اندیشوران فقهی

یکی از شاگردان مشترک امام خمینی و شهید صدر به نام شیخ علی اسلامی، این جزوه‌ها را به درس شهید صدر آورد و بین طلبه‌های درس ایشان تقسیم کرد و نسخه‌ای را هم به ایشان داد. شهید صدر نسخه را در مقابل جایگاه تدریس خود گذاشتند. فردای آن روز که برای درس فقه خدمت ایشان رفتم، دیدم یکی از طلاب به نام شیخ محی‌الدین که سن بالایی هم داشت، نزدیک شهید نشسته و جزوه را برداشته و مطالعه می‌کند. بالاخره به استاد گفت: «این را به من بدهید!» شهید صدر در جواب گفتند: «به شرط اینکه مطالعه کنید، مال شما …

فقه با توجه به این که بیانگر احکام شرعی است و احکام شرعی در یک تقسیم بندی، به حکم تکلیفی و وضعی و احکام تکلیفی بر ۵ قسم به حرمت، وجوب، استحباب، کراهت، و اباحه تقسیم می‌شود و طبیعتاً تمام رفتارهای انسان را شامل می‌شود. به عبارت دیگر، موضوع فقه عبارت است از افعال مکلفین. فقه یا دین در قالب فقه در صدد است تا برای کلیه رفتار و اعمالی که از انسان صادر می‌شود حکمی را بیان نمایند و طبیعتاً با این نگاه فقه شامل احکام اخلاق و تمام گزاره های اخلاقی و کلیه آنچه که مربوط به تعیین …

مرکز اسناد نجف اشرف با اشاره وجود پیوسته جریان نوآوری و تجدید در میان زعمای حوزه علمیه نجف اشرف، یک سند تاریخی مربوط به نوآوری و حرکت اصلاحی مرحوم ‌آیت‌الله کاشف الغطاء را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز اسناد نجف اشرف با اشاره وجود پیوسته جریان نوآوری و تجدید در میان زعمای حوزه علمیه نجف اشرف، یک سند تاریخی مربوط به نوآوری و حرکت اصلاحی یکی از علمای بزرگ در حوزه علمیه نجف را منتشر کرد که مربوط به اصلاح شیوه تحصیل و تبلیغ در این حوزه مبارک است. این سند مربوط به شیخ محمدحسین کاشف الغطاء زعیم …

حجت‌الاسلام معلمی با تأکید بر فهم قرآن و دین در پذیرش عقاید و اخلاق می‌گوید: ما نیاز به اصول فقه و قواعدی داریم که بتواند ما را در برداشت مسائل علوم انسانی از منابع دین کمک کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در باب اصول فقه که مبنای اجتهاد است، کتب مختلفی به نگارش درآمده ولی جای کتاب یا کتاب‌هایی که به سیر مباحث و بررسی و تحلیل آن از شیخ مفید تا علمای معاصر (امام خمینی(ره) و شهید صدر) پرداخته باشد خالی است. در کتاب «اصول فقه جامع»، اولاً پیشینه هر بحث روشن می‌شود و ثانیاً سیر تحول آن و …

عقل معطوف به حوزه دین در شرایط ظهور بلاهای عمومی به چهار نوع عبودی، کلامی، آیینی و رفتاری قابل تقسیم است؛ در شرایط ظهور یک بلای عام همچون کرونا، عقل عبودی در مقایسه با سایر عقل‌‌ها بیشتر در ذهنیت دینی اجتماعی فعال و حاضر می‌شود. شبکه اجتهاد: در زمان ظهور بلای عام، سایر عقل‌‌ها نیز به نوبه خود در جامعه فعال می‌گردند و هر کدام تاثیراتی را برجای می‌گذارند. از این‌رو ادیان مختلف باید تلاش‌‌های همگرایانه خود را بر اساس فعال شدن این حالت پناه آوری به خداوند، بیشتر کنند و رابطه فیمابین خود را تقویت و حتی اگر بتوانند …

