شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: کنگره بین المللی و آئین رونمایی آثار سید مرتضی علم الهدی در موسسه دارالحدیث قم برگزار شد. در این آئین، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی و آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری، تولیت‌‌های آستان قدس رضوی و حضرت عبدالعظیم حسنی، دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و آیت‌الله رضا استادی سخنرانی کردند.
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی سخنان رهبر انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۴ در دیدار دست اندرکاران کنگره را قرائت کرد و بخشی از پیام تصویری آیت‌الله عبدالله جوادی آملی نیز پخش شد. همچنین آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی به کنگره بزرگداشت علّامه سیّد مرتضی علم الهدی پیامی صادر کرد.
در پایان نیز ۶۰ اثر شامل ۴۰ کتاب متعلق به سید مرتضی علم الهدی و ۲۰ جلد کتاب حاوی ۱۵۰ مقاله مربوط به این عالم بزرگ با حضور علما و اساتید حاضررونمایی شد و با اهدای لوح از زحمات حجج‌اسلام والمسلمین مهریزی و مرویان حسینی، اعضای دست اندرکار این کنگره تجلیل شد. گزارش کامل این کنگره بین‌المللی به نقل از «شفنا» از منظرتان می‌گذرد؛
سخنان رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با دست اندرکاران برگزاری کنگره سیدمرتضی
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی در کنگره بین المللی و رونمایی آثار سید مرتضی علم الهدی که در دانشگاه قرآن و حدیث برگزار شد، متن سخنان رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با دست اندرکاران برگزاری این کنگره را قرائت کرد.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با دست اندرکاران برگزاری کنگره بین المللی سیدمرتضی بیان کردند: نفس این کار از این جهت اهمیت دارد که سید مرتضی- رضوان الله تعالى علیه – یکی از برجستگان تاریخ اسلام است؛ نه فقط تاریخ شیعه؛ و وقتی ما درباره مفاخر اسلامی بحث می‌کنیم، در واقع «تربیت اسلامی» را توصیف می‌کنیم و هرچه که از فضائل و مناقب و برجستگی‌‌های امثال سید مرتضی گفته بشود و تدوین بشود و کار بشود، این درواقع برگشتش به حسن تربیت اسلام و معارف اسلامی و حوزههای اسلامی است. این خیلی اهمیت دارد. خود سید مرتضی، خب آقایانی که کار کردید، به جزئیات زندگینامه ایشان آشنا هستید؛ آن بخش مهم، همان چیزی است که در بیانات آقایان هم خوشبختانه آمد. ما نمی‌خواهیم صرفا تاریخ تولد و وفات، تعداد فرزندان و ابو اثمانین و اینها را نمی‌خواهیم؛ دنبال این چیزها نیستیم برای شناخت شخصیتهای بزرگ علمی خودمان؛ بلکه می‌خواهیم معارف اینها را و معلومات اینها را تحلیل کنیم. هم از لحاظ تاریخی هم از لحاظ ریشه شناسی علوم.
حالا همان طور که فرمودند، در فقه، در کلام، در ادب، در حدیث، در تفسیر. در حدیث، ایشان شاگرد حسین بن بابویه بوده است برادر شیخ صدوق، حالا چه مدتی بوده، چقدر بوده هم اینها را درست نمی‌دانیم، بایستی تحقیق شود، روشن شود و معلوم شود. بالاخره یک مردی با این خصوصیات، با این جامعیت در تاریخ ما وجود دارد؛ این را ما باید تحلیل کنیم. شخصیت ایشان را تحلیل کنیم؛ مثلا فرض بفرمایید خب استاد ایشان شیخ مفید هم عمده تبرزش در کلام است دیگر. متکلم بزرگی است. ما ببینیم آراء کلامی سید مرتضی در شافی و بقیه کتاب‌‌هایی که ایشان دارند، چه قدر متاثر از آرای شیخ مفید است؟ چقدر مخالف با نظرات شیخ مفید است؟ اینها مهم است که آدم اینها را بفهمد یا در فقه مثلا خب ایشان شاگرد شیخ مفید است. ببینیم چقدر آثار فقهی ایشان و نظرات فقهی ایشان -که در آن به قول آقای استادی شواذ هم هست، آرای شاذه هم در فرمایشات ایشان هست – چقدر متأثر از آرای شیخ مفید است؟ تحلیل شخیت سید مرتضی، این مهم است. البته تنقیح آثار ایشان و چاپ آثار ایشان هم در جای خود حائز اهمیت است. ما واقعا تشکر می‌کنیم از جناب آقای ری شهری و بقیه آقایانی که با ایشان همکاری می‌کند برای احیاء آثار مفاخر.
