شبکه اجتهاد: مناسبات میان خوانشهای گوناگون از قلمرو دین و تأثیر این خوانشها بر قانونگذاری موضوع این نوشتار است. بدون شک، قلمرو دین در حوزههای گوناگون ازجمله در ماهیت و گسترۀ قانونگذاری آثار زیادی دارد. با ظهور نهاد جدیدی به نام مجلس در مشروطه، اختلافهای جدی بین فقها دربارۀ ماهیت قانونگذاری به وقوع پیوست. موافقان مشروطه معتقد بودند که ماهیت تقنین عرفی، تطبیق جزئی بر احکام کلی شرعی است. لازمۀ این دیدگاه، قائلشدن به قلمروی گستردۀ دین است. براساس خوانشی دیگر، مانند علامه طباطبائی، قلمرو دین در این حوزه با توجه به احکام ثابت و متغیر میتواند مورد نقد و …
توضیحات بیشتر »دوفصلنامه «فقه دولت اسلامی» در ایستگاه اول + مقالات
اولین شماره دوفصلنامه فقه دولت اسلامی (بهار و تابستان ۱۳۹۹) با شش مقاله از سوی اساتید و دانشوران حوزه و دانشگاه، با مدیر مسئولی حجتالاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار، از سوی موسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مجله «فقه دولت اسلامی» با رویکرد فقهی خود در صدد است که در سطح مبانی، ساختارها و الگوها، بازتابی از طراحی نظام فقهی دولت اسلامی باشد و سپس راهبردها و راهکارهای اجرایی شدن فقه در لایههای مدیریتی دولت اسلامی را که نتیجه پژوهش محققین این عرصه است، ارائه نماید. طلیعه نخستین شماره دوفصلنامه «فقه دولت …
توضیحات بیشتر »الازهر، شتاب سکولاریسم و شکاف با حاکمیت مصر
پارلمان مصر اخیراً قانونی تصویب کرد که طی آن اصلاحاتی در قانون چگونگی سازماندهی دارالافتاء این کشور انجام شود؛ مسئلهای که استقلال الازهر را زیر سؤال میبرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکشنبه گذشته طرح اصلاح قانون دارالإفتاء مصر به تصویب پارلمان رسید. براساس این طرح دارالإفتاء مصر مستقل از الازهر، مستقیماً زیر نظر هیئتوزیران فعالیت خواهد کرد و نحوه انتخاب مفتی (با تفویض آن به رئیسجمهور) و شرایط او نیز تغییر خواهد یافت. احمد الطیب، شیخ الأزهر و نیز نماینده هیئت علمای بزرگ (کبارالعلماء) مصر این طرح را مخالف قانون اساسی مصر و نیز نقض استقلال و نادیده گرفتن اختیارات …
توضیحات بیشتر »نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون
پنجمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی گروه فقه بینالملل موسسه فتوح اندیشه، با موضوع «نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین رسول حکمی و به دبیری حجتالاسلام والمسلمین محسن افروغ در قالب «حضوری ـ وبیناری» برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رسول حکمی دانشجوی دکتری موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، با اشاره به مقدماتی از قبیل؛ «جایگاه نسبت شناسی در علم»، «امکان دانش فقه روابط بینالملل در قالب تبیین معیارهای تمایز علوم» و «ماهیت فقه روابط بینالملل» به بررسی نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون در دو بخش «نسبت سنجی با …
