آخرین اخبار

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای حق مسائل فقه معاصر، این پرسش مطرح می‌شود که آیا اساساً با قواعد اصولی فعلی می‌توان مسائلی نوپدید مانند حقوق شهروندی را حل کرد؟ حجت‌الاسلام دکتر محمدحسن موحدی ساوجی معتقد است این قواعد کافی است؛ اما باید برخی رویکردها نسبت به عملیات استنباط تغییر پیدا کند. رئیس دپارتمان الهیات دانشگاه مفید در این یادداشت شفاهی، تلاش دارد تا ظرفیت‌های دانش اصول فقه برای حل مسائل فقه حقوق شهروندی را واکاوی کند. آیا با قواعد اصول فقه فعلی می‎توان مسائل فقه و حقوق شهروندی را به نحوی حل کرد که نتیجه آن، گزاره‎های کارآمد فقهی باشد؟ پیش …

«فقه مقارن بین الادیانی» با ماهیتی فقهی و گرایشی ادیانی‌ می‌تواند شاخه‌‌ای مهم از دانش فقه برای موازنه استدلالی احکام ادیان مختلف بر اساس مطالعه مقایسه‌‌ای در نظر گرفته شود و در عرصه‌هایی همچون تقریب ادیان، حقوق بین الملل و فعالیت‌های جهانی مسلمانان نتایج و فواید قابل توجهی در پی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «چیستی و ضرورت فقه مقارن بین الادیان» به همت گروه ادیان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با همکاری دبیرخانه حمایت از کرسی‌ها و با ارائه‌ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا اسدی؛ نقد حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی حسنی و مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین رضا قزی …

نگارنده معتقد است در فقه سیاسی امام (ره) مرزهای اخلاق محفوظ و اساساً این ادعا کاملاً غیرفقهی و نوعی تحمیل به فقه سیاسی و مدرسه فقهی ایشان تلقی می‌شود. همچنین علاوه بر تبیین دقیق از احکام سیاسی فقه و مرزهای اخلاقی آن، می‌تواند در طراحی الگوی حقوق سیاسی مردم در حکومت اسلامی همواره مد نظر قرار گیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بررسی انتقادی انگاره بهتان برای حفظ نظام با تاکید بر دیدگاه امام خمینی (ره)» نوشته میلاد مرادی به زیور طبع آراسته شد. مرزهای اخلاق فقه سیاسی و این انگاره که می‌توان برای حفظ نظام سیاسی به مخالفان آن‌ها …

شبکه اجتهاد: استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه از «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» تحت اشراف دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی (قم) و مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی معراجی، بازدید کرد. استاد علیرضا اعرافی در بازدید از کتابخانه تخصصی علوم حدیث، ضمن گرامی‌داشت هفته دفاع مقدس و موالید خجسته پیامبر اعظم و امام صادق علیهما السلام و هفته وحدت، حضور در این کتابخانه را مایه خرسندی و امتنان زائد الوصف دانست و ابراز داشت: مشاهده شکوه عظمت علمی و حدیثی در قم و حوزه‌های علمیه مایه مباهات و خرسندی است. حوزه‌های علمیه همواره قدردان فعالیت‌های دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی در راه اندازی منظومه‌ای …

شبکه اجتهاد: چندسالی‌ است که با موج نوظهوری از اظهارنظرهای فقهی از سوی برخی افرادِ حوزوی مواجهیم که تفاوت‌های جوهری با اظهارنظرهای فقهیِ پیش از این دوران دارد. مهم‌ترین ویژگی این نوع فقاهت – که البته با تسامح آن را گونه‌ای فقاهت می‌نامیم- چهار مشخّصه است: ۱- انتخاب موضوع افرادی که در این حیطه به «پژوهشگر فقهی» شناخته شد‌ه‌اند، عموماً گرایش فکری‌شان به سمت جریان منوّرالفکری است که دغدغه‌ی اصلی‌اش «سکولاریزاسیون و عرفی‌سازیِ دین در جامعه‌ی ایران» است‌. این افراد هم بالتبع دقیقاً دست می‌گذارند روی موضوعات پرچالشی که ازقضا از مقتضیات زیستِ مدرن هستند و منجر به عرفی‌سازیِ دین …

