اندیشوران فقهی

استقلال حوزه از ولی فقیه بی‌معناست/در بحث استقلال حوزه، مراقب نفوذ باشیم

باید میان اجتهاد استنباطی و تدبیری ولایی تفکیک شود

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان متولد ۱۳۵۱ در شهرستان خمین است. دکترای علوم سیاسی‌اش را در سال ۹۱ از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اخذ کرد. وی در خارج فقه و اصول نیز از محضر اساتیدی همچون حضرات آیات بهجت، مددی، صادق لاریجانی، سید کاظم حائری و عباس کعبی بهره برده است. حجت‌الاسلام نعیمیان هم‌اکنون عضو تمام وقت …

Read More »

نقدی بر اخبارگرایی جدید/ روایات مساوی با اهل‌بیت(ع) نیستند

نقدی بر اخبارگرایی جدید/ روایات مساوی با اهل‌بیت(ع) نیستند

بعضی افزون بر تصدی‌گری دین در هدایت معنوی انسان‌ها، آن را متصدی تمام علوم و مسائل دنیوی می‌دانند، از این رو با توجه به محدودیت روایات معتبر، چاره‌ای جز تمسک به روایات ضعیف و نامعتبر باقی نمی‌ماند. متأسفانه امروز تلاش فراوانی می‌شود که ارزیابی سندی و اعتبارسنجی راویان احادیث کنار گذاشته شود و روایات بر اساس سلیقه و مذاقِ مذهبی …

Read More »

آینده قم را روشن‌تر از نجف می‌بینم/ شک دارم نجف بتواند میراث گذشته را بازتولید کند

فضای درونی حوزه‌ها، جریان‌های مخالف آزاداندیشی است/ توجه دفتر تبلیغات به جنبه‌های روشنفکری و نخبه‌گرایی

حجت‌الاسلام احمد واعظی می‌گوید: آنچه نجف را برجسته می‌کند فقاهت و دانش‌های پیرامونی فقاهت است، اما علاوه بر فقه و اصول، تکثر در قم خیلی محسوس است از بحث‌های تطبیقی با فلسفه غرب گرفته تا بحث‌های حضور مطالعاتی که مربوط به حوزه علوم انسانی می‌شود. در حال حاضر هیچ حوزه‌ای ‌به‌اندازه حوزه علمیه امروز قم برخوردار از میدان یافتن سلیقه‌های …

Read More »

ملاک‌های تفکیک علم دینی از علم غیردینی

ملاک‌های تفکیک علم دینی از علم غیردینی

علم ما برخی مواقع به سمت دین است و برخی مواقع به سمت غیردینی است و سمت غیردینی گاهی مقدمات دین‌دار شدن است و گاهی مخالف با دین دار شدن است وقتی دین می‌گوید اموری را فرا نگیریم و ما فرا می‌گیریم اینجا داریم شرک می‌ورزیم. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست تخصصی از سلسله نشستهای «روش‌شناسی تولید علم دینی» …

Read More »

مهم ترین وظیفه حوزه تولید علوم انسانی اسلامی است/ حوزه به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازد

ادعای مرگ فقه و یک پارادوکس پنهانی/ عبدالحسین خسروپناه

استاد خسروپناه به مهم ترین وظیفه حوزه علمیه در شرایط فعلی اشاره و خاطرنشان کرد: در حال حاضر مهم ترین وظیفه حوزه‌های علمیه این است که علوم انسانی اسلامی را تولید کنند و به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازند به تعبیر دیگر مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی و مباحث مبنایی که از فقه و اخلاق استفاده می‌کند را …

Read More »

فیروزان: امام صدر از مهندسی معکوس برای رسیدن به فتوا بهره می‌برد/ مبلغی: دینی که امام صدر معرفی می‌کرد هویت بخش به شیعه بود

فیروزان: امام صدر از مهندسی معکوس برای رسیدن به فتوا بهره می‌برد/ مبلغی: دینی که امام صدر معرفی می‌کرد هویت بخش به شیعه بود

استاد مبلغی با اشاره به این که ارتباط برخی با مردم تشریفاتی است، گفت: مردم در نگاه دینی، بسیار محوری هستند و امام موسی صدر در سیره و گفتار نسبت به مردم توجه داشت. ایشان یک مسلمان، شیعه، متدین، تئوری پردازی بود که در جهت همگرایی و وحدت مردم حرکت می‌کرد و این سنت حسنه از ایشان باقی مانده است. …