من البته با جناب آقای ری شهری چند سال پیش که صحبت همین بزرگداشت بزرگان علمی تاریخی بود، اسم مرحوم سید مرتضی رازی را هم آوردم. خب، بالاخره مناسب با ری، سید مرتضی رازی است که متکلم بسیار بزرگی بوده و شخصیت برجسته‌ای است. یا فرض بفرمایید ما در بین همین بزرگان این منطقه، حالا شما کلینی را اسم آوردید، لکن علّان کلینی جزو بزرگترین علمای محدث ماست. حالا ساکن کلین بوده، ساکن ری بوده، اینها را بنده الان درست مستحضر نیستم. روی اینها کار بشود؛ یعنی شناسایی بشوند؛ و معلوم شود قدر و وزن اینها. به نظر من کار بسیار خوبی است. بسیار کار شایسته‌ای است. به خصوص که شخصیت سید مرتضی هم ذوابعاد و ذوجهات است و هم بین المللی است به یک معنا، بین المللی اسلامی است. حالا همین بحث ادیبات، ادب در بعضی از حالات ایشان، یعنی شرح حال‌‌هایی که برای ایشان نوشته اند. – من حالا یادم نیست کی تعبیر می‌کند – که ایشان از بزرگان ادب معروف عرب ۔ حالا عالم ادبیات عرب و غیر عرب مثل سیبویه مثل ابن جنی-
از اینها بالاتر است؛ یعنی این جور تغییر کردند که ایشان رتبه ادبی اش بالاتر از این افراد است. خیلی چیز مهمی است که اینها را بایستی در کتابهای ایشان جستجو کرد و آثار و نشانه‌‌هایش را پیدا کرد و تحقیق کرد. به هر حال به نظر می‌رسد کار بسیار شایسته‌ای را آقایان شروع کردید، إن شاء الله که موفق باشید و این جمعی هم که جناب اقای ری شهری معین کرده اند و آنها زحمت را قبول کردند، حقّا و انصافا تا آنجایی که من می‌شناسم و می‌بینم، جمع شایسته‌ای هستند و می‌توانند ان شاءالله این کار را انجام بدهند؛ و به اینجا هم متوقف نشود. بعد از سید مرتضی نوبت سید رضی است علی القاعده. شخصیت ایشان و برجستگی ایشان هم معلوم بشود. ان شاءالله کارهای خوبی در این زمینه انجام بگیرد.
متن پیام آیت‌الله صافی گلپایگانی به کنگره بزرگداشت علّامه سیّد مرتضی علم‌الهدی
حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی به کنگره بزرگداشت علّامه سیّد مرتضی علم الهدی پیامی صادرکرد. متن پیام این مرجع تقلید بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال مولانا و إمامنا ابوالحسن الهادی علیه الصلوه و السلام: «لَولا مَن یَبقی بَعد غیبهِ قائِمنا علیه‌السلام مِن العُلَماء الدَّاعینَ إلیهِ وَ الدَّالِّین عَلیه وَ الذَّابِّین عَن دِینه …. لَما بَقِی أحدٌ إلّا ارتدّ عَن دینِ الله»
السلام علیکم و رحمه الله
با عرض ادب و احترام خدمت علماء اعلام و دانشوران و نخبگانی که در این کنگره ارزشمند شرکت دارند و با سلام و تحیّت به روح پاک دانشمند عالی‌مقام و فقیه بزرگوار مرحوم علّامه سید مرتضی علم الهدی رضوان الله تعالی علیه که از رجال فضیلت و نوابغ علم و عمل است.
اینجانب برگزاری همایش بزرگداشت شخصیت والایِ یکی از مفاخر و مشاهیر رُواه احادیث و حاملان علوم قرآن و عترت علیهم‌السلام را گرامی می‌دارم و به عزیزان فرهیخته که با این برنامه وسیع علمی و مذهبی، تلألؤ انوار هدایت‌های اهل بیت علیهم‌السلام را به نمایش گذارده‌اند، تبریک و تهنیت عرض می‌‌نمایم.