توضیحات بیشتر »تأملی در ابتناء حقوق شهروندی بر ایمان و کفر/ دانیال نمازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش یکی از مدرسین محترم حوزه علمیه قم، یادداشتی را تحت عنوان «پاسخ به شبهه عدم سرایت ایمان و کفر به حقوق شهروندی» در انتقاد از استاد سید مصطفی محق داماد نگاشتند که بهنظر میرسد از جهات مختلف محل مناقشه است؛ لذا در این یادداشت به بررسی آن خواهیم پرداخت. گفتنی است، این جوابیه مورد تایید استاد محقق داماد میباشد. ۱- استاد فاضل لنکرانی: چرا و با کدام مدرک و دلیل، ایمان را به قلب منحصر میکند؟ در روایات معتبر از امیرمؤمنان علی(ع) رسیده است که: «الْإِیمَانُ مَعْرِفَهٌ بِالْقَلْبِ وَ إِقْرَارٌ بِاللِّسَانِ وَ عَمَلٌ بِالْأَرْکَانِ» (نهج …
توضیحات بیشتر »آیتالله خوئی هیچگاه مخالف انقلاب نبود/ برخی افراد شئون مرجعیت را نمیشناسند/ بستن فضای سوءظن از سوی بدخواهان از ضرورتهای بسیار جدی فرارروی شیعه است
به نظر این سند، سند خوبی است و البته بر خیلی از اصحاب فکر و علم و کسانی که آیتالله خوئی را میشناختند، نگاه امام به ایشان و بالعکس، روشن و مبرهن بوده است و اتفاقا سندهای دیگری از همراهی و نگاه مثبت آیتالله خوئی به انقلاب و جمهوری اسلامی وجود داشته و حالا این سند که به صورت رسمی منتشر شده است، خط بطلانی میکشد بر همه سوءظنها و نگاهها و خطااندیشیهایی که احیانا نسبت به آیتالله خوئی وجود داشته است. شبکه اجتهاد: مرکز اسناد نجف اشرف، متن نامهای از آیتالله سید ابوالقاسم خوئی را منتشر کرده است که …
توضیحات بیشتر »چند پرسش و پاسخ پیرامون حکم قتل فرزند توسط پدر
شبکه اجتهاد: اخیرا اظهارنظرهایی درباره حکم قتل فرزند توسط پدر مطرح شده است، و برخی افراد عدم قصاص پدر در قتل فرزند را نوعی مالکیت پدر بر فرزند تعبیر کردهاند، و آن را صرفا یک برداشت فقهی از سوی فقها و نه متکی به آیات قرآن دانستهاند. با توجه به این اظهار نظرها، سوالات زیر مطرح میشود و استاد علیاکبر سیفی مازندارنی به آنها پاسخ داده است: بر اساس فقه اهل بیت آیا پدر قاتل فرزند قصاص میشود یا خیر؟ و آیا در این زمینه مستندات قرآنی و روایی وجود دارد؟ پاسخ: قصاص پدری که فرزند خود را به قتل …
توضیحات بیشتر »نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون
پنجمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی گروه فقه بینالملل موسسه فتوح اندیشه با موضوع «نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون» با ارائه حجتالاسلام رسول حکمی و به دبیری حجتالاسلام محسن افروغ، در قالب «حضوری ـ وبیناری» برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام رسول حکمی، دانشجوی دکتری موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، با اشاره به مقدماتی از قبیل؛ «جایگاه نسبت شناسی در علم»، «امکان دانش فقه روابط بینالملل در قالب تبیین معیارهای تمایز علوم» و «ماهیت فقه روابط بینالملل» به بررسی نسبتشناسی فقه روابط بینالملل با دانشهای همگون در دو بخش «نسبت سنجی با دانشهای بینالمللی همگون» …
توضیحات بیشتر »نکاتی پیرامون مجازات اعدام سه تن از محکومان وقایع آبان ۹۸/ جلیل محبی
شبکه اجتهاد: یک. مطابق قانون مجازات شخصی مرتکب قتل عمد شده قصاص (در صورت تقاضای ولی دم) و مجازات فردی که سلاح به دست گرفته و موجب وحشت مردم شده که اصطلاحاً به او محارب گفته میشود سلب حیات است. در احکام شرعی موارد دیگری از اعدام وجود دارد که موضوع این بحث نیست و آنچه اکنون اهمیت دارد آن است که در برخی مقررات قانون مجازات شخصی که بهقصد مقابله با نظام به تخریب اموال عمومی پرداخته (ماده ۶۸۷) یا با دول خارجی متخاصم همکاری داشته (ماده ۵۰۸) میتواند حبس تعیین گردد یا به مجازات محارب و مفسد فی …
