محمدجواد صاحبی، دینپژوه، نویسنده و روزنامهنگار پیشکسوت حوزه دین و اندیشه که شامگاه سهشنبه ۲۳ بهمنماه در سن ۶۴ سالگی، دار فانی را وداع گفت، ازجمله چهرههایی است که علاوه بر مسئولیتهای اجرایی، علمی و فرهنگی متعدد، کتابها و مقالات بسیاری را نیز در زمینههای دین و اندیشه از خود بهجای گذاشته است.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ایازی؛ قرآنپژوه برجسته کشور که سالها در زمینه قرآن و معارف دینی به تحقیق و تالیف پرداخته، در گفتوگو با ایبنا، به تشریح برخی از شاخصههای اخلاقی و ویژگیهای قلم محمدجوادصاحبی پرداخت.
وی گفت: محمدجواد صاحبی تقریبا از اوان پیروزی انقلاب اسلامی، در حوزه کارهای فرهنگی فعالیت دارد. در مجله «پیام انقلاب» متعلق به سپاه پاسداران مقالاتی مینوشت. بعدها در قم در مجله «حوزه» با ما همکاری میرکد و مقاله مینوشت. در ادامه راه با حکم سید محمد خاتمی که آن زمان مسئولیت «کیهان» را برعهده داشت، بهطور مستقل مجله «کیهان اندیشه» را منتشر میکرد.
نویسنده کتاب «قرآن و تفسیر عصرى»، ادامه داد: وی با روشی آزاد و با استفاده از ظرفیتهای مختلف، مقاله مینوشت و در کارش سعه صدر بسیار داشت. فضایی که در آن مناسبات حاکم باشد را نمیتوانست تحمل کند و به این دلیل از «پیام انقلاب» جدا شد و به مجله «حوزه» پیوست. در کار بسیار مسئولیتشناس و دغدغهمند بود.
ایازی با تاکید بر دغدغهمندی مرحوم صاحبی در نوشتههایش، افزود: یکی از دغدغههایی که کشورهای اسلامی از آن رنج میبرند، گرایش به استبداد است. متاسفانه روحیه استبدادطلبی و استبدادخواهی در این کشورها ریشه دارد و در چنین فضایی افکار و نظریات مختلف به راحتی مطرح و نقد نمیشود. محمدجواد صاحبی معتقد بود که یکی از مشکلاتی که آینده جامعه ایران را تهدید میکند، همین مساله تحمل نکردن عقاید مختلف است. وی کتاب «نقد و تصحیح طبایع الاستبداد» را در این راستا تدوین کرده است. مرحوم صاحبی معتقد بود مهمترین مساله در سیر نواندیشی از سید جمالالدین اسدآبادی تا امروز، مساله عقبماندگی است.
نویسنده کتاب «قرآن و فرهنگ زمانه»، همچنین اظهار کرد: محمدجواد صاحبی، متواضع و خلاق بود و هنر کار کردن با جمع را بلد بود. یکی از خصوصیات بارز اخلاقی وی این بود که با کسانی که اهل خشونت و تندروی بودند مخالف بود و کنار نمیآمد و به همین دلیل نتوانست با مدیران کیهان ادامه همکاری دهد
وی با اشاره به ویژگیهای قلم این نویسنده فقید نیز، گفت: مرحوم صاحبی، قلم روانی داشت و متعهدانه، دغدغهمند و مسئولانه مینوشت. از دیگر ویژگیهای قلمش، واقعیتشناسی بود. به نیازهای روز جامعه توجه داشت. خیلی آسمانی و آرمانی فکر نمیکرد و بیشتر مشکلات کنونی و جاری را میدید. در سخنانش نیز بارها از ناکارآمدی برخی مدیرات امروز کشور در حل مشکلات جامعه میگفت.
ایازی با تاکید بر پاسداشت بزرگان علم و فرهنگ و قلم در زمان حیاتشان، ادامه داد: محمدجواد صاحبی اگر دار فانی را دواع نگفته بود، باز هم دربارهاش سخنی گفته نمیشد و نسبت به کارهای ارزندهاش قدردانی صورت نمیگرفت. نگذاریم کار به جایی برسد که بخواهیم پس از درگذشت محققان، نویسندگان و کسانی که خدمات ارزندهای انجام دادهاند، حرف بزنیم. باید شرایط بهگونهای فراهم شود که بتوان در زمان حیات این افراد، از تجربیاتشان بهره گرفت و قدردان خدماتشان بود.
این عضو شورای مرکزی مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در پایان، بیان کرد: کارهای ارزشمند ایشان بهویژه کارهایی که در جهت معرفی مباحث جدید دینپژوهی انجام داده، میتواند برای دینپژوهان و حوزویان در یافتن مسیر پژوهشهای کاربردی و نو، راهگشا و موثر باشد.