قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 15)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

چکیده‌ای از ۳۰۰ جلسۀ درس خارج با موضوع «تقیه»

کرامت بنی آدم در فرمایشات محقق سیستانی/ محمد عندلیب همدانی

تقیه راهکاری عقلانی، عقلایی و دینی، برای حفظ جان، مال و آبرو است و تا هنگامی که تقیه به وسیلهٔ کتمان و‌ توریه ممکن باشد نوبت به تقیه به معنای خاص نمی‌رسد. تقیه سیاسی و تعایش سلمی در عصر عدم بسط ید معصوم و به ویژه در عصر غیبت، حیرت و اضطرار یک تبصره و استثناء نیست؛ بلکه شیوه‌ای اساسی و راهبردی بنیادین در مقام تعامل و همزیستی مسالمت آمیز است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمد عندلیب همدانی، مباحثی در مورد «تقیه» را در درس فقه و آنگاه با نگاه اصولی در درس اصول، طی حدود سیصد جلسه در جمع …

توضیحات بیشتر »

تقریب با تذویب متفاوت است/ آقایان هنوز شیعه را نمی‌شناسند/ مواضع ما را روشن کنید

حجاب اجباری، تفسیر غلط و تفسیر درست!

مرحوم قمی (ره) نکته مهمی بیان کردند و باید به آن دقت شود و باید اساس تقریب باشد این بود که تقریب با تذویب متفاوت است و باید مراقب بود که در تقریب دچار تذویب نشویم. نباید به دنبال این باشیم که سنی را شیعه و شیعه را سنی کنیم. تقریب با حفظ تمام مذاهب است؛ لانّ ما یجمعنا اکثر مما یفرقنا. به گزارش شبکه اجتهاد، اعضای شورای راهبردی تقریب مذاهب اسلامی پژوهشگاه مطالعات تقریبی متشکل از نمایندگان برخی از نهادها و موسسات حوزوی مورخ در روزهای پایانی اسفندماه ۱۴۰۱ با آیت‌الله جعفر سبحانی دیدار کردند. معظم‌له ضمن آرزوی توفیق …

توضیحات بیشتر »

زن می‌تواند فتوا دهد ولی شأن ولایی ندارد/ لزوم تفکیک بین افتاء و مرجعیت

زن می‌تواند فتوا دهد ولی شأن ولایی ندارد/ لزوم تفکیک بین افتاء و مرجعیت

 عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده تاکید کرد که فقهای زن حق دارند فتوا بدهند ولی شأن ولایی و مرجعیت ندارند همچنین حجت‌‌الاسلام محمدهادی فاضل، استاد حوزه علمیه قم معتقد است که باید بین افتا و مرجعیت تفکیک شود زیرا خیلی از فقها شان افتاء داشتند ولی مرجع نبودند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین مهدی سجادی‌امین، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در کرسی ترویجی «نقد کتاب زنان، افتاء و مرجعیت» که از سوی پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه خواهران برگزار شد، گفت: بحثی که در این کتاب دنبال می‌شود این است که آیا جنسیت در …

توضیحات بیشتر »

توسعه معنایی عرف در فقه/ تعریف جامع و مانع از عرف نداریم

توسعه معنایی عرف در فقه/ تعریف جامع و مانع از عرف نداریم

مشاور عالی رئیس مجمع جهانی اهل بیت (ع) با بیان اینکه تعریف واحدی در فقه برای عرف بیان نشده است، گفت: اگر عرف را چیزهایی بدانیم که در فطرت به ودیعت نهاده شده، جایگاه خاص و ویژه برای خودش پیدا می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «جایگاه عرف در فقه»، با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین احمد احمدی‌تبار، استاد حوزه علمیه قم و مشاور عالی رئیس مجمع جهانی اهل بیت (ع) چندی پیش در پژوهشکده عروه الوثقی برگزار شد. گزیده سخنرانی احمدی‌تبار را در ادامه می‌خوانید؛ برای این بحث اول باید سراغ معنای لغوی و اصطلاحی عرف برویم و ببینیم معنای عرف …

