شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) گفت: تنها الگویی که بر اساس الگوی حکومت شیعی در دوران غیبت تأسیس‌شده حکومت نائب امام یا حکومت فقها است که ما از آن با عنوان حکومت ولایت‌فقیه یاد می‌کنیم.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک در سمینار «مفهوم، ادله و اختیارات ولایت‌فقیه» از سلسله سمینارهای علمی ولایت‌فقیه در سالن اهل‌بیت (ع) اصفهان اظهار کرد: بحث‌های ولایت‌فقیه به‌اندیشه‌های سیاسی اسلام مربوط می‌شود.
رییس انجمن مطالعات سیاسی گفت: سیاست ازجمله واژگانی است که ما به‌صورت روزمره از آن استفاده می‌کنیم ولی باید به‌صورت دقیق به آن پرداخته شود، سیاست در تعاریف جدید به رابطه قدرت در جامعه و به امر دولت داری تعلق پیداکرده است.
وی با بیان اینکه ایا باید سیاست را فقط به نیرنگ و خباثت بشناسیم یا خیر، اظهار کرد: هنوز نگاه منفی به سیاست وجود دارد ولی باید دید معنای واقعی سیاست چیست.
بهروزی لک با توضیح اینکه سیاست نوعی از رابطه اجتماعی است که در آن کنشگران به‌عنوان منظرت آمر سعی می‌کنند دیگران را به اطاعت دربیاورند، تصریح کرد: در نگاه ماکیاولستی به سیاست با چشم خدعه و نیرنگ نظاره می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) با بیان اینکه در واقعیت زندگی اجتماعی رابطه قدرت دوسویه و چند سویه است، گفت: اگر ابزار قدرت آشکار و با تهدید و زور همراه باشد لایه نخست قدرت مبتنی به‌زور هویدا می‌شود، ابزار خشونت در این سیاست پیدا است و از آن به‌عنوان سیاست خشونت می‌توان اطلاق کرد.
وی سیاست نهادینه‌شده را لایه دوم عنوان کرد و گفت: به این نوع سیاست، سیاست اقتدار گفته می‌شود، در این حکومت نیازی نیست رییس آن با خشونت زیردستان خودش را به اطاعت وادار کند و این دسته سیاست بیشتر در علوم سیاسی بحث می‌شود.
بهروزی لک با بیان اینکه در هفتاد هشتاد ساله گذشته لایه جدیدی نیز معرفی‌شده است، اظهار کرد: در چند دهه اخیر شیوه جدیدی شکل پیداکرده است که در آن لایه‌ای از سیاست، آشکار و اجرا می‌شود که در آن آمر آشکار نیست، مطیع هست و عمل اطاعت که امروزه از آن با عنوان قدرت نرم یاد می‌شود.
رییس انجمن مطالعات سیاسی انقلاب‌های مخملین و رنگی را نمونه‌ای از اعمال قدرت نرم بیان و خاطرنشان کرد: گاهی اوقات بازی کردن در زمین هجمه فرهنگی دشمن به‌نوعی تسلیم قدرت نرم آن‌ها شدن است.
وی قدرت برای قدرت، تنظیم زندگی سیاسی باهدف برقراری نظم و امنیت و غایت سیاست زمینه‌سازی رشد و کمال باشد را سه هدف سیاست عنوان و تأکید کرد: لایه دوم شاید در حکومت سکولار پذیرفته‌شده باشد ولی در حکومت اسلامی شرط لازم هست ولی کافی نیست و لایه سوم نیز در حکومت اسلامی مدنظر است.
بهروزی لک با بیان اینکه در دولت کریمه فقط عدالت نیست و این موضوع کف کار است، گفت: اندیشه سیاسی اسلام مجموعه‌ای از افکار و دیدگاه‌های است از منظر اسلامی راجع به سیاست ابرازشده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) ولایت‌فقیه را زندگی سیاسی خود را در عصر غیبت باید چگونه انجام دهیم، اظهار کرد: وجود‌اندیشه سیاسی در اسلام در متن قرآن کریم و سنت حدیثی خودمان وجود دارد.
جریان سکولاریسم دینی منکر رابطه دین و سیاست است
وی با بیان اینکه در یک‌صد سال گذشته شبهه‌ای پیداشده که ایا اسلام در رابطه باسیاست‌اندیشه‌ای داشته است یا خیر، گفت: در این مدت جریانی موسوم به سکولاریسم اسلامی رابطه دین و سیاست را از منظر دین زیر سؤال بردند و سیاست را از نوع منفی آن تعریف کردند.
بهروزی لک تأکید کرد: ذهنیت تاریخی ما همواره پیوند عمیق دین و سیاست بوده است، سیاست سکولار و جدایی دین از سیاست امری جدید است.
رییس انجمن مطالعات سیاسی گفت: در جامعه شیعی به دلیل اصل امامت پیوند دین و سیاست همیشه وجود داشته است، شبهه جدایی دین از سیاست در شیعه دیرتر مطرح شد.
وی سکولاریسم اسلامی را قرائتی از سکولاریسم دانست که در آن از متن دینی برای نبود پیوندی بین دین و سیاست استفاده می‌کنند، اظهار کرد: در جامعه شیعی به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی مهندس مهدی بازرگان ازجمله کسانی بوده که این شبهه را ایجاد کرده‌اند؛ می‌توان این موضوع را در سخنرانی وی در دهه شصت در رابطه باهدف از بعثت متوجه شد.