کتاب «ظرفیت‌های فقهی اصولی در تدوین و توسعه فقه اجتماعی» در ۱۸۷ صفحه به قلم حجت‌الاسلام محمدباقر ربانی توسط مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «ظرفیت‌های فقهی اصولی در تدوین و توسعه فقه اجتماعی» با یک نگاه درجه دو، به ظرفیت‌های فقهی اصولی در تدوین و توسعه فقه اجتماعی پرداخته و موضوعاتی را برای انتخاب پایان نامه و رساله‌های دکتری، پیش‌روی فرهیختگان و علاقه مندان به این رشته، مخصوصا دانشجویان رشته فقه و حقوق و نیز طلاب و فضلای حوزه علمیه قرار داده است. این کتاب دارای ۴ فصل می‌باشد که در …

شبکه اجتهاد: برخی معتقد‌ند علم رجال برای ثراث روایی تهدیدی ویران‌گر است، چرا‌که بر‌اساس داده‌های علم رجال جز تعداد کمی از روایات، روایاتی صحیح نخواهند بود. آیا چنین اعتقاد و نگرشی صحیح است؟ استاد شیخ محمد سند به این سؤال پاسخ می‌دهد. ۱. اشکال یاد‌شده به‌خاطر کاستی یا نا‌راستی علم رجال نیست، بلکه بر‌خاسته از نا‌آگاهی از علم رجال و مکاتیب مختلف رجالی است. مشکل این است که چنین مستشکلینی از مبنای مشهور در علم رجال نا‌آگاه است در حالی که زعیم بزرگ، حضرت آیت‌الله خوئی (قدس‌سره)، در مقدمۀ کتاب «معجم الرجال» خاطر‌نشان کرده‌است که در بیش‌تر مسائل رجالی با …

افراد معتقد به الزام حاکمیتی بیان می‌کنند حضور حاکمیت در قانون گذاری حجاب به مثابه تعهد حاکمیت در برابر جامعه است که من به عنوان حاکمیت تعهد دارم فضا را برای زیست عفیفانه فراهم کنم. حاکمیت در این زمینه از اعتبار خودش استفاده می‌کند و برخی را هم ناراحت می‌کند اما وظیفه خود می‌داند که این فضا را ایجاد کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، در نشست تبیین بیانیه پژوهشکده زن و خانواده در مواجهه راهبردی با موضوع عفاف و حجاب که در پژوهشکده زن و خانواده برگزار شد، عنوان کرد: در یک سال اخیر پژوهشکده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون شک بیان حضرت استاد ابوالقاسم علیدوست پیرامون هدفمند بودن شریعت اولا و معلّل بودن احکام برآنها امری متین و مسلّم است. لکن همانطور که مبین فرمودند نقطه ثقل بحث، تعیین نسبت مقاصد و استظهارات فقهی است. مسلم است که احکام تابع ملاکات هستند خواه ‌مرکز مصالح را متعلق احکام بدانیم مطلقاً یا خود احکام تاره. و نیز همانطور که منقح فرمودند مقاصد شریعت بر دوگونه کلان و خرد منقسم می‌گردد. بدون شک مقاصد خرد محصّل مقاصد کلان بوده و همواره مصلحت کلان از مصالح ‌خرد حاصل می‌شود. لذا تأثیر نصوص مبین مقاصد کلان در استظهار از …

شبکه اجتهاد: آیین رونمایی از کتاب «استناد در روش شناخت رجال اسناد» با حضور جمعی از علما، اساتید، فضلاء و محققان حوزه علمیه قم با سخنرانی استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه و استاد سید محمدجواد شبیری  در مدرسه فقهی امام محمدباقر (ع) برگزار شد. بخوانید: اعرافی: رجال باید در فضای مناسبات اجتهادی حوزه قرار گیرد/ در بحث‌های رجال به تجمیع شواهد بهای اصلی را بدهیم/ شبیری: کسی که وارد رجال می‌شود باید پشتوانه‌ای از آموزش عملی داشته باشد/ آیت‌الله بروجردی فرمودند رجال تدریسی نیست

