فرهنگ و ارتباطات

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش نوپای فقه رسانه به‌عنوان یکی از فقه‌های مضاف جدید، هنوز به‌درستی جای خود را در میان عرصه‌های مختلف فقه باز نکرده است. فقهای پیشین و امروز اگرچه کمتر به این فقه پرداخته‌اند اما این امر موجب نشده تا از اهمیت آن و نقش کلیدی رسانه در دنیای مدرن کاسته شود، نقشی که هر روز نیز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدتقی قادری، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، در گفتگوی اختصاصی با اجتهاد اما تلاش کرد تا هم زوایای این فقه نوپا را روشن سازد و هم راه‌حل فقه جواهری برای برطرف کردن …

آیت‌الله شبیری می‌گوید: امام صدر هم مباحث نو و جدید را تمام و کمال بلد بود و هم اینکه سنت گذشته را به خوبی می‌شناخت. امیدوارم همه از تجربیات و افکار امام صدر بهره ببرند و آثارش موجی در افکار نسل جدید ایجاد کند. همچین آیت‌الله صافی می‌گوید: ارادت ویژه‌‌ای نسبت به امام موسی صدر داشته‌ام و همیشه پیگیر وضعیت پرونده ربودن ایشان بوده‌ام. برای ربودن ایشان مدام افسوس و غصه می‌خورم. متاسفانه افراد آن‌طور که باید به وظایف خود برای پیگیری این پرونده عمل نکرده‌ و حق ایشان را ادا نکردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سیده حورا صدر، مدیر …

شبکه اجتهاد: روز معلم برای شاگردان آیت‌الله عبدالله جوادی آملی یک روز به یاد ماندنی است. شاگردان درس خارج فقه این استاد عالی حوزه علمیه قم از مدت‌ها قبل چشم انتظار این روز هستند تا استاد و معلمشان را تکریم کنند. پیش از ظهر سه شنبه با ورود آیت‌الله جوادی آملی به مسجد اعظم، شاگردان ایشان با گل و شیرینی به استقبال وی رفتند و در مراسمی از مقام علمی این استاد برجسته قدردانی کردند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه رسانه به‌مانند بسیاری دیگر از فقه‌های مضاف، از عرصه‌های کمتر پرداخته شده دانش فقه است. تولیدات علمی صورت گرفته در این عرصه نیز آن‌قدر ناچیز و مختصر است که این دانش را از نوپائی خارج نکرده است. فراگیر شدن رسانه در جامعه مدرن که تبلور فعلی آن در شبکه‌های اجتماعی است، این پرسش را به وجود می‌آورد که فقه در چه عرصه‌هایی با آن درگیر بوده و چه چالش‌هایی فراروی آن قرار دارد. شاید یکی از بهترین افرادی که می‌تواند در این عرصه اظهارنظر کند، حجت‌الاسلام دکتر احمدعلی قانع، معاون پژوهشی دانشکده ارتباطات دانشگاه امام صادق …

مراجع عظام تقلید در دیدارهای جداگانه وزیر کار با ایشان بر توجه به مساله اشتغال و ازدواج و معیشت کارگران، حمایت از تولید کالای ایرانی و فرهنگ کار و کارگری تاکید کرده و گفتند: مسئولان مواردی چون اختلاس و حقوق‌های نجومی را تحمل نمی‌کنند و باید مشکل بانک‌های ربوی و فاصله طبقاتی حل شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با برخی علما و مراجع عظام تقلید در قم دیدار و گفتگو کرد. او در این دیدارها با حضرات آیات وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، جوادی آملی، نوری همدانی و علوی گرگانی …

موضوع «موسیقی» در سال‌های پایانی عمر امام(ره)، با فراز و نشیب عجیبی روبه‌رو می‌شود؛ همانند فتوای نوزدهم شهریور ۱۳۶۷، که امام در این فتوا، در پاسخ به سؤالی دربارۀ «خرید و فروش آلات لهو و لعب جهت استفاده‌های مشروع»، می‌فرمایند: «خرید و فروش آلات مشترکه به قصد منافع محل‍ّله آن اشکال ندارد». شبکه اجتهاد: به طور کلی، تناقض‌ در آرا و اندیشه‌های بزرگان حساسیت‌برانگیز است. البته ممکن است دو دیدگاه، در ظاهر متناقض به نظر برسند ولی در باطن از یک منشاء، سرچشمه گرفته باشند. این تناقضات ظاهری، خصوصا در مورد احکام فقهی و همچنین در نظرات شخصی که مرجعیت …