توضیحات بیشتر »

اصول و قواعد استنباط ائمه (ع) از قرآن

اصول و قواعد استنباط ائمه (ع) از قرآن

این اثر کوشیده است در مرحله نخست ثابت کند اهل بیت(ع) دست‌کم برای تفهیم دیگران یا اقناع منکران، احکام شرعی را از قرآن استنباط و استکشاف می‌کردند. سپس به روش‌های استنباط ائمه(ع) (تطبیق، تعلیل و تفسیر) و قواعد به کار رفته در هر روش، با توجه به نمونه‌های متعدد پرداخته است. به گزاش شبکه اجتهاد، چگونگی بهره گیری اهل بیت(ع) از قرآن کریم در بیان احکام شرعی از موضوعات مهم و درخور توجه در عرصه فقه پژوهی قرآنی است؛ زیرا چگونگی مواجهه آنان با قرآن می‌تواند روش الگو در عرصه تفقه و اجتهاد مبتنی بر قرآن باشد. کتاب «اصول و قواعد …

توضیحات بیشتر »

پیرامون «نظریۀ اضطرار» و حواشی یک حاشیه!/ سیدحسین موسوی‌فرد

پیامبری و قرارداد!/ محسن فیروزتبار

اختصاصی شبکه اجتهاد: فاضل محترم جناب آقای صالح رحمتی پیرامون «نظریۀ اضطرار» حاشیه‌ای بر فرمایش استاد عندلیب همدانی با عنوان «اضطرار در عصر اقتدار اسلام!» مکتوب کرده است که از سه جهت سزاوار بررسی می‌باشد. جهت اول؛ نکات روش‌شناختی ۱. روش صحیح نقد اقتضا می‌کرد در ابتدا تبیین صریح و دقیقی از مسلک اضطرار صورت می‌گرفت، سپس با رعایت انصاف علمی به‌نقد پرداخته می‌شد. لکن نگارنده بدون توجه به نوشتار‌ها و درس گفتارهای استاد در این زمینه (بالغ بر ۳۰۰ جلسه درسی در ضمن دو دوره خارج اصول انسداد)، ضمن بیان پاره‌ای از مکتوبات ایشان با برداشتی ناصواب، به‌نقد این …

توضیحات بیشتر »

درآمدی بر بنیان‌های معرفتی فقه الاجتماع/ سید مهدی موسوی

از علوم انسانی تا فقه الاجتماع/ سید مهدی موسوی

شبکه اجتهاد: دانش فقه، علم به احکام شرعی، حقوق و وظایف مکلفان در عرصه‌های مختلف حیات انسانی است و قلمرو آن از گهواره تا وفات انسان را شامل می‌شود. بر این اساس، دانش فقه، مهمترین دانش عملی اسلام و مؤثر در نظامات رفتاری فرد و جامعه است. دانش فقه، تاریخی به درازای فرهنگ و تمدن اسلامی دارد. با نزول وحی آغاز شد و در عصر صادقین(علیهماالسلام) تفصیل یافت و در قرون بعد، به دانشی نظام‌مند و روشمند مبدّل شد. از این رو در ابواب مختلف طبقه‌بندی و سازماندهی شد. ابوابی که کاملا متناظر با حیات فردی و اجتماعی انسان مسلمان …

توضیحات بیشتر »

فقه منعطف و بدون متغیر مزاحم، در آینده باشکوه و فعال خواهد ماند/ پویایی فقه، ناظر به واقعیت جامعه است/ فقهی سکولار است که مالیات و عوارض وضع ‌کند!

فقه منعطف و بدون متغیر مزاحم، در آینده باشکوه و فعال خواهد ماند/ پویایی فقه، ناظر به واقعیت جامعه است/ فقهی سکولار است که مالیات و عوارض وضع ‌کند!