استاد شبیری زنجانی گفت: از آیت‌الله بروجردی درخواست کردند که رجال تدریس کنند. ایشان فرموده بودند رجال تدریسی نیست. ایشان یکی از استوانه‌های استوار علم رجال است و ایشان جزء یکی از پنج نفر برتر تاریخ علم رجال است. علت بیان ایشان این است که از اول با این دید که چطور می‌شود کاربر را وارد این علم کرد، به آن نگاه نشده است. باید تدریس رجال به صورت کارگاهی باشد. اصول الرجال ناقص بود و یک سری قواعد اولیه را یاد می‌داد و تعریف علم رجال را ارائه می‌کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با وجود پیشرفت شگرفت در مباحث …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دولت مهدوی دولت معیار و چشم انداز آینده جهان در اندیشه سیاسی شیعی است. از این رو نوشتار حاضر در اضلاع مختلف این دولت و هندسه سیاسی آن راهنمای عمل در گذار بدان آینده محتمل خواهد بود. این چشم انداز راه‌ها و روندها را پیش روی معتقدان قرار داده و آن‌ها را در همان مسیر هدایت‌ می‌سازد. از این رو نگرش به دولت مهدوی بازتابی همه جانبه در زیست سیاسی امروزین جامعه شیعی‌ می‌تواند داشته باشد. تکثر سیاسی اجتماعی یکی از پرسه‌ها و مسائل در ساختار دولت عصر مهدوی است که پاسخ بدان تاثیری بسزا در جنبه‌ها …

شبکه اجتهاد: با درگذشت آیت‌ﷲ غلامرضا صلواتی در سن ۹۵ سالگی، یکی از آخرین شاگردان و بقیهالسلف مراجع عظامی همچون آیت‌ﷲ‌ العظمی بروجردی از حوزه‌های علمیه رخت بربست. آیت‌ﷲ آقای حاج شیخ غلامرضا صلواتی در تاریخ یکم فرودین ۱۳۰۷ هجری شمسی مطابق با ۲۹ رمضان ۱۳۴۶ هجری قمری در شهر اراک بدنیا آمد. پدرش مرحوم آقای اصغر صلواتی (معروف به شیخ اصغر) متولد شهر کرمان بود. در ایام جوانی به همراه کاروانی از آشنایان جهت زیارت قبور ائمه اطهار علیهم صلوات ﷲ در عتبات عالیات راهی عراق می‌شود ولی پس از طی مقداری از طریق از بسته بودن راه مطلع …

اثر حاضر با هدف آشنایی با اندیشه سیاسی آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی به قلم سیدجواد میرخلیلی به سامان رسیده است و توسط بوستان کتاب بخ زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نویسنده در این اثر کوشیده است با استفاده از منابع دست اول بر جای مانده از مرحوم شاه آبادی، خاصه دو اثر مشهور ایشان «شذرات المعارف» و «رشحات البحار» اندیشه سیاسی ایشان را تبیین کند و همچنین تأثیرات فکری ایشان را بر شاگردشان امام خمینی (ره) نشان دهد، چرا که تأثیرات عرفانی و اخلاقی و عملی مرحوم شاه آبادی به نوعی زیربنای فکری و اعتقادی انقلاب اسلامی …

