شبکه اجتهاد: به قدرت رسیدن جریان تحریر الشام در سوریه، سویهها و لایههای متنوع و متقارن درهم تنیده متعددی دارد که از برایند تاثیر و تلفیق ایدئولوژی مذهبی با قدرت و سیاست سر برآورده است. آنچه در این میان مهم است تلاش این جریان در تقابل با طیفهای متنوع تشیع – اسلام شیعی – از طریق احیای شخصیت معاویه بن سفیان به مثابه نماد قدرت سکولار درعرصه سیاست و قدرت است تا اسلام اموی را جایگزین آن نماید.
شاید شگفت انگیز باشد که پس از گذشت بیش از یک هزاره هم چنان نام و یاد معاویه و اندیشههای سیاسی او زنده مانده باشد لکن این شگفتی به واقعیت پیوسته است و در مواجه با آن تاکتیک انکار و سکوت کار ساز نیست، انفعال و سکوت در مقابله با آن روا نیست زیرا تحریر الشام با استفاده از ابزار رسانه توانسته است در سطح جهان توجه افکار عمومی و نخبگان را به خود جلب نماید و با بهرهمندی از نتایج پژوهشهای جریان شیعه هراسی، خوانش شیعه از بنی امیه را زیر سوال برده است از این رو تحریر الشام یکی از چالشهای جدی شیعه شناسی در جهان تشیع و هم چنین مسئلهای جذاب برای شیعه پژوهی در غرب خواهد بود.
نقد بنیادهای سیاسی، مذهبی تحریر الشام از جمله ضرروتهای اجتناب ناپذیر این مواجه است، بایسته است پژوهشگران شیعه با روشهای علمی و مستند به ادله و شواهد تاریخی انحراف اسلام اموی از قرآن کریم و سنّت نبوی را به زبان روز دنیا تبیین نمایند، شخصیت حقیقی و راستین معاویه را از پَس تحریفات تاریخ نگاران اموی آشکار سازند.
پیش بینی میشود تداوم سلطه تحریر الشام بر سوریه افزون بر ابعاد سیاسی و امنیتی، بر مطالعات فرقهای جهان اسلام نیز تاثیر خواهد گذاشت و فضای جدیدی را در بازخوانی دوباره تقابل حزب اموی با حزب علوی خواهد گشود که اینک پس از گذشت بیش یک هزاره دوباره از زیر خروارها منازعات کلامی و سیاسی آشکار شده است. ورود نکردن جریانهای اصیل نقد ممکن است نتایج ذیل را به دنبال داشته باشد:
یک. تاثیر مطالعات فرقهای جریانهای غربی و اسلامی در تشدید و تعمیق اختلافات شیعه با حزب اموی.
دو. افراط گرایی برخی از جریانهای شیعی در برجسته نقاط اختلاف با حزب اموی.
سه. بر احیای شخصیت بر باد رفته معاویه بن سفیان در نگاه مسلمانان معاصر به مثابه الگوی خلافت اسلامی.
چهار. احیای نامها و شعارهای شخصیتهای وابسته به حزب اموی در جهان اسلام سنّی.
پنج. تضعیف رویکرد تقریب مذاهب و وحدت شیعه و سنّی.
از این رو بایسته است ضمن رصد جامع و به هنگام شبهات تحریر الشام علیه مذهب شیعه، پاسخهای استوار و نقدهای دقیق از سوی صاحب نظران تراز اول تشیّع ارائه گردد، نخبگان جهان تشیع از مرجعیت تا پژوهشگران فعال در عرصه نقد بنی امیه مواجه فعال و فراگیر با اندیشه تحریر الشام داشته باشند و این رسالت را بر هر امر دیگری ترجیج دهند.