مسیر رسیدن به درجه اجتهاد، خیلی طولانیمدت است و نباید انتظار داشت که از این قریب یک دههای که دورههای تخصصی سطح سه و سطح چهار در حوزههای خواهران شکلگرفته است، خروجی مجتهده هم داشته باشد. البته نظر شخصی بنده این است که اصلاً حوزه خواهران نباید به آن سمتوسو حرکت کند. الآن در حوزههای برادران هم یک تقارن و …
Read More »دیدگاه (گفتوگو/یاداشت)
نابغه کم نظیر معاصر/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه محقق، فقیه عالیقدر، مفسر کمنظیر، استاد معارف قرآن و عترت، متفکر و جامع معقول و منقول آیتالله حاج سیدمحمود مجتهدی سیستانی از شخصیتهای کمنظیر شیعه در عصر حاضر بود. ایشان برادر کوچکتر مرجع عالیقدر آیتالله سیدعلی سیستانی (دامت برکاته) است. تولد: آیتالله سیدمحمود مجتهدی سیستانی در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی در شهر مشهد در بیت علم …
Read More »طلبه جوان، موتور پیشران حوزه/ علی شیاسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: همواره ترجیع بند توصیههای مقام معظم رهبری به مسئولین کشور، استفاده از ظرفیتها و توان بالای جوانان انقلابی بوده است. معظمله چندی پیش نیز در بیانیه گام دوم انقلاب، ضمن اینکه انقلاب را در «دوّمین مرحلهی خودسازی و جامعهپردازی و تمدّنسازی» دانستند، بر نقش محوری جوانان در تحقق این آرمان تاکید ورزیدند. چند روز پس از آن …
Read More »برخی حوزویان نمیخواهند تغییرات جامعه را بپذیرند/ طلاب را درگیر رسائل و مکاسب کردیم و از مسائل جدید غافل ماندیم/ اقدامات حوزه خواهران در مقابل تهاجم فرهنگی، نقطهای در مقابل دریاست
مریم احمدی با خاطرنشان کردن اینکه حوزههای علمیه پاسخگوی نیازهای جامعه امروز نبوده است، گفت: متأسفانه دروسی که وجود دارد تنها اختصاص به حوزه دارد و در آن نیازهای جامعه بسیار کمرنگ است درحالیکه حوزههای علمیه نه تنها نیازهای امروز بلکه نیازهای آینده را نیز باید مدنظر داشته باشد و اگر این روند ادامه پیدا کند فاصله آنها با جامعه …
Read More »چرا خواهران طلبه، هیچگاه به درجات بالای علمی نمیرسند؟!/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: تاریخ حوزههای علمیه نشان میدهد که خواهران طلبه، هیچگاه به لحاظ علمی، به جایگاه درخوری نرسیدهاند. همین که برای تمثیل به اجتهاد خواهران، همواره به یکی دو مثال مانند بانو مجتهده امین و اخیراً بانو صفاتی اکتفا میشود و مثالهای بانوان مجتهده مشهور، حتی به عدد انگشتان یک دست هم نمیرسد، مؤید این ادعاست. کدام کتاب فقهی …
Read More »شیخ انصاری در بیع مکاسب، «ید بیضاء» بیرون میآورد!/ خواندن رسائل و مکاسب مثل خواندن قرآن، ثواب دارد/ رسائل و مکاسب، حکم ادعیه و اذکار و اوراد را داراست!/ اگر کسی عمرش را بر روی رسائل و مکاسب بگذارد، ضرر نکرده است
مرحوم شیخ ابوالحسن مازندرانی که از تلامذه مرحوم شیخ زینالعابدین مازندرانی بود نقل کرده است که ما در مرض وفات و بیماری جناب شیخ انصاری، همراه با استادمان شیخ زینالعابدین، از کربلا به نجف رفتیم. شیخ مرحوم در بستر بیماری خوابیده بود و وقتیکه بالین او رسیدیم، شیخ انصاری فرمود من از مال دنیا، غیرازاین انگشتر و پوستین، چیزی ندارم …
Read More »شرایط برای اجتهاد خواهران، دشوار شده است/ مباحثی مثل بیع و خیارات، برای بانوان ضروری نیست
مدیر گروه فقه جامعه المصطفی بانوان با اشاره به اینکه سرفصلهای دروس خواهران با توجه به نیازهای آنان تنظیم گردد و از مطالب غیرضروری پرهیز شود، گفت: درعینحالی که رشتههای تخصصی مانند تبلیغ، کلام و اصول در حوزه ایجادشده است، اما حوزه باید تخصص و شاخصتر در علوم مخصوص بانوان ورود پیدا کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، …
Read More »از نقش آیتالله شاهرودی در دایره المعارف فقه اسلامی تا تلاشش برای حل معضلهای حقوقی بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد
ایشان بنا به طبع خود، مایل بودند موضوعاتی را انتخاب کنند که در جمهوری اسلامی ایران، چالشی حقوقی به شمار میآید. از این رو ایشان برای دستیابی به راهحلهای فقهی برای حل معضلهای حقوقی که تجربهی اسلامی با آن مواجه است، بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد، تلاش میکرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از فعالیتهای بزرگ علمی مرحوم آیتالله …
Read More »نوآوریها و خلاقیتهای استنباطی شیخ انصاری/ حسین منافی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسب سالروز رحلت شیخ اعظم انصاری حجتالاسلام حسین منافی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، برخی ابداعات اصولی شیخ انصاری را بازگو کرده است. او چندی پیش، مجموعه ابداعات اصولی شیخ انصاری را در کتابی تحت عنوان «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» منتشر کرده بود. بدون شک یکی از اسطورههای متأخرین فقها، شیخ اعظم انصاری …
Read More »«مشق اجتهاد» و احیای پژوهش در علوم اسلامی/ محمدعلی خادمیکوشا
اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی مشق اجتهاد، به سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با عاملیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم، امسال آغاز به کار کرد. این طرح که به دنبال آشناکردن عملیاتی طلاب نخبه سطح ۳ و ۴ حوزه های علمیه با روش تحقیق و روش شناسی اجتهاد بود، پس از برگزاری دوازده کارگاه …
Read More »زنان از ابتدای خلقت، بروز علمی چندانی نداشتهاند/ در تعارض اجتهاد و پذیرش مدیریت، بهتر است مدیریت به آقایان سپرده شود!/ بسیاری از مردان موفق، به وظایف خود در منزل عمل نمیکنند
آقایان هم اگر بخواهند به وظایف قوامیت خودشان که سرپرست خانواده هستند، بهخوبی عمل کنند، باید خیلی از وقتشان را صرف خانواده کنند. اگر آقایان هم در سطوح عالی درس میخوانند و به وظیفه قوامیت و سرپرست و مدیر بودن خودشان عمل نمیکنند، آنها هم این مشکل را دارند و از این جه فرقی بین زن و مرد نیست. اختصاصی …
Read More »هشت نکته درباره محدث نوری/ عبدالحسین طالعی
شبکه اجتهاد: این سطور، یادداشتهایی پراکنده در مورد محدث نوری است که امید است اهل تحقیق را به کار آید. در واقع، موادّ خام برای کاری گسترده است که چون به حسب امکانات ظاهری، فعلاً امیدی به سامان یافتن آن ندارم، در اینجا مینویسم، شاید دیگران در همین مرحله، از آن بهره گیرند. و لعلّ الله یحدث بعد ذلکنوری أمراً. …
Read More »احیای تمدن نوین اسلامی و گشایش باب تعامل بین حوزات علمیه شیعه با جهان عرب و تسنن/ احمد واعظی
شبکه اجتهاد: مسئله احیای تمدن نوین اسلامی، فهرستی از مسائل و مباحث را با خود همراه دارد که میتواند موضوع تأمل و گفتگوی جدی باشد. اگر بخواهیم این فهرست مسائل و مباحثی که حول احیای تمدن نوین اسلامی شکل میگیرد را طبقهبندی کنیم، در چهار محور اصلی حائز اهمیت است که تحت عنوان «شریعت»، «عدالت»، «معنویت» و «علوم انسانی اسلامی» …
Read More »پیام «گام دوم انقلاب» محصولی از گفتمان ولایتفقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: پیام رهبر معظم انقلاب در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بسیار پراهمیت است و فضلای حوزه علمیه این پیام را با دقت مورد مطالعه قرار خواهند داد. در این پیام نکات فراوانی وجود دارد که به آن میپردازم. اولین نکته؛ جامعیّت پیام است که حاکی از نقش مهم ولایتفقیه در رهبری امت و یکی از برکات این اصل …
Read More »بعدازانقلاب، حاضر نشد خانهاش را عوض کند/ آقای صفایی حائری گفت: «مؤمن» به معاد باور دارد/ از شورای نگهبان، حقوقی دریافت نمیکرد
