اگر بانکها ۴ درصد کارمزد دریافت میکنند؛ واقعاً ۴ درصد هم هزینه دارند و خیلی این عدد دور از واقعیت نیست. ولی اداره یک صندوق کوچک یا برگزاری یک جلسه برای قرعه کشی به اندازه ۴ درصد خرج ندارد و اگر کارمزد بیش از حد واقعی دریافت شود، شرعاً اشکال دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، صندوقهای قرضالحسنه فامیلی گاهی آنقدر …
Read More »اقتصاد و بازار
دو اشکال اساسی در جایگاه سازمانی شورای فقهی بانک مرکزی
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی با انتقاد از حفظ نقش تشریفاتی این شورا در لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی به رغم تأکیدات رهبری بر لزوم تقویت جایگاه شورا در این بانک هشدار داد: اداره کردن کشور با حرامهای الهی، افتخاری برای کشور ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، با اشاره به دستور مقام معظم رهبری به معاون …
Read More »هر چه میگوییم دیرکرد وام حرام است، ترتیب اثر نمیدهند!
آیتالله نوری همدانی گفت: گرفتن دیرکرد وام حرام و رباست، ولی متأسفانه هر چه میگوییم، کسی ترتیب اثر نمیدهد. به شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار دادستان کل کشور، با اشاره به اهمیت دستگاه قضا و امر قضاوت در حکومت اسلامی اظهار داشت: قوه قضاییه جزء ارکان مهم و تأثیرگذار کشور بوده و این قوه در برخوردهای قضایی …
Read More »حل نزاع مثلی-قیمی پول اعتباری در سایه موضوعشناسی / علی نعمتی
شبکه اجتهاد: متأسفانه عمده تلاشهای پژوهشی و اجتهادی در حوزه پول و بانکداری اسلامی صرفاً معطوف به حل مسئله ربا – اعم از ربای قرضی و معاملی – بوده است. فراتر از این، مرور این پژوهشها، خواننده را به این نتیجه میرساند که تصور محققان این عرصه بر این بوده که ریشه هرگونه معضل پولی و بانکی را باید در …
Read More »چالشهای شرعی بازاریابی شبکه ای
تقریبا اکثر مراجع تقلید در مورد بازاریابی شبکه ای، نظر خود را اعلام کرده اند. از آنجا که نظر مراجع تقلید در مواجهه با بازاریابی شبکه ای متفاوت است، لازم است متن با دقت کافی مطالعه شود. علاوه براین، باید توجه کنیم که مراجع به صورت کلی حکم می دهند اما موضوع شناسی به مقلد مربوط می شود. به گزارش شبکه اجتههاد، حکم فقهی بازاریابی شبکهای …
Read More »انتشار مجلد اول و دوم کتاب «فقه نظام اقتصادی اسلام»
مجلد اول و مجلد دوم کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام از سوی انتشارات مجمع الفکر الاسلامی راهی بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پایگاه اطلاعرسانی آیتالله اراکی، مجلد اول و مجلد دوم کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام از سوی انتشارات مجمع الفکر الاسلامی انجام و در اختیار محققین و علاقهمندان قرار گرفت. در جلد اول این …
Read More »واکنش همزمان ۴ مرجع تقلید به «نظام بانکی ربوی»
چهار تن از مراجع تقلید و علمای عظام قم چهارشنبه گذشته نسبت به نظام بانکی ربوی ابراز نظر صریح داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، انتهای هفته گذشته بیت چند تن از مراجع عظام تقلید، میزبان اعضاء کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بود که برای گرفتن نظر علمای اعلام درخصوص طرح در دست بررسی «بانکداری جمهوری اسلامی» به قم مشرف شده …
Read More »اجتهاد چندمرحلهای روش پژوهش استنباط مسائل فقه اقتصادی
مقاله پیش رو میکوشد روش مطمئنی برای استنباط مسائل فقه اقتصادی ارائه کند؛ در این روش که اجتهاد چندمرحلهای نامیده میشود، بعد از تحلیل تفصیلی موضوع، بُعدهای فقهی مسئله بهوسیله پژوهشگر بررسی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی با صاحب امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مدیر مسئولی علی اکبر رشاد و سردبیری عباس عرب مازار …
Read More »اقتصاد اسلامی: دستگیر نیازمندان یا توجیه کننده لیبرال ها؟/ حسین مهدیزاده
شبکه اجتهاد: چند روزی است متنی از فتاوای علمای شیعه از شیخ طوسی تا دوران معاصر درباره احکام محتکر در حال دستبهدست شدن است که منظور آن توجه دادن به ظرفیت اجتماعی و حکومتی فقه بود. تأملاتی در این موضوع برایم پیش آمد که در چند نکته آن را مینویسم. ۱- اخلاق و فقه مسیحی که توسط کلیسا سرپرستی میشد، …
