مشق اجتهاد

استاد خالد غفوری کارگاه روش استناددهی به کتاب را در مدرسه تخصصی فقه امام‌_خمینی (ره) ارائه نمود و نحوه استدلال به کتاب در مباحث نو ظهور را بیان داشت. برخی مطالب مطرح‌شده به‌قرار زیر است:  ابتدا باید سؤالاتی که در مورد محیط‌ زیست است را بیان کنیم. سؤالاتی از این قبیل که آیا تخریب محیط‌ زیست حرام است؟ جلوگیری از تخریب آن واجب است؟ حفظ آن بر عهده کیست؟ در صورت تخریب آیا ضمان دارد؟ صرف تخریب محیط‌ زیست انسان حرام است یا مطلق جانداران؟ تخریب به‌صورت تدریجی حرام است یا دفعی؟ در تزاحم بین حفظ محیط‌زیست و حفظ انسان‌ها …

آفاق فقه پژوهی در مدرسه تخصصی فقه  امام خمینی (ره)  قم توسط استاد خالد  غفوری ارائه شد. برخی از مطالب مطرح‌شده به‌قرار زیر است: در مقدمه مباحث فقه مضاف این نکته ازنظر گذشت که معنای اصطلاحی معنایی دایر میان اهل آن فن است و باید طبق معروف و متعارف مشی کرد لذا تعاریف غیر مصطلح در این عرصه موردپسند نیست. بحث لغوی در این خصوص ارزشی ندارد و مهم ماهیت آن است و این نکته که ترکیب فقه مضاف اضافی باشد یا وصفی، مانند فقه اقتصادی و فقه فرهنگی تفاوتی نمی‌کند؛ مگر اینکه بعداً اصطلاحی خاص شود. گاهی فقه به …

کارگاه روش استناددهی به منابع با ارائه استاد ایازی در مرکز تخصصی  آخوند خراسانی (ره)  مشهد برگزار شد. برخی مطالب مطرح‌شده در این گفتار به‌قرار زیر است:  برای ارائه شیوه استناددهی به منابع ابتدا می‌باید اقوال مطرح در حجیت منابع، خصوصاً قرآن را بررسی کرده و مبنای خود را در آن مشخص نماییم تا استناددهی بر اساس مبنای مختار صورت گیرد.  دو نظر حجیت مستقله قرآن و عدم حجیت مستقله قرآن نظرات به تمام مخالف در مورد حجیت قرآن است. نظر سوم اما که نظر غالب فقها است، آن است که در رأی خود قائل به حجیت ظواهر هستند لکن …

کانال دانش پژوهان در پیامی به سخنان حجت‌الاسلام  مهریزی در میزگرد “چالش های فقه در دنیای معاصر” پرداخته و میزگرد  مشق اجتهاد در اصفهان را نقد کرد. پبام این کانال به قرار زیر است: نه شیخ طوسی نه صاحب جواهر نه جناب مهریزی هیچ‌کدام نگفته‌اند زن مستأجر است. عجب حرف‌هایی فرموده است جناب مهریزی؛ خدایشان حفظ کند که البته اصل انگیزه ایشان بر دفاع از زنان خوب است اما دفاع اگر علمی نباشد که از حمله بدتر می‌شود. ۱- نه شیخ طوسی نه صاحب جواهر نه جناب مهریزی هیچ‌کدام نگفته‌اند زن مستأجر است، حتی اگر کسی خود این پست را …

درصدد بیان چالش‌های تعامل با کفار در فقه شیعی هستیم. بحث از چالش‌های فقهی گاهی در مورد خود مسئله است و گاهی در مورد حل مسئله است. عرض بنده در مورد خود مسئله است و به دلیل کمبود وقت به راهکارها در این نمی‌پردازیم.  اول: طهارت کفار. اگر کافر غیر کتابی باشد نظر غالب فقها بر این است که نجس است. همچنین در مورد کافر کتابی، برخی از فقها، حکم به نجاست داده‌اند. زندگی کردن در میان این افراد بسیار دشوار خواهد بود. دوم: هتک کافر. کافر به دو قسم حربی و غیر حربی تقسیم‌شده است. کافر حربی یعنی کسی …