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا متولد دزفول است. او سال ۶۴ برای تحصیل علوم دینی راهی حوزه علمیه قم شد و پس از اتمام دروس سطح از اساتید نام آشنایی چون حضرات آیات مکارم شیرازی، وحید خراسانی، شیخ جواد تبریزی و فاضل لنکرانی بهره برد. این دانش‌آموخته حوزه که دکتری جامعه‌شناسی فرهنگ را از دانشگاه علامه طباطبائی اخذ کرده و مطالعاتی در حوزه ادیان دارد، در گفتگوی پیش‌رو تأکید دارد همواره عنصر انعطاف در فقه شیعه وجود داشته و توانسته در طول قرن‌ها نقش‌آفرینی کند. این استاد حوزه و دانشگاه معتقد است: اگر فقه موجود به عنصر انعطاف …

توضیحات بیشتر »

تأملاتی در احتیاطات حاج شیخ

تأملاتی در احتیاطات حاج شیخ

شبکه اجتهاد: مؤسس حوزه علمیه قم در بحث پیرامون دومین مقدمه از مقدمات انسداد به مبنای استادش میرزای شیرازی بزرگ (صاحب فتوای تحریم تنباکو) اشاره کرده و از روش استادش نتیجه گرفته که حتی اگر فقیهی غالبا به احتیاط قائل شود، باز هم اختلالی در نظام مسلمین و اعمال مذهبی آنان ایجاد نمی‌شود و از همین رو، این مقدمه‌چینی انسدادیون برای رد نظریه انفتاح در عمل با یک مثال نقض مواجه شده است: تأمل اول؛ در مسیر احتیاطات میرزای بزرگ و شیخ اعظم «ان دعوى الحرج لا سیما الموجب لاختلال النظام بالنسبه إلى آحاد المکلفین الموجب لسقوط الامتثال القطعی عن …

توضیحات بیشتر »

اعتبارسنجی برخی روایات مهدویت و نقدی به نگاشته ترکاشوند/ سیدحسین علیزاده طباطبایی

اعتبارسنجی برخی روایات مهدویت و نقدی به نگاشته ترکاشوند/ سیدحسین علیزاده طباطبایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آقای امیرحسین ترکاشوند به مناسبت نیمه شعبان، مطالبی را در کانال اجتماعی خود بازنشر داده که یکی از چالشی‌ترین عنوان‌ها «وفات اول مهدی» است. وی بر اساس روایات امام باقر و امام صادق (علیهما‌السلام) مدعی است، (حضرت) مهدی دارای دو زندگی و دو وفات است و نتیجه گرفته، وفات اول ایشان در قرن سوم واقع شده است و تولد دوم (رجعت) درآستانه ظهور واقع می‌شود و در نهایت چالش‌های التزام به چنین عقیده‌ای و کلیت موضوع مهدویت را بیان کرده است. آنچه در این سطور می‌آید در خصوص مستندات آموزه دو تولد و دو وفات برای حضرت …

توضیحات بیشتر »

«اصول فقه تحلیلی» اثر تازه از استاد محقق‌ داماد

«اصول فقه تحلیلی» اثر تازه از استاد محقق‌ داماد

اثر حاضر با عنوان «اصول فقه تحلیلی» مباحث اصول فقه را با نگرشی به کاربرد آن‌ها در استنباط فقهی بررسی می‌کند. دفتر اول این مجموعه به تفسیر فقهی اختصاص دارد و به شناخت متن فقهی، اوصاف و قواعد حاکم بر تفسیر آن می‌پردازد. در این کتاب آخرین نظریات، جستارها و پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه مباحث الفاظ و تفسیر فقهی بیان شده است؛ چنان‌که از ویژگی‌های ممتاز این اثر ارائه مطالعات تطبیقی مباحث الفاظ اصول فقه و مباحث تفسیر حقوقی و مشخصاً حقوق آمریکا است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «اصول فقه تحلیلی (دفتر اول تفسیر فقهی)» اثر استاد سید …

توضیحات بیشتر »

کرسی نظریه‌پردازی «تقنین تخصیص کتاب به خبر واحد»

کرسی نظریه‌پردازی «تقنین تخصیص کتاب به خبر واحد»

شبکه اجتهاد: دومین پیش اجلاسیه کرسی نظریه پردازی «تقنین تخصیص کتاب به خبر واحد» با همکاری هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره و مرکز نبراس، با ارائه استاد خالدغفوری و داوری اساتید: محمد قائینی، سعید واعظی، سید سجاد ایزدهی و سیف الله صرامی و نقادی اساتید: ‌‌‌علی رحمانی سبزواری، محمد محمدی قائینی و خادمی کوشا، یازدهم اسفندماه در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. مدیر کرسی استاد ذبیح‌الله نعیمیان و ناظر کرسی دکتر محسن موسی‌وند بودند.  