در رابطه با این موضوع در سطح واقع نه به صورت ایده‌آل، باید گفت که در عالم فرض منافاتی ندارد که طلبه‌ای هم تحصیل کند و هم در کنار آن به کاری اشتغال داشته باشد اما عملا تجربه نشان داده که درس خواندن و کار کردن باهم جمع نمی‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا طلبگی یک شغل است یا یک شان و جایگاه؟ در زمان حضرات معصومین اصحابی که در اطراف ایشان بودند چگونه معاش خود را تامین می‌کردند؟ اگر وابستگی حوزه به حکومت‌ها مذموم است آیا این وابستگی به مردم باعث عرف‌زدگی در حوزه و علمای حوزه نخواهد شد؟ راهکارهای …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه ویروس کرونا فرصت‌ها و چالش‌هایی را فراروی فقه گشوده است، گفت: شناخت و فعال کردن ظرفیت‌های فقهی، می‌تواند تهدیدات را تضعیف و یا امحاء، وفرصت‌ها را به حرکتی در جهت تعالی اجتماعی از حیث دینی و افزایش عمق تجربه فقهی، تبدیل کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در یک هم اندیشی علمی که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: “انتقال ذهنیت و تجربه فقهی به فضاها و مسائل کلان جهانی و انسانی” و “امکان یابی فقه برای پرداختن آزادانه تر، دقیق تر و مناط محور تر به جنبه‌های آیینی …

تعریفی که ما از فقه داریم، خیلی متکفّل آموزه‌های اخلاقی نیست. تعریف فقه اگرچه «العلم بالاحکام الشرعیه الفرعیه من ادلتها التفصیلیۀ» است ولی در عمل، بیشتر به احکام الزامی و غیراخلاقی پرداخته است. به نظر می‎‌رسد دانش فعلی فقه، متکفل اخلاق نیست، ولی در واقعیت خلاف این اتفاق افتاده تا جایی که می‌شود گفت فقه عملا قواعد اخلاق را هم در نوردیده و پاره‌ای از بحث‌های اخلاقی را هم مورد توجه قرار داده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، دانش اخلاق به عنوان یکی از رقیبان فقه مطرح شده است. اخلاقیون با بیان گزاره‌های اخلاقی، برخی احکام فقهی را …

اساساً پژوهش‌های علمی این گونه نیست که مستقیماً با حوزه اجرا مرتبط باشد، لزوما هم نمی‌شود که این گونه باشد، چون پژوهش‌های نظری گاهی متفاوت است، گاهی همدیگر را خنثی می‌کند و این داشتن ضمانت اجرا برای پژوهش‌های نظری حوزه علوم انسانی، اندکی غیر قابل دسترسی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر و با رشد کمی و کیفی فقه‌های مضاف، تولیدات زیادی در این عرصه صورت گرفته است. در این میان اما پرسشی که مکررا فراروی پژوهشگران این عرصه قرار می‌گیرد این است که آیا این پژوهشها، ضمانتی برای اجرا نیز دارند یا صرف پژوهش برای پژوهش هستند؟ در …

شبکه اجتهاد: کتاب «اعتقاد ما» برگردان فارسی «موجز فی اصول الدین» است که از رشحات اندیشه و قلم علامه مجاهد آیت‌آلله شهید سید محمدباقر صدر است. این اندیشمند نابغه که در ایران و جهان معمولاً با دو نگاشته گران‌سنگ «اقتصادنا» و «فلسفتنا» شناخته می‌شود، بی‌تردید یکی از بزرگترین اندیشمندان معاصر دنیای اسلام است که با نگارش کتاب‌ها و طرح اندیشه‌هایی در زمینه‌های گوناگون علوم اسلامی مکتب علمی عظیمی را بنیاد نهاد و افق‌های علمی و معرفتی تازه‌ای را به روی عالمان جهان اسلام گشود و این همه در حالی است که او افزون بر عرصه اندیشه در ساحت جهاد و …