استاد شهریاری، در دی ماه ۱۳۴۲ در تهران بدنیا آمد. وی دروس سطح حوزه را در مدت شش سال به پایان رساند. او در این سالها در پایه هفتم حوزه شاگرد اول شد و از دست چند مرجع تقلید، جوائزی دریافت کرد. پس از طی دوره آموزشی سطح، به مدت ده سال در درس خارج فقه و اصول استادانی همچون آیت‌الله سیدکاظم حائری و آیت الله شیخ جواد تبریزی، به طور مستمر شرکت کرد. شهریاری از سال ۱۳۷۵ تا امروز ریاست مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور را بر عهده دارد. او ریاست مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی (سازمان …

حجت‌الاسلام علی‌اکبریان به بیان جایگاه فقه مقاصد الشریعت در استدلال‌های فقهی پرداخت و یادآور شد: زمانی که از چالش‌های فقه سخن می‌گوییم؛ یعنی هم به قواعد استنباطی در فقه نظر داریم و هم با مشکل‌هایی که فقه را درگیر کرده است مواجه هستیم.  وی یکی از چالش‌هایی که فقه پس از انقلاب با آن مواجه شده است را چالش ناکارآمدی احکام شریعت دانست و افزود: حتی برخی از متصدیان قانون‌گذاری به ناکارآمدی برخی احکام شرعی اذعان کردند؛ به‌عنوان‌مثال شورای نگهبان پیش از آن‌که مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شود با مسئله تعزیر با تازیانه مواجه شدند که امروزه نمی‌توان همه …

استاد مهدی مهریزی ضمن اشاره به برخی از چالش‌های فقه موجود، آن‌ها را به دودسته کهن و مدرن تقسیم نمود و بیان داشت: از جمله چالش های کهن حکم مرتد است که با ارتداد، حکم به اعدام داده می‌شود و این با آزادی عقیده سازگاری ندارد یا نجاست کافر که همه درب ها رو به سوی او میبندیم در عین اینکه می‌خواهیم او را به اسلام دعوت کنیم.  وی با اشاره به چالش حقوق زنان در فقه یادآور شد: صاحب جواهر در مورد کسی که می‌خواهد پرستاری را برای فرزند خود استخدام کند، می‌فرماید: ازآنجاکه باید پرستار امین باشد پس …

در سال ۱۳۳۷ در شهر قم به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی تا آخر دبیرستان را در همین شهر گذراند. در مهرماه ۱۳۵۷ از طریق کنکور سراسری وارد دانشگاه شهید بهشتی در رشته فلسفه (مقطع کارشناسی) شد. در سال ۱۳۵۹ به‌منظور اصلاح مراکز آموزشی عالی همه دانشگاه‌ها تعطیل شد.  سال ۱۳۶۲ پس از باز شدن دانشگاه ها، دوباره به تهران رفت و در سال ۱۳۶۴ در حوزه علمیه قم درس‌های علوم دینی را به‌صورت آزاد و از سر علاقه خواند. ازآنجاکه به نگارش و ویرایش علاقه‌مند بود، در قم و در کنار تحصیل، به این دو زمینه نیز پرداخت.  در سال …

حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی با اشاره به چالش‌های قائلین به مکتب نص گرایی در مواجهه با احکام فقهی گفت: این چالشی است که امروز با تشکیل حکومت اسلامی عیان شده درحالی‌که قرن‌هاست با آن مواجه بوده‌ایم. وی افزود: مثلاً در بحث اینکه کافر کیست؟ ما کافر را به دو کافر حربی و ذمی تقسیم کرده‌ایم ولی بر اساس اعتقاد نص‌گرایان، تصور غلط این است که کافر حربی، کافری است که در جنگ با مسلمین است درحالی‌که کافر حربی کافری است که در ذمه مسلمین نباشند و به آنان جزیه ندهند.  استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: اگر ما در …