توضیحات بیشتر »

استاد فاضل لنکرانی و نقدهای وارده بر نظریه مقاصد الشریعه

استاد فاضل لنکرانی و نقدهای وارده بر نظریه مقاصد الشریعه

استاد محمدجواد فاضل لنکرانی بر آن است که مقاصدیون در کشف تعداد ملاکات دچار تزلزل هستند و خلط مبحث در ارائه ملاکات احکام وجود دارد. همچنین این ملاکات احکام با ملاکات دین در مواردی تعارض وجود دارد. عدم وجود دلیل معتبر از قرآن و حدیث دال بر مشروعیت مقاصد الشریعه از موانع جدی مراجعه به فقه المقاصد است. به گزارش شبکه اجتهاد، به‌تازگی انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) درس گفتارهای استاد محمدجواد فاضل لنکرانی را با عنوان «نگاهی به فقه المقاصد» را روانه بازار نشر کرد. به مناسبت انتشار اثر در یادداشت پیش رو به معرفی کتاب «نگاهی …

توضیحات بیشتر »

«روش تحصیل نجفی» کتاب شد

«روش تحصیل نجفی» کتاب شد

کتاب «مجموعه نکات و مطالب پیرامون روش تحصیل نجفی» اثر سیدایمان حسینی و مصطفی سلیمانیان در چهار فصل، از سوی انتشارات عزیزی روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هر شیوه آموزشی برای خود دارای امتیاز‌هایی است، اما در این میان برترین قله‌های فقه و اصول و تفسیر و فلسفه و کلام و عرفان، بزرگانی هستند که روش تحصیل نجفی داشته‌اند و از اساتیدی با روش نجفی کسب علم کرده‌اند؛ اینجا است حس کنجکاوی بیشتری نسبت به روش نجفی پیدا می‌شود. در این میان حوزه بزرگ و بین‌الملل قم مقدسه استقبال خوبی نسبت به بزرگان علمی نجف و تولیدات …

توضیحات بیشتر »

جایگاه انسان در فقه و پیشنهاد تأسیس اصل

نه اصرار بر حلال کردن موضوعات باید داشت و نه بنای بر سخت‌گیری/ برخی از پیش‌فرض‌ها مورد غفلت واقع شده‌اند/ در فقه هنر، باید سیر تحولات جامعه اسلامی موردتوجه قرار گیرد

در ادبیات فقهی و در لابه‌لای مباحث و ابواب مختلف، فقها تمایزهای متفاوتی برای انسان مطرح کردند که برخی ادله قطعی دارد و برخی اختلافی است. برای‌ به سامان رسیدن مباحث همان مبنی و روش شیخ انصاری تأسیس اصل را پیشنهاد می‌کنم. بعضی از فقها در این زمینه کارهایی کردند و تأسیس اصل نمودند که انسان به ماهو انسان حرمت و کرامت دارد و به آیه «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ …» تمسک کرده‌اند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌ها علمی مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به آیت‌الله اشرفی شاهرودی، نشست علمی «مفهوم و جایگاه انسان در منظر شارع مقدس» …

توضیحات بیشتر »