Read More »مشغله کاری مجلس؛ عامل تأخیر در تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: با توجه به اینکه اکنون مجلس شورای اسلامی، بررسی برنامه ششم توسعه را در دستور کار دارد که وقتگیر است و همچنین باید لایحه بودجه سال ۹۶ را مورد بررسی قرار دهد، بعید است به زودی تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا انجام شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدناصر موسویلارگانی، نایبرئیس کمیسیون …
Read More »تفاوت نرخ بهره و ربا/ چرا نظام بانکی کشور شائبه ربوی دارد؟
با گذشته ۳۲ سال از زمان اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا، نظام بانکی همچنان در اعطای سپرده گذاری و پرداخت تسهیلات در اجرا با مشکلاتی روبرو است و شائبه ربوی بودن به معاملات بانکی وارد میشود، اما آیا این شائبهها درست است یا نه؟ شبکه اجتهاد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف تطهیر نظام بانکی کشور از ربا …
Read More »از «فقه نفت و گاز» تا «بررسی فقهی، حقوقی حمایت از تولید ملی»
کتاب «بررسی فقهی، حقوقی و اقتصادی حمایت از تولید ملی» و کتاب «فقه نفت و گاز» بهتازگی از سوی انتشارات خرسندی روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه نفت و گاز» به قلم ابراهیم موسیزاده با همکاری هادی شکری به صورت دوزبانه فارسی و عربی در ۲۰۰ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۱۶هزار تومان …
Read More »آیا فقه توانایی پاسخ به سوالات عصر مدرن را ندارد یا مجریان تن به عجز دادهاند
چرا بعد از قریب چهل سال از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام سیاسی اسلامی، از سر مسامحه و سهلانگاری هنوز نتوانستهایم و یا نخواستهایم یک نظام بانکی کامل مبتنی بر فقه غنی اسلام را طراحی و در کشور به موقع اجرا بگذاریم و برای دیگر ملل نیز الگو ارائه کنیم؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد رئیس شورای …
Read More »بررسی تطبیقی حکم خرید و فروش پول اعتباری در نزد فریقین
پولهای اعتباری میتوانند موضوع انواع احکام فقهی قرار گیرند؛ اما در این نگاشته مشروع بودن یا مشروع نبودن خرید و فروش آنها در صورتهای مختلفِ نقد و نسیه و جاری بودن یا نبودن ربای معاملی در این خرید و فروش از منظر فریقین، به شیوه تطبیقی مورد بررسی قرار میگیرد. شبکه اجتهاد: ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻘﯿﻬﺎن ﮐﻪ رﺑﺎی ﻣﻌﺎﻣﻠﯽ …
Read More »بررسی اسانید روایات حیل ربا/ بخش دوم
هر چند به نظر میرسد اشکال وارد شده به روایات حیل ربا، قوی و غیر قابل اغماض است؛ اما بعید نیست که با توجه به اینکه این روایات اطلاق ندارند، با اخذ قدر متیقن آنها بتوان وجه جمعی میان این دسته از روایات و ادله ناهیه از ربا بیان نمود. شبکه اجتهاد: در نوشته پیشین بیان شد که عمده روایاتی …
Read More »بررسی فقهی شبکههای بازاریابی
در فقه شیعه باید تمام درآمدها از راه حلال و شرعی صورت بپذیرد و لذا معاملهای که از راه نامشروع به دست آید اکلالباطل نامیده میشود و صحیح نیست؛ در اقتصاد اسلامی توزیع، تولید و خدمات مطرح است و در صورتی که فرد در هیچ یک از اینها فعال نباشد درآمد اکلالباطل است به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی …
Read More »سوءتفاهمها بانکداری اسلامی
برداشت غلط مردم از بانکداری بدون ربا در مقابل بانکداری با بهره و اختلافنظر مجتهدین و مراجع از نحوه فعالیت بانکی و القای برخی شبهات از طرف افرادی که برداشت سطحی از مفاهیم فقهی و بانکی دارند، به این مساله دامن زده است. شبکه اجتهاد: آنچه امروز در ذهن بسیاری از مردم اعم از سیاستمداران یا عامه مردم میگذرد این …
Read More »توجه ویژه امام خمینی به «عرف» در فقه معاملات
امام خمینی (ره) هر چند در استنباط همه احکام عبادی و معاملی از اصول مشترکی تبعیت میکند، اما به مناسبت ویژه احکام معاملات که ملاک صدور آنها روشن و بخش مهمی از آن امضایی است و روش عرف در آن نقش اساسی دارد، مبانی خاص این دسته از احکام را مطرح کرده و با تکیه بر ملاکات احکام به نتایج …
Read More »الگوی اجتهاد چند مرحلهای در فقه مالی
این الگو، با ایجاد حلقه واسط از خبرگان فقهی- مالی بین مراجع عظام تقلید و پژوهشگر فقه مالی، از یک سو به پژوهشگر برای دستیابی به بینش فقهی عمیقتر کمک میکند و از سوی دیگر فرایند موضوعشناسی در مسائل مالی را برای فقها و مراجع عظام تقلید تسهیل میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «اجتهاد چند مرحلهای؛ روش تحقیق …
Read More »مصباحیمقدم: بانکداری بدونربا جدی گرفته نمیشود
رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه بانکداری بدونربا در ایران جدی گرفته نشده است، گفت: معنا ندارد که سودی تحت عنوان علیالحساب اعلام و بعد همان پرداخت شود، بدون اینکه فرض بگیرند این سود، یک سود موقت است و باید در پایان سال مالی و بعد از حسابرسی، رقم آن کاهش یا افزایش پیدا کند. …
Read More »انتشار کارت اعتباری با پشتوانه سپردههای مردم اشکال شرعی دارد
عضو هیئتعلمی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: کارتهای اعتباری که اخیرا توسط بانک مرکزی منتشر شده است باید با پشتوانه منابع درونی بانکها منتشر شود؛ چراکه انتشار این کارتها با پشتوانه سپردههای مردم دارای اشکال شرعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش آئین رونمایی از کارت اعتباری مرابحه در شعبه مرکزی بانک ملی، با حضور ولیالله سیف، رئیس کل بانک …
Read More »شمارش معکوس برای تعیین تکلیف شورای فقهی بانک مرکزی
۳۸ روز دیگر باقی مانده تا تکلیف شورایفقهی بانک مرکزی مشخص شود؛ همان شورایی که اختلافات معنادار دولت و مجلس بر سر جایگاهش را رقم زده؛ اما احتمالا نظر مجلس در جایگاه این شورا به تصویب رسد. شبکه اجتهاد: ۳۸ روز دیگر باقی مانده تا تکلیف شورایفقهی بانک مرکزی مشخص شود؛ همان شورایی که اختلافات معناداری میان دولت و مجلس …
Read More »راهکار شهید صدر برای رهایی بانکها از فعالیتهای ربوی
سپرده گذاری با بهره و وام با بهره علت اصلی مغایرت بانک با احکام اسلام است؛ راه نجات بانک از فعالیت ربوی و تناقض بین آن و بین احکام اسلام، ارائه الگویی جدید از بانک است که روابط بین سپرده گذاران و سرمایه گذاران را مبنائی متفاوت از نظام سپرده با بهره و وام با بهره، تنظیم میکند. به گزارش …
Read More »ظرفیتهای فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر
جدیدترین شماره فصلنامه «اقتصاد اسلامی» مقالهای را با عنوان «ظرفیتهای فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر» به چاپ رسانده است. نویسنده در این مقاله میکوشد به این سوال پاسخ دهد که چه نیرویی در فقه نهفته است که توان پاسخگویی به مسائل نوپیدا را دارد بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه …
Read More »اولین مجله الکترونیکی ویژه «فقه و مصرف» منتشر شد
مجله ویژه «فقه و مصرف» با آثار و گفتارهایی از محمدعلی گرامی قمی، محمّد قائینی، علیاکبر کلانتری، عبدالهادی مسعودی، محسن غرویان، علیرضا پیروزمند، محمدتقی اکبرنژاد، مهدی مهریزی، مرتضی اسکندری و دیگر اساتید و فضلا به همت «شبکه اجتهاد» منتشر شد. شبکه اجتهاد: مجله الکترونیکی ویژه «فقه و مصرف» که برای اولین بار در فضای مجازی به این موضوع کاربردی، با …
Read More »نهادهای حوزوی شورای فقهی بانکداری اسلامی را تعیین کنند
حجتالاسلام یوسفی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: باید در اصلاح قانون بانکداری اسلامی، جامعه مدرسین حوزه و مدیریت حوزه علمیه قم فقهای شورای فقهی را معرفی کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمدعلی یوسفی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در خصوص اصلاحیههایی که قرار است در نظام بانکداری اسلامی کشور با …
Read More »برای نظام بانکی کشور کدام رویکرد نظارت شرعی مناسب است؟
واقعیت آن است که گرچه ایران از جمله کشورهای اسلامی پیشرو در زمینه تصویب قانون مرجع در حوزه بانکداری اسلامی است و کل نظام بانکی (شامل ۲۱۳۰۰ شعبه) اسلامی به حساب میآیند، اما با این حال هنوز هم مشکلاتی در اجرای صحیح بانکداری اسلامی با قابلیت ایجاد اقناع عمومی در داخل و سطح بینالمللی نسبت به اسلامی بودن آن وجود …
Read More »تجملگریزی = ریاکاری؟
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۴) رابطهی بین صرفه جویی و الگوی مصرف چیست؟ آیا الگوی مصرف، بیانگر امری بیش از ترغیب مردم به صرفه جویی است؟ صرفهجویی یک برنامهی عملی است در عرصهی فردی و اجتماعی که از نتایج آثار اجرای الگوی مصرف است. لذا باید اول الگویی تنظیم و تدوین و ارائه بشود. در پاسخ سؤال …
Read More »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ …
Read More »تکلیف قانونی و شرعی مردم در پرداخت جریمههای بانکی؟!
مهمترین اشکالی که متفکران اقتصاد اسلامی به صنعت بانکداری غربی وارد کردهاند قرارداد پایه آنها در بخش سپردهها و اعتبارات است که از قرض با بهره استفاده کرده است و از نظر شریعت اسلام حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان چهره نام آشنای حوزه در موضوع اقتصاد اسلامی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفتوگو …
Read More »