شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مباحث علم الفاظ باید به عنوان یک علم مستقل و دخیل در استنباط مورد توجه قرار گیرد، گفت: ویژگی مباحث لغوی بحث در مورد قواعد صحت کلام بوده و قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست علمی «اصول فقه» از سلسله نشست‌های علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی، با بیان اینکه در نظر بزرگان دینی مباحث الفاظ اصول دارای دو ماهیت اصولی و غیر اصولی است، اظهار کرد: بر اساس نظرات برخی از علما مباحث اصولی پیرامون اثبات حجت بر فقه بوده و بر اساس نظر برخی دیگر از علما مباحث الفاظ اصول لغوی است.
او با تاکید بر اینکه موضوع در علم اصول حجت است، اضافه کرد: قرض میان موضوع‌های علم اصول جامع است؛ بر اساس تعریف آیت‌الله بروجردی از موضوع علم اصول مباحث الفاظ از جمله مقدمه، واجب و ضد از مبادی احکامی علم اصول است، هر چند از مباحث لازم و ضروری شناخته می‌شود اما از نظر فنی جدای از خواستگاه علم اصول است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه مباحث علم الفاظ باید به عنوان یک علم مستقل و دخیل در استنباط مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: ویژگی مباحث لغوی بحث در مورد قواعد صحت کلام بوده و قواعد اصولی پر اهمیت و نسبت به قواعد لغوی متمایز است.
اراکی یادآور شد: میان مباحث دلالت با مباحث حجت که نیت از آنها اثبات دلیل است جامع مشترکی بر اساس دلیل بر حکم فقهی وجود دارد که این جامع مشترک قواعد دلالت و اثبات دلیل است به همین علت هر دو دسته قواعد را می‌توان در یک موضوع واحد تشریح کرد.
این استاد خارج اصول فقه با تاکید بر اینکه علم اصول دارای موضوع واحدی است، مطرح کرد: موضوع واحد این علم دلیل بر حکم فقهی است؛ علم اصول در حقیقت مباحث متعارفی که اهل اصول در مورد آنها بحث کرده را مورد توجه قرار می‌دهد.
او با بیان اینکه مباحث علم اصول از مباحث الفاظ شروع شده است، گفت: قدیمی‌ترین مباحث در این علم مباحث امر و مقاصد است؛ اینکه اهل اصول این مباحث را جز اصول دانسته نشان می‌دهد که موضوع علم اصول نزد تدوین کنندگان این علم دلیل بر علم فقهی بوده و قواعد آن دخیل بر استنباط است.
آیت‌الله اراکی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: بر اساس تعاریف آیت‌الله بروجردی اصول عبارت از علمی است که قواعد حجت بر فقه را مورد بررسی قرار می‌دهد که بر اساس این تعریف مباحث الفاظ در گروه مبانی احکام تقسیم‌بندی می‌شود اما برخی روایات متفاوت نسبت به این تعریف از قول آیت‌الله بروجردی نقل می‌شود که مورد نقد قرار می‌گیرد.
گفتنی است، نشست علمی اصول فقه از سلسله نشست‌های علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی است که پنج‌شنبه گذشته باحضور علما و اساتید حوزه، در سالن اجتماعات کتابخانه آیت‌الله بروجردی در صحن جوادالائمه(ع) حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد.