بهروزی لک با بیان اینکه سکولاریسم اسلامی در جهان شیعی غریب و در چند دهه اخیر ایجادشده است، تصریح کرد: شیعه امامت را حقی الهی می‌دانیم ولی طرفداران سکولاریسم اسلامی با استدلالاتی با تفسیر بخشی و جانب‌دارانه خود تلاش کرده‌اند تا با استفاده از متن دینی مطرح کنند که رابطه‌ای بین اسلام و سیاست نیست و منکر سیاست دینی هستند.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) گفت: معتقدیم اسلام سیاستی دارد که مردم را می‌خواهد به تعالی برساند.
وی با بیان اینکه اندیشه سیاسی اسلام بر مبنای آرا و دیدگاه‌های از منظر اسلامی در کتاب و سنت و اندیشه‌های برگرفته از آن‌ها درباره زندگی سیاسی گرفته شده است، اظهار کرد: مسلمان‌ها همواره بین دین و سیاست پیوند ایجاد کردند ولی در چند دهه اخیر عده‌ای به دنبال گسست این دو مسئله بوده‌اند.
بهروزی لک تأکید کرد: اندیشه سیاسی در کانون تفکر اسلامی قرار دارد و‌اندیشمندان خارجی به این سیاست دینی اسلام اذعان کرده‌اند.
رییس انجمن مطالعات سیاسی نخستین مصداق بارز تفکر و دولت سیاسی در اسلام را دولت نبوی بیان کرد و گفت: دولت نبوی، حکومت علوی، حکومت امام حسن (ع) و حکومت موعود تحقق تفکر سیاسی اسلامی در عمل سیاسی است.
وی دولت مهدوی را تجلی حکومت اسلامی عنوان و اظهار کرد: گاهی اوقات شیعیانی را شاهد بوده‌ایم که به سیاست دینی شک و شبهه داشته‌اند ولی همیشه معتقد به حکومت موعود بوده‌اند.
بهروزی لکف حکومت نبوی، علوی، حسنی، مهدوی و ولایی را پنج مصداق برای حکومت اسلامی بیان و تصریح کرد: این موارد حکومتی‌هایی هستند که بر مبنای آرمان‌ها، اندیشه و باورهای شیعی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) خاطرنشان کرد: در طول تاریخ دوران عصر غیبت هم شیعیان به خاطر شرایط تاریخی حاکمیت دستگاه‌های خلافت شاهد فرصتی برای تحقق حکومت شیعی نبودیم.
وی تعلیق حکومت در عصر غیبت را تفکر عده‌ای دانست و گفت: آن‌ها بیان می‌کنند هر حکومتی پیش از حکومت امام زمان (عج) حکومت طاغوت است که در کشور جریانی موسوم به حجتیه به این مسئله قائل بودند.
بهروزی لک ولایت فقها به‌اضافه سلطان ذی‌شوکت شیعی را تفکری دیگر عنوان و اظهار کرد: برخی از آن به‌عنوان ولایت فقها در امور حسبیه نام می‌برند، بخشی از تاریخ صفویه و قاجار در این قالب قلمداد می‌توان کرد و قسمتی از صفویه سلطان شیعی مأذون از ولی‌فقیه بوده است.
رییس انجمن مطالعات سیاسی گفت: «سلطان شیعی مأذون از ولی‌فقیه» و «سلطان مقید و مشروط» در زمان قاجار دو نمونه دیگر از حکومت‌ها است.
ولایت‌فقیه تنها الگوی برگرفته از اساس حکومت شیعی است
وی تصریح کرد: تنها الگویی که بر اساس الگوی حکومت شیعی در دوران غیبت تأسیس‌شده حکومت نائب امام یا حکومت فقها است که ما از آن با عنوان حکومت ولایت‌فقیه یاد می‌کنیم.
بهروزی لک با بیان اینکه باید ببینیم ولایت فقهی مسئله‌ای فقهی یا کلامی است، گفت: برخی از بزرگان، ولایت‌فقیه را تالی‌تلو بحث امامت مطرح کرده‌اند.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) با اشاره به ادله استدلالی و عقلی محض ولایت‌فقیه، اظهار کرد: این استدلالات در رابطه با نقض دیدگاه مدرنیته غربی در رابطه با سیاست و حکومت است.
وی اومانیسم (انسان‌محوری)، سکولاریسم و عقل خود بنیاد را سه پایه اصلی نظریه سیاسی دموکراسی غربی عنوان کرد و گفت: انسان‌محوری در مخالفت با کلیسا محوری از سوی غربیان مطرح شد.
بهروزی لک با بیان اینکه انسان‌ها برای سعادت خود علاوه بر عقل خودشان نیازمند امداد الهی هستند که از طریق هدایت الهی حاصل می‌شود، اظهار کرد: ولایت‌فقیه با استنباط از قوانین الهی بهترین نوع حکومت‌داری است.
رییس انجمن مطالعات سیاسی با اشاره به فلسفه سیاسی غیبت، گفت: این مسئله نیاز به گفتگوی گسترده‌ای دارد ولی باید ببینیم چرا امام معصوم غایب است؛ عصر غیبت به معنای عدم وجود امام نیست بلکه امام وجود و حاضر هست.
