کتابخانه تخصصی علوم حدیث در قم با حضور جمعی از علما و فرهیختگان و سخنرانی اساتید رضا استادی، سیدهاشم حسینیبوشهری، محمدعلی مهدویراد، محمدمهدی معراجی، سیدمحمود علوی و دکتر عباس صالحی بازگشایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام میلاد باسعادت صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا(س)، آئین بازگشایی کتابخانه تخصصی علوم حدیث، به همت دفتر آیتالله سیستانی در قم با …
Read More »همه مطالب
روش پژوهش در حدیث با رویکردی اصولی
در فهم دینی مهمترین منبع اثباتی، قرآن کریم و روایات شریف است. استنباط از منابع دینی محتاج رعایت قواعد فهم است و باید روشهای فهم در آن رعایت شود که دانش فقه الحدیث عهدهدار کشف مراد جدی از متن حدیث است. اثر حاضر با بررسی قواعد فقه الحدیثی، با رویکردی به مباحث علم اصول، به تبیین قواعد فهم پرداخته است. …
Read More »بازگشایی «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» در آئینه تصاویر
شبکه اجتهاد: همزمان با ایام میلاد باسعادت صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا(س)، آئین بازگشایی کتابخانه تخصصی علوم حدیث، به همت دفتر آیتالله سیستانی در قم با ۶۰ هزار جلد کتاب و ۲۰ هزار عنوان دیجیتالی اعم از پایاننامه و نشریات دیجیتالی با حضور جمعی از علما، فضلا و استادان برجسته حوزه علمیه فعالیت خود را آغاز کرد. کلیک کنید: گزارشی …
Read More »مفهوم اطلاق در نظریه ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی(ره)
کتاب «مفهوم اطلاق در نظریه ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی (ره) جدیدترین اثر حجتالاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، از سوی پژوهشگاه و با همکاری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام (ره) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ورعی در این پژوهش مفهوم «اطلاق» در …
Read More »نسخه پژوهی کتاب کافی، ضرورتی اجتناب ناپذیر/ حسین عاملی
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتن نسخههای خطی “الکافی” مانند تمام نسخ خطی، از دورۀ شکوفایی صنعت چاپ در عصر قاجار بسیار کاهش پیدا کرد. اما پیش از آن و بهویژه در عصر صفوی، اوج استنساخ و وفور نسخ خطی این کتاب را شاهد هستیم. توجه به این نسخهها در مطالعات کافی پژوهان امری ناگزیر است. برای نمونه، نسخۀ الکافی به خط …
Read More »تطور و تکمیل فقه به معنای کمبود و نقص در آن نیست/ حکمرانی، تطبیق فقه بر واقعیتهای متغیر زمانی و مکانی است/ نباید دانش فقه را صرفاً اخروی معرفی کنیم
وقتی در مقام تعیین تکلیفی برای حکومت هستیم نمیتوانیم بدون ملاحظات، آن را جایز بدانیم. حکومت هم نمیتواند حکم فردی را در جامعه جاری کند بلکه باید این مسئله را در مقیاس اجتماعی، فرهنگی و پیوستهای مختلف بررسی کرده و تناسب یا عدم تناسب آن را کشف کند. لذا حکم فردی و ترویج اجتماعی کاملاً متفاوت است ولی نمیتوان ناکارآمدی …
Read More »در صدرِ حمایت از حوزه علمیه
شبکه اجتهاد: خاندان صدر یا صدر عاملی، شاخهای از سادات موسوی از اعاظم فقهای اصولی و رجالی عالم تشیع در قرن سیزدهم بهشمار میآیند. این خاندان از نوادگان امام موسی کاظم(ع) هستند و از دیرباز به علم و اجتهاد شهرت دارند و در طول چند قرن اخیر عالمان و شخصیتهای مؤثری از این خاندان برخاستهاند. جبل عامل لبنان خاستگاه اولیه …
Read More »انتشار دو کتاب جدید در حوزه «فقه خانواده»
کتاب «قواعد فقه حاکم بر خانواده» و کتاب«فقه خانواده (نکاح)» از مجموعه آثار گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشکده علوم اسلامی توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «قواعد فقه حاکم بر خانواده» اثر دکتر سیده زهرا موسوی و دکتر زهرا فهرستی در ۲۸۰ صفحه از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ …
Read More »کرسی تخصصی «نقد نظریه عدالت در فقه» برگزار گردید + صوت
دومین پیش اجلاسیه کرسی تخصصی نقد نظریه عدالت در فقه، به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مرکز همکاریهای علمی و بین الملل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سالن کوثر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست با حضور حجتالاسلام والمسلمین سیف الله صرامی به عنوان ارائه دهنده و استاد محمد قائینی و …
Read More »یک مطالبه ریشهدار!/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالروز قیام نوزدهم دی، امسال مردم قم، توفیق شرفیابی محضر رهبر معظم انقلاب را داشتند. در این دیدار، در بیانات ایشان، یک مطالبه آشنایی که چندباره تأکید شده است: یکی این مسئلهی «جهاد تبیین» که حالا بارها و بارها بنده تکرار کردهام، باز هم تکرار میکنم. دشمن در رأس نقشههایش تبلیغات است؛ به قول خودشان پروپاگاندا …
Read More »انگارهسازی آثار هنری از منظر فقه/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر در ذات خود، فرهنگساز است. انواع قالبهای هنری اگرچه در تأثیرگذاری خود، دارای شدت و ضعفند، اما در اینکه در ذات خود فرهنگسازند، با یکدیگر مشترکند. میزان اثرگذاری آثار هنری در فرهنگ جامعه، به میزان قابلیت آنها در انگارهسازی بستگی دارد. انگارهها در هر جامعه، ضامن بقای ارزشها هستند. برای هدایت یک جامعه به مسیری خاص، …
Read More »فقه نمایش اگر ذیل فقه هنر قرار گیرد، جزو مسائل مستحدثه نیست/ گاهی نمایش یک خانم محجبه، حرام است!
فقه نمایش در قدیم، چون رسانههای ارتباطی کنونی وجود نداشت فصلی از باب فقه هنر بود و از مسائل مستحدثه هم به شمار نمیرفت؛ چون در زمان قدیم و در زمان شارع، افرادی نمایش بازی میکردند، بهصورت تمثیل و تئاتر و همچنین شبیهخوانی، شبیهسازی، رقاصی و … که در زمان صدر اسلام هم بوده است؛ اما عرضه نمایش امروزه که …
Read More »نظریه انقلاب نسبت و موقعیت آن در استنباط فقهی
یافتههای پژوهش نشاندهنده این است که نظریه انقلاب نسبت بهعنوان یک نظریه اصولی موردپذیرش است و اشکالهای مطرح بدان قابل پاسخ بوده و بر اساس ضابطهمند کردن آن برای اجرا، اشکال اصلی این نظریه که ترجیح بلا مرجح بودن تقدم نسبت سنجیهاست قابل برطرف کردن است؛ بنابراین در موارد تعارض بیش از دو دلیل باید مطابق این شیوه به بررسی …
Read More »نمایش بدن برهنه و نیمه برهنه مردان در رسانه/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رسانههای تصویری از امور نوپدیدند، به همین دلیل احکام فقهی مرتبط با آن نیز کاملاً جدید و نوبنیان هستند. بهعنوانمثال، یکی از مسائلی که در رسانههای تصویری مطرح است پرسش از حکم فقهیِ نمایش بدن انسان در رسانه است. در فقه اسلامی حکم نمایش بدن زنان بهصورت مستوفا بحثوبررسی شده است؛ ولی احکام نشاندادن یا «نمایش بدن …
Read More »نگاهی به مقالات سه فصل «پژوهشهای فقهی»
«جستاری در موضع فقیهان امامیه نسبت به کفر یا عدم کفر مخالفان مذهبی»، «نگرش فقهی به مفهوم حق؛ از آغاز تاکنون»، «تحرک علمی فقه بازتابی از موضوعشناسی ساختاری» و «نگاهی دوباره به مستندات تاریخی ارتداد»؛ برخی از مقالاتی هستند در این گزارش معرفی میشوند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» با انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید حوزه …
Read More »هم فقها به شرایط اجتماعی توجه ندارند و هم هنرمندان، به فتاوای فقها!