توضیحات بیشتر »شورای نگهبان در نگاه معمار انقلاب/ محمدکاظم تقوی
شبکه اجتهاد: شورای نگهبان در ساختار حکومتی نظام جمهوری اسلامی ایران، جزء مکمل قوه مقننه میباشد؛ شورایی مرکب از شش نفر فقیه عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسائل روز، به انتخاب مقام رهبری؛ و شش نفر حقوقدان در رشتههای مختلف حقوقی، با معرفی رئیس قوه قضاییه و انتخاب نمایندگان مجلس؛ مصوبات نمایندگان مجلس شورای اسلامی را از نظر عدم مغایرت با احکام اسلام و قانون اساسی، بررسی و اظهار نظر میکند. (اصل۹۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی) طبق اصل ۹۳ قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی، بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد و قانونیت مصوبات آنها منوط به نظر …
توضیحات بیشتر »حکم فقهی تکرار شرب خمر اعدام است
برخی حکم صادر شده اخیر را مبنی بر اعدام به دلیل تکرار شرب خمر، مستند به فتوای امام خمینی(ره) در «تحریرالوسیله» دانستهاند. این در حالی است که دست کم بر سر اینکه «این مسأله» حکمی فقهی بوده و همه فقها آن را قبول دارند، اجماع وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در روزهای اخیر، اعدام فردی در زندان مرکزی مشهد به جرم نوشیدن چندباره مشروبات الکلی، واکنشهای زیادی در فضای مجازی به دنبال داشت. در همین راستا، در مباحث حقوقیای که در این رابطه مطرح شد؛ برخی این حکم را مستند به فتوای امام خمینی(ره) در تحریرالوسیله دانستهاند. این در …
توضیحات بیشتر »اعدام شارب خمر در ترازوی شرع و عدالت/ حسین سلیمانی
شبکه اجتهاد: اعدام یک مرتکب بزه شرب خمر در مشهد در فضای رسانهای توجه صاحبنظران و شهروندان عادی را جلب کرده است. این حکم به استناد ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی صادر شده است که مقرر میدارد: «هرگاه کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حد شود و هر بار حد آن جرم بر او جاری گردد، حد وی در مرتبه چهارم اعدام است». مرتکب فوق پیشتر پنج بار برای شرب خمر به تحمل هشتاد ضربه تازیانه محکوم شده و در بار آخر، وی به استناد ماده فوق به اعدام محکوم شده است. هرچند دسترسی به جزئیات این پروندهها …
توضیحات بیشتر »بیانیهی اعتراضی آیتالله مکارم نسبت به گرانیهای اخیر/ مسئولین حتی اظهار شرمندگی هم نمیکنند!/ قوای سهگانه جلوی این وضع نابسامان را بگیرند
دیگر اجاره مسکن، خرید جهیزیه و مایحتاج زندگی جز با وامهای سنگین ممکن نیست/ ما نه تنها سکوت نکردهایم، بلکه بارها در این باره سخن گفتهایم و باز هم میگوییم/ مسئولین خونسردند و اظهار شرمندگی هم نمیکنند!/ مجلسیان جز انتقاد راهکارهای عملی ارائه نداده، و حتی بعضاً به امور حاشیهای میپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در واکنش به گرانیهای افسارگسیخته در کشور گفت: مسألۀ مهم، خونسردی مسئولین است! که با وعدۀ حل مشکلات و مسئولیتی که دارند، اکنون حتی اظهار شرمندگی هم نمیکنند! متن پیام آیتالله مکارم شیرازی که صبح امروز از سوی دفتر معظمله منتشر …
توضیحات بیشتر »سومین قسمت از «مصیرِ صدر» با حضور دکتر محسن اسماعیلی به روی آنتن میرود