Read More »

نگاه امام(ره) به دین و اجتهاد، با نگاه ناقص و نادرست امروزی تفاوت دارد

نگاه امام(ره) به دین و اجتهاد، با نگاه ناقص و نادرست امروزی تفاوت دارد

شبکه اجتهاد: سوم اسفندماه برابر است با سالروز صدور منشور روحانیت توسط امام خمینی در سال ۱۳۶۷؛ پیامی خطاب به حوزه و روحانیون که از نظر اهمیت می‌توان آن را در کنار وصیت‌نامه‌ی ایشان قرار داد. با توجه به پرسش‌ها و مسائلی که اخیراً در فضای جامعه و حتی در میان خود روحانیون در رابطه با مسائلی همچون نقش روحانیون …

Read More »

از «هشدارها» تا «انتقادها» در اولین اجلاسیه «منشور روحانیت»

از «هشدارها» تا «انتقادها» در اولین اجلاسیه «منشور روحانیت»

رییس حوزه علمیه کشور در اولین اجلاسیه «منشور روحانیت» گفت: مبادا ما با روشنفکری‌ها‌ی سطحی و غلط، منهج قدیم و شیوه استوار اصولی و فقهی را مورد بی مهری قرار دهیم؛ امام راحل تأکید دارند که فقه موجود برای سعادت بشر لازم است؛ اما در عین حال کافی نیست و ایشان بر این مسئله صراحت دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

Read More »

شیوه ورود حکومت به موضوع حجاب اصلاً بحث فقهی نیست/ کسی که حجاب اجباری را تأیید می‌کند نمی‌تواند مستند فقهی بیاورد!

فطریه، گام اول!/ محمد سروش محلاتی

یک استاد حوزه علمیه گفت: استناد به فتوا برای اجباری کردن و مجازات کردن یک فرد متخلف از وظایف دینی بدون در نظر گرفتن نظر کارشناسان امور اجتماعی بی‌مورد است. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه و پژوهشگر مسائل فقهی معتقد است که تشویق و ترغیب به حجاب و استفاده از شیوه‌ها و روش‌هایی که به تقویت …

Read More »

تحول در حوزه مقوله‌ای پیچیده و چندبعدی است/ در کنار مطالبه‌گری باید پاسخگو باشیم

جای خالی کتاب «فقه روابط عام اجتماعی» در حوزه

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: فلسفه حوزه این است که مشکل و گرهی باز کند و اگر این امر به خوبی انجام نشود حوزه نتوانسته به خوبی رسالت خویش را انجام دهد بنابراین حوزه باید در کنار اینکه مطالبه‌گر هست، پاسخگو باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله اعرافی در دیدار استاد رشاد و جمعی از مسؤولان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …

Read More »

ضرورتی ندارد با منشور کوروش بجنگیم این منشور، غنایی برای ما است

ضرورتی ندارد با منشور کوروش بجنگیم این منشور، غنایی برای ما است

ضرورتی ندارد که با منشور کوروش بجنگیم. این منشور، غنایی برای ما است. بنده پیش‌ترها صحبتی کرده بودم، اما به آن اعتراض شده بود. اما بنده این نکته را یادآوری کردم: اینکه ما قبل از اسلام چنین منشوری داشتیم، حاکی از تمدن و تفکر والایی در این آب ‌و خاک است و همین ایرانی‌هایی که دارای تمدن و تفکر والا …

Read More »

حیثیت حوزه، کار علمی و نظریه‌ پردازی است/ حفظ نظام به این نیست که ما عملکرد دست‌اندرکاران حکومت را فقط توجیه کنیم!

حیثیت حوزه، کار علمی و نظریه‌پردازی است/ حفظ نظام به این نیست که ما عملکرد دست‌اندرکاران حکومت را فقط توجیه کنیم!