نشست شورای علمی فقه معاصر حوزه با حضور ‌آیت‌الله اعرافی و جمعی از معاونین و مدیران حوزه‌های علمیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی در نشست علمی فقه معاصر بیان کرد: ستاد حوزوی حوادث و بحران با همراهی طلاب و نیروهای جهادی حوزه در سطح کشور شکل گرفت و طلاب وارد فضای اجتماعی و همدلی و گره گشایی از مشکلات شده‌اند. مدیر حوزه‌های علمیه افزود: در این بحران، کارنامه خوبی رقم خورده است که جای تقدیر دارد، این نیروها در مراکز و نهادهای مختلف دست به تلاش زدند و امید است این بلا هر چه زودتر از …

معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تأکید کرد: باید کمیته مذهبی در ستاد ملی مقابله با کرونا تشکیل و تصمیمات مربوط به حوزه دین به آن واگذار شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر نجف لک زایی، با اشاره به وضعیت کشور ناشی از وضعیت ویروس کرونا و تعطیلی اماکن مذهبی، مساجد و نماز جمعه‌ها و…، گفت: در اواسط کار (مقابله با کرونا) به دست اندارکاران موضوع پیشنهاد دادم که در کنار کمیته‎های بهداشت و درمان، امنیتی، اقتصادی و … کمیته امور مذهبی هم در ذیل ستاد ملی به ریاست مدیر حوزه‌های علمیه تشکیل شود. این مطلب …

شهید صدر در بعد سیاسی هم ملت‌های اسلامی را به حمایت از انقلاب ایران و رهبر آن دعوت کردند و به‌رغم دشمنی عراق با ایران، در نجف به پشتیبانی از انقلاب اسلامی، طلاب را به راه‌پیمایی تشویق کردند. ایشان در تأیید انقلاب تلگراف‌های متعددی را به ایران فرستادند و برای شهادت شهید آیت‌الله مطهری مجلس فاتحه برگزار کردند که تنها مجلس فاتحه‌ای بود که برای شهید مطهری در نجف برگزار شد. شبکه اجتهاد: شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر حکیم در عداد یاران و مراودان دیرین شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر بود و از منش علمی و عملی وی گفتنی‌های فراوان داشت. او در …

زمانی که حکومت پهلوی امام خمینی را به ترکیه تبعید کرد، من به کویت رفتم و در آنجا در حسینیه مرحوم آیت‌الله سیدعباس مُهری درباره شرایط و وقایع ایران سخنرانی و از امام تجلیل و تمجید کردم. شهید صدر هنگامی که از این موضوع مطلع شدند، آقایان شیخ اخلاقی قمی و سیدنوری اشکوری را نزد من فرستادند و گفتند: می‌خواهم سخنرانی شما در کویت را که در تجلیل از امام صحبت کردید بشنوم. من هم نوار آن سخنرانی را به آنان دادم که به شهید صدر بدهند. شبکه اجتهاد: راوی خاطراتی که در پی می‌آید از شاگردان و مراودان شهید …