دانلود ویژه‌نامه «مصباح ما»، در پاسداست مقام علمی آیت‌الله مصباح یزدی

دانلود ویژه‌نامه «مصباح ما»، در پاسداست مقام علمی آیت‌الله مصباح یزدی

مجله «مصباح ما» ویژه‌نامه همایش ملی بزرگداشت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی (ره)، به سردبیری عباس مهدوی‌خواه در ۱۰۴ صفحه از سوی حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این ویژه‌نامه که در پاسداشت مقام مشکات معرفت و مصباح فضیلت انتشار یافته، دارای گفتارهایی از حضرات آیات، اساتید و حجج‌اسلام والمسلمین تحریری، محمود رجبی، شب‌زنده‌دار، اعرافی، مسعودی خمینی، رشاد، میرباقری، خیاط، خسروپناه، آقاتهرانی، شریفی، پیروزمند، رهدار، محمدی عراقی، برنجکار، ابوطالبی، مجتبی و علی مصباح یزدی و دکتر فنایی شکوری، فرامرز قراملکی، لگنهاوزن، رحیم پور ازغدی، جمشیدی و … می باشد. محتوای این ویژه نامه به چهار بخش «مصباح انقلاب»، …

توضیحات بیشتر »

مستندات قرآنی «الاسلام هو الحکومه» تبیین شود/ در ذهن امام این بوده «مناهج» جای «کفایه» قرار بگیرد

راهپیمایی روز قدس قبل از اینکه یک شعار سیاسی باشد یک فریاد دینی است/ بر اساس حکم جهاد ذبّی، هر مسلمانی موظف است با حضور در راهپیمایی به‌مقابله با رژیم صهیونیستی برخیزد

برای این جمله «اسلام هوالحکومه» باید سمینارها برگزار کرد تا به عمق این نگاه پی برد. بدون هیچ تعصّب علمی عرض‌ می‌کنم که این کلام را در سخن و نگاه هیچ فقیهی ندیدم. امام خمینی‌ می‌خواهد بگوید که دین برای تشکیل حکومت آمده است. مستندات قرآنی در این کلام امام خمینی وجود دارد؛ با وجود آیات متعدد در رابطه با حکومت اما نه در تفاسیر و نه در کتب فقهی، منظومه‌‌‌ای از آیات در رابطه با قرآن کریم داریم. باید مستندات قرآنی «الاسلام هو الحکومه» بیان شود. متاسفانه این «الاسلام هوالحکومه» را برخی به فقه حکومتی منتهی کردند درحالیکه این …

توضیحات بیشتر »

استادی: حل مسائل مستحدثه، باید با فقه جواهری باشد؛ تحول درونی در حوزه را دنبال کنیم/ علیدوست: تکثیر شاخه‌ها و تراشیدن عناوین انتزاعی در فقه، از آسیب‌‌های بحث تحول است/ نباید دائماً بار اضافه بر دوش فقه بگذاریم

استادی: حل مسائل مستحدثه، باید با فقه جواهری باشد؛ تحول درونی در حوزه را دنبال کنیم/ علیدوست: تکثیر شاخه‌ها و تراشیدن عناوین انتزاعی در فقه، از آسیب‌‌های بحث تحول است/ نباید دائماً بار اضافه بر دوش فقه بگذاریم

استاد رضا استادی گفت: امام خمینی فرمود ما حوزه را لازم داریم و اهمیت حوزه به فقه و مقدمات فقه است؛ فقه هم فقه جواهری است یعنی در قم اگر تحولات در این مسیر و برای ترویج فقه و ملاشدن باشد، خوب است؛ لذا کسانی که دنبال تحول هستند، در هر تحولی باید یادشان باشد که آیا به فقه جواهری ضرر‌ می‌‌رساند یا سود؟ ایشان فرمودند اگر فقه بماند، همه‌چیز خواهد ماند؛ گویی اصل ماندگاری جمهوری هم به فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت چهل و چهارمین سالگرد بازگشت امام خمینی(ره) به قم، نشست علمی «امام خمینی(ره) و …

توضیحات بیشتر »