شبکه اجتهاد: محمدهادى مفتح که هنگام ترور و شهادت پدرش به دست گروهک فرقان در دانشکده‌ی الهیات دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۸، دوازده سال بیش‌تر نداشت، سعی می‌کند هرچه بیش‌تر جا پای پدر تلاش‌گرش بگذارد. او در حوزه تدریس می‌کند و بنا به میراثی که پدر برای او گذاشته، در دانشگاه قم نیز نقش استادی را ایفا می‌کند. اتفاقاً چند …

Read More »

فقه احکام اجتماعی نمی‌تواند به تنهایی مبنای تحول باشد

فقه احکام اجتماعی نمی‌تواند به تنهایی مبنای تحول باشد

حجت‌الاسلام آکوچکیان با بیان اینکه در ادبیات دینی ما تفقه در دین منجر به رشد و مبنای تدبیر رشد و پیشرفت است، تاکید کرد: فراخوان از فقه فردی به فقه اجتماعی کار پسندیده‌ای است ولی فقه احکام اجتماعی نیز نمی‌تواند به تنهایی مبنای تحول باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد آکوچکیان، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) در …

Read More »

بعضی روحانیون شأن پدری خودشان را حفظ نکردند/ موج‌سواری مال سیاسیون است؛ حوزه به این معنا نباید سیاسی باشد

توضیح‌المسائل باید به بخش‌های عقاید، اخلاق و احکام عملی جزیی تقسیم شود/ باید ادبیات رساله‌های عملیه تغییر کند

شبکه اجتهاد: در سال ۱۳۳۱ در مشهد به دنیا آمد و در سال ۱۳۴۷ وارد حوزه‌ی علمیه شد. غیر از تحصیلات حوزوی، دکترای فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه تهران را هم در کارنامه‌ی علمی‌اش دارد. او که شاگرد شهید مطهری هم بوده، در میانه‌های مصاحبه وقتی می‌خواهد از استاد دیگرش آیت‌الله جوادی آملی جمله‌ای را ذکر کند، بسیار متواضعانه …

Read More »

تفقه در دین، اختصاص به فقه عملی ندارد/ اگر از عقل استفاده نکنیم، وحی را از دست داده‌ایم/ تفقه در دین الزاماتی دارد

تفقه در دین، اختصاص به فقه عملی ندارد/ اگر از عقل استفاده نکنیم، وحی را از دست داده‌ایم/ تفقه در دین الزاماتی دارد

نشست علمی «ضرورت اجتهاد اعتقادی در معارف اهل‌بیت(ع)» و «رونمایی از مجموعه آثار آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی(ره)» با حضور اساتید و شخصیت‌های علمی حوزوی در محل مصلی قدس قم، مکان فعلی نمایشگاه کتاب دین برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی در این نشست علمی گفت: یکی از محورهای بزرگ معارف اهل بیت در طول تاریخ مسئله …

Read More »

ولایت فقیه دلیل محکم بر استحکام نظام اسلامی است/ نظر نوه امام (ره) درباره مخالفان رهبری

ولایت فقیه دلیل محکم بر استحکام نظام اسلامی است/ نظر نوه امام (ره) درباره مخالفان رهبری

نوه امام خمینی (ره) می‌گوید: امروز خلف شایسته حضرت امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب اسلامی سکاندار انقلاب هستند و بدانید که مخالفت با ایشان، مخالفت با امام(ره) است و مخالفان ایشان در حقیقت با امام مشکل دارند. شبکه اجتهاد: با گذشت چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی، هنوز زوایای زیادی از ابعاد شخصیتی ‌امام خمینی (ره) ناشناخته است. یکی از …

Read More »

عذر تقصیر به پیشگاه امام موسی صدر/ مجتبی نامخواه

رویکرد امام موسی صدر به خمس فقهی نیست/ خمس؛ گامی در جهت ارتقای اجتماعی

شبکه اجتهاد: چند روز قبل و در آستانه آغاز چهلمین سال حیات انقلاب اسلامی در یک خبرگزاری رسمی مطالبی علیه یک از همراهان این انقلاب و افتخارات معاصر حوزه‌های علمیه منتشر شد که جای تعجب و تأسف بسیار داشته و دارد. جلال‌الدین فارسی نویسنده و فعال سیاسی سابق در گفتگویی با ایراد مطالبی بی‎پایه ضمن هتاکی علیه امام موسی صدر، …

Read More »

تفکیک میان حوزه‌ قم و نجف نادرست است

آیت‌الله سیستانی قداست روحانیت را حفظ کرد/ ایشان نسبت به مسائل ایران داعیه وحدت دارند/ در امور عراق دخالت نمی‌‌کند بلکه نظارت می‌‌کند

نماینده آیت‌الله سیستانی تصریح کرد: حوزه‌های علمیه قم و نجف هر دو مکمل هم می‌باشند و تفکیک میان این دو، نادرست است چرا که هدف یکی است و تمام مراکز دینی و مذهبی باید برای تحقق اهداف عالیه اسلام و گسترش آن‌ها، پشت به پشت هم قرار گیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین سید جواد شهرستانی نماینده آیت‌الله …