برگزاری این بزرگداشت‌ها، فقط تعظیم از یک شخصیت و آثار و خدمات یک شخص نیست؛ بلکه به نمایش‌گذاردن اوج تعالی و اعتبار و اعتلای معرفت و بینش و احیاء فرهنگ دین و معارف اهل بیت علیهم‌السلام است.
ملّت و پیروان مکتبی که این سوابق عظیم و بی‌نظیر را دارند، باید بر خود ببالند و به سیّد مرتضیها و دیگر رجال نامدار خویش افتخار کنند و خطّ و سیره‌ی آنها را زنده نگاه دارند.
سیّد اجل، مفخر عالم اسلام سید مرتضی اعلی الله مقامه از بزرگان و فقهاء و رواتی محسوب می‌شد که دانشمندان و رجال علم و سلاطین زمان خویش را مبهوت شخصیت و عظمت علمی و اخلاقی خود نموده بود.
تألیفات آن دانشمند شریف و ممتاز در رشته‌های مختلف قرآن و احادیث و اعتقادات و فقه و اصول و کلام و شعر عربی، مانند کتاب گرانسنگ «غرر الفوائد و درر القلائد» و اثر شریف «الشّافی فی الإمامه و إبطال حجج العامه» و کتاب ارزشمند «تنزیه الأنبیاء و الائمه علیهم‌السلام» و ده‌ها کتاب و رساله علمی دیگر، همه و همه نشان از وسعت علمی آن بزرگمرد میدان علم و معرفت و شاگرد نمونه مکتب نورانی اهل بیت علیهم السلام دارد.
وی در تقوی و اخلاق و ساده‌زیستی و ارتباط با مردم، سرآمد اقران خویش بود و همین اخلاق حسنه و مکارم اخلاقی و فضائل انسانی بود که همگان را شیفته او ساخته بود.
غرض اینکه در جایی که بزرگان شیعه، مانند علامه بزرگوار حلّی رضوان الله تعالی علیه او را «رکن الطائفه» می‌دانند و درباره او می‌نویسند که: «متوحّد فی علوم کثیره، مجمع على فضله، مقدّم فی العلوم … و من کتبه استفادت الإمامیه منذ زمنه رحمه الله إلى زماننا هذا و هو رکنهم و معلّمهم» و بزرگان اهل سنّت، مانند ابن حجر عسقلانی در وصفش نقل می‌کنند که: «هو أول من جعل داره دار العلم و قدرها للمناظره و یقال أنّه أمر و لم یبلغ العشرین وکان قد حصل على ریاسه الدنیا مع العلم الکثیر فی الیسیر والمواظبه على تلاوه القرآن وقیام اللیل وافاده العلم وکان لا یؤثر على العلم شیئاً مع البلاغه وفصاحه اللهجه» و سلاطین و ادباء و شعرا او را می‌ستایند، بنده و امثال بنده چه بگوییم؟!
باید حوزههای علمیه، علما و فضلا، محققان و دانشجویان ارجمند، قدر این رجال و دانشمندان مکتب را بدانند و با مطالعه، تحقیق و نشر معارف گرانسنگ آن بزرگواران، نسبت به مکتب ادای وظیفه نمایند و موجبات بسط و گسترش معارف حیات بخش قرآن و اهل بیت علیهم السلام را به سراسر جهان فراهم آورند ان‌شاء الله.
در پایان، مجدداً از برگزارکنندگان این کنگره و حضرات علماى اعلام و حجج اسلام و نویسندگان بزرگوارى که در تشکیل آن و شناساندن بیشتر سید مرتضی علم الهدی قدّس سره، با مساعى جمیله مشارکت فرموده اند، تشکر و قدردانى مىنمایم.
ان‌شاءالله همگان در ظلّ عنایات حضرت ولی عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف موفّق و مؤیّد باشید.