حجت‌الاسلام شیخ خالد غفوری بابیان اینکه قرآن کریم از مهم‌ترین منابع فقه است، عنوان کرد: قرآن در ذهن همه ما جایگاه والا و روشنی دارد و درگیری‌های طویل و عریض میان اخباریون و اصولیون در طول تاریخ، در مورد روایات و قرآن، بیانگر جایگاه قرآن کریم است. استاد و محقق حوزه علمیه در ادامه افزود: اکنون اصول رایج و حاکم بر حوزه، حجیت ظواهر قرآن کریم در بعد نظری است، اما در بعد استنباطی و اجتهادی آیا قرآن جایگاه ویژه خود را دارد؟ وی با اشاره به ظرفیت دلالی بی‌نظیر قرآن در عرصه اجتهاد و استنباط بیان داشت: آیات قرآن …

حجت‌الاسلام مهدی مهریزی در سال ۱۳۴۱ در شهر مقدس مشهد متولد شد. پس از گذراندن دروس عمومی دوره ابتدایی و راهنمایی در سال ۱۳۵۵ وارد حوزه علمیه مشهد شد. آنگاه پس از اتمام دروس مقدمات در سال ۱۳۵۸ وارد حوزه علمیه قم شد و به مدت بیست سال در دروس فقه و اصول و فلسفه حضور یافت. وی هم‌زمان با تحصیل، به تدریس دروس حوزه تا رسایل و مکاسب اشتغال داشته است و از سال ۱۳۶۴ تاکنون در دانشگاه‏های مختلف به تدریس اشتغال دارد. همچنین نامبرده در همایش‏ها و اجلاس‌های علمی بسیاری به ارائه مقاله و سخنرانی پرداخته است. ? …

 حجت‌الاسلام دکتر شمس الله مریجی رئیس دانشگاه باقرالعلوم (ع) و از اساتید طرح ملی مشق اجتهاد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به کم رغبتی طلاب نسبت به فعالیت‌های پژوهشی، امر پژوهش در هرجایی را کاری سخت دانست و گفت: متأسفانه بدان جهت که سخت‌کوش کم داریم و کار سخت را سخت‌کوشان انجام می‌دهند، پژوهش در حوزه حالت فزاینده‌ای ندارد. بخشهایی از صحبتهای وی به قرار زیر است:  انسان یک موجود جستجوگر است؛ یعنی از کودکی این جستجوگری و پرسش گری در ذات اوست و این قدم اول پژوهش هست که در همه انسان‌ها به‌صورت فطری یافت می‌شود. …

اختتامیه مدرسه سوم از مشق اجتهاد با حضور اساتید معزز؛ حجج‌اسلام سید منذر حکیم، خالد غفوری و مجتبی الهی خراسانی در مدرسه عالی فقهی  دارالهدی  قم برگزار شد. در این نشست تخصصی، هریک از اساتید یکی از چالش‌های فقه در دنیای معاصر را مطرح کردند و پس از آن، به پرسش‌های پژوهشگران پاسخ گفتند. حکم عدم وجوب وفای به وعد، موجب عقب ماندگی جوامع شده است  حجت‌الاسلام سید منذر حکیم از چالش‌های استحباب وفای به عهد و عدم وجوب آن سخن گفت و ضمن بیان خاطره‌ای از عدم وفای به عهد و تأثیر فراوان آن در زندگی افراد، اظهار کرد: …

