شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
استاد اراکی پول کاغذی را کالای اعتباری محضی معرفی کرد که هیچ ارزش حقیقی نداشته و طبق فقه اسلامی نمی‌تواند طرف مبادله قرار گیرد، از این رو باید طلا جایگزین آن شود.
به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در نشست «حکمرانی اقتصادی و کنترل تورم» که در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم برگزار شد گفت: در فقه اسلامی کالایی که ارزش حقیقی دارد باید پایه مبادله قرار بگیرد اما ارزش پول کاغذی اعتبار محض است.
وی با تصریح بر اینکه کالای مورد مبادله باید منفعت محلل مقصوده داشته باشد، اظهار داشت: کالا در فقه اسلامی باید نیاز باشد و مالیت داشته باشد یعنی مالیت مال به وجود منفعت مقصوده یا همان ارزش مصرف بوده و تعیین کننده منفعت نیز عرف است اما منظور از عرف عرف عقلاء است نه عرف ساخته شده به واسطه القائات سرمایه داران؛ عرف عقلاء نیز باید از عقل سرچشمه بگیرد نه اینکه برای منفعت شخصی فرهنگی را عرف کنند.
وی با اشاره به مبارزه اسلام با بسیاری از عرف‌های جاهلی تصریح کرد: اگر منفعتی مشروع باشد و مقصود عقلاء هم باشد می‌تواند ملاک مالیت منفعت مقصوده باشد.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم با قرائت آیه «لَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ» اظهار داشت: در فقه اسلام «اکل مال بالباطل» ممنوع است یعنی مبادله چیزی که حقیقتا مال هست با چیزی که مال نیست ممنوع است؛ مدت‌ها به این اصرار قرآن کریم نسبت به «اکل مال بالباطل» فکر می‌کردم و همچنین بر روی آیه «وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ» تعمق کردم و متوجه شده اساس مبادله در اسلام بر اساس رهنمود‌های این دو آیه است.
وی ادامه داد: اگر مالی مبادله می‌شود باید در ازاء مال مبادله شود و اگر انسان مال را مبادله کرد و در مقابل آن چیزی گرفت که ارزش مصرفی دارد این معامله درست است؛ علاوه بر ممنوعیت مال با چیزی که مال نیست، مال مبادله شده نیز باید از لحاظ ارزش برابر باشد که اینجا بحث پول پیش می‌آید.
اراکی با اشاره به ویژگی‌های پول در فقه اسلامی عنوان داشت: چیزی که شرایط پول شدن را دارد باید ارزش حقیقی داشته باشد زیرا اگر این شیء ارزش اعتباری محض داشت راه برای «اکل مال بالباطل» باز می‌شود؛ کسانی که پول اعتباری دارند، کالای حقیقی خریداری می‌کنند و پیش خود نگه می‌دارند که تقاضای کاذبی از کالا به وجود می‌آید و ارزش کاغذی که قرار بود برای مبادله قرار بگیرد پایین می‌آید.
عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری با اشاره به خلق پول توسط دولت‌ها و بانک‌ها، عنوان داشت: بانک‌ها هر وقت بخواهند می‌توانند پول چاپ کنند که در نتیجه عدم تعادل بین طرفین معامله پیش می‌آید. کسانی که می‌توانند پول را کنترل کنند آن را با هزینه پایین بدون پشتوانه چاپ می‌کنند و با آن کالا خریداری کرده و احتکار می‌کنند.
وی در ادامه ذکر ویژگی‌های پول، اضافه کرد: پول باید بتواند پایداری داشته باشد که در نتیجه گذشت زمان از بین نرود و مانند میوه جات و کالای مصرفی که در طول زمان از بین می‌رود نباشد؛ طلا و نقره کمترین میزان استهلاک را دارد و همچنین پول باید آسان قابل نگه داری باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به لزوم تغییر اعتبار پول ملی تصریح کرد: پیشنهاد کردم که طی چند مرحله و فرایند نخ نقره را در هر اسکناس قرار دهند که ارزش آن اسکناس برابر با مقدار نخ نقره باشد و در چند مرحله افزایش وزن نقره نخ طلا در اسکناس قرار داده شود تا کم کم مورد اقبال عموم نیز قرار گیرد؛ به مرور به پولی برسد که طلا باشد و معتقد هستم که اگر بخواهیم با دلار مبارزه کنیم راهی جز این نیست؛ اینچنین پول ایران پول اول جهان خواهد شد.
وی با بیان اینکه یکی از علت‌های اصلی تورم چاپ پول است اظهار داشت: ثروت در هر جامعه‌‌ای محدود است از این رو در نتیجه این نوع خلق پول کالای حقیقی جامعه توسط خالقین پول احتکار می‌شود تا سود کنند و کارگر حقیقی پول اعتباری می‌گیرد و ارزش پولش هر روز کم می‌شود. هرچه خودرو وارد کشور شود و تولید افزایش پیدا کند ارزش خودرو پایین نمی‌آید، زیرا بازهم کسانی که پول کاغذی به دست دارند همه این خودرو‌ها را می‌توانند در عرض چند ساعت خریداری و احتکار کنند؛ محدودیت مثل کدملی و حساب وکالتی جواب نمی‌دهند چون کارت ملی و کارت بانکی را اجاره می‌کنند.
اراکی با تأکید بر اینکه در کشورهای خارجی چاپ پول در کنترل دولت بوده و علاوه بر سلطه کامل بر بازار دارند، نحوه نقل و انتقال را کنترل می‌کنند، گفت: آمریکا به عنوان قدرتی که پول کاغذی در مقیاس جهانی چاپ می‌کند و تورم را تشکیل می‌دهد و این تورم را به سایر کشورها صادر می‌کند. این سیستم آفت پذیر است و اگر هم در کشوری تورم دیده نشد چیزی از آفت پذیری سیستم پول اعتباری کم نمی‌کند.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه تقاضای کاذب فقط با خلق پول نیست، اظهار داشت: با تبلیغات هم چنین موردی رخ می‌دهد مانند دارو و لوازم آرایش که با لابی و تبلیغ کالا را گران می‌کنند. ایجاد تقاضای کاذب و ایجاد فرهنگ مصرف گرایی در فرهنگ سرمایه داری وجود دارد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه دولت باید زمینه مناسب برای افزایش تولید و کاهش هزینه‌های تولید را فراهم کند، تصریح کرد: مهم ترین راه‌های مبارزه با تورم جلوگیری از خلق پول است که باید کلا محو شود زیرا خلق پول کاملا نامشروع است.
بنابرگزارش رسا، اراکی وی در پایان با اشاره به مشکل ارز خاطرنشان کرد: ارز که در کشور وارد می‌شود در اختیار شرکت‌های دولتی و شبه دولتی است که دولت می‌تواند این ارز را بگیرد؛ ارز وارداتی کشور کم نیست بلکه در اختیار سیاستگذاری کلان دولت قرار نمی‌گیرد.