شبکه اجتهاد: عبدالسلام محمد در سال ۱۹۷۶ از دانشکده اصول دین قاهره فارغ‌التحصیل شده است و بعد از چهار سال تحصیل درقاهره به اسکندریه – پایگاه اصلی تولید دانش مصر- بازگشته و سپس از طرف الازهر چهار سال در امارات به کارهای علمی و دانشگاهی پرداخته و از خطبای توانمند این دانشگاه است. او روز ۲۳ فروردین ۹۷ در دانشگاه ادیان ذیل موضوع «بررسی وضعیت مطالعات ادیان در الازهر» به ارائه‌ی نقطه نظرات خود پرداخت. در ادامه مهم‌ترین نکاتی که از سوی ایشان در این نشست ارائه شد را می‌خوانید. * دانشگاه الازهر با سابقه‌ی هزار ساله‌اش، قدیمی‌ترین و مهم‌ترین …

شبکه اجتهاد: موزه دین و دنیا با حضور آیت‌الله حسین نوری همدانی، حجت‌الاسلام محمدحسن رحیمیان و حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده و دیگر شخصیت‌ها در مسجد جمکران افتتاح و گشایش یافت.

الازهر و دارالافتای مصر با تحریم بازی نهنگ آبی طرح آگاهی بخشی به خانواده‌ها و جوانان با هدف کاهش از آسیب‌های بازی‌های رایانه‌ای را اجرایی خواهد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجمع پژوهش‌های اسلامی مصر با هدف آگاهی بخشی به مردم و جلوگیری از انتشار بازی «نهنگ آبی» برنامه جامعی را در سراسر این کشور راه اندازی کرد. این برنامه پس از صدور حکم تحریم بازی نهنگ آبی از سوی دارالافتا و کمیته فتوای الازهر صورت گرفته است تا خطر این بازی به کودکان و نوجوانان گوشزد شود زیرا بازی نهنگ آبی پس از سیطره بر عقول کاربران و ایجاد …

نیاز فرهنگی حکومت شیعی صفویه به هنر و مسائلی چون استفاده از غنا نه برای فساد و لهو و لعب بلکه در ترویج ارزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و باورهای شیعی سبب بازنگری برخی فقیهان در مسئله غنا شد چنان که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان این دوره را نقطه عطفی در تاریخ مساله غنا در فقه شیعه دانست. شبکه اجتهاد: تا پیش از دورۀ صفویه، آوازخوانی و خوانندگی و اصطلاحاً غنا از نظر فقهای شیعه امری مطلقاً حرام تلقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد؛[۱] چنان‌که علامه حلی (م ۷۲۶) در پاسخ به استفتایی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نویسد: «شنیدن غنا جایز نیست … و هیچ رخصتی دربارۀ آن از امامیه نرسیده است و شنیدن آن …

از آنجایی که تغییر مقیاس به تغییر موضوع و تغییر حکم می‌انجامد، بایستی موضوع را در مقیاس کلان و حکومتی دید، وقتی مقیاس نگاه ما به تکنولوژی از فرد و خرد به حکومت تغییر یافت، درک از موضوع تغییر و به تبع حکم هم متفاوت می‌شود؛ مثل بانک‌ها در شرایط فعلی؛ لذا بهتر است در مواجه به این سنخ از الزامات توجه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «فقه تغییر» چندی قبل با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین احمد رهدار چندی پیش در مؤسسه فتوح اندیشه برگزار شد. این استاد حوزه و دانشگاه در این نشست از «فقه تغییر و لزوم …

شبکه اجتهاد: در روز اول اردیبهشت ۱۳۹۷ حجت‌الاسلام والمسلمین اعرافی، مدیر محترم حوزه‌های علمیه و ریاست جامعهالمصطفی، در ابتدای اختتامیه همایش بین‌المللی «جریان‌شناسی فرهنگی در عرصه بین‌الملل» که با حضور طلاب و علاقه‌مندان، در مجتمع آموزش عالی امام خمینی‌(ره) قم برگزار شد، ضمن تبریک اعیاد شعبانیه گفت: مناجات شعبانیه حاوی یک دوره سلوک الی الله است. در این مناجات، موانع سیر و سلوک الی الله بیان شده است و در این مناجات است که انسان‌شناسی، معرفت به توحید و دغدغه‌ها و موانع ارتباط با خدا قابل مشاهده است و تعالی بشر بدون شناخت موانع و عوامل فرصت‌سوزی‌ها محقق نمی‌شود. وی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: وقتی در رابطه با مدگرائی سخن گفته می‌شود، آنچه به ذهن می‌آید، تساوی آن به مفهوم تجمل است.  این در حالی است که تجمل تنها یکی از عناوینی است که ممکن است به آن، برای اثبات حرمت مدگرائی استدلال شود. علاوه بر آنکه اصل حرمت تجمل نیز امری روشن و واضح نیست. در این رابطه با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سید محمدصادق علم‌الهدی، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. به باور او، تجمل نه تنها حرام نیست، بلکه از عناوین مستحب و ممدوح شریعت است. او البته معتقد است تجمل با «تجمل گرائی» که امروز رائج است …