اوایل پیروزی انقلاب، جمعی اصرار داشتند که ایشان نیز منزلشان را کنار منزل برخی دیگر از مراجع مثل مرحوم منتظری یا مسئولان نظام برای حفاظت بهتر از ایشان، قرار بدهند ولی ایشان این مطلب را نپذیرفتند. وقتی کسی به خانه ایشان میرفت، واقعاً شیفته سادگی ایشان میشد. یک راهپله تیز وجود داشت که وقتی از آن بالا میرفتیم دو اتاق …
Read More »ناگفتههایی از سلوک علمی و رفتاری آیتالله محمد مؤمن
آیتالله مؤمن ضمن تاکید و اصرار بر مبانی فقهی که بر همگان روشن است، همیشه در صف دفاع از مردم بود و بسیاری از نظرات فقهی شورای نگهبان که در تائید حقوق مردم است حاصل تلاش و استدلال ایشان بوده است. عالمی بود بهدوراز تشریفات و نه تنها اعتنای به تشریفات و مال آن نداشت بلکه دیگران را نیز باز …
Read More »آیتالله صافی گفته بود: اگر قاضی باشی ممکن است برخی اعضای شورای نگهبان را تعزیر کنی!/ از برادر شهیدش به هیچکس چیزی نمیگفت/ میگفت بیان من خوب نیست
یکی از نشانههای پرهیز از دنیا، وارستگی، عدم خودنمائی و عدم سوءاستفاده از موقعیت ایشان، این است که هیچوقت به کسانی که برای ایشان تبلیغ نمایندگی مجلس خبرگان میکردند، اجازه نمیداد که گفته شود ایشان برادر شهید است. نه در اتاقشان، عکس آن شهید را گذاشتهاند -درحالیکه عکس اساتیدشان هست – و نه بسیاری از مرتبطان و شاگردان ایشان میدانند. این از …
Read More »قلمرو آزادی قانونی؛ «منطقهالفراغ» در نظام فکری شهید صدر/ محمدتقی فاضل میبدی
شبکه اجتهاد: اصطلاح «منطقهالفراغ» مفهومی است که مرحوم شهید محمدباقر صدر در بخش آخر کتاب «اقتصادنا» (اقتصاد ما) به کار برد. برای این اصطلاح سابقهای پیش از آن نیافتم. آیا شهیدصدر با ابتکار خود مفهومسازی کرده و یا از جایی اقتباس کرده است؟ نمیدانیم. احتمال دارد که این مفهوم با اصطلاح «ما لانص فیه» یعنی جایی که نصی برایش نیست …
Read More »حضور حداکثری روحانیون در اداره کشور، باعث تضعیف روحانیت میشود/ تجربه مشروطیت میگوید که رأس نظام، باید روحانی باشد/ بیان مصادیق در انتخابات، وظیفه روحانیت نیست
البته کسانی باید متصدی این مناصب تخصصی شوند که توانایی انجام آن کار را داشته باشند و صرف مدرک دانشگاهی این هدف را تأمین نمیکند. ما بسیاری از ضربههایی که در همین دوره چهلساله انقلاب خوردیم، به خاطر عدم تخصص و مهارت بود و ارتباطی به دین و روحانیت و مسئله جمهوری اسلامی نداشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: حضور یا عدم …
Read More »تعیین مصداق در انتخابات، توسط روحانیت، غلط است… [اصلاحیه]
باتوجه به مغابرت محتوای این گفتگو با سیاستها و اولویتهای شبکه اجتهاد و نیز اظهار برخی گزارههای تأییدنشده، این مطلب از پایگاه اجتهاد و صفحات مجازی حذف گردید.
Read More »مشی عملی امام، تصدی مناصب توسط روحانیون بود/ تصدی مناصب اطلاعاتی توسط روحانیون غلط است/ اینکه میگویند تمام انقلاب ایران را روحانیت انجام داد درست است/ حوزه انقلابی یعنی حضور بیشتر در میان مردم
امام راحل در طول ده سال پس از انقلاب، برای روحانیت بسیار ارج و قرب قائل بودند و خیلی از سمتها را به روحانیت دادند. پس عمل امام راحل با این سخن منقول، منافات دارد و در تناقض است، ازاینرو اگر ملاک امام راحل باشد، امام راحل عملاً روحانیت را وارد حکومت کردند و نمیتوان به این کلام استناد کرد؛ …
Read More »وهابیت به مثابه منبع اصلی مواد خام برای هرگونه افراط گرایی مذهبی و سیاسی/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: آگاهان میدانند که افراط گرایی مذهبی و آنچه به اسلام سیاسی بنیاد گرا در چند دهه اخیر معروف شده یکدست نیست. برخی گرایش جهادی دارند و برخی دیگر بر جنبههای تبلیغی تأکید میکنند. شماری گروهها بیش از آنکه سیاسی باشند افراط گرایی مذهبی با مایههای تکفیری و ضد شیعی تند دارند و برخی بیشتر سیاسیاند و دلمشغولی آنها …