این را که ایشان قبل از سن بلوغ در تمام ابواب فقهی به اجتهاد رسیده باشد نمی‌دانم، اما قطعا از ابتدای بلوغ از هیچ کسی تقلید نکرده بود و از زمان بلوغ در هر مسئله‌ای، به فتوای خودش عمل می‌کرد و یقینا از کسی تقلید نمی‌کرد. اما در مورد نبوغ ایشان، این موضوع بدیهی‌تر از آن است که کسی بتواند کتمان کند. شبکه اجتهاد: روزهایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر سالروز شهادت فقیه و فیلسوف والاقدر جهان اسلام و تشیع، آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر است. به همین مناسبت آیت‌الله سیدکاظم حائری به بیان خاطرات خود از سیره نظری و عملی استاد …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سیدجعفر کریمی مسئولیت دفتر استفتائات رهبرانقلاب را به عهده داشت و از ابتدای رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در جلسه فقهی شورای افتاء شرکت می‌کرد که در آن جلسات گفت‌وگوهای مفصل فقهی پیرامون مسائل جدید مورد ابتلای جامعه اسلامی انجام می‌دادند. در بخشی از پیام تسلیت رهبرانقلاب آمده است: «مرحوم آیت‌الله آقای حاج سیدجعفر کریمی در شمار همکاران اینجانب در قم بودند و اینجانب سالها برخوردار از خدمات ایشان بودم.» برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های مرحوم آیت‌الله کریمی در دفتر رهبرانقلاب و حضور ایشان در جلسات فقهی معظم‌له، گفتاری از حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، مسئول سابق ارتباطات …

شبکه اجتهاد: پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، دکتر عبدالکریم سروش در مصاحبه‌ای با عنوان «خدا به هر دردی نمی‌خورد!» به مسائلی متعرض شده‌ است که سؤالات و ابهاماتی فراوانی در اذهان پدید آورد. دکتر عباس جوارشکیان، دانشیار و مدیر گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگویی به مطالب مطرح شده پاسخ گفته است. نظر به اهمیت موضوع، متن کامل مصاحبه پیش روی شما فرهیختگان گرامی قرار می‌گیرد. با توجّه به شناختی جنابعالی از افکار و آراء دکتر سروش، در مجموع این مصاحبه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا مشتمل بر رویکرد جدیدی در اندیشه …

حوزه در زمینه فقه نظام به متونی نیاز دارد که این متون در حد جواهر الکلام، مستمسک عروه، کتب فقهی امام راحل و آقای خویی باشد. باید یک متن سنگین برای آن تهیه شود که از نظر متانت، قوت، فنی و علمی بودن با چیزی شبیه جواهر برابری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی اکبر سیفی مازندرانی، با بیان این‌که حوزه باید در دو بخش نظامات اجتماعی اسلام شامل؛ ۱- ارائه الگو و ۲- نظارت بر اجرا ورود کند، اظهار داشت: این موضوع جزو وظایف و رسالت‌های حوزه است. وی درباره بُعد نخست خاطرنشان کرد: فضلا، اساتید، محققان و …

آیت‌الله بدلا که در قم دبیر ائمه جماعات است از اصحاب فتواى مرحوم آیت‌الله بروجردى بوده و اولین توضیح‌المسائل مرحوم آیت‌الله را ایشان نوشته است سال ۱۳۳۳ ایشان از طرف آقاى بروجردى دو هزار تومان پول براى نواب صفوى آورد و نمایندگان آیت‌الله بروجردى بعد از آزادى مرحوم نواب صفوى در سال ۱۳۳۱ از زندان، به دیدن نواب صفوى در قم آمدند. روزى که آیت‌الله بروجردى قصد مهاجرت از قم داشت فدائیان اسلام از ایشان حمایت کردند. شبکه اجتهاد: روابط آیت‌الله بروجردی و گروه فدائیان اسلام به رهبری نواب صفوی همواره از مهم‌ترین ابهامات در تاریخ دهه سی بوده که …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدجعفر کریمی در سال ۱۳۰۹ در بابل متولد شد. تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه بابل، قم و نجف انجام داد. در کارنامه وی شاگردی اساتید بزرگی همچون مرحوم آیات خویی، حکیم، شاهرودی، امامی امیری و میرزا هاشم آملی وجود دارد. در دوره حضور امام خمینی در نجف تا سال ۱۳۵۷، وی در درس امام (ره) حضور داشت و مسئول نوشتن پاسخ استفتائات تحت نظارت امام بود. ایامی که در نجف حضور داشت مسئولیت‌های مختلفی را زیر نظر امام راحل به انجام رساند و بین طلاب نجف به «سید کریم» مشهور بود. پیش از عزیمت به نجف …