در مسائل فقهی، انطباق و پیوند مفهوم فقهی با مصادیق بیرونی اهمیت اساسی دارد. این مصادیق بیرونی با توجه به زمان و مکان، توجه به نظر کارشناسان و توجه به تاریخ بروز مییابد. درست است که مفهوم فقهی، یک امر معرفتی به شمار میآید و نسبت به موقعیت اجتماعی که یک امر غیرمعرفتی است محوریت دارد اما لازم است برای …
Read More »تاریخ حدیث مکتوب شیعه در عینیّتِ کتب اربعه/ عباس مفید
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارشات متعدد در منابع حدیثی عامه و گاهی در منابع شیعی داریم که کتابت حدیث (که یک قاعده عقلایی و منطقی است بخصوص در عصری که رسانههای جدید وجود نداشته) در عصر نبوی و بیشتر در عصر امامان، توسط اصحاب انجام میشده است، برای نمونه گزارش کتاب سعد بن عباده را داریم که کلمات پیامبر را ثبت …
Read More »حدیث فقهی مشترک و همگرایی اندیشه فقهی مذاهب اسلامی
حجتالاسلام سیدمحمدحسن حکیم گفت: تاکید بر احادیث فقهی مشترک و اتکای بر آن در بحث فقهی زمینه و بستر دانشی جدی و بر حقیقی را پدید میآورد که بر پایه آن همگرایی اندیشهای فقیهان مسلمان در دسترس به نظر میرسد. چراکه عمدهی اختلافات فقهی یا ناشی از تفاوت و تغایر در مستند بحث است یا مرتبط با کیفیت تلقی و …
Read More »طرح بانکداری مجلس شورای اسلامی با ۱۷۳ ایراد به مجلس بازگشت
شورای نگهبان با ۱۵۴ ایراد و ۳۰ تذکر طرح بانکداری اسلامی را به مجلس شورای اسلامی عودت داده است. پیش از این نیز هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام در مجمع تشخیص مصلحت در ۱۹ مورد مغایرت میان سیاستهای کلان و این طرح مجلس را احصا کرده بود که در مجموع، ۱۷۳ ایراد به کل طرح وارد …
Read More »تأثیر فقه بر تدوین کتب اربعه حدیثی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رابرت گلیو دیرزمانی است با مطالعاتش حول حدیث و فقه شیعه میشناسیم. او استاد دانشگاه اکستر انگلستان است و مقالاتی در عرصه شیعه پژوهی مانند: پیوند حدیث و فقه؛ مجموعههای رسمی احادیث امامیه (۲۰۰۱)، اسلامِ متن گرا؛ تاریخ و دکترین مدرسهی شیعیِ اخباری (۲۰۰۷)، پذیرش اجتهاد و مشروعیت خطاپذیریِ اجتهادی در اسلام (۲۰۰۶)، تردیدِ اجتناب ناپذیر؛ دو …
Read More »حجاب یک ضرورت شرعی است و هیچ تردیدی در وجوب آن نیست/ نباید کسانی که حجاب کامل ندارند را متهم به بیدینی و ضد انقلابی کرد/ فاجعهآمیزی نگاه فرهنگ غربی به مسئله جنسیّت و زن را افشا کنید
رهبر انقلاب در دیدار جمعی از بانوان فرهیخته تصریح کردند: حجاب یک ضرورت شریعتی است؛ شریعت است؛ ضرورت شرعی است؛ یعنی هیچ تردیدی در وجوب حجاب وجود ندارد؛ این را همه باید بدانند. این که حالا خدشه کنند، شبهه کنند که آیا حجاب هست، لازم است، ضروری است، نه، جای خدشه و شبهه ندارد؛ یک واجب شرعی است که باید …
Read More »پیرامون نُسخ، شروح و حواشی تهذیب الاحکام/ محمدجعفر اسلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: تعداد نسخههای خطی تهذیب شیخ طوسی شگفتانگیز است. عدد این نسخهها براساس گزارش فنخا به حدود ۹۵۱ نسخه خطی میرسد؛ اما قطعاً نسخههای این کتاب، بیشتر از این تعداد است. فنخا نسخههای مربوط به ایران را شناسایی کرده؛ در حالیکه در مکتبههای مختلف جهان نسخههای نفیسی از تهذیب الأحکام وجود دارد؛ مانند کتابخانه کاشف الغطاء نجف، کتابخانه …
Read More »پولطلا و راهکار تمدنیِ اصلاح نظام پولی کشور
شبکه اجتهاد: «اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات دادهاند و برای آنها الگو خواهند شد».(۱) از این فرمایش راهبردی رهبر معظم انقلاب اسلامی، بیش از ۶ سال میگذرد …