قسمت بیستویکم برنامه مصیر «ویژه برنامه بررسی آرا و اندیشههای شهید محمدباقر صدر» با حضور دکتر محسن اسماعیلی، یکشنبه ۲۲ تیر ماه ساعت ۲۱ از شبکه چهار سیما به روی آنتن میرود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محسن اسماعیلی حقوقدان، استاد و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است. وی از اعضای مجلس خبرگان رهبری است و در سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸ عضو شورای نگهبان بود. از او چندین کتاب و دهها مقاله در موضوعات مختلف فقهی و حقوقی منتشر شده است. وی در آثار و تدریسهای خود به اندیشههای علامه صدر توجه داشته و به …
توضیحات بیشتر »درخواست شهید حکیم برای تعطیلی «دفتر صدر دوم» در قم خلاف واقع است/ دکتر فراتی برای اثبات مدعی مستندات را ارائه بدهد
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی که در سالهای اخیر مشغول پژوهش درباره جریانهای سیاسی حوزه نجف بوده است، در گفتگو با مجله تقریرات (اینجا بخوانید) به جریان شناسی حوزه نجف پرداخته و در بخشی از آن به بررسی اختلاف بین شهید حکیم و جریان صدر دوم پرداخته و میگوید: «حدود سالهای ۷۴ یا ۷۵ بود که در ستون «جهت اطلاع» روزنامه جمهوری مطلبی نوشته شده بود با این مضمون که فردی به نام سید محمد صدر در قم دفتری دائر کرده و مورد تأیید صدام هم …
توضیحات بیشتر »آیتالله سیستانی اندیشه سیاسی میرزای نائینی را یک گام به جلو برد/ نگاهی نو به جریان شناسی حوزه نجف
دکتر عبدالوهاب فراتی بر این باور است که حوزه معاصر نجف چیزی جز قرائت آیتالله خویی از تشیع نیست و آیتالله سیستانی نیز تکرار میرزای نائینی در دوره جدید همراه با برخی ابهامزداییهاست. شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی است که به مطالعات و پژوهشهای سیاسی درباره روحانیت و نسبت آن با مقولاتی چون سیاست، دولت مدرن، انقلاب اسلامی و تجدد پرداخته است. وی که در سالهای اخیر مشغول پژوهش درباره جریانهای سیاسی حوزه نجف بوده، در گفتگوی تفصیلی با «شماره نهم مجله تقریرات» به ارائه برخی دستاوردهای …
توضیحات بیشتر »نامه موافقت آیتالله خوئی با تشکیل «نظام جمهوری اسلامی» منتشر شد
مرکز اسناد نجف اشرف، متن نامهای از آیتالله سید ابوالقاسم خوئی را منتشر کرد که ایشان در این نامه نظر خود را در مورد تشکیل نظام جمهوری اسلامی بدون هیچ اضافهای و مراعات مذهب اثنیعشری اعلام میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن نامه که به زبان فارسی نوشته شده بدین شرح است: «شکر و سپاس بی حد خداوند متعال را که ملت مسلمان غیور ایران در اثر مجاهدات و فداکاریهای خود توانستند آزادانه و بدون هیچ تحمیلی رأی خود را اظهار دارند و در این زمینه رأی اینجانب این است که همگی نسبت به تشکیل حکومت جدید جمهوریت اسلامی را …
توضیحات بیشتر »اعتراض شدید مراجع، علما و شخصیتهای دینی در پی اهانت به آیتالله سیستانی
روزنامه الشرق الاوسط عربستان جمعه گذشته، در اقدامی گستاخانه کاریکاتوری اهانتآمیز در مورد حضرت آیتالله سیدعلی سیستانی، از مراجع شیعی مقیم عراق، منتشر کرد. این اقدام هتاکانه اعتراض و محکومیت شدید مراجع، علما، شخصیتهای شیعه و اهل سنت و مراکز اسلامی را برانگیخت. لکن این اقدام نابخردانه، تلافیجویانه و کینه ورزانه نور پرفروغ مرجعیت را خاموش نخواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، روزنامه الشرق الاوسط وابسته به آل سعود، روز جمعه با گستاخی هر چه تمامتر به ساحت مرجعیت دینی عراق اهانت کرده و کاریکاتوری توهینآمیز علیه آیتالله سیدعلی سیستانی منتشر کرد. این کاریکاتور مرجعیت عالى نجف را عامل عدم …