استاد حوزه و دانشگاه گفت: روحانیت باید علاوه بر آموزش فقه سنتی، موضوعات نوین را نیز در سبک زندگی جدید شناسایی کرده و برای آن راه حل‌ مناسبی ارائه دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری، رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، در درس خارج فقه فناوری‌های نوین که در مدرس ۲۷ مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، بیان داشت: فقهای ادوار گذشته به ویژه علامه حلی همواره فقه را بر اساس مسائل روزگار خود بروزرسانی می‌کردند. استاد ردس خارج فقه حوزه علمیه قم، اظهار داشت: بی‌تردید متون فقهی نگاشته شده در ۷۰۰ سال گذشته برای …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز رحلت آیت‌الله سید محمدهادی میلانی یادداشتی تحت عنوان «ناگفته‌هایی از ارتباط آیت‌الله میلانی با علمای مکتب معارفی خراسان» منتشر شد که مرا متعجب و متأسف نمود، زیرا مصداق پاشیدن خاک در چشم حقیقت بود و امیدوارم مطالب آن، سهواً بیان شده باشد. نویسنده در این یادداشت در صدد آن بوده است که: اولاً گرایش آیت‌الله میلانی به فلسفه و عرفان را بر پایه نقل قولهایی، «به شدت تکذیب» نماید و از این رو گرایش فلسفی و عرفانی ایشان را «شبهه»‌‌ای می داند که در ذهن برخی ایجاد شده است. ثانیاً مناسبات میان آیت‌الله میلانی …

حجت‌الاسلام‌ شهریاری گفت: اگر امروزه دروغ پردازی در جامعه ما گسترش یافته است، به خاطر آن است که فناوری رسانه‌ پیشرفت کرده است اما ما هنوز آداب فقهی برای استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ و‌المسلمین حمید شهریاری، رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، امروز در درس خارج فقه فناوری‌های نوین که در مدرس ۲۷ مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، با اشاره به مباحث روز نخست این کلاس، بیان داشت: هر علمی یک موضوع و یک محمول دارد و مسأله علم نیز از موضوع و محمول تشکیل می‌شود. وی …

حجت‌الاسلام‌ علیرضا پیروزمند معتقد است بحث فضای مجازی به علت ضریب نفوذ فوق العاده‌‌‌ای که دارد، طبیعتاً موضوع بسیار مهمی برای همه کشورها و بخصوص نظام جمهوری اسلامی است. اهمیت این مقؤله در ایران اسلامی به این دلیل است که نقطه ثقل این پیام رسان‌ها، متأسفانه در خارج از مرزهای ما قرار دارند و این موضوع تهدیدات متنوع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی‌‌‌ای را متوجه نظام اسلامی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین‌ علیرضا پیروزمند، عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی، درباره ضرورت توجه به پیام رسان‌های داخلی و بومی و همچنین تحلیل محتوایی فتوای رهبری معظم در این …

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور روحانیت، تبیین معارف الهی، سبک زندگی اسلامی و پاسخگویی به شبهات را سه رسالت مهم حوزه علمیه قم در شرایط فعلی دانست و اظهار کرد: در میان این سه رسالت، اصلاح سبک زندگی روحانیت را در اولویت حوزه علمیه می‌دانم چرا که تعداد کمی از روحانیون در داشتن سبک زندگی اسلامی در عمل موفق بودند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدرضا حشمتی درباره رسالت حوزه علمیه قم در شرایط فعلی، گفت: همیشه علمای اسلام در پاسداری از دین مبین اسلام اهتمام داشتند و علاوه بر تبیین معارف الهی معمولاً پاسخگوی شبهاتی …

فتوای اخیر رهبر معظم انقلاب درباره حرمت تعرض به حریم مردم در پیام رسان‌های داخلی بخصوص در شرایطی که جوّی از بی‌اعتمادی نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی در حال گسترش بود، دارای اهمیت زیادی است. این فتوا از جهت به‌روز بودن، مسئله‌محور بودن، نشان دادن پویایی فقه شیعه و اعتمادسازی مردمی قابل توجه است. به گزارش شبکه اجتهاد،  در این زمینه حجت‌الاسلام والمسلمین اخلاقی، عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه به «قدس» می‌گوید: در دین اسلام و با حضور ولایت فقیه و مجتهدین در عرصه‌های اجتماعی بخصوص بعد از انقلاب اسلامی هر زمان لازم بوده، دین پاسخگوی نیازهای مختلف مردم و …