Read More »مسلمانان و جامعه جهانی مردم مظلوم افغانستان را تنها نگذارند/ شورای علمای شیعه افغانستان راه درست و عاقلانهای در پیش گرفته است
آیتالله سیستانی در دیدار با هیئت شوراى علماى شیعه افغانستان با اشاره به مظالم گوناگونی که در این دوران بر همگان به ویژه بر بانوان این کشور روا میشود، تأکید نمود که عموم مسلمانان و جامعه جهانی وظیفه دارند مردم مظلوم افغانستان را در این شرایط دشوار تنها نگذارند و از هیچ کمکی در جهت کاهش رنج آنان دریغ نکنند. …
Read More »نواندیشان در بحث محاربه دچار خطای روشی هستند/ سرانجام این روش به لغویت ارسال رسل منجر میشود/ برخی از مطالب نواندیشان دینی، نشاندهنده عقبماندن از زمانه است
یک اشکال روشی که نواندیشان با همین مساله دارند بسیار جالب است. در مورد مجازات محارب روایات را میگویند و کلمات فقها را میآورند و میگویند نباید مجازات محارب فلان مجازات باشد، من میگویم چرا شما به روایات و فقها تمسک میکنی؟ شما که تا دیروز میگفتید تمام آیات و روایات زمانمند و تاریخمند هستند. مجازات اقدام علیه امنیت ملی …
Read More »پیوند تأثیر مردم و اصول دینی در تشکیل حکومت، حرف نو جمهوری اسلامی است
حضرت آیتالله خامنهای تبیین اصول جمهوری اسلامی از جمله پیوند و ارتباط جمهوریت و اسلامیت را کلیدی برشمردند و گفتند: حرف نوی جمهوری اسلامی همین است که در تشکیل یک حکومت، علاوه بر اثرگذاری مردم، اصول دینی و ایمانی نیز اثرگذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی ظهر امروز (دوشنبه) در دیدار اعضای شورای مرکزی اتحادیه انجمنهای …
Read More »آیا برخورد انتظامی و اعمال قانون در تقویت حجاب در جامعه موثر است؟/ حامد محمدجانی
شبکه اجتهاد: مسئله حجاب نیز به مانند دیگر موضوعات اجتماعی چند ساحتی و دارای وجوه مختلفی است. ابعادی همچون حیثیتهای مختلف معنوی، شرعی و تکلیفی، اجتماعی، اقتصادی، هنری رسانهای، اقتصادی، امنیتی و حیث حقوقی و قانون گذاری، لذا لازم است در تمام مراحل تحلیل و تدوین راهبرد و ارائه راهکار و نظارت همواره با رویکردی کُل نگر و همه جانبه، …
Read More »فهرست پانصد مسلمان تأثیرگذار جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی
فهرست پانصد مسلمان تأثیرگذار جهان، همه ساله در اوایل دسامبر (آذر) منتشر میشود و به معرفی نخبگان جهان اسلام بر طبق شاخصههای«مرکز سلطنتی تحقیقات راهبردی اسلام/The Royal Islamic Strategic Studies Centre» و «مؤسسه آل البیت الملکیه للفکر الاسلامی/The Royal Aal al-Bayt Institute for Islamic Thought :RABIIT» در اَمان پایتخت اُردن با مشارکت «دانشگاه جورج تاون» ایالت واشنگتن دی. سی آمریکا …
Read More »نقد مرجعیت عرف در استناد
حجتالاسلام پورصدقی با درک ضرورت مسئله و درک عدم صلاحیت عرف بر مرجعیت چنین امری و همچنین یافتن مرجع دارای صلاحیت طبق قواعد و ضوابط مدون فقهی و اصولی، مرجعیت عرف را مورد انتقاد قرار داده و عقلاء بما هم عقلاء را بهعنوان تنها مرجع شایسته برای تعیین استناد میپذیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دیدگاه عقل و شرع ظلم …
Read More »ضرورت سه گام بنیادین در زمینهٔ روایات تفسیری
درباره روایات تفسیری سهگام بنیادین ضروری به نظر میرسد: اولین آن گردآوری همه میراث روایی ناظر به تفسیر آیات؛ دوم اعتبارسنجی روایات تفسیری و سوم کوشش برای فهم مدالیل روایات تفسیری است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی نصیری در کارگاه مشق حدیث پژوهی که قم از سوی گروه آموزشی علوم قرآن و معارف حدیث مرکز تخصصی آخوند خراسانی، …
Read More »