاکل تعطیل مطلق شود و باید به مقدار امکان همیشه بهره گیری کنیم.
ایشان با اشاره به آیه «فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» افزود: این آیه ما را خطاب می‌کند که همه افراد نمی‌توانند تحصیل کرده و بازگردند و در بلاد تبلیغ کنند؛ اما از هر گروه و طایفه‌ای بخشی از افراد می‌توانند مهاجرت کرده و تحصیل کنند و احکام را یاد بگیرند و بازگردند و در خانواده‌‌ها، اقوام و شهر خود تبلیغ کنند.
معظم‌له بیان داشت: در حال حاضر قریب به ۱۰۰ سال از [احیای] حوزه قم می‌گذرد و خدا می‌داند که این ۱۰۰ سال چه برکاتی داشته است؛ دیانت مردم قم و حتی ایران مرهون حوزه‌ای بوده که مرحوم آیت‌الله حائری آن را پایه گذاری کرد و شاگردان و بزرگانی که ایشان تربیت کردند، این آثار را در کشور نمایان کردند.
آیت‌الله سبحانی با بیان اینکه خداوند همه حوزههای شیعه و از جمله حوزه قم را از خطرها حفظ کند، تاکید کرد: به تعبیر قرآن گاهی از اوقات فزونی نعمت و گاهی هم بلا مایه امتحان است. بالاخره بشر در مقابل این دو حادثه مورد امتحان قرار می‌گیرد.
معظم له بیان کرد: در حال حاضر این بلایی که در جهان دامن گیر(ویروس کرونا) است، برای امتحان بشر است تا از غرورش پایین بیاید و تصور نکند که علمی که آموخته او را از خطرات کاملا حفظ می‌کند.
ایشان گفت: این همه دستاوردهای علمی که از آن دم می‌زدند در مقابل یک موجود ریز عاجز و ناتوان شده و بنابراین در مقابل این بلا، انسان باید از قواعد علمی و نکاتی که علما گفته‌اند بهره‌گیری کند، اگر خدا دردی را داده، دوایی را هم برای آن معین کرده و مسلما بهره‌گیری از این دواها عمل به سنت الهی است.
آیت‌الله سبحانی با بیان این که در مقابل بلا، دعا و توسل هم مطرح است، باید دعا کنیم که این بلا از سر بشریت کم شود، خاطرنشان کرد: مرحوم صاحب جواهر در آخرین مجلدات خود می‌فرماید، خدا مردم عراق و نجف را با بیماری «وبا» امتحان کرد و بالاخره این وبا سابقا هم وجود داشته است و همیشه این بلاها دامنگیر بشر بود و بشر را تکان می‌دهد تا متوجه معنویت باشد.
معظم له در ادامه با اشاره به آغاز سال تحصیلی حوزه گفت: شیوه آغاز حوزه‌‌ها و اینکه حضوری یا مجازی یا بخشی حضوری و بخشی مجازی باشد، بستگی به شرایط موجود دارد و این بستگی به تصمیم شورا عالی حوزههای علمیه دارد. در عین حال درس‌ها باید شروع شوند.
ایشان تصریح کرد: ما نباید از امدادهای الهی مایوس باشیم و امیدواریم خداوند منان این بلا را برطرف کند، دانشگاه، حوزه و همه بخشهای کشور از جمله اقتصاد تحت تاثیر این بلا قرار گرفته و هم با دعا و هم از طرق علمی باید برای حل این مشکل ورود کنیم و به عنایت خدا و با توسل به اهل بیت(ع) این سال تحصیلی شروع شده و تا پایان ادامه می‌یابد.