شبکه اجتهاد: جدال میان موسیقی و روحانیت گویی پایانی ندارد. بعد از این‌که ماجرای برگزاری کنسرت‌های موسیقی نقل محافل بود و پای برخی از مراجع را نیز به ماجرا کشاند، این بار طلبه‌‌ی جوانی، علیه کنسرت موسیقی اقدامی انجام داده و آتش مواجهه روحانیت و موسیقی را بار دیگر افروخته کرده است. مراجع عظام تقلید اما در خصوص حکم موسیقی، اختلاف دیدگا‌‌ه‌هایی دارند؛ برخی از آ‌ن‌ها، از حُرمت انواع موسیقی سخن گفته‌اند که آیت‌الله سید صادق روحانی از آن جمله است. ایشان در جلد دوم از کتاب منهاج الفقاهه با ذکر روایتی از امام رضا(ع) عنوان می‌‌کنند که موسیقی و …

شبکه اجتهاد: رابطه دوسویه و شیوه تعامل دین و رسانه، از موضوعات مناقشه‌برانگیزی است که در سالیان اخیر و به خصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تأسیس نظام اسلامی مبتنی بر احکام فقهی، بیش از گذشته اهمیت یافته است. بر همین اساس پاسخ به این سؤال که رسانه‌های نوین و به خصوص تلویزیون و سینما، از نظر ماهیتی تا چه اندازه ظرفیت انتقال مفاهیم دینی و پیام‌های بومی ما را دارند و اینکه آیا می‌توان ظرفیت‌های جدیدی در آنها ایجاد کرد تا فرهنگ دینی و بومی به جوهره این رسانه‌ها تبدیل شود از دغدغه‌های اصلی محققان دو حوزه …

مشاور مذهبی حوزه هنری فقه هنرگفت: لازمه ورود به هنر شناخت فقهی آن است؛ این در حالی است که تنوع در متخصصین تزلزل نمی‌آورد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ علی ریاحی در نشست فقه هنر که به مناسبت هفته هنر انقلاب اسلامی با حضور اساتید و صاحب‌نظران حوزه دین و ادبیات در محل حوزه هنری خراسان شمالی برگزار شد، با اشاره به مبانی موضوعی در این زمینه اظهار کرد: برای ورود به مباحث این‌چنین باید ابتدا به تعاریف واحدی دست پیدا کنیم تا در نتیجه‌گیری بتوان به‌صورت مشخص این موضوع را دنبال کرد. وی در ادامه با تعریف فقه در …

شبکه اجتهاد: نشست «مسأله اجتماعی؛ پوشش یا ناپوششی؟» صبح دیروز با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود مهدوی‌زادگان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این پژوهشگاه برگزار شد. مهدوی‌زادگان ابتدا این پرسش را مطرح کرد که آیا باید «پوشش» را یک مسأله اجتماعی در نظر بگیریم یا ناپوششی را مسأله فرض کنیم؟ او تعریف مفهوم پوشش و ناپوششی را به ارتکاز عرفی مردم از معنای این واژه‌ها واگذار کرد و در ادامه گفت: در این بحث من تقابل میان حجاب و بی‌حجابی را عرض می‌کنم و نه حجاب و بدحجابی. نمی‌توانیم بگوییم هر کسی بدحجاب است بی‌حجاب …

شبکه اجتهاد: مراجع معظم تقلید، علما، اساتید، طلاب، مسئولان و عموم عاشقان به خاندان اهل‌بیت علیه‌السلام، در مراسم بزرگداشت شهید مدافع حرم محمدمهدی لطفی نیاسر در مسجد اعظم قم حضور یافتند و موجب تسلی بازماندگان و تکریم مقام این شهید گرامی شدند. صبح روز پنج شنبه در سالروز شهادت هفتمین امام شیعیان باب الحوائج موسی بن جعفر(ع) مراسم تشییع پاسدار شهید محمد مهدی لطفی نیاسر که در حمله هوایی رژیم اشعالگر قدس به پایگاه نظامی در سوریه به شهادت رسید از مسجد امام حسن عسکری(ع) به سمت حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها برگزار شد. نماز بر پیکر این …

شبکه اجتهاد: اولین جلسه درس خارج فقه فناوری‌های نوین با ارائه حجت‌الاسلام حمید شهریاری در مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد. درس خارج فقه فضای مجازی هر هفته چهارشنبه‌ها و پنجشنبه‌ها ساعت ۱۲ الی ۱۳ رسمی در مدرسه امام کاظم(ع) ساختمان امام رضا(ع) طبقه همکف، مدرس شماره ۲۷ برگزار می‌شود. شروع جلسات درس از چهارشنبه این هفته ۲۲ فروردین ماه بوده است و شرکت عموم طلاب و فضلای حوزه علمیه در این جلسه آزاد است.    