توضیحات بیشتر »ویدئوگرافیک/ اهانت بیشرمانه سعودی به مرجعیت دینی و خشم و انزجار ملت عراق
شبکه اجتهاد: روزنامه الشرق الاوسط وابسته به آل سعود، روز جمعه با گستاخی هر چه تمامتر به ساحت مرجعیت دینی عراق اهانت کرده و کاریکاتوری توهینآمیز علیه آیتالله سیدعلی سیستانی منتشر کرد. این کاریکاتور مرجعیت عالى نجف را عامل عدم تحقق حاکمیت ملى عراق معرفى کرده است. این اقدام موهن و ناشایست روزنامه سعودی در هتک حرمت مقام عالی مرجعیت شیعه، موجب تأسف و تأثر مراجع دینی و بسیاری از احزاب، شخصیتها و عالمان شیعه و اهل سنت شد و موجی از نفرت و برائت در میان تمامی مسلمانان به همراه داشت.
توضیحات بیشتر »بازخوانی متون فقهیحقوقی، از عصر مشروطه تا جمهوری اسلامی
مدرسه عالی علوم انسانی روزگار نو به صورت مجازی دوره اول «بازخوانی متون فقهیحقوقی، از عصر مشروطه تا جمهوری اسلامی» با ارائه حجتالاسلام دکتر فیرحی برگزار میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دوره اول بازخوانی متون فقهیحقوقی، عصر مشروطه و عصر جمهوری اسلامی (تابستان ۹۹) با ارائه حجتالاسلام والمسلمین دکتر داوود فیرحی نویسنده و استاد حوزه و دانشگاه، به صورت مجازی در مدرسه عالی علوم انسانی روزگار نو، با اعطای گواهینامه از مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، برگزار خواهد شد. دوره «بازخوانی متون فقهی حقوقی در عصر مشروطه» به این مسئله میپردازد: ریشههای فقهیحقوقی نهادها، قوانین و اسناد بالادستی …
توضیحات بیشتر »نگاهی به اندیشه سیاسی جانشین قرضاوی؛ از نظام حکمرانی تا دیدگاههای اسلامگرایان پیرامون شریعت و حکومت
شبکه اجتهاد: در نوامبر سال ۲۰۱۸ میلادی دکتر «احمد الریسونی» به عنوان رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان انتخاب شد. این درحالی است که پیش از الریسونی، دکتر «شیخ یوسف القرضاوی» که مؤسس اتحادیه مذکور بود، ۱۴ سال در این سِمَت قرار داشت. اتحادیه جهانی علمای مسلمان در سال ۲۰۰۴ میلادی در شهر «دوبلین» ایرلند تأسیس شد و سپس در سال ۲۰۱۱ یعنی همزمان با آغاز بهار عربی، مقر آن به شهر «دوحه» قطر منتقل شد. رئیس جدید این اتحادیه یعنی «شیخ احمد الریسونی» در یک شرایط منطقهای کاملا متفاوت روی کار آمد، زیرا در آن زمان موج بهار عربی تا …
توضیحات بیشتر »«ماهیت فقهی امنیت؛ حق یا حکم؟/ سیفالله صرامی
شبکه اجتهاد: امنیت، در فقه اسلامی اهمیت و قلمروی گستردهای دارد. حق یا حکم بودنِ امنیت، با توجه به آثار مختلف حق یا حکم بودن، پرسش اصلی این تحقیق است. برای پاسخ به این پرسش، پس از تعریف واژگان امنیت، حق و حکم، نخست امنیت را در منابع و متون فقه بررسی کرده ایم سپس، شواهد حق بودن را مطرح و نقد کرده ایم و آنگاه دلیل حکم بودن را تبیین و صورت بندی نمودیم. در نهایت، نتیجه گرفته ایم که امنیت در فقه اسلامی حکم است و معنای آن هم مطلوبیت وضعیت امن فردی و اجتماعی در قلمرو گسترده …
توضیحات بیشتر »ولایتعهدی امام رضا(ع)؛ توطئه یا باور!
