قیام عاشورا اساساً یک بحث فقهی عمیق است/ نسبت میان لزوم سلامتی نفس با احیای شعائر حسینی

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در یک نشست علمی به بیان مباحثی دقیق در حوزه فقه عزاداری و کرونا پرداخت و نسبت میان لزوم سلامتی نفس با احیای شعائر حسینی را تشریح کرد.

به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «پرسش‌های فقهی عزاداری در دوران کرونا» با حضور استاد محمد جواد فاضل‌لنکرانی در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد. رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست که به همت مرکز ملی پاسخگویی به به سؤالات دینی و هیأت اندیشه ورز دین و سلامت حوزه علمیه خراسان برگزار شده بود، به مهمترین شبهات و سؤالات پیرامون قضیه کرونا و موضوع عزاداری بر سرور و سالار شهیدان پاسخ گفت. در ادامه گزارش تفصیلی این نشست به نقل از شبستان تقدیم خوانندگان محترم می‌شود.

فاضل‌لنکرانی: در ابتدا لازم می‌دانم عرض تسلیت و تعزیت داشته باشم به مناسبت فرارسیدن ایام شهادت سرور و سالار شهیدان و یاران با وفای ایشان و همچنین از برگزار کنندگان این نشست تقدیر و تشکر دارم و امیدواریم بتوانیم مطالبی که به نفع جامعه و حوزه‌های علمیه باشد بیان کنیم.

به عنوان مقدمه چند جمله بگویم؛ اولا کرونا یک قضیه‌ای است که چندماه است همه عالم را فراگرفته و همه امور را تحت الشعاع خود قرار داده است و این ویروس تنها مربوط به حوزه سلامت نمی‌شود بلکه اقتصاد، اجتماعات، سیاست و همه امور را تحت تأثیر خود قرار داده است.

آنچه مهم است آن است که در نظام جمهوری اسلامی ایران در ماه رمضان بسیاری از مجالس و اجتماعات به دلیل شیوع این ویروس منحوس کرونا تعطیل شدند؛ الان هم این مسأله از یک طرف و مسأله برگزاری مجالس عزاداری برای امام حسین(ع) از طرف دیگر به عنوان یک مسأله مهم مطرح شده است.

این مسأله نیز حائز اهمیت است که در این مدت روشن شد، بین علم و دین تعارضی وجود ندارد، چراکه بزرگان دین ما واقعیت‌های علمی را می‌پذیرند و به مقتضای آن مناسک دینی نیز تنظیم می‌شود؛ در چند ماه گذشته برای مراکز علمی، سیاسی و مدیران سراسر جهان ثابت شد که حوزه‌های علمیه منکر واقعیت‌های علمی و خارجی نیست بلکه به مقتضای وجود این واقعیت‌ها، مناسک دینی و اجتماعات مذهبی تنظیم شده است.

همچنین باید بار دیگر تأکید کنیم که این حرف زده نشود که کرونا یک دروغ است یا یک چیزی است که خواسته‌اند آن را بیش از اندازه بزرگ کنند، چراکه ما در خارج آن را می‌بینیم و هر روز اخباری از آن به دست می‌رسد؛ همچنین گفته نشود که مثلا این ویروس در برخی مکان‌ها مثل مساجد یا حرم‌ها یا مجالس عزاداری نمی‌رود، این حرف‌هایی که در فضای مجازی زده می‌شود و بعضا به نام حوزه نیز گفته می‌شود هیچ پایه و اساس و ریشه‌ای ندارد، همچنانکه بنابر نقل معتبر پیامبر گرامی اسلام(ص) را به وسیله زهری که از سال‌ها قبل به ایشان خورانده بودند به شهادت رساندند، یا امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن مجتبی(ع) به وسیله زهر مسموم شدند و به شهادت رسیدند. اصلا خود ائمه فرموده اند: «همه ما ائمه یا مسموم می‌شویم یا به وسیله شمشیر به شهادت می‌رسیم»، بنابراین نمی‌توان گفت این ویروس وارد مجالس اهل بیت(ع) نمی‌شود یا کسی که مبتلا هست به این بهانه که به دیگران سرایت نمی‌کند، وارد مجالس بشود.

