شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
استاد حوزه علمیه قم گفت: آیت‌الله خوانساری علاوه بر اینکه همچون سربازی شجاع در میدان نبرد با استعمار حضور داشت، با شهامت خود به دیگران قوت قلب می‌داد. او در راه مبارزه با انگلیس به مدت ۴ سال اسارت کشید و سخت ترین شکنجه‌ها را تحمل کرد.
به گزارش شبکه اجتهاد، در یکی دیگر از برنامه‌های ضیافت قرآنی شبکه قرآن و معارف سیما، زندگی و مجاهدات مرجع تقلید و آزاده جانباز، «آیت‌الله سید محمدتقی خوانساری» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا ابن الرضا خوانساری از اساتید درس خارج فقه حوزه علمیه قم مورد بررسی قرار گرفت.
این استاد حوزه علمیه در خصوص آیت‌الله خوانساری اظهار داشت: آیت‌الله خوانساری به همراه شیخ موسی خوانساری دروس مقدماتی حوزه را نزد آیت‌الله میرزا محمود خوانساری گذراند و در ۱۷ سالگی به نجف رفت.
حاج آقا محمدتقی در مدت حضور در نجف در محضر اساتید بنامی همچون آیت‌الله آخوند خراسانی، مرحوم شریعت اصفهانی، مرحوم سید یزدی، مرحوم نائینی و مرحوم آقاضیا عراقی کسب معرفت و فیض کرد و در مدت ۱۷ سال حضورش در نجف، یک مجتهد مسلم شد.
ایشان همواره، چون سربازی شجاع و جنگجویی کارآزموده در میدان نبرد با ستمگران حضور داشت و با شهامت خود به دیگران قوت قلب و روحیه می‌داد. ایشان در جریان فتوای جهاد مراجع برای جهاد با انگلیس، در حالی که ۲۸ سال داشت، در جنگ شرکت کرد. آیت‌الله خوانساری در آن جنگ از ناحیه پا مجروح شد و به اسارت دشمن در آمد و ۴ سال به سنگاپور تبعید شد. جالب است که ایشان در زندان سنگاپور از یک اسیر هندی، انگلیسی و او از سید، فلسفه و منطق می‌آموزد.
چهار سال اسارت در سنگاپور
آیت‌الله خوانساری بعد از ۴ سال اسارت از منطقه‌‌ای به منطقه‌‌ای دیگر، در مسیرکوشک به بصره، خود را از کشتی به آب انداخته و زیر باران گلوله خود را به ساحل می‌رساند. او که تحت تعقیب بود به همراه همرزم خود، آقاسیدابوالقاسم کاشانی، مخفیانه از مرزهای غربی وارد ایران شده و مورد استقبال مردم و مقامات محلی قرار می‌گیرد.
ایشان وقتی بعد از آزادی به خوانسار مراجعت می‌کند، به قول آقاسید مصطفی صفایی خوانساری از عظائم قم، در اثر سختی‌هایی که در دوران اسارت تحمل کرده بود، به قدری لاغر شده بود که پوست صورتش به استخوان‌ها چسبیده بوده و رنگ به رخسار نداشته است.
بعد از خوانسار به اراک می‌رود و آنجا مدرس بزرگی می‌شود، آیت‌الله خوانساری در مدت حضورشان در اراک، به یکی از دوستان نزدیک آقاشیخ عبدالکریم حائری تبدیل می‌شود و در تشویق حاج شیخ به تاسیس حوزه علمیه قم بسیار مؤثر بوده است. نقل‌های مختلفی در خصوص علاقه و توجه آقاشیخ عبدالکریم حائری وجود دارد.
یکی از مراجع ثلاث حوزه قم
از سوی دیگر آیت‌الله اراکی نیز یکی از مریدان آقای خوانساری بود و به نوعی مسخر ایشان شده بود؛ با اینکه ایشان خود مرد عظیمی بود ولی حاضر شده بود منشی آقاسید محمدتقی خوانساری بشود و نامه‌های ایشان را تنظیم می‌کرد.
بعد از رحلت آیت‌الله عبدالکریم حائری، مصائب زیادی متوجه حوزه‌ها شد. به طوری که حتی در برخی استانها اجازه برگزاری مراسم ترحیم برای حاج شیخ را ندادند؛ در چنین شرایطی سه تن از عظما، مرحوم آیت‌الله سیدصدرالدین صدر، مرحوم سیدمحمدتقی خوانساری و آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه کمره‌‌ای مرجعیت را پذیرفتند و مراجع ثلاث شهرت یافتند.
بعد از مدتی دیدند این تشتت و چندصدایی درست نیست؛ لذا تصمیم می‌گیرند که از آیت‌الله بروجردی دعوت کنند تا زعامت حوزه را بپذیرد؛ آنها به قدری برای آقای بروجردی احترام قائل بودند که یکی از آنها محل درسش را به ایشان واگذار کرد؛ یکی دیگر محل نمازش را و دیگری نیز مناصب خود در حوزه را به ایشان داد و به این گونه از زعامت وقت حوزه حمایت کردند. همین نوع اقدامات در کنار تلطیف شدن فضای کشور بعد از تبعید رضاخان، موجب شد که جمعیت حوزه از ۴۰۰ نفر در دوران آیت‌الله حائری به ۱۴ هزار نفر برسد.
منظر دل نیست جای صحبت اغیار
به گفته آیت‌الله اراکی، آیت‌الله خوانساری “بواب قلب” خود بود، یعنی نگهبان قلبش بود. آیت‌الله اراکی نقل کرده است وقتی به نماز می‌ایستاد گویی با خداوند متعال صحبت می‌کرد.
ایشان در سال ۱۳۲۸ بعد از سه سال که حج تعطیل شده بود، مشرف به حج شدند. از عراق به بیروت می‌روند و در آنجا نماز اقامه می‌کنند که جمعیت کثیری در نمازش شرکت می‌کنند. بعد از آنجا به مکه می‌رود و از ایشان دعوت می‌شود که در نماز را به امامت ایشان بخوانند که به دلیل جلوگیری از تفرقه، قبول نمی‌کند و خودش در نماز اهل سنت شرکت می‌کرد.
نماز جمعه را واجب می‌دانست
مرحوم آقاسیدتقی خوانساری نخستین فقیهی است که در دوران خودش در دفاع از فلسطین بیانیه داد. حتی در غائله کشتار مسلمانان در کشمیر هم بیانیه می‌دهد که بسیار مؤثر بوده است. همچنین ایشان علی رغم بسیاری از علما که نمازجمعه را واجب تأخیری یا مستحب مؤکد می‌دانند، ایشان بعد از طرح مباحث علمی نمازجمعه، شرکت در آن را واجب عینی می‌خوانند.
جالب است که یکی از کسانی که در نماز ایشان شرکت می‌کرد، حضرت امام خمینی (ره) بود که در جلسات درس سیدخوانساری نیز حضور می‌یافت و نقل است که نماز حضرت امام پشت سر سیدمحمدتقی خوانساری هیچگاه قضا نشد.
گفتنی است: ضیافت عنوان برنامه‌‌ای است که در ماه مبارک رمضان هر شب با حضور اساتید و کارشناسان برجسته علوم دینی با اجرای سیدعلی قوامی، یک ساعت پیش از افطار از شبکه قرآن و معارف سیما پخش می‌شود.
آیا یک نام و نام خانوادگی از این استاد حوزه علمیه قم که تمام خبرتون رو از ایشان گزارش کردید، ذکر می‌کردید بهتر نبود؟