شبکه اجتهاد: مأمون عباسی نه از برای توطئهگری و نه از روی اعتقاد مذهبی شیعی، بلکه متأثر از فضای فکری سیاسی به امام رضا (ع) روی کرد. الف) جریانهای فکری سیاسی: در دوره حیات امام رضا (ع) سه جریان فکر سیاسی وجود داشته که در نحوه تعامل دستگاه حاکمه با آن حضرت و نیز واکنش ایشان تأثیرگذار بوده است؛ جریان امامت شیعی، جریان اعتزال و جریان حاکمیت موروثی. پیش از ورود به بحث توجه به دو نکته ضروری مینماید؛ اول آن که اندیشههای سیاسی یا جریانهای فکری سیاسی دوره مورد نظر چه بسا با آن چه در ادوار بعدی خودنمایی …
توضیحات بیشتر »گزیدهای از بیانات آیتالله خامنهای در کنگره جهانی امام رضا(ع) در سال ۱۳۶۵
شبکه اجتهاد: آنچه مشاهده میکنید گزیدهای از بیانات آیتالله خامنهای پیرامون معنای مبارزه سیاسی در زندگی ائمه(ع) است که در مراسم کنگره امام رضا(ع) در سال ۱۳۶۵ ایراد شده و برای اولین بار منتشر میشود. تصاویری از کنگره جهانی امام رضا(ع) در سال ۱۳۶۵ با حضور و سخنرانی آیتالله خامنهای رئیس جمهور وقت کشور
توضیحات بیشتر »خط مبارزه سیاسی ائمه، تشکیل حکومت اسلامی بوده است + فیلم
ائمّه از لحظهى وفات رسول الله تا سال ۲۶۰ در صدد بودند که حکومت الهى را در جامعهى اسلامى به وجود بیاورند؛ این، اصلِ مدّعا است… آیندههاى میانمدّت و بلندمدّت و در مواردى هم نزدیکمدّت وجود داشت. همهى کارهاى ائمّه (علیهمالسّلام) یعنى درس، حدیث، علم، کلام، محاجّه با خصوم علمى، با خصوم سیاسى، تبعید، حمایت از یک گروه و ردّ یک گروه، در این خط است. به گزارش شبکه اجتهاد، پایگاه اطّلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای در آستانه میلاد امام هشتم، حضرت علیبن موسیالرضا علیهالسلام، بیانات رهبر معظّم انقلاب را در مراسم افتتاحیه کنگره جهانی حضرت …
توضیحات بیشتر »مرجعیت نجف؛ ایستاده در میانه/ سید جواد ورعی
شبکه اجتهاد: در زمینه حضور روحانیت در عرصه قدرت و حکومت دو دیدگاه وجود دارد: یک دیدگاه معتقد است روحانیت باید مستقیماً وارد این عرصه شود و نباید صرفاً به نظارت و مراقبت بسنده نماید. این دیدگاه هر چند از حضور مستقیم در قدرت و سیاستگذاری، قانونگذاری، برنامهریزی و اجرا بهرهمند است، اما هزینههای کمبودها، سوء مدیریتها و فسادها هم در کارنامه روحانیت ثبت و ضبط میشود و باید پاسخگوی عملکردها و کارنامه خود باشد؛ بهخصوص که مشکلات و کمبودها بهحساب حکومت دینی و دین هم گذاشته میشود. در صورت فقدان کارآمدی مورد انتظار در زمینههای مختلف سیاسی، اقتصادی و …
توضیحات بیشتر »واکنشها به نامه موسوی خوئینیها/ پرسشهایی که باید پاسخ بدهد
