شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: شیخ محمود شلتوت از عالمان مطرح اهل سنت و از شیوخ نامدار دانشگاه الازهر مصر است که عموم اندیشمندان و فضلای مسلمان، از مجاهدت‌های ایشان در حوزه گسترش وحدت میان امت اسلامی مطلعند.
افزون بر این مهم (یعنی تلاش در جهت توسعه برادری و اخوت مسلمانان)، باید یادآور شد شیخ شلتوت به شدت اسرائیل ستیز نیز بوده است. چنانکه وقتی به شلتوت، خبری مبنی بر ارتباط محمدرضا پهلوی با اسرائیل، می‌رسد، وی که به شدت ناراحت شده بود، سعی می‌کند تا با ایجاد تحرکاتی، مانع استمرار روابط شاه ایران با رژیم صهیونیستی شود. از این رو ۲ نامه می‌نویسد که در ادامه به صورت مختصر به این نامه‌ها اشاره می‌شود:
۱- نامه‌ای به آیت‌الله بروجردی (ره)
مرحوم شلتوت در این نامه، خبر ارتباط شاه ایران را حزن‌آور خوانده و از آیت‌الله بروجردی (ره) می‌خواهد که حرکتی در این باره انجام دهد.
البته این نامه در شرایطی به قم رسید که آیت‌الله بروجردی (ره) در بستر بیماری بودند و پس از مدتی نیز دارفانی را وداع گفتند لذا فرصت نشد پاسخی به شیخ شلتوت دهد.
۲- نامه به آیت‌الله حکیم (ره) مرجع عالی وقت عراق
شیخ شلتوت پس از رحلت آیت‌الله بروجردی (ره) نیز ماجرا را رها نمی‌کند و نامه دیگری به مرحوم آیت‌الله حکیم (مرجع وقت عراق) نوشته و از ایشان می‌خواهد که با علمای شیعه ایران ارتباط گرفته و مانع روابط شاه ایران با اسرائیل شوند.
مرحوم حکیم (ره) نیز در پی این نامه، نامه‌ای به آیت‌الله بهبهانی (ره) نوشته و از ایشان می‌خواهد تا پیگیر اعتراض شیخ شلتوت شود. هرچند با پیگیری‌های آیت‌الله بهبهانی (ره)، شاه ایران منکر ارتباط با اسرائیل شده و مدعی می‌شود که اساسا این رژیم را به رسمیت نمی‌شناسد، ولیکن نفس چنین نامه‌نگاری‌هایی از سوی شیخ شلتوت، حاکی از آن است که ایشان به چه میزان، نسبت به ماجرای فلسطین، حساس بوده است.
یادآور می‌شود نقل چنین مباحثی در مجامع اهل سنت، بسیار مفید و کاربردی است؛ چرا که موجب می‌شود ایشان بدانند اندیشمندان واقعی مذهب‌شان چه رویکردی در قبال اسرائیل و جنایت‌های این رژیم غاصب اتخاذ کرده‌اند.
——————
ترجمه نامه شیخ شلتوت به آیت‌الله بروجردی (ره)
بسم الله الرحمن الرحیم؛ درود خدا بر شما و بر همه برادران ما و برادران شما علمای شفیق ایران و تمامی کسانی که مدافع و حافظ وحدت و ائتلاف مسلمانانند. اما بعد، جنابعالی و جمیع برادران بزرگوار، خبر حزن آور این روزها را شنیده اید که شاه ایران، اسرائیل را به رسمیت شناخته است، اسرائیلی که به سرزمین فلسطین تجاوز کرده و مردم آن را آواره و حقوقشان را غصب کرده است.
مایه تأسف و تأثر همه مسلمانان جهان است که پادشاهی که خود و ملتش مسلمان است، دشمنان مسلمانان را تأیید کند و با آنان رابطه دوستی برقرار سازد. ما دو بار برای جناب شاه تلگراف فرستاده خاطر نشان کرده ایم که این اقدام وی بهانه ای برای کسانی است که خواهان قطع روابطی هستند که ما برای تقویت آن تلاش کرده ایم.