منبع کتب رجالی ما کتب اربعه است که یکی از آن‌ها «رجال کشی» است. وقتی روایات عبدالله بن عباس را می‌خوانیم می‌بینیم که ۵ روایت اول آن خیلی تند است. اینجا وظیفه ما چیست؟ باید افرادی مانند آیت‌الله خِرسان باشند تا اینها را برای ما تبیین کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خِرسان، ستاره‌ای پر فروغ در آسمان بلند دانش بود که عمر پربار خود را در راه تحقیق، کتابت و ترویج معارف اهل بیت (ع) سپری نمود و تراث بسیار گرانمایه‌ای را به صاحبان خرد و اندیشه عرضه داشت. بنیاد محقق طباطبائی به‌مناسب ارتحال این …

شبکه اجتهاد: مراسم نکوداشت آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خِرسان با سخنرانی اساتید حوزه و دانشگاه: محمدهادی یوسفی غروی، رضا مختاری، سید محمد طباطبائی یزدی، سید علی طباطبایی یزدی، عبدالحسین طالعی و محمدرضا فخر روحانی در جمع فضلا و علاقه‌مندان در بنیاد محقق طباطبائی برگزار شد. بخوانید: گزارش مراسم: آیت‌الله خِرسان،‌ پیشوای تحقیق و تألیف و مدافع منصفِ اهل‌بیت (ه) بخوانید: شرحی بر حیات علمی و اجتماعی فقیه و تاریخ‌نگار بزرگ نجف

از جمله دیدگاه‌هایی که آیت‌الله خِرسان خیلی تأکید داشت این بود که می‌فرمود: ما الان به تقریب درون شیعی بیشتر نیاز داریم تا تقریب بین المذاهب، یعنی بین شیعه و سنّی. و ما الان نباید بگذاریم که خود شیعه چند پاره و تکه تکه شود. به نحوی از تراث ما دفاع می‌کردند که همه جا قابل انعکاس باشد و بهانه به دست دشمن ندهد. شبکه اجتهاد: استاد رضا مختاری از اساتید حوزه علمیه قم است که توفیق دیدار و گفت‌وگوهای علمی با مرحوم آیت‌ﷲ سیدمحمدمهدی الخرسان را داشته است. به مناسبت رحلت این عالم حوزه علمیه نجف، «مباحثات» گفت‌وگوئی با …

فقه اجتماعی، رویکردی است در فهم و استنباط احکام شرعی که در راستای تکمیل رویکرد فردی است نه تضاد با آن، مبانی این رویکرد و ضوابط و قواعد حاکم بر آن، همانند فقه فردی از منابع چهارگانه فقه امامیه استخراج می‌گردد و اگر تاکنون مورد توجه جدی و وسیع فقهاء قرار نگرفته، عمدتا به دلیل دور بودن فقهای شیعه از اداره امور کشور در عصر شکل‌گیری دولت مدرن بوده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از شواهد توانمندی و پویایی یک علم، قدرت همراهی آن با اقتضائات زمان و مکان است. علم فقه به عنوان یک علم بشری که حاصل …

کتاب «فقه سیاسی» اثر تازه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، به‌تازگی توسط نشر منهاج علم به‌زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از مهمترین عرصه‌های علوم انسانی در طول تاریخ، مباحث مربوط به سیاست و شیوۀ حکمرانی بوده است که اندیشمندان بسیاری متناسب با سیستم حکومتیِ مورد پذیرش خود در این عرصه قلم زده و آثار فراوانی را به رشتۀ تحریر درآورده‌اند. در کتاب «فقه سیاسی» تلاش شده است تا برخی از مسائل فقه سیاسی به صورت نوین عرضه شود و از این رو به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بقیه السلف صالح، ‌آیت‌الله سید محمدمهدی الخرسان از علما و نویسندگان مطرح عراق و از شاگردان حضرات آیات سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن حکیم که آثار و تالیفات پرشمار وی نزد اهل تحقیق و تراث‌پژوهان مورد عنایت قرار داشت، پس از عمری جهاد علمی، صبح امروز در سن ۹۸ سالگی، در نجف اشرف دار فانی را وداع گفت. مرحوم خرسان آثار پرشماری را تألیف و تصحیح کرده بود که از آن جمله می‌توان به موسوعه عبدالله عباس حبر الأمه و ترجمان القرآن، الظاهره القرآنیه فی نهج‌البلاغه، نهایه التحقیق فی ما جرى فی أمر …