در انتفاضه عراق همه به خاطر داریم زمانی که صدام و سربازان منحوس او به حرم امیرالمؤمنین(ع) و امام حسین(ع) حمله کردند، چگونه این حرم‌های مطهر را به گلوله بستند، پس اگر حرف شما درست باشد، این گلوله‌ها نباید بر حرم اثر می‌کرد؛ از این رو باید دانست که کرونا یک واقعیت است اما از آن طرف به مجرد این که یک ویروس وجود دارد نباید مجالس امام حسین(ع) که اساس اسلام و انقلاب و هویت شیعه است ترک شود و این که بگوییم همه از پای تلویزیون عزاداری و گریه کنند قابل قبول نیست.

از طرف دیگر برخی در فضای مجازی مطرح می‌کنند که مباحث مربوط به عزاداری امام حسین(ع) و ائمه اطهار(ع) نباید وارد حوزه فقه بشود که این هم حرف درستی نیست؛ این که عزاداری و کربلا و عاشورا را از فقه جدا کنیم یک تحریف بسیار بزرگ در قضیه عاشورا است؛ همچنانکه وقتی ما بحث فقهی «جهاد ذبی» را مطرح کردیم، آن را از قضیه عاشورا و امام حسین(ع) وام گرفتیم، و حرکت امام حسین(ع) و قیام عاشورا اساسا یک بحث فقهی عمیق است و فقهای قدیم و جدید ما همه راجع به عزاداری نکات فقهی دقیقی گفته اند.

آن آقایی که در فضای مجازی به فقها می‌تازد و می‌گوید: امام حسین(ع) آقا بالاسر نمی‌خواهد، هیچ چیزی از فقه نفهمیده است؛ دهان کسی که می‌گوید: امام حسین(ع) آقا بالاسر می‌خواهد بشکند، مگر فقها و مراجع و بزرگان دین ما خودشان را خادم خدام امام حسین(ع) نمی‌دانند؟ مگر مراجع تقلید و فقهای ما از مکتب امام حسین(ع) درس نگرفته اند؟ بنابراین این حرف هم یک توطئه شیطانی بسیار بزرگ است که می‌خواهند ذهن مردم را نسبت به حوزه‌های علمیه و علما خراب کنند؛ اساسا مشکل امام حسین(ع) همین بود که فرمودند: مردم دنیا بنده دنیا هستند و دین لقلقه زبان آنها است، یعنی امام حسین(ع) می‌فرمایند که مردم دین را کنار گذاشته‌اند که بدبخت شده اند، حال ما بگوییم کاری به حلال و حرام در حوزه عزاداری نداشته باشیم؟ بله عشق به سیدالشهدا(ع) برزگترین و بالاترین محبت‌ها و عشق‌های عالم است ولی عشق سرجای خود و رعایت همه جوانب دیگر نیز سرجای خود.

دبیر جلسه: تشکر بابت مقدمه کامل و جامعی که فرمودید؛ به عنوان سؤال نخست بفرمایید؛ اساسا برگزاری مراسم‌های عزاداری به خودی خود و در شرایط عادی چه حکمی دارد؟ آیا می‌توان گفت به خودی خود مستحب شرعی است ولی به دلیل برخی شرایط واجب می‌شود؟ یا اساسا واجب است؟

فاضل‌لنکرانی: ببینید ما روایات فراوانی در ارتباط با زیارت امام حسین(ع) داریم که مرحوم صاحب وسائل در ابواب مزار، ابواب متعددی را در مورد زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) مطرح کرده است؛ ایشان از جمله باب ۳۷ را با عنوان «باب تأکد استحباب زیارت الحسین(ع) و وجوبها کفایه» آورده و نام باب ۴۴ را نیز «باب وجوب زیارت الحسین(ع) و الائمه(ع) علی شیعتهم کفایه» گذاشته است. بنابراین هر فقیهی که به این ابواب مراجعه کند، تأکید استحباب زیارت امام حسین(ع) را متوجه می‌شود؛ از جمله روایتی که می‌گوید: هر کس به زیارت امام حسین(ع) برود ملائکه تا لحظه‌ای که به خانه اش برگردد، او را مشایعت می‌کنند، اگر مریض شود به عیادت او می‌روند و اگر بمیرد در تشییع جنازه اش شرکت می‌کنند. یا روایتی که می‌گوید: هرکس امام حسین(ع) را در کربلا زیارت کند گویا خدا را در فوق عرش الهی زیارت کرده است.