ویژگی‌های فقه امام خمینی و نظریات جدید در اجتهاد

امام خمینی در مدرسه آیت‌الله حائری یزدی/ محمدکاظم تقوی

یکی از نوآوری‌های امام خمینی در عرصه فقاهت، گشودن افق‌های جدید در زمینه استنباط، با طرح مسئله نقش زمان و مکان در اجتهاد است. بااین‌که در آثار فقهای بزرگ شیعه در گذشته نیز اشاره‌هایی به این مسئله شده است؛ اما طرح روشن و دقیق و عملیاتی کردن آن در صحنه اجتماع از ابتکارات امام خمینی بود. خوانش و کاوش تاریخ اجتهاد خود گویای این مسئله است. شبکه اجتهاد: پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) و انقطاع وحی، بیشتر مسلمانان در رویارویی با پدیده‌ها و نیازهای جدید که حکم شرعی آن‌ها مشخص نبود؛ به قیاس و استحسان و مصالح مرسله پناه می‌بردند …

توضیحات بیشتر »

سنخ‌شناسی دلالت استعمال و نقش آن در تحول استنباط استظهاری/ محسن انصاری

اختصاصی شبکه اجتهاد: از آنجا که عمده ادله احکام فقهی لفظی می‌باشند پرداختن به مباحث صغروی و کبروی ظهورات نصوص شرعی، برای فقیهان امری لازم است و از همین روی مباحث الفاظ بخش مهمی از علم اصول را به خود اختصاص داده است. نکته‌ای که کار در این سنخ از مباحث را مقداری سخت و پیچیده ‌می‌کند، این است که قاعده‌مند نمودن ظهورات و چهارچوب دادن به آن نیاز به تحلیل و پردازش سیره تکلمی عرف دارد که امری مشکل بوده و احتمال خطا و اشتباه نیز در آن زیاد است. این نوشته نیز به یکی از این مباحث تحلیلی …

توضیحات بیشتر »

سه‌گانه‌ای برای شناخت چهره‌های موثر حوزه علمیه

سه‌گانه‌ای برای شناخت چهره‌های موثر حوزه علمیه

مروری بر سه کتاب منتشرشده درباره‌ی حضرات آیات سیدمحمدتقی خوانساری، احمد خوانساری و علامه طباطبایی شبکه اجتهاد: مرزبان ایمان و یقین؛ عنوان کتابی است که در احوالات آیت‌ﷲ سید محمدتقی خوانساری نگاشته شده است. در این کتاب ۷۶۰ صفحه‌ای، احوالات این عالم برجسته از زبان افرادی که ایشان را رؤیت کرده‌اند و یا ذکری از ایشان شنیده‌اند بازگو شده است. دکتر مهدی محقق از جمله افرادی است که در وصف سید محمدتقی خوانساری سخن گفته و عنوان کرده است که: اینجانب از میان تمام علمایی که در طول زندگی خود دیده‌ام، مرحوم سید محمدتقی خوانساری را یکی از با ابهت‌ترین …

توضیحات بیشتر »

بررسی امتیازات مبنای حجیت مضمون در فرآیند استنباط

بررسی امتیازات مبنای حجیت مضمون در فرآیند استنباط

وحدت رویه در فرآیند استنباط و در مواجهه با روایات در ابواب مختلف خصیصه‌ای است که در این مبنا به چشم‌‌ می‌خورد چراکه در مبانی دیگر غالباً فقهاء و صاحبان آن مبانی از روش اصولی خود در حجیت ظواهر و مفاهیم و خبر واحد و بحث‌های رجالی در مواجهه با روایات ابواب دیگر مثل روایات اعتقادی و اخلاقی و طبی و تاریخی و… بهره نمی‌گیرند و گاهی کار را سخت‌تر و گاهی آسان‌تر گرفته‌‌اند، مثلاً در روایات اعتقادی خبر واحد را معتبر نداسته و در روایات تاریخی به ادنی روایت و گزارش تاریخی بهاداده و اخذ کرده‌‌اند در حالیکه مجتهد …

توضیحات بیشتر »

رابطه فقه نظام و علوم انسانی اسلامی

رابطه فقه نظام و علوم انسانی اسلامی

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: نمی‌توانیم علوم انسانی اسلامی را با فقه یکی بدانیم چون علم فقه دنبال پیدا کردن حکم شرعیِ فرعی، ولی علوم انسانی اسلامی دنبال توصیف، تبیین و پیش‌بینی افعال انسانی و البته تجویز در این زمینه است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر مسعود فیاضی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست «رابطه فقه نظام و علوم انسانی اسلامی»، گفت: در مورد «فقه نظام» باید گفت این اصطلاح در دهه اخیر به‌صورت جدی مطرح شده است. دلیل طرح این موضوع هم بحث مواجهه کارآمدتر فقه و فقها با مسائل نوپدید …