والسّلام علیکم و رحمهالله و برکاته
۲۵ ربیع الثانی ۱۴۴۲ ق
لطف الله صافی
آیت‌الله جوادی آملی: سید مرتضی علم الهدی فخر جهان اسلام است
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در پیام تصویری به کنگره بین المللی سید مرتضی علم الهدی بیان داشت: سید مرتضی از علمای راستینی است که فخر محققان است. صاحب جواهر نام بسیاری از علما را با احترام می‌برد. وقتی به نام مبارک خواجه طوسی می‌رسد، می‌گوید: سلطان المحققین. خواجه فرد عادی نبود، محقق طوسی فرد عادی نبود. از سرزمین خراسان فرد عادی برنخاست. خواجه طوسی کسی است که بزرگان فقهی ما و صاحب جواهر از او به عنوان سلطان محققین یاد می‌کند؛ و همین خواجه طوسی وقتی نام سید مرتضی را می‌برد، می‌گوید: قال سید المرتضی صلوات الله علیه.
ایشان با اشاره به تجلیل خواجه طوسی از سید مرتضی علم الهدی بیان کرد: سید مرتضی فخر جهان اسلام و جزو نام آوران جهان اسلام در قرن چهارم و پنجم است. سید مرتضی جزو معدود علمایی بود که مصداق کامل العلماء ورثه الانبیاء است. سید مرتضی از آن نام آورانی است که «موتوا ان قبل تموتوا»، «حاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا» را عمل کرد و شد سید مرتضی.
معظم‌له به کتاب تنزیه الانبیا اثر سید مرتضی اشاره کرده و افزود: سید مرتضی سلام الله علیه در این کتاب شریف و بخش‌‌هایی از علم کلام، در نزاهت انبیا تلاش کرده است و حتی در مورد اولیا و ائمه معصومین (ع) هم در حق مقدور در نزاهت ایشان تلاش و کوشش کرده است.
ایشان نکته‌ای در باب گفتارهای سید مرتضی در کتابهای او یادآور شد و گفت: همانطور که در فصاحت و بلاغت مواظب زمین و زبان و محفل و صاحب محفل باشد، در مورد انبیاء، اگر سخن از آسمان است، آسمانی حرف نزند و زمینی فکر بکند. اگر در مورد معراج است، در معراج، معراجی حرف بزند، در آسمان آسمانی حرف بزند و اگر در زمین است، زمینی حرف بزند تا بشود بلاغت مقتضای حال.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: فقه شیعه در دوره مکتب بغداد تحول جهش گونه قابل توجهی پیدا می‌کند
دکتر سید عباس صالحی در کنگره بین المللی و رونمایی آثار سید مرتضی علم الهدی، بیان کرد: میراث موجود تشیع وامدار علمای بزرگ شیعه است و اگر به تاریخ تشیع نگاه کنیم، دوره‌‌های مختلف حوزههای علمیه تاثیرات قابل توجهی از آنچه اکنون در اختیار ماست ایجاد کردند و ما مدیون این دوره‌‌های مختلف هستیم.
او با بیان اینکه تاریخ حوزه علمیه بغداد یکی از دوره‌‌های تابناک در تاریخ حوزههای علمیه تشیع است، گفت: قرون چهارم و پنجم هجری تاثیر قابل توجهی را بر تاریخ علم و هویت شیعه داشته و دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از سید مرتضی به عنوان یکی از ستارگان درخشان این دوره تاریخی علم و تشیع نام برد و ابراز داشت: صیانت از کیان جامعه تشیع یکی از وظایف تاریخی و اصالت‌‌های حوزههای علمیه است.
او ادامه داد: غیبت حضرت ولیعصر (عج) یک شوک معرفتی، روحی، روانی و وجودی بر جامعه تشیع داشت و این بار سنگین می‌توانست ستون فقرات جامعه تشیع را درهم بشکند اما علمای حوزه بغداد کارستان کردند و اگر انها نبودند معلوم نبود بر جامعه شیعه امامیه چه وارد می‌شد که از جمله آنها می‌توان به وسائل شیخ مفید، وسائل سید مرتضی و تهذیب الانبیای او و…. اشاره کرد.
صالحی با بیان اینکه نهضت علمی و معرفتی بزرگی در حوزه بغداد پدید آمد که جامعه شیعی را از همه لحاظ ترمیم کرد، گفت: اگر این نهضت نبود ما گرفتار یک انقطاع تحمل ناپذیر می‌شدیم.
او به نقش حوزه بغداد در صیانت از جامعه شیعی بیان داشت: این حوزه در قرون ۴ و ۵ نقش برجسته‌ای در پاسخ به سئوالات و شبهات داشت؛ بغداد پایتخت یک خلافت ۵۰۰ ساله بود اما کانون قدرت، دانش، تنوع آراء، سلایق و دیدگاه بود و شیعه در چنین آوردگاهی قرار داشت؛ اما در ام القرای جهان آن روز، شیخ مفیدها، سید مرتضیها، شیخ طوسی‌‌ها و امثالهم در چنین میدان نبردی بودند؛ اقلیتی که اکثریت را به زانو درمی آورد و این کار کمی نبود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: اینکه می‌بینید حدود ۳۰ اثر از آثار سید مرتضی، حالت پاسخ به سئوالات دارد به این جهت است و به طورکلی علمای شیعه این دو قرن، با چنگ و دندان، تشیع را از هجوم انواع افکار و سلایق صیانت کرده و پیش بردند.
او با بیان اینکه مکتب بغداد جامعه تشیع را صیانت کرد، گفت: کارکرد دوم حوزه بغداد، توسعه مرزهای دانش بود. کلا علوم و معارف اهل بیت در همه شاخه‌‌ها در قرن چهارم و پنجم توسط مکتب بغداد و علمای حوزه بغداد، تحول چشمگیر و تکامل کاملا قابل توجه را پیدا می‌کند.
صالحی اذعان کرد: تا قبل از مکتب بغداد، عمده تفسیر ما، تفسیر نقلی و اثری بود اما در فضای حوزه علمیه بغداد، تفسیر اجتهادی شکل می‌گیرد و قدرت می‌یابد و چهره تازه‌ای را به تاریخ تفسیر شیعه می‌دهد که هم مطالب قابل توجه شیخ مفید، هم سید مرتضی و دیگر علمای مکتب بغداد از این دست هستند.
او به تکامل فقه در حوزه علمیه بغداد اشاره کرد و افزود: فقه در فضای علمای بغداد کاملا متفاوت با دوره قبل از آن است؛ اصول فقه در این دوره قوام پیدا می‌کند. در این دوره اصول فقه از اصول عقاید جدا می‌شود و حتی اصول فقه شیعه تمایز و استقلال خود را از فقه اهل سنت پیدا می‌کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان ساخت: فقه شیعه در دوره مکتب بغداد یک تحول جهش گونه قابل توجهی را پیدا می‌کند و این در بقیه دانش‌‌ها همچون رجال، حدیث، ادبیات و سایر شاخه‌‌های علوم اسلامی دیده می‌شود.
او عنوان کرد: منطق معرفت دینی و روش شناسی معرفت دینی در مکتب بغداد، پالایش، پیرایش و آرایش جدیدی پیدا می‌کند.
صالحی بیان داشت: در طول تاریخ جامعه اسلامی با سه دسته مواجهه با نصّ روبرو هستیم؛ یک عدّه که نصّ ستیز هستند، یک دسته نصّ گریز هستند و دسته سوم نصّ گرا هستند؛ مکتب بغداد یک نوع عقلانیت نصّ گرایانه را پایه ریزی کرد؛ این عقلانیت، نصّ را به عنوان یک مرجع عقلانی تلقی می‌کند و با این نگاه به نصّ مراجعه می‌کند چون هم منبع و هم واسطه وحی را تفکر می‌داند.
آیت‌الله استادی: برای ترویج نظام و رهبری بیش از هرچیزی عمل اهل علم موثر است
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با سنگین خواندن کار احیای آثار سید مرتضی علم الهدی بیان داشت: بیش از صد کتاب و رساله در ۴۰ جلد جمع آوری و منتشر شده است و حتی از خارج ایران، آثار این عالم بزرگ جمع آوری گردیده و بارها مورد بازبینی قرار گرفته است.
او با بیان اینکه بیش از ۱۵۰ مقاله پیرامون سید مرتضی علم الهدی در ۲۰ جلد منتشر شده است، بیان داشت: البته تعدادی از مقالات هم پیش از انجام مقدمات برگزاری کنگره پیرامون سید مرتضی نوشته شده است که آنها هم جمع اوری و در این مجموعه کتاب مقالات به چاپ رسیده است.
آیت‌الله استادی با اشاره به سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد مکتب بغداد گفت: ما بعد از زمان غیبت از حیث معارف شیعه، شفاهیات فراوان و مکتوبات متفرق داشتیم که چندتن از علما به این آسیب پذیری معارف اهل بیت توجه کردند که شیخ کلینی، شیخ صدوق، برادر و پدر شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، سید رضی و سید مرتضی از جمله این علما هستند که اهتمام کردند تا این معارف را تدوین کنند.
استاد حوزه علمیه قم گفت: هرچند ما شیعیان پایه گذار علوم هستیم اما نمی‌توان تاریخ را نادیده گرفت؛ بالاخره آنها در زمان ائمه علیهم السلام، فقه مدون داشتند. طبری، صحیح بخاری، صحاح ستّه برای قبل از این تاریخ است.
او خاطرنشان کرد: تفسیر ۱۰ جلدی سیدرضی تنها یک جلد در دسترس است و همچنین آثار دیگر عالمان که بخش قابل توجهی از آنها از بین رفته است.
استادی با بیان اینکه همه ما سر سفره امالی، من لا یحضره الفقیه، کتب سید رضی، نهج البلاغه، سید مرتضی نشته ایم از آنان به عنوان پایه گذاران علم شیعه یاد کرد و گفت: آن زمان شبهه علیه شیعه فراوان بود و از سوی دیگر، علما تحت حمایت دولت قرار داشتند و در تاریخ داریم که جنگ بین شیعه و سنی فراوان بوده است و لذا این بزرگان گاهی در رکاب و گاهی در سختی بودند.
او افزود: اگر این چندنفری که بنا داشتند معارف شیعه را تدوین کنند، ادبیات معمولی می‌داشتند، مصیبتی برای شیعه بود بنابراین تمام این علما از ادبای برجسته و بنام بودند که علمای اهل سنت هم به آن اذعان دارند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پایان با بیان اینکه هم باید دنبال علم و هم دنبال معنویات باشیم، گفت: در زمان کنونی برای حفظ نظام، ترویج نظام، پشتیبانی رهبر انقلاب اسلامی و خدمات بیش از هرچیز عمل ما اهل علم موثر است که بی توجهی به آن می‌تواند بیش از هرچیز آسیب وارد کند.
تولیت آستان قدس رضوی: تثبیت، تبیین و دفاع عقلانی از اصول مذهب شیعه از ویژگیهای سید مرتضی است
حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ احمد مروی در کنگره بین المللی و رونمایی آثار سید مرتضی علم الهدی که در دانشگاه قرآن و حدیث برگزار شد، با اشاره به روایت «اَلْعِلْمُ اَصْلُ کُلِّ خَیْرٍ، اَلْجَهْلُ اَصْلُ کُلِّ شَرٍّ» از امام علی(ع) اظهار کرد: بر اساس این روایت ریشه تمام ناهنجاری‌ها و بدی‌های امروز بشری ناشی از نظام جاهلیت و جاهلیت مدرن است و اگر بخواهیم خوبی‌ها و فضیلت‌ها حاکم شود، راهی جز رجوع به علوم نورانی و حیات بخش اهل بیت عصمت و طهارت(ع) وجود ندارد.
او افزود: عالمان دینی ما وارثان چنین علوم نورانی و نجات بخشی هستند، تکریم شاگردان ممتاز و طراز اول و تأکید بر نشر اندیشه‌ها و آثار ایشان از جمله آئین‌های علمی در فرهنگ و سیره اهل بیت(ع) بوده است، ابن عباس، هشام بن حکم، میثم تمار و غیره از جمله شخصیتهای ممتازی هستند که همواره مورد تجلیل امامان بزرگوار ما بوده‌اند.
تولیت آستان قدس رضوی در ادامه به ویژگی‌ها و خصوصیات برجسته سید مرتضی علم الهدی اشاره کرد و گفت: این عالم بزرگوار، فقیه، متکلم و مفسر اصولی جامعیت داشت، «نجاشی» که هم عصر و هم درس او بود می‌نویسد: سیدمرتضی علومی را فراگرفت که هیچ کس در زمان وی به پای او نرسید.
او خصوصیت دیگر سید مرتضی را تثبیت، تبیین و دفاع عقلانی از اصول مذهب شیعه و دین اسلام معرفی و اظهار کرد: اگر بخواهیم خدمات و ویژگیهای این عالم جلیل القدر را بیان کنیم فهرستی طولانی خواهد شد اما وارد کردن فقه به عرصه‌های سیاسی و اجتماعی، تألیف کتب فقهی، کلامی، اصولی و تفسیری با تکیه بر مکتب نورانی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و تأسیس دارالعلم از جمله خدمات برجسته سید مرتضی بوده است.