حتی صاحب وسائل جلوتر رفته  و مسأله وجوب کفایی زیارت امام حسین(ع) را نیز مطرح کرده است؛ اصلی ترین روایتی که وجوب را می‌رساند حدیثی از امام محمد باقر(ع) است که می‌فرمایند: «شیعیان ما را امر کنید به زیارت امام حسین(ع) که این زیارت بر هرکسی که ولایت او را پذیرفته است، واجب است» به همین جهت جمعی از بزرگان از جمله مرحوم ‌آیت‌الله گلپایگانی قائل به وجوب کفایی زیارت هستند.

اما سؤال شما در ارتباط با بحث عزاداری است؛ آیا می‌توانیم عناوین زیارت را به موضوع مجلس عزاداری سرایت بدهیم یا خیر؟ در ارتباط با موضوع مجلس گرفتن یا احیای امر اهل بیت(ع) یا عزاداری بر امام حسین(ع) هفت عنوان مطرح می‌شود که اگر هم قائل به وجوب کفایی نشدیم باید استحباب مؤکد آن را بپذیریم.

عنوان اول مجموعه روایاتی است که ارزش و جایگاه «بکاء» و گریه بر امام حسین(ع) را نشان می‌دهد؛ بخش و عنوان دوم مربوط به این است که عزاداری امام حسین(ع) از شعائر الهی و تعظیم شعائر هم واجب و لازم است؛ عنوان سوم روایاتی است که تأکید می‌کند «رحم الله من احی امرنا» و بدون شک مجلس امام حسین(ع) از مصادیق امر ائمه است که احیای آن مستحب است.

عنوان چهارم روایاتی است که می‌گوید: «…یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا» یعنی شیعیان ما کسانی هستند که در شادی ما اهل بیت(ع) شاد و در عزای ما، اندوهگین هستند که این عنوان هم بر مجلس امام حسین(ع) صدق می‌کند؛ عنوان پنجم دستور خداوند به پیامبر اکرم(ص) در قرآن کریم است که «قل لا اسألکم علیه اجرا الا الموده فی القربی»، وقتی از پیامبر سؤال شد که قربای شما چه کسانی هستند، فرموند: «آنها علی و فاطمه و فرزندان ایشان هستند» بنابراین بدون شک گرفتن مجلس برای حضرت سیدالشهدا(ع) از مصادیق مودت ذی القربی است.

عنوان ششم وفاء به عهد است؛ امام هشتم شیعیان جهان، در مورد عهد و پیمانى که هر امامى بر گردن رهروان خود دارد، فرموده است:«…لِکُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِی عُنُقِ أَوْلِیَائِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ زِیَارَه قُبُورِهِمْ، فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَه فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه»؛ «براى هر امامى به گردن شیعیان و هوادارانش پیمانى است؛ از جمله وفا به این پیمان، زیارت قبور آنان است. پس هر کس از روى رغبت و پذیرش، آنان را زیارت کند، امامان در قیامت شفیع ایشان خواهند بود» و مجلس گرفتن و عزاداری برای امام حسین(ع) بر اساس همین وفاى به عهد است.

و در نهایت عنوان هفتم همین است که عزاداری بر سیدالشهدا(ع) از مصادیق حب به امام حسین(ع) است که فرمود: «احب الله من احب حسیناً»؛ بنابراین از این هفت دلیل به روشنی استحباب مؤکد زیارت امام حسین(ع) فهیمده می‌شود. اما نکته مهم آن است که به عنوان اولی عزاداری بر امام حسین(ع) مستحب مؤکد است و نمی‌توانیم بگوییم اگر کسی به مجلس امام حسین(ع) نرفت دچار معصیت شده یا واجبی را ترک کرده است؛ اما به عنوان ثانوی در دنیای امروز که قوام شیعه، هویت شیعه و وجود شیعه و بقای اسلام به عزاداری است، وجوب پیدا می‌کند ولی وجوب آن عینی نیست بلکه کفایی است، یعنی اگر من به الکفایه در مجلس عزاداری شرکت کنند از گردن دیگران ساقط می‌شود.

