اجتهاد و اصول فقه

سومین دفتر «مجموعه مقالات صدسالگی حوزه قم» به کوشش استاد رسول جعفریان با ۲۴ مقاله از اساتید و پژوهشگران، توسط نشر مورخ به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در اواخر زمستان سال ۱۳۰۰ هجری شمسی (۲۲ رجب ۱۳۴۰ق) وارد قم شد و این نقطه آغازین تأسیس حوزه قم است. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان کوشیده است مجموعه مقالاتی به مناسبت صدساله شدن حوزه علمیه قم تدوین و تهیه نماید. پس از انتشار دفتر اول و دوم صدسالگی حوزه قم، با همراهی اساتید و استقبال فضلا، مجموعه دیگری از مقالات درباره حوزه قم …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مطلوبیت تحول صحیح در متون درسی حوزه، نیازمند استدلال نیست. ایستایی و جمود بر متون گذشته نه تنها به تعمیق مباحث علمی کمک نمی‌کند بلکه از ارتقاء سطح علمی طلاب می‌کاهد و به مرور به نشاط علمی حوزه‌های علمیه ضربه می‌زند؛ پس اصل تحول امری شایسته و بایسته است؛ اما باید توجه داشت که تحول نیازمند مدیریت، نظارت و کمک‌رسانی است. «اجتهاد» معتقد است جلوگیری از هر حرکت اصلاحی، مانع از تحقق تحول صحیح است و از سوی دیگر نیز نمی‌توان هر تغییری را تحول صحیح نامید؛ بلکه باید حساس بود و از حرکت‌های شتاب‌زده و غیرصحیح، جلوگیری …

کتاب تأسیس و تبیین قاعده فقهی «ما أعطی لله لا یرجع فیه» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی اشراقی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با تقریظ آیت‌الله مصطفی دوستی زنجانی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «ما أعطی لله لا یرجع فیه» در نوع خود بدیع است و به عنوان اولین اثر در این زمینه شناخته می‌شود و مطالب مرتبط با موضوع در قالب یک نظام علمی مشخص، سامان داده شده است. این کتاب تکمیل شده رساله فقهی سطح ۴ حوزه علمیه قم نویسنده می‌باشد که منتج به تأسیس قاعده‌ی جدید فقهی شده است و صاحب اثر نام «ما اعطی …

رئیس شورای حوزه‌های علمیه تهران معتقد است: تولید علوم انسانی اسلامی فقط از فقیه مجتهد برمی‌آید نه فقیه مقلد و نیز بدون علوم انسانی فقه کارآمد و روزآمد به دست نخواهد آمد. استاد رشاد می‌گوید: اگر فقه ما از زمانه عقب هست، علت این است برخی موضوعات علوم انسانی را نمی‌دانند و فتوا نمی‌دهند. شبکه اجتهاد: می‌خواهم نگره‌ای را در زمینه تحول «فقه آموزی» و «فقه پژوهی» و «ارتقاء تفقه و اجتهاد» مطرح ‌کنم و آن مساله «پیوند فقه و علوم انسانی» است. این نگره‌ و نظریه‌ بر ده اصل و پیش‌فرض متکی و احیانا مبتنی است، اول با عبارات …

شبکه اجتهاد: حوزه علمیه مشهد از دیرباز شاهد رشد و نمو اندیشمندان بزرگی بوده است. در دوره معاصر چند شخصیت چون خورشید بر تارک حوزه خراسان می‌درخشیدند. آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی یکی از این عالمان بزرگ این شهر و دیار بوده است. «فقیه آزاده»، عنوان پرونده «شهرآرا» برای این استاد والامقام است که با آثار و گفتارهایی از آیات و اساتید: سید جعفر سیدان، مصطفی اشرفی شاهرودی، رجبعلی رضازاده، سیدمحمد خامنه‌ای، مهدی محقق و محمد واعظ زاده خراسانی، ابوالقاسم خزعلی، محمدرضا حکیمی، حیدر رحیم‌پور ازغدی(رحمهم‌الله‌)، نگاهی به بینش و منش آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی داشته که با اندک ویرایشی می‌خوانید. …