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمی‌داریم یا خدای نکرده با خرافه زایی می‌خواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است که چیزی از آن در نمی‌آید و یک نه بزرگ به تراث است و کشاندن مباحث به فضاهای غیرعلمی و غیرآکادمیک، غلط است. شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

آیت‌الله سیدجعفر کریمی دیوکلایی، مسئول شورای استفتائات رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ظهر امروز در ۹۰ سالگی در قم دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید جعفر کریمی، از علما و اساتید حوزه علمیه، ظهر امروز درگذشت. او که از شاگردان آیات عظام شاهرودی، حکیم، خویی، میرزا هاشم آملی و بیش از همه امام خمینی به شمار می‌رفت، سالیانی مسئولیت شورای استفتائات امام و رهبری را عهده‌دار بود. مرحوم آیت‌الله کریمی وصی امام خمینی در وجوه شرعیه نیز بود. کشف الحقائق عن الفقه الجعفری و تقریرات فقه آیات حکیم و حلی از تألیفات …

تفاوت دین حداقلی من با دین حداقلی روشنفکران در این است که روشنفکران مشکل و مانعیت را در ذات و ماهیت دین‌ می‌دانند، اعم از این که زمان حضور و بسط ید امام معصوم باشد و یا در عصر غیبت؛ اما من مشکل را اولا نه در ذات دین و شریعت بلکه در شریعت و فقه عصر غیبت‌ می‌بینم و ثانیا نه به دلیل بلوغ و کمال تمدنی بلکه به دلیل انحطاط تمدنی، میزان تحقق پذیری شریعت را کاهش یافته‌ می‌دانم و به جمهوری اسلامی توصیه‌ می‌کنم از سودای تحقق دین حداکثری دست بردارد و به حداقلها رضایت دهد و …

مدیرحوزه‌های علمیه قم در نامه‌ای خطاب به وزیر بهداشت گفت: با توجه به اینکه حوزویان به ویژه طلاب جهادی در بحران اخیر و دیگر بحران‌های گذشته(سیل و زلزله) فعالانه وارد میدان خدمت شدند و ستاد حوزوی بحران و حوادث غیر مترقبه که مرکب از هفت نهاد حوزوی است، سامانه خدمت رسانی منظمی را ایجاد کرده، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه آمادگی معرفی عضوی در ستاد مرکزی بحران کشور را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی طی نامه‌ای به دکتر نمکی ضمن تقدیر ویژه از کوشش‌های کادر درمانی کشور برای مقابله با کرونا ابراز داشت:‌ پیشنهاد می‌شود باتوجه به اهمیت …

عناوین حوزوی در طول تاریخ دستخوش تغییرات وسیعی شده‌اند و هرچه می‌گذرد شاهد تولید و استعمال القاب پرطمطراق هستیم. آنچه در این میان جلوه می‌کند اینکه در گذشته، بسیاری از علما از این نام و نشان‌ها فرار می‌کردند و حتی از مقام مرجعیت نیز اجتناب می‌ورزیدند؛ اما امروز برخی از افراد در رقابت برای کسب عناوین و مقام به سر می‌برند. «شبکه اجتهاد» در پرونده ویژه نوروزی به بررسی چگونگی نظام‌مند کردن القاب و علل گرایش حوزویان به عناوین دانشگاهی می‌پردازد. اختصاصی شبکه اجتهاد: مسئله القاب حوزوی موضوعی درازدامن و پرفراز و نشیب در طول تاریخ حوزه بوده و هست. …