برخی اعتقاد دارند که کیفیت عزاداری در گذشته باید همچنان ادامه داشته باشد؟ یعنی اهمیت عزاداری بر امام حسین(ع) تا حدی است که نباید از شکل و شمایل قبل عدول کرد، نظر شما در این باره چیست؟ مثلا آیا باید همچنان مجالس با شلوغی زیاد زیر فضای بسته برگزار شود.

فاضل‌لنکرانی: آنچه از کلمات فقها استفاده می‌شود این است که بر هر مسلمان و شیعه‌ای لازم است که عزاداری کند ولی کیفیت آن به اختلاف ازمنه و امکنه و شرایط و عرف هرجایی مختلف می‌شود، فقها تنها تأکید دارند که مجلس عزاداری نباید همراه با امور حرام باشد مثلا آلات موسیقی حرام  جایز نیست که با عزاداری همراه شود.

از آن طرف نمی‌توانیم بگوییم هرکسی به دلیل فرار از گرفتاری به کرونا وارد مجلس امام حسین(ع) نمی‌شود، شور حسینی ندارد؛ امروز دین نمی‌گوید که شور حسینی یعنی تجمعات غیرصحیح برای عزاداری بلکه باید ضوابط رعایت شود و خالصانه انجام شود و هرچه ادب و خضوع انسان بیشتر شود ارزش بیشتری دارد، البته در برخی روایات تا ۱۲ عنوان برای نوع عزاداری مطرح شده که نوحه، لطمه، سرخه و فریاد و گریه ترغیب شده است.

شکی نیست که عقلا و شرعا حفظ جان خود و دیگران واجب است، از طرف دیگر متخصصان امور بهداشتی دستوراتی در ارتباط با برگزاری مجالس عزاداری داده اند؛ حال آیا کسی می‌تواند به عنوان تعظیم شعائر حسینی و اموری از این دست جان خود و دیگران را با رعایت نکردن ضوابط و پروتکل‌ها به خطر بیاندازد؟ به عبارت دیگر در تزاحم بین وجوب حفظ جان و تحقق شعائر حسینی کدام یک ارجح است؟

فاضل‌لنکرانی: سؤال بسیار مهمی است که جواب آن هم نیازمند دقت است؛ اولا باید بدانیم که در این حوزه خلط‌ها و اشتباهات زیادی صورت می‌گیرد.

عزاداری یک امر مستحب مؤکد است که گفتیم در زمانه ما به عنوان ثانوی وجوب کفایی هم دارد؛ از طرف دیگر وجوب حفظ نفس عقلی و شرعی است و هیچ شکی در آن نیست و اساسا دین ما دینی است که کاملا بر طبق ضوابط و ملاک‌های عقلی بنانهاده شده است و از این رو حفظ جان را جز در برخی موارد نظیر جهاد یا دفاع با شرایط خاص خودش واجب شمرده است.

یک بحثی که در این جا وارد شده است موضوع «نفی ضرر» است که در قالب قاعده «لا ضرر و لاضرار فی الاسلام» مطرح می‌شود، که می‌گویند: اگر می‌بینی رفتن به مجلس امام حسین(ع) متحمل ضرر می‌شوی یا احتمال عقلایی می‌دهی که مرضی بر جان تو عارض می‌شود حق شرکت نداری؛ عرض می‌کنیم قاعده لاضرر هرچند یک قاعده مسلم فقهی است ولی از این جهت که خود انسان متحمل ضرر شود ارتباطی به موضوع ما ندارد بلکه مربوط به جایی است که بخواهی به دیگری ضرر وارد کنید. حال این قاعده می‌گوید: اگر حکمی از احکام الهی از وجوب یا حرمت مستلزم ضرر شد از انسان برداشته می‌شود. بله در عبارت «لاضرار» اگر آن را به معنای ضرر رساندن به دیگری بدانیم از این جهت به بحث ما ارتباط دارد، که در این صورت ما هم می‌گوییم اگر فردی مرض مسری مثل کرونا دارد و با حضورش در مجلس امام حسین(ع) باعث گرفتاری دیگران می‌شود، بدون شک حق شرکت ندارد و شرکت او در این مراسمات حرام است و اگر برود و موجب بیماری دیگران بشود ضامن است.

در قاعده لاضرر بحث می‌شود که آیا علم به وقوع ضرر لازم است یا ظن معتبر لازم است یا ولو ظن غیر معتبر هم باشد کافی است؟ عده‌ای مثل مرحوم صاحب جواهر این مسأله را تقویت می‌کند که هرجا خوف ضرر هم باشد هرچند علم و ظن هم نباشد انسان نباید به سمت آن برود، حق هم همین است. اما باید توجه داشت که مسأله خوف ضرر با موضوع قاعده لاضرر تفاوت می‌کند و یک مسأله دیگری است. مثلا شما اگر احتمال هرچند خیلی ضعیف بدهید که در غذایی سم ریخته شده است حق خوردن ندارید لازم نیست ک علم یا ظن داشته باشید. از این عرض می‌کنیم که در فقه گاهی این مسائل با هم خلط می‌شود؛ الان از مراجع تقلید سؤال می‌کنند، جایی که احتمال عقلایی می‌دهیم که ویروس کرونا وجود داشته باشد، حق شرکت داریم؟ آنها هم می‌گویند خیر که درست هم می‌گویند: ولی ما می‌گوییم اگر ضوابط و پروتکل‌ها رعایت شود این احتمال آن قدر ضعیف می‌شود که دیگر عقلایی نیست و نمی‌توان به آن اعتماد کرد.

مراجع اصلا بر همین اساس تأکید زیادی بر رعایت مسائل بهداشتی دارند، بنابراین اسلام می‌گوید: در جایی که خوف ضرر می‌دهید وارد نشوید و اجتناب کنید ولی گاهی مقصود مهم است چون ما یک سری ادله‌ای آوردیم که ثابت شد عزاداری از افضل قربات است و مستحب مؤکد بلکه به عنوان ثانوی واجب کفایی است، از طرف دیگر حفظ النفس هم لازم است. حال اگر پروتکل‌ها رعایت شود خوف ضرری وجود نخواهد داشت و این امر به این اندازه مهم یعنی عزاداری باید پابرجا باقی بماند.

پس به طور کلی قاعده لاضرر جریان ندارد و بحث خوف ضرر هم با وجود رعایت مسائل بهداشتی، منتفی است؛ از طرف دیگر برخی می‌گویند: در موضوع مورد بحث ما تزاحم مطرح است یعنی از یک طرف عزاداری را داریم که مستحب است و از طرف دیگر حفظ جان را داریم که واجب است و مستحب در برابر واجب تاب استقامت ندارد و کنار می‌رود.

ما گفتیم که عزاداری امام حسین(ع) از عنوان ثانوی وجوب کفایی دارد؛ حال باز هم شاید گفته شود از طرفی القای نفس در تهلکه حرام است و حفظ نفس واجب است و یک طرف هم وجوب ثانوی عزاداری امام حسین(ع) وجود دارد؛ پس تزاحم می‌شود و باید سراغ مرجحات باب تزاحم برویم در حالی که این جا تزاحم واقع نمی‌شود چون تزاحم در جایی است که جمع بین این دو ممکن نباشد در حالی که این جا امکان دارد، یعنی یک فرد می‌تواند به خوبی عزاداری کند و رعایت ضوابط بهداشتی را بکند و جان خود را حفظ کند بنابراین اصلا مرجحات باب تزاحم مطرح نمی‌شود.

باز این نکته مطرح کنیم که آیا این جا تعارض هست؟ برخی در کتب فقهی ضعیف خود گفته‌اند مثلا استحباب زیارت حضرت رضا(ع) آیا مقید می‌شود به مسأله عدم وجود خوف یا نه؟ در این جا تعارضی و تقییدی وجود ندارد چون حفظ نفس و زیارت امام رضا(ع) یا عزاداری  در عالم جعل تعارضی با هم ندارند که بخواهد یکی مقید در دیگری شود.

