نوسنده کتاب اعتبارسنجی احادیث شیعه با بیان این که در میراث حدیثی شیعه همخوانی بین دیدگاه های تئوریک در عرصه رفتار عملی وجود دارد، گفت: حدیث پژوهی و بازخوانی احادیث شیعه همراه با پیگیری احادیث شیعه وظیفه و رسالت شرعی حوزویان است.
به گزارش شبکه اجتهاد، سید علیرضا حسینی شیرازی، در اختتامیه سومین دوره رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان به بازشناخت منابع نخستین رجالی شیعه پرداخت و گفت: هر کتابی باید به صورت شبه تفسیر مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد تا بتواند روزنهای برای گام برداشتن بهتر و با افق دید روشنتر فراروی مخاطبان باز کند.
وی شناخت موضوع گزارههای رجالی، فهم واژگان و عبارتهای توصیفی، مبانی حاکم و آشنایی با شیوههای نگارش را از جمله اهداف مطالعه کتب رجالی عنوان کرد.
حسینی شیرازی با بیان این که فهرست شیخ طوسی جامع فهرستهای قبلی بوده که صاحبان کتابهای حدیثی در آن فهرست شده و در اختیار مخاطبان قرار دارد، به تبیین واژه اصحابنا در فرهنگ رجالی شیعه پرداخت و خاطر نشان کرد: اصحابنا واژه با مفهوم عام در فرهنگ رجالی شیعه بوده که جز امامیان صحیح المذهب دو زیر گروه واقفه و فتحیه را نیز شامل میشود.
نویسنده کتاب اعتبار سنجی احادیث شیعه با بیان این که موضوع فهرست شیخ طوسی، یادکرد از روایان صاحب اثر امامی است که اگر به مدخل خود شیخ طوسی نیز رجوع کنید میبینید این موضوع توسعه و تعمیم پیدا میکند، ابراز کرد: این کتاب، کتابی است که صاحبان اصول و فهرستهای شیعه را در بر میگیرد و کسانی همچون طلحه بن زید نیز در این کتاب سخنانی دارند.
وی با بیان این که در این کتاب از فرمایش شیخ طوسی چنین برداشت میشود که عامیها به دلیل عامی بودن راه به تراث فرهنگی ما پیدا نکردند بلکه در بستری مرتبط با مباحث و معارف شیعی دست به تالیف زدند، بیان کرد: در فهرست شیخ طوسی و نجاشی میبینید این تالیفات گونههای مختلفی دارد و از کتب حدیثی و رجالی تا میراث حیاتی ما ارائه شده است.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این که مجموعه دادههای شیخ طوسی را به چند بخش میتوان تقسیم کرد که در اکثر مدخلها آنها را میتوان دید، خاطر نشان کرد: در حوزه مجموعه دادههای شیخ طوسی سه محور وجود دارند که یادکرد از صاحبان اثر، نسبت دادن کتاب و ذکر طریق از جمله آنهاست.
وی با بیان این که طریق به معنای ذکر مجموعه روایان واسطه بین صاحب فهرست و صاحب مدخل میباشد، به سه کارکرد طریق اشاره و بیان کرد: طریق ذکر شده تا صحت انتساب کتاب را بیان کرده، امکان نقل روایات از کتاب یا کتابهای حدیثی صاحب مدخل را به شکل مسند ارائه دهد و راویان پرکار و فعال در عرصه انتقال تراث فرهنگی شیعه را بشناساند.
حسینی شیرازی با بیان این که کارکرد سوم یعنی شناخت راویان پرکار و فعال درعرصه انتقال تراث فرهنگی شیعه حاصل تتبع و جستجو در بین اطلاعات فهرستی است، تصریح کرد: مولف در بیان کارکرد سوم نقشی نداشته و قطعا از ذهنش نیز نگذشته و از این کارکرد میتوان فهمید چه کسانی پیشینه بار فرهنگی شعیه را بر دوش کشیده و به نسلهای پسین انتقال دادند.
استاد علم رجال حوزه علمیه قم با طرح این سوال که آیا وجود روایان ضعیف در طرق کتب اصحاب به اصالت و اعتبار کتابها و یا درستی درون مایه و التزام به اینکه مجوعه آموزه دینی است ضرر میزند یا نه، عنوان کرد: در پاسخ به این سوال باید گفت الزاما نه و برای روشن شدن آن باید به اصل دو حیثیتی بودن راویان توجه داشت.
نویسنده کتاب اعتبار سنجی احادیث شیعه با بیان این که وجود روایان ضعیف در طرق به کتاب و حیثیت ضربه نمیزند، گفت: برخی محدثان از متاخرین همچون مرحوم مجلسی اول به این بحث در روضه المتقین پرداخته و در بیش از ۸ بار فرموده: وجود راویان ضعیف ضربه نمیزند مگر آنکه مفهوم ضعف در اینجا تصریح روشنی به ناکارامدی همه روایت روایان شود.
حسینی شیرازی در جمع بندی این دوره رجال پژوهی تأکید کرد: در میراث حدیثی شیعه همخوانی بین دیدگاههای تئوریک در عرصه رفتار عملی وجود دارد و باید گفت حدیث پژوهی و بازخوانی احادیث شیعه همراه با پیگیری دقیق احادیث شیعه وظیفه و رسالت اصلی ما حوزویان است که هرگز نمیتوان از زیر آن شانه خالی کرد چرا که عواقب سختی به دنبال دارد.
بنابر گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان در مدرسه تابستانی ۱۳۹۷ با برگزاری ۴ دوره و در مجموع ۳۸ نشست علمی با استقبال پر شور طلاب و مشارکت بیش از ۳۰۰ نفر همراه بوده است و فضای رشد علمی و انگیزشی را در عرصه علم رجال فراهم ساخته است.