سید محمد موسوی خوئینیها، دبیرکل مجمع روحانیون مبارز اخیراٌ در نامهای انتقادی و سرگشاده به رهبر معظم انقلاب، به جای نقد همفکرانش در دولتهای مختلف و طیفهای وابسته، معظمله را مسئول تمامی مشکلات کشور خوانده و با دادن آدرس غلط و فرار رو به جلو، انگشت اتهام را به سوی ایشان نشانه رفته است؛ اما این فرافکنیها با اعتراضات گسترده اساتید خارج فقه و اصول و اندیشوران حوزه و دانشگاه مواجه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این نامه خاکستری که محتوای جدیدی ندارد، شامل چند نکته صریح یا ضمنی است: الف- اوضاع کشور بهویژه در حوزه اقتصادی بد است …
توضیحات بیشتر »اجتهاد مستمر؛ محور اصلی برای تحول در دستگاه قضایی/ سیدمصطفی محققداماد
شبکه اجتهاد: واقعیت این است که بسیاری از متصدیان امور در روزهای نخستین پس از پیروزی و حتی شاید امروز هم چنین بیندیشند که با انقلاب اسلامی قراربوده که همه چیز بر وفق شریعت انجام گیرد و به عبارت دیگر فقه برجامعه حاکم شود بدین معنا همه قوانین همان باشد که در متون فقهی و رویه فقها بوده در جامعه اجرا گردد. لذا براین گونه تفکر چنین مترتب میساختند که مثلا در فقه اسلامی هرچند قضا و قضاوت وجود دارد ولی نه چیزی به نام آیین دادرسی کیفری وجود دارد و نه آیین دادرسی مدنی به شکلی که در حقوق …
توضیحات بیشتر »حکومت عرفی در سنت فقهی شیعه/ سیدعلی میرموسوی
شبکه اجتهاد: با نگاهی به سنت فقهی شیعه میتوان دریافت، اسلام سیاسی در این سنت از پیشینه چندانی برخوردار نیست و فقیهان شیعه حکومت را مقولهای عرفی میدانستهاند. سنت فقهی شیعه بر پایه اصل امامت، حکومت عادلانه را منحصر به امام معصوم میداند و با تقسیم ولایت به دو نوع عادلانه و جائرانه، حاکمیت غیر معصوم را از نوع جائرانه قلمداد میکند. از این دیدگاه در عصر غیبت هر نوع حکومتی سرشت جوری دارد و شیعه بودن حاکم تغییری در آن پدید نمیآورد. شیخ انصاری بر اساس مذهب و اعتقاد زمامداران، حکومتهای جوری در عصر غیبت را به سه نوع …
توضیحات بیشتر »نوآوریهای شهید بهشتی در منصب قضا/ علی کردی
شبکه اجتهاد: برخلاف تقاضاهاى سیاسى گروههاى مخالف، امام خمینى با توجه به شناخت عمیقى که از آیتالله دکتر بهشتى داشتند طى حکمى ایشان را در رأس قوه قضائیه کشور قرار دادند تا با ایجاد اصلاحات در این بخش، سامان جدیدى ایجاد نماید. حذف نظام حقوقى پیشین و جانشین کردن نظام حقوقى اسلام به عنوان اصلىترین گام در راه تحقق انقلاب تلقى مىشد و انتخاب شهید بهشتى به این منظور بود. اما در حالى که دستگاه قضایى به قوانین جدید و نیروهاى جدید نیاز داشت، برخى از افراد از پذیرفتن مسؤولیتهاى قضایى سرباز مىزدند. با توجه به این شرایط سخت و …
توضیحات بیشتر »