توضیحات بیشتر »

نگاهی نو به مفاد قاعده لاضرر

قاعده لاضرر حکومتی است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مهم‌ترین پرسش درباره این قاعده آن است که چگونه می‌توان دلیل عقلی مربوط به آن و مفاد قاعده را با تکیه بر دلایل عقلی تبیین کرد، افزود: معتقدم با تکیه بر مبانی قرآن‌شناسی می‌توان دلایل عقلی مناسبی ارائه کرد که مبنای مفاد نوینی برای این قاعده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اصغر‌ هادوی‌نیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در کرسی «نگاهی نو به مفاد قاعده لاضرر با تکیه بر مبانی انسان‌شناسی قرآن کریم»، گفت: قاعده لاضرر بازگشت به دلیل عقلی و ارتکاز عقلایی دارد …

توضیحات بیشتر »

گزارشی از حضور استاد احمد مبلغی در مجمع جهانی فقه اسلامی

گزارشی از حضور استاد احمد مبلغی در مجمع جهانی فقه اسلامی

بیست و پنجمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی با نظارت «خالد الفیصل» امیر منطقه مکه مکرمه و با حضور «صالح بن عبدالله بن حمید» رئیس مجمع؛ «حسین ابراهیم طه» دبیرکل سازمان همکاری اسلامی؛ «قطب مصطفی سانو» دبیرکل این مجمع و دیگر شخصیت‌ها از کشورهای اسلامی از یکم اسفندماه در جده عربستان آغاز شد و استاد احمد مبلغی به‌عنوان نماینده جمهوری اسلامی در این مجمع حضور یافت تا در موضوعات مطروحه، به بحث و تبادل‌ نظر با فقهای جهان اسلام بپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این استاد برجسته خارج فقه حوزه علمیه قم طی چند مداخله در نشست‌های علمی اجلاس مجمع …

توضیحات بیشتر »

بوشهری: فقها اگر بخواهند در مسائل سیاسی ورود کنند باید موضوع شناسایی شود!/ فلاح‌زاده: موضوع شناسی مباحث فقهی کار یک نفر نیست/ بیات: جریان موضوع شناسی در دهه اخیر شتاب گرفته است

بوشهری: فقها اگر بخواهند در مسائل سیاسی ورود کنند باید موضوع شناسایی شود/ فلاح‌زاده: موضوع شناسی مباحث فقهی کار یک نفر نیست/ بیات: جریان موضوع شناسی در دهه اخیر شتاب گرفته است

رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه اگر دنیای امروز نیز وجود نمی‌داشت، موضوعات گذشته فقها نیاز به بررسی مجدد داشت؛ گفت: اگر فقیه بخواهد در موضوعات سیاسی ورود کند باید موضوعات شناسایی شود، برای مثال موضوع مشروطه که یک موضوع سیاسی بود بین فقها اختلاف به وجود آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین آئین تجلیل برترین آثار پژوهشی «موضوع شناسی فقهی» در نیم‌قرن اخیر، با معرفی ۱۴ اثر برتر در ۵ بخش موضوعی و رونمایی از ۹ اثر، با حضور علما، اساتید و پژوهشگران در مؤسسه دارالحدیث برگزار شد. در این مراسم استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رئیس …

توضیحات بیشتر »

نرم‌افزار «جامع احادیث شیعه و اهل سنت (۲)» رونمایی شد + تصاویر

نرم‌افزار «جامع احادیث شیعه و اهل سنت (2)» رونمایی شد + تصاویر

متن کامل ۳۳۰ عنوان کتاب و رساله در ۹۰۴ جلد از مهم‌ترین مصادر روایی اهل‌سنّت و شیعه به تفکیک مذاهب امامیه، زیدیه و اسماعیلیه تا پایان قرن پنجم، در نرم‌افزار «جامع احادیث شیعه و اهل سنت (۲)» ارائه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم رونمایی از نرم‌افزار «جامع احادیث شیعه و اهل سنت(۲)» با حضور استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه، استاد محسن فقیهی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، استاد کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی فهیم، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتر علوم اسلامی و جمعی از …