مسلماً شما نیز از این عمل متأثرید و برای محکوم کردن آن به شدت خواهید کوشید و قطعاً اقدام جنابعالی تأثیر نیکویی خواهد داشت. منتظر دریافت نامه شما.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
برادر شما، محمود شلتوت- شیخ الازهر
ترجمه نامه شیخ شلتوت به آیت‌الله حکیم (ره)
بسم الله الرحمن الرحیم
برادر ایمانی ام حضرت استاد علامه سید محسن الحکیم- نجف، عراق
سلام و رحمت خدا بر شما و جمیع برادرانمان و برادرانتان علمای کشور برادر عراق و بر هر کس که برای دفاع از حق بپا خاسته و بر نگاهبانان وحدت و الفت بین مسلمین. اما بعد، حضرتعالی و همه برادران عالیقدر شما از رویداد غم انگیزی که این روزها، به وقوع پیوسته، خبر دارید و آن اعلام شناسایی جناب شاه ایران است به باند تبهکار اسرائیل که به فلسطین تجاوز کرده و اهالی آنجا را آواره ساخته و حقوق آنان را غصب نموده است. این به رسمیت شناسی، همه ما را نگران ساخت و هر مسلمانی را در شرق و غرب عالم رنجاند که چگونه پادشاه مسلمان یک ملت مسلمان، به تأیید دشمنان مسلمین پرداخته و با آنان دوستی می کند. ما دو تلگراف برای جناب شاه فرستادیم. تلگرافی نیز به قم، خدمت آقای بروجردی فرستادیم. و خطر این کار را خاطر نشان نمودیم و هشدار دادیم که ممکن است به فتنه ای لجام گسیخته انجامد. به ویژه آن که این اعلام شناسایی از پادشاهی شیعی مذهب از برادران امامیه صادر شده که ممکن است راه را بر کسانی هموار کند که دوست دارند از آب گل آلود ماهی بگیرند و موجب رنجش بین مسلمین شوند و در صدد قطع روابطی بر آیند که ما برای تقویت آن کوشیده ایم. و از این گذشته آن کار به صراحت و بی هیچ تأویلی منافات با دین هم دارد و بی تردید شما نیز مانند ما از این امر تأسف خوردید. بی تردید جنابعالی و سایر برادرانتان و برادرانمان علمای با کرامت عراق، همه تلاش خود را به کار خواهید بست که با قوت، نسبت به این تصمیم ابراز انزجار شود و شاه از آن راه بازگردد آن گونه که دولت دکتر مصدق در ایران به سال ۱۹۵۱ از چنان راهی رجوع کرد و به آن راه نرفت. بذل چنین تلاشی از سوی شما تأثیر فراوانی بر علمای ایران و ملت ایران دارد و بر ما هم تأثیر پسندیده ای می گذارد. چون به مردم می فهماند که ما و شما هم رزم در جهادیم و این کار موجب بلندی پرچم اسلام و تثبیت وحدت مسلمین است. اکنون منتظریم که شما شرحی از تلاش موفق و عمل صالح خویش برای ما بفرستید، خداوند شما را در کنف حمایت خویش بدارد و از برکات این عمل و سعی صالح شما، مسلمین را برخوردار کناد. والسلام علیکم و رحمه الله
برادر شما محمود شلتوت- شیخ جامع ازهر
پاسخ مرحوم آیت‌الله سید محسن حکیم به شیخ محمود شلتوت
بسم الله و له الحمد
حضرت علامه جلیل القدر، شیخ محمود شلتوت شیخ جامع ازهر- قاهره
تلگراف مبارک شما را دریافت کردیم که در آن از اعلام شناسایی ایران به اسرائیل ابراز ناخرسندی کرده اید و سپاسگزار اهتمام شما به امور مسلمین شدیم و دلسوزی شما را برای تقویت روابط اسلامی بین مسلمین ستودیم و قدر نهادیم. ما از وقتی که خبر این شناسایی را دریافت کردیم انزجار شدیدمان را به مقامات ایران و به واسطه برخی از برادرانمان علمای تهران ابلاغ کردیم و خطر این موضع گیری و نفرت امت اسلامی از آن را برای ایشان روشن ساختیم و نصیحت کردیم که به تکلیف اسلامی خود عمل کنند و احساسات مسلمانان را رعایت نمایند. پاسخ رسید که ایران هیچ گونه اعلام شناسایی به اسرائیل نکرده(۴) و دولت ایران قصد چنین کاری را در حال حاضر یا آینده ندارد و به قضایای مسلمین در هر جا که هستند علاقه مند است.
ما نیز ضمن انزجار از هر تصمیمی که برای تقویت کیان اسرائیل از سوی هر کس گرفته شود، انظار همه مسلمانان را به شرایط ناخوشایندی جلب می کنیم که پیرامون آنان را فرا گرفته است و همه مسلمین را به تحکیم صفوف و توحید کلمه فرا می خوانیم تا جبهه واحدی در برابر جریان های متخاصم و قوای ظلم و کفر و طغیان تشکیل دهند که دشمنان ما، محاربه با اسلام را سر لوحه همه اهتمامات خود قرار داده اند و باید دست آنان را از سرنوشت مسلمین کوتاه کنیم. ایجاد کیان اسرائیل در فلسطین تنها یک نمونه از تلاش های پرشماری است که برای لطمه زدن به اسلام و راه بستن بر پیشرفت اسلام صورت می گیرد و از این رو بر عموم مسلمین لازم است و خاصه بر دولت های قائم بر بلاد مسلمانان لازم است که به پناه اسلام باز گردند و پیرامون پرچم ظفرمند اسلام حلقه زنند که سر لوحه پیروزی و عزت آنان است و باید که تمامی تشریعات خود را از چشمه سار پرخیر و سرچشمه زلال اسلام برگیرند تا عظمت و عزت خویش را بازیابند و باید حلال اسلام را حلال و حرام اسلام را حرام شمرند و این مصیبت ها که دمار از روزگار مسلمین برآورده جز آثار سستی آنان نسبت به اسلام نیست و همه به خاطر آن است که اسلام را از اداره امور امت کنار نهاده اند و همین باعث خطر برای مسلمین شده است و آنان را تهدید به زوال می کند. در پایان استغاثه به درگاه خداوند علی قدیر می بردیم که مسلمین را در راه تقوا و هدایت متحد فرماید و دست آنان را در هر آنچه موجب رستگاری و صلاحشان است بگیرد که او سمیع و مجیب است.
و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
محسن الطباطبایی الحکیم
