شنبه تعطیل!/ علی مهدیان

شبکه اجتهاد: «پنج شنبه و شنبه جابجا شد». این جمله احتمالا عده‌ای را بخنداند، نه حاج آقا، روزهای هفته که جابجا نمی‌شود. منظور “تغییر تعطیلی” است یا  “تغییر روز غیر کاری”.

چه می‌شود کرد، اینها فرهنگ نمی‌فهمند. از معنای روزها سر در نمی‌آورند. اگر بهشان بگویید هر روز هفته یک روحی دارد، بر و بر نگاهت می‌کنند. اگر بگویی دین، هر روز را با یک محتوا و با شخصیت‌های متفاوتی گره زده، گیج می‌شوند، اگر بگویی هویت یک جامعه، سبک زندگی‌اش، فرهنگش به روزها معنا می‌دهد، رد می‌دهند. مشکل این است.

مشکل این است که این جماعت هیچ وقت نمی‌توانند درک کنند چرا باید به جای کلمه ساده و همه فهم “خاورمیانه” با اصرار رهبری ترکیب سخت “غرب آسیا و شمال آفریقا” را استفاده کنیم. مگر چه فرقی می‌کند. مبدا مکان، غرب باشد، مگر چه می‌شود؟ مبدا زمان، هم غرب باشد چیزی که نمی‌شود.

با این جماعت بحث اقتصادی هم کنی، اقتصاد هم نمی‌فهمند. قیمت فرهنگتان و نمادهایتان چند است؟ طرف به امام گفت فقیرم، امام فرمود نه، پولداری تو. گفت چطور آقا، امام فرمود ولایتت را چند می‌فروشی؟ فرهنگ چند می‌ارزد؟ حالا شب جمعه، پنج شنبه عمیق و ریشه‌دار در سبک زندگی ما چند می‌ارزد؟ نمی‌فهمند. پنج شنبه هم یک روز است مثل شنبه. چه فرقی می‌کند.

یکی از رفقا می‌گفت پرده کعبه را بوسیدم، یک شرطه وهابی بدخیم، با باتوم مرا زد، گفت چرا می‌بوسی؟ گفتم تو حاضری آب دهان بیندازی به کعبه؟ گفت نه، گفتم به همان دلیل که تو اهانت نمی‌کنی به کعبه، من آن را می‌بوسم. برای عده‌ای باید اینطور توضیح داد.

عمو! داداش! تو حاضری به جای عاشورا، روز اول فوریه، روز غیر کاری و تعطیل باشد؟ ولو پول بیشتری گیر شرکت‌ها و تجار و این‌ها بیاید؟ تو حاضری به جای اول ذی‌الحجه، ولنتاین را روز عشق و ازدواج و این حرف‌ها قرار دهیم؟ ولو پول خوبی هم توش باشد؟ حاضری جمعه و یک شنبه را عوض کنیم؟ نه؟ خوب چرا نه؟ به همان دلیل که آن نه، این هم نه.

بعید می‌دانم جا بیفتد. لااقل به بال بال زدن نشریات غرب‌گرا نگاه کن. تو اگر نمی‌فهمی چه می‌کنی، آنها خوب بلدند در این جنگ تمدنی کجا ها باید ایستاد، مساله اقتصاد نیست، مساله عمیق تر و وسیع‌تر از این حرف‌ها است. الان که وقت بروز و ظهور هویت ایرانی و خودی تو است، روز ظهور دین است، بعد تو با چرتکه شکسته‌ات، می‌خواهی چی رو چند بفروشی؟

هنوز جای “حکمرانی مجازی” که هاپولی‌اش کردید و رفت، درد می‌کند، جای “طرح جامع حساب شده” نریختن برای حجاب و حیا، حتی بعد از آن همه خون به ناحق ریخته شده، و بازگشت به گشت ارشاد، درد می‌کند. شما فرهنگ نمی‌فهمید یعنی چه. ما بی‌خود جزع و فزع می‌کنیم.

راستش را بخواهید مشکل از خود ما است، وقتی پسر فلان مرجع و دفتر فلان حاج آقا، نامه می‌دهند که این کار، تشبه به کفار نیست، تکلیف آن جوانان دلپاک و کم فکر دیگر معلوم است. کسی نیست بگوید اولا این کار ذیل “تشبه به کفار” نمی‌رود بلکه “تبعیت از کفار” است. ثانیا تشبه به کفار، عنوان قصدی فردی نیست که بگویید قصدشان خیر است ان‌شالله، یک پدیده اجتماعی فرهنگی معنا دار است. بی خیال بابا. سر چی بحث می‌کنیم؟

یک وقتی به رفقایم می‌گفتم کاش این صف شهریه‌ها در حوزه تعطیل نشود تا نمادی باشد برای اینکه همه، عقب ماندگی‌های ما حوزویان را ببینند، الان هم می‌گویم کاش جای پنجشنبه و شنبه عوض شود تا نمادی باشد برای آنکه همه، نادانی‌های ما و فرهنگ و هویت نافهمی ما را بفهمند، و غلبه نگاه‌های تکنوکرات و ظاهرگرا بر تصمیم گیری‌هایمان برای آیندگان، هویدا شود.