دومین پیش همایش کنگره بین‌المللی علامه شیخ محمدحسین آل کاشف الغطاء که به بررسی اندیشه‌های فقهی و رونمایی از مجموعه فقهی موسوعه ایشان اختصاص داشت، برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری در مراسم رونمایی از مجموعه فقهی علامه شیخ محمدحسین کاشف‌الغطاء که از سوی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، گفت: فلسفه رونمایی و معرفی آثار اندیشمندان و بزرگان این است که فضلا و علاقه‌مندان و استادان با این آثار آشنا شوند و این جلسه هم پیش‌همایش است و ان‌شاءالله تا برپایی همایش اصلی، تلاش کنید معرفی بیشتری برای این اثر صورت بگیرد. ‌ …

در این کتاب با استفاده از روش تطبیقی تلاش شده است، نظرات اصولیان و هرمنوتیست‌های روش‌شناختی در فهم مراد مولف مقایسه شود و دلالت‌های صحیح آن برای طراحی «نظریه فهم مراد شارع» در اصول فقه استخراج گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «اصول فقه و هرمنوتیک روش‌شناختی» اثر دکتر مسعود فیاضی در گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی، توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد. هرمنوتیست‌ها به سه دسته روشی، روش‌شناختی و فلسفی تقسیم می‌شوند. دسته اول و دوم مانند اصولیان و فقها معتقدند؛ علیرغم وجود فاصله زمانی قابل توجه بین زمان صدور و زمان تفسیر …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با بیان اینکه مقاصدالشریعه امروزه یک خطر بسیار بزرگ برای مجموع دین است، گفت: من از بابت «مقاصدالشریعه» نگرانی دارم، در ابتدا فکر می‌کردم که مقاصدالشریعه مثل موریانه تنها به جان فقه می‌افتد اما الان مشاهده می‌شود که به جان قرآن کریم نیز افتاده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، در نخستین اجلاسیه سالانه اساتید مؤسسه تخصصی ائمه اطهار(ع) که در سالن جلسات این مرکز در قم برگزار شد، ضمن تسلیت به مناسبت شهادت جمعی از هم‌میهنان در حرم مطهر حضرت احمدبن موسی شاهچراغ(ع)، گفت: خداوند …

مجموعه ۲۷ جلدی موسوعه فقهی علامه محمدحسین کاشف الغطاء(ره) به همت مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، علامه آیت‌الله شیخ محمدحسین کاشف الغطاء پس از ارتحال استاد بزرگوارش آیت‌الله سیدمحمد کاظم یزدی، بنا به درخواست مقلدین رساله‌های سؤال و جواب عربی، زاد‌المقلدین، مناسک حج، وجیزه الاحکام، حاشیه بر عروه الوثقی و… را تحریر کردند. وی تا پایان عمر با عزت خویش هماره تکیه بر مسند تدریس داشت و جمعی از بزرگان را از سعه علمی و شخصیتی خود بهره‌‌مند می‌ساخت. درحوزه پژوهش و نگارش از زمره عالمان پرکاری بود که …

شبکه اجتهاد: در تاریخ حوزه‌های علمیه ساختار فرایند قوه اجتهاد و استنباط همواره شاهد تحولات گوناگون بوده و این تحولات ناگزیر ادامه خواهد داشت. آخرین نمونه این تحول در عرصه آموزش سطوح عالی حوزه با عنوان بزرگ‌ترین طرح تحول اجتهادی در حال اجراست. به دلیل آثار و تبعات مهم این طرح، لازم است نظرات موافق و مخالف مورد عنایت جدی مسئولان محترم حوزه قرار گیرد و در نهایت به آنچه در جهت تقویت علمی حوزه‌های مقدسه است عمل شود.در این نوشته کوتاه از نگاهی مخالف با طرح، ضمن تحلیل یافته‌ها، با ارائه راهکارهایی سعی در کمک به روشن‌تر شدن ابعاد …

استاد علیدوست در خصوص «طرح اصلاح محدوده کتب درسی و آموزش حوزه‌‌‌های علمیه» گفت: نظر من این است که اگر به هر دلیلی اصرار بر اجرای این طرح هست، نباید حوزه را دچار شقاق و اختلاف کرد، طلاب باید طبق برنامه پیش بروند و بدون دغدغه خاطر درسشان را بخوانند. از سوی دیگر استاد عندلیب همدانی بیان داشت: ما هیچ تعصبی نسبت به تغییر و تکامل متون درسی نداریم؛ کتاب‌‌‌های الآن از دوران قدیم که نبوده، آرام‌آرام کتابی رفته و کتاب دیگری جایگزین شده است. اما این کار نظم و نظام خاصی دارد و نمی‌شود این را با دستور حل …