توضیحات بیشتر »

«حکم وضعی؛ هستی، چیستی، اقسام» اثر جدید استاد فاضل ‌لنکرانی

«حکم وضعی؛ هستی، چیستی، اقسام» اثر جدید استاد فاضل ‌لنکرانی

«حکم وضعی؛ هستی، چیستی، اقسام؛ با تاکید بر مبانی امام خمینی (ره)» برداشتی از دروس خارج اصول استاد محمدجواد فاضل‌لنکرانی به تقریر، ‌تحقیق و تعلیق حجت‌الاسلام سیدمرتضی میرزاده‌اهری روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از مباحث مهم علم اصول، بحث از چیستی و حقیقت حکم وضعی و نیز مصادیق آن است که آثار بسیار مهمی هم در علم اصول و هم فقه دارد. کتاب «حکم وضعی؛ هستی، چیستی، اقسام» حاصل افاضات استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در درس خارج اصول سال ۱۳۹۲ است که با تقریر حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمرتضی میرزاده‌اهری به مرحله طبع رسید و پس از تقریظ …

توضیحات بیشتر »

تبیین و تفسیرهای تقریبی؛ راهبردی دیگر برای همگراییِ اسلامی/ حمیدرضا شریعتمداری

تبیین و تفسیرهای تقریبی؛ راهبردی دیگر برای همگراییِ اسلامی/ حمیدرضا شریعتمداری

شبکه اجتهاد: امروزه کمتر کسی را می‌شناسیم که با وحدت اسلامی یا تقریب مذاهب، اختلاف اصولی داشته باشد. به‌نظر می‌رسد که بسیاری از مخالفان وحدت یا تقریب، در اصل این کار و در ضرورتِ آن تردیدی ندارند. مخالفت‌ها یا تردیدها عمدتاً معطوف به برخی بانیان و مروجان تقریب یا برخی از گفتارها و رفتارهای تقریبی است. به‌عبارت دیگر، اعتراضات و نگرانی‌ها عمدتاً متوجهِ مصادیق و تطبیقات تقریب است. بااینکه به‌نظر می‌رسد که وحدت و تقریب رونق پیشینِ خود را به‌ویژه در دهه ۱۳۳۰ شمسی و در دو سه دهه‌ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از دست داده، بااین‌همه، کمتر شاهد …

توضیحات بیشتر »

نظریه‌‌‌ امام در باب حکومت، تفوق بر نظریه خطابات قانونیه دارد/ ابتکارات اصولی امام از معاصران خود بیشتر است/ مکرر می‌فرمایند فقه و اصول جای برهان‌های فلسفی نیست/ حق علمی امام در حوزه‌های علمیه تضییع شد

نظریه‌‌‌ امام در باب حکومت، تفوق بر نظریه خطابات قانونیه دارد/ ابتکارات اصولی امام از معاصران خود بیشتر است/ مکرر می‌فرمایند فقه و اصول جای برهان‌های فلسفی نیست/ حق علمی امام در حوزه‌های علمیه تضییع شد

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با بیان اینکه ابتکارات اصولی امام از معاصرین و اقران خودش به‌مراتب بیشتر است، اظهار کرد: حق علمی امام در حوزه‌های علمیه و مراکز علمی واقعاً تضییع و به آن توجه نشده است. اگر ابتکارات امام از اول تا پایان علم اصول را با درجه اول‌های نجف در دوران خودش مقایسه کنیم، با آنکه آن‌ها هم در قله قرار دارند و حق علمی فراوانی بر همه دارند، اما ابتکارات اصولی امام بیش از آن‌ها است. اساساً این یک قصه پر غصه‌‌‌ای است که حق علمی مکتب قم مغفول واقع شده است. به گزارش خبرنگار …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky