شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
عضو هیات علمی دانشگاه تهران معتقد است: نظام سیاسی بدون حضور مردم مشروعیت خو را از دست می‌دهد، در ایران مردم هم انتخاب می‌کنند، هم نظارت می‌کنند
به گزارش شبکه اجتهاد، محمد مهدی اسماعیلی در مناظره چالش جمهوریت که در دانشگاه تهران برگزار شد اظهار کرد: جمهوریت واژه جدیدی است ولی به هرحال در ادبیات دینی و در بطن فقه شیعی وجود دارد.
وی افزود: مبانی شکل‌گیری قانون اساسی ایران برمبنای جمهوریت و کاملا دینی است. مقام معظم رهبری در سال ۹۴ نیز فرموند: «جمهوریت اگر یک مقوله غربی بود امام خمینی آن را پس می‌زد و مطمئنا مردم تقریر امام را می‌پذیرفتند.»
عضو هیات علمی دانشکاه تهران گفت: هیچ حکومتی امکان فعالیت ندارد مگرد اینکه پشتیبانی اکثریت مردم را داشته باشد.
اسماعیلی با بیان اینکه جمهوریت ۴ ریشه و اساس دارد ادامه داد: تاثیر اراده مردم بر تاسیس حاکمیت، انتخاب اجزای حاکمیت توسط مردم، نظارت مردم بر حاکمیت و امکان تغییر حاکمیت توسط مردم چهار مبنای اصلی جمهوریت است.
وی اضافه کرد: وقتی درباره نسبتی که نظام با جمهوریت دارد بحث می‌کنیم باید ببینیم چه مقدار از این ۴ مبنا اجرا شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه انقلاب با انتخاب مردم ایجاد شده است اظهار کرد: اجزای حاکمیت در بخش‌های مختلف به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با نظر مردم انتخاب می‌شود و همچنین مردم بر بخش‌های حاکمیت نظارت می‌کنند. اصل ۴،۵، و ۶ قانون اساسی ایران موضوع جمهوریت و اسلامیت را مشخص کرده است.
اسماعیلی تصریح کرد: نظام سیاسی بدون حضور مردم مشروعیت خو را از دست می‌دهد، در ایران مردم هم انتخاب می‌کنند، هم نظارت می‌کنند و هم تغییر می‌دهند.
وی گفت: گروه‌ها و احزاب چه مقدار بر مبنای اصول جمهوریت عمل کرده‌اند؟ گروه‌ها و احزاب گاهی فهم نادرستی از جمهوریت دارند. برخی آن را مقوله‌ای که می‌توان دین را تحت تاثیر قرار دهد تعریف می‌کنند و برخی دیگر آن را مقوله حاشیه‌ای می‌دانند که هر دو نگاه اشتباه است، دین و جمهوریت با یکدیگر تلازم دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: در بین اندیشمندان که در صحنه فکری نظام فعال هستند هیچکس نیست که معتقد باشد بدون جمهوریت نظام اسلامی می‌تواند حاکم باشد. حاکمیت بدون جمهوریت امکان بقا ندارد.
اسماعیلی با اشاره به مشارکت مردم قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران افزود: در دوره‌هایی محدودی از تاریخ قبلا از انقلاب مجالسی داشتیم که برخاسته از نظر و رای مردم بود و علی رغم افت و خیزها تقریبا مجالسی آزادی بودند، اما در طول سال‌های بعد از انقلاب اصل شکل بگیری نظام جمهوری اسلامی با رای مردم بود.
وی اضافه کرد: از تمام گروه‌های سیاسی مانند مجاهدین، ملی مذهبی‌ها و… داوطلب برای خبرگان قانون اساسی بودند ولی در نهایت منتخبین مردم قانون اساسی را تدوین کردند.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بیان کرد: قانون اساسی ایران کاملا مبتنی بر اراده مردم بود و مجدد پس از تدوین به رای و نظر مردم نیز گذاشته شد و در طول سالیان براساس همین قانون انتخابات‌های مختلف برگزار شده است. شاید جریان یا فردی به شورای نگهبان نقد داشته باشد اشکالی وارد نیست نقد امر مقدسی است.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه دوگانه انتخابی انتصابی در قانون اساسی وجود ندارد اظهار کرد: این دوگانه برساخته دوره اصلاحات است. قانون اساسی با رای مردم تصویب شده است و دیگر اجزای حاکمیت با رای مستقیم یا غیرمستقیم انتخاب شده‌اند.
اسماعیلی با اشاره به انواع مدل‌های دموکراسی در دنیا بیان کرد: مدل دموکراسی ایران غربی نیست بلکه مدل مردم‌سالاری دینی است، در تمام دنیا نیز اقتضائات دموکراسی طبق مسائل بومی همان کشور است. رئیس جمهور آمریکا با دومیلیون هفتصد هزار رای کمتر انتخاب شده است. مردم‌سالاری ما نیز متناسب با اقتضائات و شرایط کشورمان است. خبرگزاری آنا