حجت‌الاسلام دری، در افتتاحیه مدرسه ششم طرح ملی مشق اجتهاد که در مؤسسه عالی کریمه اهل بیت (س) قم برگزار می‌شود، ضمن اشاره به شرکت تنها ۲۰۰ طلبه از میان ۲۰۰ هزار طلبه حوزه‌های علمیه سراسر کشور در این طرح ملی، یادآور شد: دانش‌پژوهان شرکت‌کننده در این دوره می‌باید بعد اتمام کارگاه‌ها، در بازه زمانی سه‌ماهه، مقاله خود را نوشته و به دبیرخانه طرح ارائه نمایند. وی خروجی مشق اجتهاد را دو مورد عنوان کرد و بیان داشت: نخست مقاله‌ای است که هر پژوهشگر می‌باید به کمک طرح نامه تفصیلی که در طی دوره به دست می‌آید، بدان قلم زند. …

چهارمین روز از سلسله کارگاه‌های مشق اجتهاد در مؤسسه عالی فقهی  دارالهدی  قم، با عنوان «محور مختص مقاله» و با ارائه استاد حکمت نیا برگزار شد. استاد حکمت نیا در ابتدای این روز، ضمن پرداخت به نحوه مسئله یابی در مقاله، به یافتن مسئله پژوهشی با دقت در هر کنش و واکنش اشاره کرد و افزود: این‌گونه است که پژوهشگر، نسبت به هر مسئله در اطراف خود دغدغه مند شده، بدان واکنش نشان داده و قلم می‌زند؛ مثلاً می‌توان در مورد نحوه نشستن در کلاس جهت آموزش، دور نشینی یا وسط نشینی و تأثیر بیشتر هرکدام در فزایندگی آموزش نوشت. …

حجت الاسلام مجتبی الهی‌خراسانی در سال ۱۳۵۰ در مشهد مقدس به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۶۸ تحصیلات متمرکز حوزوی خود را آغاز نمود و از اساتیدی همچون مرحوم آیت‌الله میرزا علی فلسفی،‌ آیت‌الله مصطفی اشرفی‌شاهرودی، آیت‌الله سید حسن مرتضوی، آیت‌الله مهدی مروارید و آیت‌الله محمد قاضی‌زاده در فقه و اصول، حجت‌ا‌لاسلام‌والمسلمین مرحوم محمد واله در اخلاق، حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اکبر الهی‌خراسانی و دکتر مرتضی ایروانی، در تفسیر و علوم قرآن، آیت الله مهدی مروارید در علوم حدیث، حجت الاسلام دکتر مشائی، دکتر ضیاء شهابی و حجت الاسلام ملکی در فلسفه و کلام بهره برد. ?او همزمان با تحصیل در حوزه علمیه، …

حجت الاسلام علیرضا پیروزمند عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم و از اساتید طرح ملی “روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی” در قالب کارگاه‌های #مشق_اجتهاد، در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا به بیان اهمیت فقه پژوهی در حوزه های علمیه اشاره کرد و گفت: بخش عمده‌ای از پژوهش‌های فقهی در وضعیت موجود حوزه‌های علمیه، در قالب درس‌های خارج و شاگرد پروری‌هایی که در دروس خارج اتفاق می‌افتد که این روش کافی نیست. بخش‌هایی از این گفت وگو را در ادامه می‌خوانیم. اگر علوم اسلامی را مجموعه‌ای از علوم که عمدتاً در حوزه‌های علمیه تدریس و تدرس می‌شود، قلمداد کنیم، …

محمود حکمت‌نیا، حقوقدان، نویسنده و محقق اسلامی و دارای دکترای حقوق از دانشگاه تربیت مدرس است. وی با رتبه استادی، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی، معاون سابق آموزش و پژوهش و عضو هیئت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران و عضو حقیقی شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی و سردبیر مجله علمی پژوهشی حقوق اسلامی و سردبیر مجله دین و قانون است. وی عضو هیات تحریریه مجله حقوق اسلامی،زن در فرهنگ و هنر(پژوهش زنان)و مجله پژوهش حقوق اسلام و غرب و مجله کتاب نقد است. محمود …