نمایه دروس «خارج فقه و اصول» سطح چهار حوزه علمیه خراسان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ به‌ منظور برنامه‌ریزی و انتخاب درس مورد نظر طلاب، منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فهرست برخی از دروس خارج فقه و اصول (سطح چهار) حوزه علمیه خراسان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، جهت بهره‌برداری بر اساس نام استاد، نام درس، موضوع درس، مکان و زمان نمایه شد. در این نمایه که از سوی معاونت علمی حوزه علمیه خراسان منتشر شده است، اطلاعات ۳۱ درس خارج فقه و ۲۹ درس خارج اصول بر اساس اطلاعات پنج‌گانه منعکس شده است. «فقه القضاء المجازی»، «خمس معادن»، «فقه امنیت»، …

شبکه اجتهاد: بیش از سه‌دهه است که جناب استاد سیدعلی شهرستانی در موضوعات مهمی چون فقه کلامى، عقاید، سیره و تاریخ اسلام، دفع شبهات، علوم قرآن و حدیث، قلم‌ می‌زند و اخیراً مجموعه تألیفات ایشان در ۲۳ جلد توسط عتبه مقدسه عباسیه به طبع رسیده است. امامت پژوهی و دفاع کلامی از مبانی و مواضع فقهی شیعه مهم‌ترین ویژگی‌ِ ایشان، در قالب فقه کلامی است. کتابشان (منع تدوین الحدیث) به هفت زبان ترجمه و حتی در مصر هم تجدید چاپ شده است؛ ترجمه انگلیسی اثر دیگرشان (جمع القرآن؛ نقد الوثائق و عرض الحقائق) در آستانه نشر است که قرار است …

شبکه اجتهاد: مدتی است که در برخی محافل حضوری و مجازی، اساتید و طلاب، عنوان «روش‌شناسی اجتهاد» را به کار‌ می‌برند و بر لزوم توجه به آن تأکید‌ می‌کنند و مزایا و فوائدی را برای آن برمی‌شمارند. بر اساس آن مقداری که مباحث و نوشته‌‌های پیرامون این عنوان را بررسی نموده، توجه به این مسئله لازم و ضروری است و اگر طلاب آن را رعایت کنند در کیفیت و سرعت تحصیل آن‌ها اثرگذار خواهد بود. اما نکته‌‌‌ای وجود دارد و آن توضیحی که در مورد «روش‌شناسی اجتهاد» و مزایای آن بیان‌ می‌شود، چیزی است که در علوم حوزوی بر عهده …

آیت‌الله سید محمدمهدی الخرسان از علما و نویسندگان مطرح عراق و مؤلف «موسوعه ابن عباس» و «موسوعه ابن ادریس الحلی»، پس از عمری تلاش علمی، صبح امروز در سن ۹۸ سالگی،  در نجف اشرف دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بقیه السلف صالح، ‌آیت‌الله سید محمدمهدی الخرسان، از علمای نجف اشرف و از شاگردان حضرات آیات سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن حکیم بود که آثار و تالیفات پرشمار وی نزد اهل تحقیق و تراث‌پژوهان مورد عنایت قرار داشت. این دانشمند متواضع و اخلاقی بزرگ از نسل عالمان پرتلاش و بسیاردان و جامعی بود …

استاد قائنی نجفی گفت: عموما فقها قائل به جواز بهتان حتی در مورد اهل بدعت به خصوص که گفته می‌شود، نیستند و نسبت به خصوص مرحوم امام، قطعا این نسبت را نمی‌شود به ایشان داد؛ زیرا اصلا از نظر فقهی آن عنوان بهتان موضوعش اهل بدعتند و اهل بدعت یک عنوانی است که بر هرکسی که ما نپسندیم منطبق نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، یک استاد  خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: بدعت یعنی وارد کردن چیزی در دین که از دین نیست و با توجه به این که جزء دین نیست، آن را جزء دین قرار دهد. …