شبکه اجتهاد: سالی که گذشت همراه با حزن و اندوه‌هایی بود. نخستین روزهای سال سیل ویرانگری کشور را فراگرفت و جان بسیاری را ستاند. در این روزهای پایان سال نیز بیماری فراگیری رخ نموده و غم را افزون کرده است. برخی از سرشناسان حوزه و روحانیت نیز در سال گذشته رخ در نقاب خاک کشیدند. مراجع در این میان درگذشت دو تن از روحانیون که در جایگاه مرجعیت بودند، مورد توجه قرار گرفت. آیت‌ﷲ قربانعلی محقق کابلی از مراجع افغانستانی مقیم در قم بود که در نود سالگی درگذشت. وی از شاگردان امام خمینی، سید عبدالاعلی سبزواری و آیت‌ﷲ خویی …

مگر ما حق داریم از تمسک حضرت زهرا سلام‌الله علیها به قاعده ید سؤال کنیم که صحیح است و یا صحیح نیست؟ بشریت باید به اولیاء الهی در صحت‌وسقم افعالشان و در احکام اسلامی رجوع کنند. آن‌ها به غیر از کلام خداوند، احکام الهی و رضای خدا چیزی نمی‌گویند و کاری نمی‌کنند. هر چه می‌گویند و فعلی را که انجام می‌دهند مورد تائید خداوند کریم است. آن‌وقت سؤال کنیم که تمسک ایشان به قاعده ید صحیح است یا خیر؟ ما در جعل و تشریع این قواعد باید به کلمات معصومین مراجعه کنیم آن‌وقت جایی برای این سؤال باقی نمی‌ماند. اختصاصی …

ما در نهادهای حوزوی یک اتفاقی را دنبال کرده‌ایم و سبب شده طلبه‌ها را به سمت عناوین دانشگاهی برده و از عناوین حوزوی جدا کنند و آن این‌که آمده‌ایم یکسری سطوح علمی به نام هیئت‌علمی تعریف کرده‌ایم؛ یعنی پژوهشکده و دانشکده درست کرده‌ایم و گفته‌ایم افرادی در آن هیئت‌علمی باشند. هیئت‌علمی هم از مربی شروع می‌شود و بعد می‌رسد به استادیار، دانشیار و استاد تمام. مراحلی که در دانشگاه وجود دارد را عیناً در حوزه وارد کرده‌ایم و در کنار آن افرایش حقوق و مزیت شغلی را هم آورده‌ایم. اختصاصی شبکه اجتهاد: القابی همچون حجت‌الاسلام، آیت‌الله، آیت‌الله العظمی، علامه و… …

در برنامه «شب روایت»، که از شبکه چهارم سیما پخش شد، جمعی از اندیشمندان به بیان توضیحاتی در مورد ویژگی‌های علمی و شخصیت و خدمات حجت‌الاسلام خسروشاهی پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه «شب روایت»، ویژه‌برنامه بزرگداشت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهادی خسروشاهی، شب گذشته، ۲۷ اسفندماه، از شبکه چهارم سیما پخش شد. موسی حقانی، استاد دانشگاه، در این برنامه با اشاره به آثار مرحوم خسروشاهی، بیان کرد: بخشی از آثار ایشان مربوط به تاریخ معاصر ایران است که در آنها نهضت امام خمینی(ره)، نهضت انقلاب اسلامی و تکاپوهای روحانیت شیعه در طول تاریخ معاصر ایران بیان شده و بخش دیگر مربوط …

مؤمن می‌داند که ابتلائات و تنعمات مؤمن و کافر به رغم تشابه ظاهری، از این جهت تفاوت دارند که تقدیرات خداوند برای مؤمن در نهایت از رحمت نشئت می‌گیرد و به رحمت منتهی می‌شود، ولی برای کافری که از روی استکبار منکر است، از مکر و غضب ناشی می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر امداد توران، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب، در یادداشتی با موضوع «مواجهه ایمانی با بلایای عافیت‌سوز» به این پرسش پاسخ داد که مؤمن چگونه بداند در کدام موقعیت ایمانی قرار دارد و در این موقعیت باید ایمان‌ورزی و زیست ایمانی چگونه باشد. متن این …