آخرین روز نوبت اول طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی با عنوان «مشق اجتهاد» در مدرسه علمیه سعادت مشهد، با برگزاری میزگرد “چالش‌های فقه در دنیای معاصر” همراه بود. در این جلسه که با حضور طلاب دو کارگاه مدرسه علمیه آیت‌الله‌العظمی خویی(ره) و مدرسه علمیه سعادت برگزار شد، سید محمدعلی ایازی (استاد حوزه و دانشگاه)، علی‌اکبر نوایی (مدیر دفتر نخبگان و استعدادهای برتر) و کاظم قاضی‌زاده (استاد حوزه و دانشگاه و رئیس مؤسسه فهیم) به بیان چالش‌ها و کمبودهای فقه در دنیای معاصر پرداختند. در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام‌ مصطفی دُرّی از همه مسئولین و برگزارکنندگان این دوره تشکر …

️در روز اول برگزاری مشق اجتهاد در مشهد مقدس، دو جلسه “آفاق فقه پژوهی” و دو جلسه “فقه و محور مختص مقاله”، توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد مبلغی، به‌صورت مشترک میان طلاب دو دوره کارگاه مدرسه علمیه سعادت و مدرسه علمیه آیت‌الله خویی ره برگزار شد. در ذیل، خلاصه‌ای از مباحث استاد مبلغی از نگاه شما می‌گذرد. ? بین ساختار و محتوای فقه تفاوت وجود دارد. منبع محتوای فقه، کتاب، سنت، عقل و عرف است که مشخص و معین هستند اما ساختار فقه، متناسب با زمان و مکان، قابل‌تغییر و تبدل است. ساختار فقه موجود الهام گرفته از اهل سنت است و …

دکتر صابری در سال ۱۳۴۵ در شهرستان گناباد و در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. دوره دبستان و راهنمایی را در نوقاب ـ از توابع گناباد ـ و مقطع متوسطه را در رشته اقتصاد اجتماعی دریکی از دبیرستان‌های گناباد پشت سرگذاشت. ?در سال ۶۳ در آزمون ورودی دانشگاه‌ها رتبه اوّل منطقه ۳ را احراز کرد و در دانشگاه تهران رشته علوم سیاسی و هم‌زمان با آن در دانشگاه امام صادق(ع) و علوم اسلامی رضوی پذیرفته شد؛ اما از این میان، دانشگاه رضوی را به دلیل ماهیت حوزوی که داشت برگزید و بدین‌سان تحصیلات حوزوی خویش را در این دانشگاه که …

نشست خبری طرح ملی روشمندسازی تحقیقات علوم اسلامی و آغاز کارگاه های مشق اجتهاد، بیستم تیر ماه با حضور حجت الاسلام مصطفی دُرّی مدیر طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی، حجت الاسلام علی اکبر نوایی مدیر دفتر نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان و حجت الاسلام هادی حصاری مدیر ترویج و گسترش پژوهش حوزه علمیه خراسان در مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. حجت الاسلام دُرّی در ابتدا به ویژگی ها و مزیت های این طرح اشاره کرد و گفت : طرح روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی مصوب میز توسعه و توانمند سازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات …

❇️استاد قاضی‌زاده همراه با انقلاب فرهنگی وارد حوزه علمیه قم شد. دروس سطح را در حدود شش سال فراگرفت و از سال ۱۳۶۶ به درس خارج اساتید حوزه حاضر شد. او تا سال ۱۳۸۰ از دروس خارج حوزه بهره برد و در کنار دروس حوزوی دکتری علوم قرآن و حدیث خود را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت نمود. ❇️ازجمله فعالیت‌های علمی استاد کاظم #قاضی‌زاده می‌باید به تدریس در حوزه و دانشگاه اشاره نمود. از سال ۱۳۶۰ تدریس حوزوی را با تدریس ادبیات و منطق شروع کرد و در ادامه با تدریس فقه و اصول ادامه داد. از سال ۱۳۷۸ به …