Read More »استاد زبردست و مدیر موفق حوزه علمیه مشهد/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله محمدحسن رمزی طبسی از علمای ربانی و اساتید و مدرسین سطوح عالیه فقه و اصول حوزه علمیه مشهد بود ایشان علاوه بر تدریس، مدیریت مدارس علمیه مهم مشهد مانند مدرسه علمیه سلیمانیه و مدرسه علمیه اهلبیت(ع) در مشهد و مدرسه علمیه دومنار در حوزه علمیه طبس را عهده دار بود. تولد: آیتالله رمزی در ۲۹ شوال …
Read More »پژوهشهای در حال انجام در قم، برابر با تمام پژوهشهای تاریخ فقه است!/ روزی هزار اختراع در آمریکا ثبت میشود، نمیشود به راحتی، ابعاد فقهی همه اینها را بررسی کرد/ باید به جای پاسخدهی به تک تک مسائل، به سوی «فقه قواعدی» حرکت کنیم
پژوشهایی که الان در حال انجام است از لحاظ تعداد صفحات برابری میکند با تاریخ چاپ دانش فقه که واقعا کم نیست. الآن در همین شهر قم صدها پژوهشکده، دهها پژوهشگاه و نزدیک به بیش از هزار گروه فقه و اصول در حال تلاش هستند و در زمینههای مختلف پاسخدهی میکنند. این طور نیست که تعداد پژوهشهای فعلی کم باشد، …
Read More »سیر تحول و پیشرفت «حقوق جزا» در بستر انقلاب
مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ضمن اشاره به تحولات حقوق جزا در ایران گفت: پس از انقلاب اسلامی یکی از حوزههای حقوق که دچار تحول اساسی شد، حوزه حقوق جزا است. آخرین تحول، تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ است که پیشرفت در آن امری غیر قابل کتمان است. به گزارش شبکه اجتهاد، پس …
Read More »برای رشد پژوهش، باید آستانه تحمل خود را بالا ببریم/ شیخ طوسی و سید مرتضی، در زمان خودشان، مخالف اکثریت بودند/ به مرحوم آیتالله فاضل گفتم: طلاب را گزینش کنید
در حوزههای علوم انسانی ما در بعضی جاها حرفی برای گفتن نداشتیم، روانشناسی یا جامعهشناسی یا برخی علوم انسانی دیگر، ما چقدر حرف برای گفتن داشتیم که بخواهیم جایگزین کنیم؟ این چیزها دستوری و بخشنامهای نیست که شما بگویید این کتاب را نخوانید و آن کتاب را بخوانید، وقتی شما حرفی برای گفتن نداشته باشید حتی اگر بگویید نخوانند خوب …
Read More »شأن استاد علیدوست و مناظرهای که برگزار نشد!/ علی شیاسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: احتجاج یا همان مناظره و به عبارت لطیفتر گفتوگوی علمی، همواره یکی از روشهای پسندیده و مرسوم بزرگان دین، برای اثبات حق و نشر و گسترش آن، و یا اسکات خصم و نجات بندگان خدا از وسوسههای منحرفان بوده است. از پیامبران الهی گرفته تا امامان معصوم و علمای سلف و خلف همه و همه از این …
Read More »اساس انقلاب بر عهده روحانیت بود/ حوزهای که انقلابی نباشد سقوط میکند/ فعالیت حوزه در فقه حکومتی، کم و غیرمنسجم است
باید ببینیم اساس این تحول عظیمی که در ایران رخ داد، چه بود و برای چه بود؟ هدف چه بود؟ هم مرحوم امام هدف را بیان کردند و هم حضرت آقا که الحمد لله خیلی روشن و واضح بیان میکنند که منظور از انقلابی بودن چیست و به دنبال چه چیزی هستیم. اگر در حوزههای علمیه این تفکر و نگرش …
Read More »حوزه انقلابی یعنی حوزه در حال تحول/ تبیین دین، بدون تشکیل حکومت دینی، نتیجهبخش نیست
اگر فرمایشات حضرت امام از سال ۴۱ تا ۴۳ را ملاحظه کنید و بحث ولایتفقیه ایشان در نجف را ملاحظه کنید، میبینید که حضرت امام، اسرائیل را خطر اصلی جهان اسلامی میداند. این نگاه حضرت امام است و حوزه انقلابی نیز باید همراه با این اندیشه و تفکر باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: واژهای که در سالهای اخیر به ادبیات حوزوی ایرانیان …
Read More »«حجیت تعبدی» بهجای «لابراتوار پزشکی»؟!/ سید محمدصادق علمالهدی
اساساً وظیفهی شریعت، تأسیس نظام طبی نیست. نه بهحکم عقل چنین وظیفهای متوجّه شارع است و نه بنا بر نقل، دین اسلام چنین تکلیفی را بر دوش خود گذارده است؛ ازاینرو، نپرداختن شارع به مقولهی طب، بههیچوجه نقصان شریعت او محسوب نمیشود. علاوه بر این، بهصرف وجود احادیثی با مضامین طبی، نمیتوان مدّعی وجود طب متمایزی شد که مؤسّس آن …
Read More »