حضرت آیت‌الله علوی گرگانی با اشاره به تأثیر هنر و هنرمندان در هدایت یا انحراف مردم بر لزوم ترویج هنرهای دینی در جامعه تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی در دیدار با جمعی از اعضای سازمان بسیج هنرمندان استان قم با اشاره به این که باید هنرهای مورد رضایت الهی در جامعه پیاده شود، اظهار داشت: در همه طبقات جامعه بشر حق و باطل وجود دارد، به همین جهت نیز در قرآن کریم انسان‌ها به شاکر و کفران کننده نعمت تقسیم بندی شده اند. استاد برجسته حوزه علمیه قم افزود: در همه کارها و …

امام جمعه کشاورز آمل که در تجمع معترضین ۹۶ سخنرانی کرده بود، می‌گوید برای ارتباط با مردم و شنیدن صدای آنها، دامداری و کشاورزی را ادامه می‌دهد و برای گفت‌وگو با جوانان حاضر است حتی در قهوه‌خانه‌ هم حضور یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، مصاحبه اخیر حجت‌الاسلام آل‌هاشم که چندی پیش منتشر شد، بازتاب قابل توجهی در افکار عمومی داشت. برخی در مقام نقد گفتند که رفتارهای امام جمعه تبریز توقعات را از ائمه جمعه بالا برده و برخی دیگر بر معرفی دیگر ائمه جمعه مردمی که با رفتارهای جدید، ارتباط بیش از پیش با مردم را در دستور کار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: وقتی از مدگرائی صحبت می‌شود، در نگاه اول، رابطه آن با مفاهیم تجمل و حب دنیا در نظر جلوه می‌کند. اما پرسش اصلی این است که آیا اساسا تجمل و حب دنیا، از عناوین محرم در شریعت هستند تا ملازمه آنها با مدگرائی، موجب سرایت حرمت به آن شود یا خیر؟ در این خصوص با حجت‌الاسلام نجفی بستان، استاد حوزه علمیه قم گفتگوی کوتاهی انجام دادیم. او معتقد است، مدگرائی فی‌نفسه، حرام نیست، بلکه این عناوین دیگر است که موجب تغییر حکم آن می‌شود. اجتهاد: آیا مدگرایی با تجمل و حب دنیا ملازمه‌ای دارد؟ نجفی بستان: ابتدا …

موسیقی و غنا از موضوعات مهم فرهنگی است که بنابر تصور عموم، نگاه فقیهان به آن یکسان است. آیت‌الله گرامی در یکی از درس‌های خارج فقه خود، به تبیین سه نظریه درباره غنا و موسیقی می‌پردازد. بنابر گزارش ایشان برخی از فقیهان بوده‌اند که مطلقاً غنا را حرام نمی‌دانسته‌اند و از آن سوی برخی بوده‌اند که مطلق موسیقی و غنا را حرام می‌دانسته‌اند. چنانکه در این میان برخی مانند امام خمینی احتمالاً از نظر اول خود بعد از انقلاب برگشتند اما به نظر ایشان، موسیقی ایران بعد از انقلاب می‌توانم بگویم از بین رفت. آن موسیقی‌های اصیلی که یک قسمت …

صدور فتوای حرمت برگزاری جشن معراج پیامبر اکرم(ص) از سوی سلفی‌ها سبب شد تا الازهر مصر در واکنشی برگزاری جشن های مذهبی را جایز بداند. به گزارش شبکه اجتهاد، مناسبت‌های ملّی، مذهبی و نیز غیر اسلامی که گاه خاستگاهی خارج از مرزهای اسلامی داشته و جوامع اسلامی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به عنوان یک پدیده فقهی ـ اجتماعی همواره توجه فقها و علما را به خود جلب کرده است. رویکردهای مختلف به ویژه در کشورهای عربی به اینگونه مراسم‌ها و پراکندگی مذاهب مختلف سبب شده که در برخی مواضع شاهد صدور فتواهای گوناگون و حتی متضاد در اینگونه موارد …