Read More »

حجاب اجباری به قدر قدرت و مصلحت، شدنی است

حجاب اجباری به قدر قدرت و مصلحت شدنی است

شبکه اجتهاد: مطلب پیش روی حاصل مصاحبه مفصل با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، با موضوع حجاب است. ایشان متولد ۱۳۴۲ در شیراز است. تحصیلات و تخصص اصلی وی زنان، خانواده و جنسیت در اسلام است. زیبایی نژاد مدیر مرکز تحقیقات زن و خانواده (وابسته به حوزه علمیه قم) از بدو تاسیس آن (۱۳۸۰) تاکنون است؛ و با توجه به …

Read More »

حوزه باید به نفع مردم مطالبه‌گری کند

حوزه باید در خدمت سیاست‌های کلی مرجعیت باشد/ تضعیف مرجعیت سبب افول معنویت مردم می‌شود

شبکه اجتهاد: عضو ۸۳ ساله‌ی مجلس خبرگان رهبری که اهل شهر فساست، از دانشگاه تهران دکترای فلسفه دارد. این مدرس دروس خارج، بر خلاف سنّش، از لحاظ فکری و چهره‌ی ظاهری، فعّال و شاداب است و در قم مؤسسه‌ای دارد که بنیان آن را هم به تازه‌گی بنا نهاده است و در آن‌جا به نوشتن کتاب‌هایش مشغول است. احمد بهشتی، …

Read More »

ولایت فقیه بنیاناً عقلی است، اما نشت عاطفی دارد/ عقلانیت دینی مردم باید ارتقا یابد

ولایت فقیه بنیاناً عقلی است، اما نشت عاطفی هم دارد/ عقلانیت دینی مردم باید ارتقا یابد

من بارها گفته‌ام که ولایت فقیه بنیاناً عقلی است و نشت عاطفی هم دارد و ما نمی‌توانیم نشت عاطفی‌اش را بگیریم اما این طور نباشد که بگوییم بنیان عاطفی دارد نشت عقلانی هم دارد؛ نه. اینجا بحث عقل و عشق است. هنوز بشر از عقل در برابر عشق می‌گوید در حالی که عقل و عشق با هم هستند. ما باید …

Read More »

حوزه منفعل عمل نمی‌کند که نهایتاً سپر نظام شود

آقای ازغدی حوزه را نمی‌شناسد و باید حد و منزلت خود را بداند/ این شکل صحبت کردن اثرات مناسبی ندارد

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد غروی، متولد ۱۳۲۹ در تهران، روحانی‌زاده و عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه است. این مجتهد اصول‌گرا و منصف، غیر از تدریس در حوزه، با پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نیز همکاری می‌کند. وی که از سال ۱۳۴۸ وارد حوزه‌ی علمیه‌ی قم شده، معتقد است مرجعیت قم، مفاخر و مدرسین حوزه منفعل نیستند که در نهایت …

Read More »

مصلحت سنجی برای بقای یک نهاد نوپا

رویکرد عقب ماندگی درمانی ما با طرح پزشکی سنتی ـ اسلامی/ رسول جعفریان

شبکه اجتهاد: «آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی» (۱۲۳۸-۱۳۱۵ هجری شمسی) در زمانه‌ای پرتنش از تاریخ ایران می‌زیست، دوره‌ای که با وقوع انقلاب مشروطه، زوال سلسله قاجار و برآمدن رضاشاه همراه بود. حاج شیخ عبدالکریم چندماه پس از کودتای سوم اسفند۱۲۹۹ و چهار سال پیش از آغاز سلطنت رضا شاه، از اراک به قم آمد و حوزه علمیه این شهر …

Read More »

از مقاومت در برابر موج دین ستیزی تا پرچمداری استقلال حوزه از سیاست

از مقاومت در برابر موج دین ستیزی تا پرچمداری استقلال حوزه از سیاست

شبکه اجتهاد: حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در سال ۱۲۳۸ هجری شمسی در شهر مهرجرد میبد یزد، متولد شد. او در اردکان و یزد تحصیلات مقدماتی و سطوح فقه و اصول را به پایان برد. در ۱۰ سالگی پدرش روی در نقاب خاک کشید و عبدالکریم مدتی نتوانست درس را ادامه داده و مجبور شد خانواده را اداره کند. چند …

