یک دیدار و سه نکته

شبکه اجتهاد: خبرِ دیدار رهبر کاتولیک‌های جهان با آیت‌الله سیستانی، مرجع تقلید شیعیان از هفته‌ها پیش، شاه‌بیتِ اخبار سراسرِ جهان بود. در ایران نیز، اگر چه صدا و سیما توجّه چندانی به آن نداشت؛ ولی فضای مجازی نشان داد که کاربران بی‌شماری به این دیدار حساس هستند و آن را مهم می‌دانند. با این همه سه نکته شایسته‌ی توجّه است:

یکم: دیدار پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان با آیت‌الله سیستانی، مرجع تقلید شعیان رخدادی بزرگ و تاریخی است که نباید در گرد و غبار حاشیه‌ها گم شود. اگر چه گروه‌هایی که به نام دین خشونت‌های فاجعه‌باری را به جوامع تحمیل می‌کنند، گوش‌شان کم‌تر به خوانش‌های مسالمت‌آمیز رهبران ادیان بده‌کار است؛ ولی باز هم می‌توان امیدوار بود که دیدارهایی از این دست، اندازه‌ای، به کاهش ستیزه‌های مذهبی کمک کند و یا دست‌کم، دامن دین را از اتّهام خشم و خشونت پیراسته دارد.

دوم: به عنوان یک شیعه که تا اندازه‌ای با تاریخ و الهیات مسیحی نیز آشناست، از اشتیاق پاپ به دیدار با یک مرجع تقلید شیعی بسیار خوش‌حالم و آن را مایه‌ی سرافرازی می‌دانم. این اشتیاق نشان داد که نقش مرجعیّت و نیز پاسداران و جوانانِ شیعه‌ای که در این راه فداکاری بسیار نموده و جان خود را از دست داده‌اند، از چشم جهانیان پنهان نمانده است.

سوم: از روزها پیش از این دیدار تا کنون برخی‌ها آن را بهانه کرده و دوگانه‌ی حوزه‌ی علمیّه‌ی قم و حوزه‌ی علمیّه‌ی نجف را برساخته و پررنگ کرده‌اند و در حمایتی از یکی و ترجیح آن بر دیگری چیزهایی نوشته‌اند. در همین راستا، برخی به هواداری حوزه‌ی ایران و قمیدار پاپ را کم اهمیّت و یک امر معمولی دانسته و برخی دیگر، آن را نشانه‌ای بر اعتبار حوزه‌ی نجف در برابر قم شمرده‌اند. این تحلیل‌های غیرسودمند، نشانه‌ی نا آشنایی و یا بی‌توجّهی به ماهیّت مرجعیّت شیعی و حوزه‌های علمیّه است. دامنه‌ی اعتبار حکم مرجعیّت با مرزهای جغرافیایی محدود نمی‌شود. مراجع قم و نجف مراجع همه‌ی شیعیان در همه جای جهان هستند.