فرهنگ و ارتباطات

تمدن اسلامی، پیدایش و نسبت آن با فرهنگ/ محمد غفوری

تمدن اسلامی، پیدایش و نسبت آن با فرهنگ/ محمد غفوری

شبکه اجتهاد: بحث‌های فرهنگی و تمدنی یا تمدن پژوهی از دانش‌هایی است که از غرب به دست ما رسیده؛ یعنی ما مسلمان‌ها مبتکر چنین عنوانی نیستیم. عنوان تمدن پژوهی ابتدا در غرب شروع شد، رواج پیدا کرد و به‌مرور وارد سرزمین‌های اسلامی شد و ما هم بعدها این مباحث فرهنگی و تمدنی را شروع کردیم.

Read More »

کتابشناسی جامعه‌شناسی «تشیع»

کتاب «کتابشناسی جامعه‌شناسی تشیع» توسط انتشارات نگاه معاصر روانه بازار نشر شد و در دسترس مخاطبین قرار گرفت. این کتاب، محصول فعالیت جمعی پنج ساله گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع با راهبری علمی دکتر سارا شریعتی است. در این کتاب نود و هفت اثر که از زمان ورود صنعت چاپ به ایران تا کنون با رویکرد اجتماعی به بررسی تشیع پرداخته‌اند، مورد نقد و تحلیل قرار گرفته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در نگارش این کتاب، ۱۶ نفر از اعضای گروه مطالعاتی به همراه سه نویسنده میهمان مشارکت داشته‌اند. کتاب دارای دو مقدمه کلی است: مقدمه تحقیقی اول به قلم سارا شریعتی با عنوان «مشارکتی در مطالعات اجتماعی و جامعه‌شناختی تشیع» در بیست صفحه به توضیح پیشینه حوزه علوم اجتماعی در مطالعه ادیان در جهان و ایران، تغییر موقعیت دین در نیمه دوم قرن بیستم، تحلیل اجتماعی مسأله دین به مثابه مسأله‌ای غیردینی پرداخته و در نهایت جایگاه «کتابشناسی جامعه‌شناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع» را با این زمینه و مسائل تحلیل کرده است. بخش پایانی این مقدمه تفصیلی و تحقیقی، به ارائه برخی از مهمترین یافته‌های این کتابشناسی اختصاص دارد. دومین مقدمه کلی کتاب که در ده صفحه توسط مهدی سلیمانیه و کمال رضوی به نگارش درآمده، با عنوان «چگونه کتابشناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع متولد شد؟» به توضیح روند شکل گیری ایده و فعالیت‌های گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع و نگارش این کتاب اختصاص دارد. در این مقدمه ملاک‌های انتخاب نود و هفت کتاب بررسی شده در این اثر و روند گرینش آن‌ها نیز اشاره شذه است. کتاب در نه فصل تدوین شده است که منطبق بر نه حوزه پژوهشی ذیل حوزه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع است: عدالت و امامت، تاریخ اجتماعی تشیع، روحانیت و مرجعیت، سیاست و قدرت، هنر، ادبیات و فرهنگ، مناسک (اعیاد و عزاداری‌ها)، عرفان و تصوف، اماکن مذهبی و زیارت و انتظار و مهدویت. هر فصل از فصول نه‌گانه‌، دارای مقدمه‌ای پژوهشی است که توسط یکی از اعضای گروه مطالعاتی به نگارش درآمده و مسائل اساسی برآمده از کتابشناسی آن حوزه خاص را بیان کرده است. در این اثر همچنین علاوه بر بررسی نود و هفت اثر برگزیده، به تفکیک در هر حوزه کتاب‌های دیگری را که با رویکردی کمرنگ‌تر در آن حوزه مطالعاتی در زبان فارسی وجود دارند معرفی شده است. بخش پایانی کتاب به دو پیوست اختصاص دارد: پیوست نخست «فهرست آثار بررسی شده در کتاب‌شناسی» به ترتیب زمانی و تفکیک سال انتشار که خود می‌تواند منبعی ارزشمند جهت تحلیل وضعیت ادبیات این حوزه در هفت دهه گذشته باشد. پیوست دوم، به معرفی اعضای گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع و نویسندگان میهمان مشارکت‌کننده در تألیف این اثر پرداخته‌است. لازم به ذکر است که «پروژه کتابشناسی جامعه‌شناسی تشیع» بدون استفاده از هیچگونه حمایت مالی نهادها یا مراکز تحقیقاتی دولتی یا غیردولتی و صرفاً با مشارکت داوطلبانه اعضای گروه مطالعاتی با راهبری علمی دکتر سارا شریعتی تدوین شده است. این اثر سومین کتاب منتشر شده از مجموعه جامعه شناسی تشیع از سوی انتشارات نگاه معاصر است. لازم به ذکر است، این کتاب در ۷۲۶ صفحه، توسط انتشارات نگاه معاصر در فروردین ماه ۱۳۹۶ از سری «جامعه‌شناسی تشیع» با قیمت پنجاه و هشت هزارتومان در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. کتابشناسی جامعه‌شناسی تشیع