Read More »

کتب روایی قدیمی بدون توضیح، نشر عمومی نیابد

نسبت «بی‌توجهی به روایات» به علامه طباطبایی تهمت است/ علامه با مواجهه منطقی با اسرائیلیات خدمت بزرگی به روایات کرد

استاد حوزه علمیه ضمن تبیین برخی ویژگی‌های تفسیر علی بن ابراهیم قمی و شرایط استفاده از آن گفت: در کتب روایی قدیمی، روایاتی ذکر شده که برخی بدون ملاحظه شرایط روز ترجمه و نشر عمومی می‌دهند که این کار خلاف مصالح جامعه است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) …

Read More »

فاطمه(س) مبنای وحدت است یا عامل تفرقه؟

قوانین کافی مبتنی بر فقه نسبت به آب و خاک نداریم

باید بپذیریم که این دو بزرگوار بر اساس پیچیدگی‌های زمان، تقسیم کاری را انجام داده بودند و رفتار یکی مکمل رفتار دیگری است که این درست است؛ خوب اگر این طور باشد، بنابراین آن راهی که امام علی(ع) برای حفظ و تقویت جامعه در پیش گرفته بودند، مقصود و مطلوب فاطمه زهرا(ص) بود و آن چه را هم که حضرت …

Read More »

مردی در پی انقلاب آکادمیک اسلامی!

مردی در پی انقلاب آکادمیک اسلامی!

شبکه اجتهاد: سید داود ساجدی، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی، یکی از قدیمی‌ترین شاگردان استاد سیدمنیرالدین هاشمی حسینی(ره) در گفتگویی به بیان خاطرات و ناگفته‌هایی از بدو تشکیل فرهنگستان علوم اسلامی قم پرداخته است. این مصاحبه در کتاب اندیشه منیر، ضمیمه تحول در علوم انسانی ماهنامه سوره اندیشه نیز به چاپ رسیده است. در مجموع گفتگوهایی که با افراد …

Read More »

معیار ورود به سیاست، ضرورت و مصلحت است/ ذره‌ای احتمال نمی‌دهم که منظور از باهتوم، بهتان زدن باشد

معیار ورود به سیاست، ضرورت و مصلحت است/ ذره‌ای احتمال نمی‌دهم که منظور از باهتوم، بهتان زدن باشد

شبکه اجتهاد: ساده زیستی، تقوی و تواضع از ویژگی‌هایی است که در نزد اساتید برجسته حوزه علمیه نجف اشرف به عینه مشهود است. آنان سالهای سال را به درس و بحث علمی پرداخته‌اند و مورد رجوع طلبه‌های جویای فقه اهل بیت علیهم السلام از کشورهای مختلف هستند و در این حال مراقبت از سلوک شخصی و اجتماعی همواره مورد دقت …

Read More »

آیت‌الله حائری برای حذف رسمی ربا راهکار عملیاتی داشت/ معتقد بود حوزه باید وارد موضوع‌شناسی بشود

آیت‌الله حائری برای حذف رسمی ربا راهکار عملیاتی داشت/ معتقد بود حوزه باید وارد موضوع‌شناسی بشود

استاد معظم معتقد بود هم حوزه و هم دانشگاه مستقیماً در حیطه تخصص خود باید وارد تشخیص موضوع بشوند که بتوانند مشکل مکلف را مستقیما حل کنند در غیر این صورت با اگر گفتن‌ها، نه تنها مشکل مکلف حل نمی‌شود بلکه او را به احکام الله بدبین می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، چهل روز از رحلت آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی، …

Read More »

روایتی از آخرین دغدغه در واپسین لحظات عمر آیت‌الله حائری‌ شیرازی

روایتی از آخرین دغدغه در واپسین لحظات عمر آیت‌الله حائری شیرازی

مرحوم آیت‌الله حائری حاصل تفکرات طولانی خود را در یک نظریه علمی درباره پول اسلامی جمع‌بندی کرد و معتقد بود تا پول اسلامی نشود، با این پول اعتباری نمی‌توان جلوی ربا را گرفت. مکرر می‌فرمود گردنه احد در انقلاب اسلامی علوم انسانی است. اگر شما نتوانید راه‌حل اداره اسلامی جامعه را به دست آورید، اداره اسلامی آن ممکن نیست. به …

Read More »
Real Time Web Analytics