مروی با بیان اینکه در تاریخ تشیع همواره بزرگانی از علمای شیعه بوده‌اند که با فهم صحیح از نیاز زمانه و شجاعت برای تحول، مسئولیت تاریخی خود را انجام داده‌اند، تصریح کرد: سید مرتضی یکی از برجسته ترین علمای زمان شناس و شجاع بوده است، امام خمینی(ره) نیز یکی از همین عالمان بودند که با فهم صحیح شرایط زمان و تحول آفرینی به این نتیجه رسیدند که باید مسئله ولایت فقیه را در فضای علمی، اجتماعی و سیاسی زمان خود مطرح کنند.
او با طرح این سؤال که دو عنصر تحول خواهی و زمان شناسی، در امروز حوزههای علمیه و علمای بزرگ چگونه باید پیگیری شود؟ گفت: امروز با تشکیل حکومت اسلامی، مدیریت جامعه در مقابل حوزه علمیه و علمای بزرگوار است و ما باید در گام دوم انقلاب به سوی تشکیل تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم.
تولیت آستان قدس رضوی اظهار کرد: علوم اسلامی ما امروز باید بتواند پاسخگوی چنین نیازی باشد، تحول در حوزه علمیه و پاسخگویی به نیازهای حکومتی و تمدنی توسط حوزه علمیه ادامه مسیر اجتهاد در مکتب اهل بیت بوده و ادامه راه شیخ مفید سید مرتضی، شهید اول، صاحب جواهر، شیخ انصاری، آخوند خراسانی و امام خمینی(ره) است.
آیت‌الله ری شهری: چهره معنوی و عقلانی سید مرتضی به جامعه معرفی شود
آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری در آیین رونمایی از آثار کنگره بین‌المللی سید مرتضی علم الهدی که در سالن علامه حلی موسسه دارالحدیث برگزار شد، ضمن تبریک سالروز ولادت امام علی (ع) اظهار داشت: سید مرتضی اسوه معنویت، عقلانیت و عمل است که باید چهره واقعی ایشان معرفی شود.
او ادامه داد: تعدادی از نهادها قصد داشتند که مجموعه آثار سید مرتضی را تهیه کنند در همین زمینه خدمت رهبر انقلاب رسیدیم و ایشان تهیه این آثار را به موسسه درالحدیث دادند.
تولیت آستان مقدس عبدالعظیم حسنی افزود: البته رهبر انقلاب به‌شرط اینکه زیر نظر آیت‌الله استادی باشد این کار را به موسسه دارالحدیث سپردند و ما هم مدیریت علمی آثار را بر اساس فرموده رهبر انقلاب اسلامی به آیت‌الله استادی سپردیم و ایشان حجت‌الاسلام مهریزی را در سال ۹۴ انتخاب کردند و این کار شروع شد.
او بیان داشت: ما از یک سال گذشته برای چاپ برنامه‌ریزی کردیم و با تعدادی از چاپخانه‌‌ها ارتباط گرفتیم که به دلیل هزینه بالای آن نپذیرفتند اما در نهایت آستان قدس رضوی این کار را برعهده گرفت و بنیاد پژوهش‌‌های اسلامی آستان قدس رضوی اقدام به چاپ آثار نمود.
ری شهری خاطرنشان کرد: نشست‌های علمی مختلفی پیش از رونمایی برگزار شد تا آثار با دقت تمام و به‌صورت کامل مورد چاپ قرار بگیرد.
گفتنی است، در پایان، ۶۰ جلد شامل آثار سید مرتضی علم الهدی و مقالات علمی پیرامون این عالم ربانی با حضور علمای حاضر در نشست رونمایی شد. همچنین از زحمات حجج اسلام والمسلمین مهدی مهریزی مدیر همایش‌‌های آزاد دارالحدیث و مرویان حسینی رئیس بنیاد پژوهش‌‌های اسلامی آستان قدس رضوی با اهدای لوح یادبودی قدردانی شد.
کلیک گنید: تصاویر آیین رونمایی از آثار کنگره بین‌المللی سیدمرتضی علم‌الهدی