کتاب «کتابشناسی جامعه‌شناسی تشیع» توسط انتشارات نگاه معاصر روانه بازار نشر شد و در دسترس مخاطبین قرار گرفت. این کتاب، محصول فعالیت جمعی پنج ساله گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع با راهبری علمی دکتر سارا شریعتی است. در این کتاب نود و هفت اثر که از زمان ورود صنعت چاپ به ایران تا کنون با رویکرد اجتماعی به بررسی تشیع پرداخته‌اند، مورد نقد و تحلیل قرار گرفته‌اند.

Read More »

کتاب شناسی «موسیقی»

کتاب شناسی «موسیقی»

فقهای عظام از دیر زمان در مفهوم «غنا» و «موسیقی» اختلاف داشته و دارند. برخی بر این باورند که هر موسیقی‌ای غنا نیست، ولی هر غنایی موسیقی است. گروهی دیگر بین غنا و موسیقی تفکیک قائل نشده اند و در بعضی از مصادیق به تباین معتقدند، کتاب «کتاب شناسی موسیقی» از معدود کتب منتشره‌ای است که نگاهی کتابشناسانه به بحث موسیقی دارد و کتابهایی را که در این زمینه نوشته شده را فهرست نمده است.

Read More »

نوروز در فرهنگ شیعه/ رسول جعفریان

یک کسی عاشورا را از دست ما نجات دهد!/رسول جعفریان

بحث از نوروز در فرهنگ شیعه، از قرن پنجم به بعد مطرح شد و تا آنجا که به منابع برجاى مانده مربوط می‌شود، نخستین بار در مختصر مصباح شیخ طوسى از آن یاد شد. پس از آن در منابع دیگر هم وارد گردید. در این مقاله سیر ورود آن در منابع شیعه و موضع‌گیرى فقهاى شیعه در باره آن را توضیح خواهیم داد.

Read More »

اسلام نمی‌تواند نگاه حذفی حداکثری به آیین‌ها داشته باشد/ وجود سیره و روایات مشروعیت‌ساز فرهنگ‌ها نیست

اسلام نمی‌تواند نگاه حذفی حداکثری به آیین‌ها داشته باشد/ وجود سیره و روایات مشروعیت‌ساز فرهنگ‌ها نیست

شبکه اجتهاد: اسلام دینی است که تاریخ تولد دارد و تاریخ تحول و تکامل دارد و تاریخی پرفرازونشیب دارد و... اما آیا اسلام آمده است تا هویت ملی و عرف‌ها و آیین‌های مخاطبانش را به‌کلی پاک کند و تلاش کند همه را از صفر سامان دهد؟ به‌عبارت‌دیگر آیا اسلام برای ورودش در فرهنگ‌ها و اقوام و نژادها ابتدا دست به تخریب می‌زند و پس‌ازآن بر خرابه‌ها بنیانی آسمانی بنا می‌کند یا خیر؟

Read More »

لزوم بازطراحی مدل سبک آرمانی در «شهر اسلامی»

آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود

متاسفانه در زمینه نظریه آرمان شهر، تنها بر نگاه چند فیلسوف قدیم تمرکز کرده‌ایم در حالی که با نگاه به قرآن و با بهره‌گیری از علوم و با توجه به پیچیدگی‌های اقتصادی و رابطه پیچیده سیاست، اقتصاد و فرهنگ باید نظریه آرمان شهر اسلامی و نیز مدل و سبک زندگی بر اساس آرمان شهر اسلامی را ارایه کنیم.

Read More »

شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف مخالف است، نه با شادی حلال

تعیین تکلیف برای سیدالمراجع!/ حسن طاهری

اگر کسی گفته شریعت با شادی مخالفت است، اشتباه کرده است. شریعت با شاد بودن به شکل حلالش مشکلی ندارد و بلکه با دورِ هم بودن، میهمانی رفتن و هدیه به یکدیگر دادن و سفر کردن تشویق هم می‌کند. شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف و این شکل مسائل مخالف است.

Read More »

بی‌سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند

مرجعیت و حوزه حزب سیاسی نیست

آیت‌الله علوی بروجردی بر همراهی با مردم در عید نوروز به عنوان عید ملی تاکید کرد و گفت: با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد.

Read More »

بررسی ابعاد فقهی- حقوقی افشاگری رسانه‌ای

بررسی ابعاد فقهی- حقوقی افشاگری رسانه‌ای

هر جا که مصلحت اقوی اقتضا کرد که افشاگری کنیم و این مصلحت اقوا با مصلحت حفظ حرمت مومن تزاحم کرد به حکم عقل جانب اقوی المصلحتین را می‌گیریم این مساله از شهید و صاحب جامع المقاصد اقتباس شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شصتمین نشست تخصصی معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام با موضوع «بررسی ابعاد فقهی …

Read More »

جزئیات برگزاری کارگاه‌های همایش ملی «فضای مجازی پاک»

جزئیات برگزاری کارگاه‌های همایش ملی «فضای مجازی پاک»

در همایش ملی فضای مجازی پاک، ۱۱ کارگاه آموزشی از جمله کارگاه «آداب و احکام فضای مجازی» با موضوعات آداب و احکام اینترنت، آداب و احکام شبکه‌های اجتماعی، آداب و احکام تلفن همراه، آداب و احکام بازی‌های رایانه‌ای؛ برگزار و مبلغان شرکت کننده از امتیازات «گذراندن دوره‌های آموزشی مرتبط با فضای مجازی» بهره مند می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، جزئیات برگزاری …

Read More »

نظریه‌پردازی پیرامون آرمان شهر زیارتی در اسلام/ احمد مبلغی

اگر فقه تخصصی شکل نگیرد مسائل و گره‌های بسیاری باز نمی‌شود/ لزوم تاسیس رشته‌های تخصصی فقه اجتماعی

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد حوزه علمیه قم، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری در سومین نشست کمیته زیارت و گردشگری در شیراز پیرامون مسئله «زیارت» سخن گفت که در ادامه به صورت یادداشت شفاهی تقدیم می‌گردد. زیارت پدیده‌ای اجتماعی زیارت نه پدیده‌ای فردی، که پدیده‌ای اجتماعی، و دارای رنگ و بوی …

Read More »

«فقه اکبر» توانایی ساماندهی رابطه دین و رسانه را دارد

«فقه اکبر» توانایی ساماندهی رابطه دین و رسانه را دارد

طوبایی با بیان این که حوزه باید هم در مباحث فقه اکبر و هم فقه الاحکام در فضای مجازی ورود کند، ابراز داشت: حوزه نمی‌تواند بیرون گود باشد و از مسائل اجتماعی انتقاد کند؛ زیرا اگر در گذشته بحران خانواده در غرب مطرح بود امروز در جوامع اسلامی این بحران وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام احمد طوبایی، مدیر …

Read More »

صدور فتوا بر اساس نگاه استقلالی به جنس هنر

جایگاه اصل کرامت انسانی در اجتهاد شیعی/ مصطفی محقق داماد

شبکه اجتهاد: سید مصطفی محقق داماد عضو هیأت علمی و استاد تمام حقوق دانشگاه شهید بهشتی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران در این گفتار،‌ ابتدا به این نکته می‌پردازد که منظور از «فقه ‌هنر»، نباید احکام مربوط به مصادیق و فرمهای خاص هنری (مجسمه‌سازی،‌ موسیقی، شعر و…) باشد، بلکه یک نگاه استقلالی به هنر لازم است که در زاویه …

Read More »

کتاب شناسی «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر»

کتاب شناسی «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر»

ابعاد محتوایی مقالات، مباحث مربوط به روش‏‌شناسی فقاهت هنر تا بررسی زمان‏‌بندی احکام منصوص هنر، مباحث درون فقهی مانند بازپژوهی‌های احکام و اصطلاحات مرتبط با هنر، تحلیل جایگاه عرف در فقه هنر، نقش انگیزه و محتوا در احکام هنر و مباحث پیرامون حاکمیت اسلامی و هنر را در بر می‌گیرد. شبکه اجتهاد: هنر به عنوان یکی از شئون زندگی اجتماعی …

Read More »

گزارشی از مراسم رونمایی کتاب «فقه هنر»

گزارشی از مراسم رونمایی کتاب «فقه هنر»

مراسم رونمایی از کتاب «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر» با حضور آیت‌الله مقتدایی، آیت‌الله فاضل لنکرانی، حجج‌الاسلام علیدوست و نواب و جمعی از اساتید فقه و هنر در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم حجت‎الاسلام والمسلمین سید محمدحسین نواب گفت: مساله فقه و هنر بیش از پنج سال پیش …

Read More »

بررسی «فقه اینترنت و فضای مجازی»/ مهار و سالم سازی فضای مجازی وظیفه «حکومت» است

بررسی «فقه اینترنت و فضای مجازی»/ مهار و سالم سازی فضای مجازی وظیفه «حکومت» است

استاد حوزه با بیان این که مهار کردن و سالم سازی محتوای فضای مجازی وظیفه حکومت است، تاکید کرد که باید استفاده کنندگان از فضای مجازی از ضررهای آن آگاه شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی در نشست علمی «فقه اینترنت و فضای مجازی» که در ساختمان انجمن‌های علمی حوزه علمیه برگزار شد، با بیان این که …

Read More »

در عرصه هنر از «انضباط فقهی» خارج نشویم/ اسلام با هنر شروع می‌شود

هنجارشناسی نظریه و نظریه‎پردازی در علوم نقلی/ ابوالقاسم علیدوست

باور ما این است که اگر فقه در فضای طبیعی قرار بگیرد انضباط فقهی و احساس پاسخگویی و تعهد به حل مشکل و راهگشایی، این ظرفیت را دارد که با آنچه به نام هنر مطرح می‌شود رقابت کند. منتها باید مواظب باشیم که از انضباط فقهی خارج نشویم. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از کتاب «مجموعه مقالات همایش ملی …

Read More »

فتوای آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی برای رونق مطبوعات

فتوای آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی برای رونق مطبوعات

دکتر محمدجعفر محمدزاده از فعالان فرهنگی و معاون سابق مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یادداشتی نگاه تیزبین مراجع تقلید برای رونق رسانه‌های دینی را قلمی کرده است. شبکه اجتهاد: نشریه الاسلام* از نشریه‌های پس از دورهٔ مشروطه است که مقالهٔ مربوط به آن ذیل مدخل “الاسلام” در جلد اول دانشنامه مطبوعات ایران درج شده است. این نشریه به …

Read More »

رسانه ملی و بی توجهی به فتواهای اقتصادی مراجع!

رسانه ملی و بی توجهی به فتواهای اقتصادی مراجع!

رسانه ملی به خوبی سخنان، توصیه‌ها و فتوای مراجع عظام را در باب مسائل مختلف سیاست داخلی و خارجی، فتنه ۸۸، ۹دی، برجام و … پخش می‌کند اما این شیوه خبرگزینی؛ چهره تک بعدی و سیاسی این بزرگواران را به جامعه ارائه می‌کند و این شائبه را ایجاد می‌نماید که مراجع صرفا موضع گیری سیاسی می‌کنند که قطعا بزرگترین ظلم …

Read More »

«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیت‌الله اعرافی

«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیت‌الله اعرافی

کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» نخستین جلد از سری بحث‌های اصول فقه و کتاب «مجسمه و نقاشی» از سری بحث‌های فقه هنر، تقریرات درس خارج آیت‌الله اعرافی، به همت سیدنقی موسوی و احمد عابدین‌زاده از سوی مؤسسه نشر اشراق و عرفان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پیشگفتار کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» می‌خوانیم: دانش اصول فقه …

Read More »

سایت «مشاور فیلم» با هدف ساماندهی مشاوران فیلم و سریال دینی افتتاح شد

سایت «مشاور فیلم» افتتاح شد

در دومین نشست تخصصی مشاوران مذهبی فیلم و سریال که به همت اداره اطلاع رسانی و فعالیت‌های رسانه معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد از سایت مشاور رونمایی گردید. به گزارش شبکه اجهاد، در دومین نشست تخصصی مشاوران مذهبی فیلم و سریال که به همت اداره اطلاع رسانی و فعالیت‌های رسانه اداره کل اطلاع رسانی و تبلیغ …

Read More »

به فتوای رهبری توجه نمی‌شود/ ترویج موسیقی جایز نیست

امام(ره) «تحریرالوسیله» را در ترکیه نوشت/ قدرت و حکومت، امام را از ساده زیستی خارج نساخت

رئیس شورای عالی جامعه مدرسین گفت: ترویج، یعنی کاری بکنیم که موسیقی در جامعه رواج پیدا کند و این قطعا جایز نیست. تذکرات متعددی در این خصوص داده شده، اما ظاهرا توجهی به این تذکرات نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله یزدی در ابتدای درس خارج فقه خود با اشاره به برگزاری جشنواره موسیقی فجر اظهار داشت: وزارت ارشاد در …

Read More »

رجبی: مراتب دین، روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود/ الهی‌خراسانی: سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد

رجبی: مراتب دین، روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود/ الهی‌خراسانی: سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد

دکتر رجبی می‌گوید مفهوم شناسی دین و مراتبش روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود و از این‌سو حجت‌الاسلام الهی خراسانی معتقد است سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد و می‌‌تواند طیف وسیعی از فیلم‌ها و تفکرات سینمایی در این قلمرو جای بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست تخصصی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل …

Read More »

گزارش تصویری/ نشست بررسی «خدمات متقابل دین و سینما»

شبکه اجتهاد: نشست علمی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، صبح امروز ۳۰ دیماه، با حضور جمعی از فرهیختگان حوزوی و فعالان عرصه هنر و سینما برگزار شد. در این نشست که به مناسبت برگزاری دهمین جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش برگزار گردید، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی …

Read More »

تحلیل اندیشه‌ فقهای معاصر شیعه پیرامون موسیقی حلال و حرام/ سیدمحمد مهدی رفیع‌پور

دیدگاه فقهی سنتی به موسیقی ایرانی تسری یافته است

آیا اساسا تقسیم موسیقی مجاز به موسیقی مطلوب و متعالی و موسیقی عادی دارای مبنای فقهی است یا خیر؟ آیا با عمومات می‌توان به استحباب و بلکه وجوب کفایی تولید آثار هنری فاخر در راستای اهداف والای دینی فتوا داد، یا این کار امکانپذیر نیست؟ آیا انسان معاصر نگاهش به مقوله موسیقی همانند انسان سنتی است یا این نگاه تغییر …

Read More »

غنای در رساله‌های عملیه با بحث غنا در خارج فقه متفاوت است

موسیقی آوازی برای ما کفایت می‌کند/ تأکید دین بر روی «صوت حُسن»

علی ریاحی گفت: در بسیاری از موارد، غنایی که علما در رساله‌های عملیه نقل کرده‌اند، با غنایی که در خارج فقه بحث می‌شود، متفاوت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی ریاحی، استاد حوزه، طی یادداشتی که در مجله «عصر اندیشه» شماره‌ی دی‌ماه ۹۵ منتشر شده، با اشاره به اینکه بسیاری از فقهای دوران معاصر بر این نظر هستند که …

Read More »

فقه فضای مجازی به‌صورت فقه پویا تبیین شود

رسول جلیلی: فقه فضای مجازی تبیین شود

شبکه اجتهاد: عضو شورای عالی فضای مجازی در دیدار اعضای ستاد برگزاری همایش فضای مجازی پاک با آیت‌الله مکارم شیرازی ضمن تأکید بر ضرورت توجه به فضای مجازی در عرصه‌های گوناگون، گفت: دغدغه اساتید و دوستان حاضر، فقه وب و فقه فضای مجازی است. دکتر رسول جلیلی افزود: گرچه فضای مجازی و فضای حقیقی خیلی تفاوتی ندارد اما جامعه جهانی …

Read More »

نظریه «داعویت»، تبیین کننده تعامل فقه و ارتباطات

نظریه «داعویت»، تبیین کننده تعامل فقه و ارتباطات

حجت‌الاسلام نهاوندی با بیان این که نظریه داعویت می‌تواند تعامل میان علم فقه و علم ارتباطات را توضیح دهد، گفت: فقه دستور العمل جامع زندگی در تمام ابعاد آن است و موضوعاتی مانند ارتباطات و رسانه هم داخل در دایره دین و فقه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی، مدیرکل پژوهش‌های اسلامی رسانه، عصر امروز در نشست علمی …

Read More »
Real Time Web Analytics