این که هم می‌گویند: الجمع مهما امکن در باب تعارض است و ربطی به تزاحم ندارد، بنابراین این جا نه تزاحم است چون جمع ممکن است و نه تعارض است چون تنافی در عالم جعل ندارد؛ حالا برخی یک سؤالی می‌پرسند که یک کسی می‌داند یا احتمال عقلایی می‌دهد اگر به مجلس برود کرونا می‌گیرد یا به دیگری انتقال می‌دهد، اگر می‌داند که انتقال می‌دهد که انتقال به دیگری قطعا حرام است و ضامن است و اگر کسی گفت من می‌روم احتمال می‌دهم که مبتلا شوم و خدایی ناکرده مبتلا می‌شود آیا ثواب عزاداری او کالعدم می‌شود؟ خیر در این جا هم ثواب عزاداری را برده و هم گناه کرده که می‌دانسته مرتکب می‌شود ولی رفته است مثل کسی که در حال نماز به نامحرم نگاه می‌کند که هم از ثواب نماز برخوردار شده و هم باب نگاه به نامحرم اگر توبه نکند، عقاب می‌شود.

بنابراین می‌توان گفت در این جا باب اجتماع امر و نهی مطرح می‌شود و اصلا تزاحمی نیست، حتی اگر بگوییم تزاحم هست در شرایطی که دشمنان کمر به نابودی دین بسته‌اند و عزاداری یکی از اصلی ترین سنگرهای تشیع و دین به حساب بیاید، آن وقت حتی بر حفظ جان هم مقدم می‌شود و از طرف دیگر تعارضی هم وجود ندارد بلکه اجتماع امر و نهی است یعنی یک امر به عزاداری داریم و یک نهی به عدم مریض شدن که فرد می‌تواند در این جا هم ثواب کند و هم گناه، یعنی اگر می‌داند که موجب سرایت می‌شود و برود خطا و گناه کرده ولی ثواب عزاداری اش محفوظ است هرچند ما گفتیم با رعایت ضوابط بهداشتی احتمال عقلایی سرایت منتقی می‌شود.

برخی در فضای مجازی می‌گویند: حرم‌ها و مجالس امام حسین(ع) و زیارت گاه‌ها خودشان شفاخانه هستند و اصلا بیماری و موضوعاتی مثل کرونا در حرم‌ها و مجالس امام حسین(ع) راه ندارد، حال آیا کسی که کرونا دارد می‌تواند وارد حرم و مجالس این چنینی بشود؟ و اساسا مقایسه حرم با بیمارستان چگونه است؟

فاضل‌لنکرانی: ائمه اطهار(ع) دارای مقامات بسیار زیادی هستند، آنها عالم به حال و گذشته و آینده هستند، یکی از مقامات آنها در زمان حیات و بعد از شهادتشان همین است که به خدا مریض‌ها را شفا می‌دهند، اما باید بدانیم این شفای مریض در حالت عادی نبوده بلکه وقتی است که آنها بخواهند کرامت و معجزه‌ای از خودشان نشان بدهند.

اساسا زندگی ائمه اطهار(ع) بر اساس علم لدنی آنها نبوده است بلکه بر اساس علم عادی بشر بوده همچنانکه می‌شد گاهی یکی از ائمه وارد مجلسی می‌شد و سؤال می‌کردند که فلانی کجاست؟ یعنی از علم انسان عادی استفاده می‌کردند در حالی که اگر می‌خواستند می‌توانستند از علم لدنی شان استفاده کنند. بنابراین ائمه اطهار(ع) در زندگی شان مثل دیگران بودند، گرسنه و تشنه می‌شدند و حتی وقتی مریض می‌شدند سراغ اطبا می‌رفتند. تا جایی که خود امیرالمؤمنین(ع) وقتی ضربت خوردند، دستور دادند که طبیب مسیحی بالای سر ایشان حاضر شود.

بنابراین ائمه قدرت جلوگیری از مریضی را داشتند ولی این کار را نمی‌کردند؛ کسانی که می‌گویند: حرم دارالشفا است، آیا خود ائمه می‌گفتند وقتی مریض شدید بیایید سراغ ما و پیش پزشک نروید؟ آیا اصحاب ائمه وقتی مریض می‌شدند اول سراغ طبیب می‌رفتند یا امام؟ بله ائمه اطهار(ع) در آن روز و امروز برخی اوقات برای این که کرامت و مقام خودشان را ثابت کنند این گونه معجزه‌هایی دارند که البته در برابر مقام آنها بسیار ناچیز و کوچک است.