چاپ اول کتاب «نظریه اعتباریات امام خمینی (ره) و نقش آن در استنباط» اثر سید محمد هاشمی از سوی نشر امتداد حکمت به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، روشن شدن مسئله تفکیک حقیقت از اعتبار به علت اثر مهمی که بر ساختار علم اصول و در پی آن نحوه استنباط می‌گذارد اهمیت بسیار زیادی دارد. متاسفانه نظام اجتهادی امام خمینی (ره) و نگاه‌های بدیع ایشان در علم اصول بسیار مغفول مانده است. یکی از اهداف این کتاب تقریری از نظریه اعتباریات امام خمینی است که در لا به لای بیانات فقهی و اصولی ایشان منطوی است و …

 قبل از شروع سال تحصیلی، مقدماتی فراهم گردیده تا سال تحصیلی جدید با نظم و انضباط آموزشی مناسب آغاز و ادامه یابد. با این هدف، اقدامات زیر انجام شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، معاونت سطوح عالی، خارج و مراکز تخصصی حوزه علمیه قم در اطلاعیه‌‌ای جزئیات آغاز سال تحصیلی جدید، انتخاب مَدرس اساتید، انتخاب درس اساتید و طلاب را تشریح کرده است که متن آن به این شرح است: باسمه تعالی با سلام و احترام محضر اساتید محترم با توجه به نزدیک شدن آغاز سال تحصیلی جدید، نکاتی را به استحضار اساتید محترم سطوح عالی و خارج می‌رساند: نکته …

مهدی توکلی گفت: ما امروزه در تعالیم فقه سیاسی در بحث نظریات نیر نگاه خصوصی همچنان سنگینی می‌کند. یک جاهایی که اصل عدم ولایت محل اعمال و اجرا نیست همچنان اصل عدم ولایت اجرا می‌شود. ما همچنان در حوزه فقه سیاسی و حکومتی خلاء‌های بسیاری در تولید محتوا داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست رونمایی و معرفی کتاب «فقه حکومتی و ولایت فقیه» با حضور برخی از نویسندگان مقالات این کتاب در مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد. در ابتدای نشست به موضوع کتاب اشاره شد و اینکه بحث ولایت فقیه، در این کتاب بسیار دقیق مطرح شده …

شبکه اجتهاد: آیا دستاوردهای سیاسی امام رضا(ع) در افق کنونی انسان معاصر کارآمدی دارد و می‌تواند به گره‌گشایی از چالش‌های انسان معاصر مددکار باشد یا خیر؟ تاکید ما این است که امام رضا(ع) با توجه به عصمت و علمی که دارند و در بالاترین سطح انسان‌شناسی هستند لذا روایات ایشان بهترین الگو برای استخراج سیره سیاسی کارآمد است و کاملا می‌تواند به رفع مشکلات نظری، اندیشه‌ای و عملی جامعه امروز ایرانی کمک کند. ائمه(ع) به خاطر اتصال به علم الهی و عصمت یک انسان‌شناس کامل هستند و به همه نیازهای او اشراف دارند لذا انواع نیازهای انسانی را در حوزه …

کتاب «خصال» اثر شیخ صدوق(ره) با ترجمه حجت‌الاسلام والمسلمین استاد شیخ حسین انصاریان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ صدوق(ره) یکی از برجسته‌ترین چهره‌های فقه و روات شیعه در قرن چهارم هجری به شمار می‌رود و آثار وی از مهمترین جوامع حدیثی برجای مانده از عصر پیشینیان و میراث دوران آغازین غیبت امام عصر(عج) است. کتاب خصال از جمله مهمترین آثار شیخ صدوق و شامل ۱۲۵۸ حدیث است که با وجود حجم کم، دایرﺓالمعارف بزرگی از معارف اسلامی، احکام دینی، اصول عقاید و آموزه‌های اجتماعی و فردی زندگی است و در عین حال به مباحث تاریخی، …