این که بگوییم هرکس ویروس گرفته به حرم اهل بیت(ع) برود و خود را قرنطینه نکند یا وارد مجلس اهل بیت(ع) شود، این جز تحقیر اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) چیز دیگری نیست، ائمه معدن علم بودند ولی شاگردان خودشان را پیش اساتید دیگری حتی از مذاهب دیگر می‌فرستادند؛ امام معصوم واسطه در توحید و قرب به خدا است و نباید با مسائل کوچکی مقام آنها را تحقیر کنیم. این‌ها دین را موهوم می‌کند و با ادله و منابع ما سازگاری ندارد.

بنابراین فردی که کرونا دارد و دکتر به او گفته حق ارتباط با جامعه را ندارد، بر او واجب شرعی و عقلی است که رعایت کند، همچناکه فقهای ما دستور داده‌اند انسان اگر به قول یک فرد آگاه خبیر به موضوعی توجه پیدا کرد باید قبول کند و چنین فردی اگر با وارد شدن به جامعه موجب بیماری دیگران شد، ضامن است و اگر دیگران بمیرند باید دیه هم بپردازد. چون فقه به وضوح می‌گوید: اگر کسی مرض مسری دارد حق مبتلا کردن دیگران را ندارد.

به عنوان سؤال آخر بفرمایید مرجع تشخیص صلاحیت اهم و مهم در موضوعات تخصصی از نظر فقه اسلامی چیست؟ عمل به دستورات ستاد ملی کرونا چه حکمی دارد؟

فاضل‌لنکرانی: در ارتباط با کرونا دوباره تأکید کنیم که این جا موضوع تزاحم و تعارض نیست بلکه  لاضرر هم نیست فقط در جایی که خوف ضرر باشد انسان باید پرهیز کند، حتی اگر بچه یا فاسقی به شما گفت که در یک لیوان سم ریخته شده است باید از آن پرهیز کنید و گفتیم در مورد عزاداری با رعایت ضوابط، همه این مسائل کنار می‌رود.

اما در ارتباط با مرجع تشخیص صلاحیت در حوزه سلامت و موضوع ستاد ملی کرونا باید بگوییم این ستاد ورد تأیید رهبر معظم انقلاب و مسؤولان متدین است، از این رو هر دستوری که می‌دهند باید تبعیت شود و مخالفت با آن هرگز جایز نیست، بله در این گونه موضوعات تشخیص با مکلف است ولی کدام انسان عاقلی با دیدن این مرگ و میرها احتمال خطر نمی‌دهد و بنایی برای رعایت مسائل بهداشتی ندارد. فقه می‌گوید: اگر پزشکی به شما گفت که مثلا روزه بر شما ضرر دارد و نباید بگیرید، اگر شما اطمینان و یقین داشتید که حرف او کذب است نباید عمل کنید، اما آیا در مورد ستاد ملی کرونا که متخصص امر هستند و مورد تأیید رهبر معظم انقلاب هستند، این امر صادق است؟ هرگز این گونه نیست.

در پایان اگر توصیه‌ای دارد بفرمایید:

فاضل‌لنکرانی: بنده در درجه اول از عزاداران حسینی که واقعا افتخار بزرگی دارند می‌خواهم که امسال سعی کنند عزاداری‌ها را باشکوه تر از سال‌های گذشته برگزار کنند؛ برگزاری با شکوه به معنای مخالفت با ضوابط و تجمع‌های غیر صحیح در فضاهای کوچک و سربسته نیست، بلکه منظور این است که خانه‌های خود را حسینیه کنیم، بیشتر از سال‌های قبل سیاهی بزنیم و به شدت مراقب سلامت خود و دیگران باشیم.

کوچکترین تخطی از دستورات بهداشتی و پروتکل‌ها نظیر استفاده نکردن از ماسک اشکال شرعی دارد، ضدعفونی کردن مجالس و به طور کلی توجه به دستورات ستاد ملی لازم است تا انشاءالله مشکلی پیش نیاید چراکه اگر رعایت نکنیم و خدایی ناکرده عده‌ای درگیر شوند همه اینها به پای اسلام و دین و امام حسین(ع) گذاشته می‌شود.

در پایان ازخدا می‌خواهیم هرچه سریعتر این بلیه منحوس را از سراسر عالم به ویژه سرزمین مقدس جمهوری اسلامی ایران ریشه کن، کند.