رئیس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: مرحوم آیت‌الله صانعی در بحث فاضل دیه زن برای قصاص می‌گوید چون عرف امروز این حکم را ظالمانه می‌داند این حکم را کنار می‌گذاریم. چون هر روایتی که با عقل منافات داشته باشد طبق آیاتی که بر عدل و نفی ظلم دلالت دارد باید کنار گذاشته شود. نقد بنده این است که نظریه ایشان دلیل ندارد و دلایلی که ذکر شده پیشتیبان این نظریه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه اول کرسی تخصصی «نقد نظریه قاعده عدالت» به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مشارکت مرکز همکاری‌های علمی …

کتاب «حوزه علمیه؛ چیستی گذشته حال آینده» برگرفته از بیانات و نظرات استاد علیرضا اعرافی و با تدوین محمد آزادی از سوی مؤسسه اشراق و عرفان منتشر شده است. اثر حاضر از چهار بخش اصلی با عناوین «چیستی حوزه علمیه»، «گذشته حوزه علمیه»، «وضعیت کنونی حوزه» و «تحول حوزه علمیه» تشکیل شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، رسالت و هدفی که برای تدوین کتاب حوزه علمیه در نظر گرفته شده، تبیین ماهیت و چیستی حقیقی حوزه علمیه و روشن کردن رسالت‌هایی است که از این نهاد عظیم و مقدس انتظار می‌رود. به همین سبب، این کتاب در چهار فصل اصلی تدوین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روش‌ها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور کاملی است که از آن می‌شود. به‌مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه بر آن شدیم موضوع «درس خارج» را با نگاهی تاریخی-تحلیلی، آسیب‌شناسانه و روشی مورد بازکاوی قرار دهیم و نظر اساتید و صاحب‌نظران را در این باره جویا شویم. این پرونده شامل سه بخش «درس خارج، سبک‌ها و روش‌ها»، «درس خارج، کاستی‌ها و بایسته‌ها»، «درس خارج، مباحثه و تقریر نویسی» است که با آثار و گفتگوهایی از اساتید: احمد …

درباره حرم‌های مطهر می‌گویند زمین حرم ملک آستان مقدس است و عنوان آستان مقدس یا حرم مطهر، عنوان حقوقی است و آیا عنوان حقوقی می‌تواند مالک باشد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد عابدی در اولین جلسه از درس خارج «فقه قانون تجارت»(۱) به بیان مطالب مقدماتی پرداخت. ایشان در این خصوص بیان کرد؛ در کتاب‌های فقهی مانند تحریر الوسیله، وسیله النجاه و شرح لمعه، فصلی به نام کتاب الشرکه وجود دارد که بحث ما نیست. آنچه در پی بیان آن هستیم با شرکت در کتب فقهی چند تفاوت دارد. نخست اینکه شکرت فقهی از مال مشترک بحث می‌کند در …

رئیس علمی شورای دین پژوهان گفت: امام خمینی (ره) در باب ردع و امضای اعتباریات اندیشه‌ای دارد که از سوی برخی شخصیت‌‌‌های اصولی نادیده انگاشته می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در سلسله نشست‌‌‌های تبیین مکتب امام خمینی با عنوان «تبیین مکتب اصولی امام خمینی» که در موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی برگزار شد، اظهار داشت: از بهترین و زیباترین مباحث حوزوی، بحث از دو مکتب فقهی و اصولی است که در این جلسه پیرامون مکتب اصولی بحث خواهیم کرد. وی افزود: بحث از مکتب، نوعی آگاهی انبوه را فراهم می‌آورد که سریعتر و …

حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان، نویسنده و استاد مطرح تاریخ اسلام در کتاب جدید خود با عنوان «درس‌هایی درباره فِرق اسلامی» تصویری متفاوت از دانش ملل و نحل ارائه داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش ملل ونحل از علوم میان رشته‌ای است که به آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی می‌پردازد. این دانش در تلورانس بین علم کلام و تاریخ مذاهب اسلامی در نوسان است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که غالب کتب ملل ونحل منتشر شده تا کنون، توسط متکلمین نوشته شده است و مورخین عموماً در نگارش آثار ملل ونحل غایب بوده اند. اخیراً مورخ صاحب نظر کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین …

نظام آموزش سنتی حوزه، از گذشته تا امروز، در کنار نقاط قوت، نقاط ضعفی هم داشته و دارد. هر چیزی که سنت حوزوی محسوب شود مطلوب نیست. سنت‌های خوب زیادی داریم، سنت‌هایی که قابل‌شمارش است، اگرچه سنت‌های بد هم کم نیست. اگر کسی به قدرت استنباط برسد بیشتر به اتکای تلاش شخصی خود فرد بوده تا اینکه نظام حوزه او را به صورت مجتهد تربیت کند. در قدیم، سنت مباحثه این خلا را پر می‌کرد ولی امروز مباحثه هم بسیار ضعیف شده است و این ضعف بیشتر دیده می‌شود. چه اشکالی دارد حوزه از تجارب آموزشی جدید بهره‌مند شود و …

شبکه اجتهاد: اول آبان ماه هر سال یادآور غم سنگین و جانسوز شهادت او در غربت تبعید می‌باشد. شهادت مظلومانه و غریبانه او در پاییز طبیعت، بهار آزادی ملت ایران از استبداد و استعمار را ثمر داد. اما چون فرزند امام خمینی بود، در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیار کم از او و شخصیت چند بُعدی او سخن گفته شد و به همین خاطر ناگفته‌ها درباره ابعاد شخصیتی او فراوان است. آیت‌الله سید مصطفی خمینی در همان حال که شخصیتی علمی در حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف بود با آغاز نهضت امام خمینی و در مدت …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: کسی که کوته اندیش است را نمی‌توانیم مجتهد بنامیم ولو به آیات و احادیث متناسب مسلط باشد، سالیان سال تدریس کرده باشد و کتاب و مقاله‌های زیادی هم نوشته باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: شاید اگر چند دهه پیش کسی سخن از فقه معاصر و برگزاری درس خارج در رابطه با آن می‌کرد، کلام او را حمل بر مزاح می‌کردند اما امروز ده‌ها درس خارج فقه معاصر در قم و سایر شهرهای ایران برقرار است. این دروس، اساتید و محتوای آنها البته موافقان و مخالفانی دارد. برخی آنها را زمینه شکل گیری …

اختصاصی شبکه اجنهاد: گفتگوی پیش رو عصاره‌ای از برون داد کرسی ترویجی پیرامون روشناسی رفع تعارض اخبار در جواهرالکلام هنگام تعارض خبر ضعیف منجر با صحیح شاذ است که در خلال چند سوال و جواب مکتوب از حجت‌الاسلام مرتضی پژوهنده نویسنده این نوشتار ارایه می‌شود. اجتهاد: جایگاه سنت در دریافت معارف الهی را قدری تبیین بفرمایید؟ پژوهنده: قرآن معجزه وحیانی پیامبر اکرم (ص) در هدایت بشر، مسئولیّت سنگین تبیین خود را به دوش معصومان (ع) نهاده است. اجتهاد: رخداد تعارض در میراث ما متاثر از چه عواملی است؟ پژوهنده: امروزه سنت محکیّه (نفس قول، فعل و تقریر معصوم(ع)) نایاب و …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: باید نظر مراجع عظام و ارکان حوزه رعایت شود و نظر ایشان بر نظر دیگران، مقدّم است. قوام و بالندگی علمی حوزه به امثالِ آیت‌الله شبیری زنجانی است و ارائه طرح جدید بدون تأمین نظر ایشان، به نظر این‌جانب، اشتباه است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدتقی شهیدی، با اشاره بیانیه اخیر آیت‌الله شبیری زنجانی درباره برنامه آموزشی جدید حوزه‌های علمیّه، پس از درس خارج فقه امروز در جمع فضلای حوزه علمیّه قم، درباره طرح تغییر متون حوزوی بیان کرد: در تغییر متون درسی حوزه‌ها، باید نظر مراجع عظام و ارکان …

شبکه اجتهاد: از نظر اندیشمندان فقیه شیعه، احکام شرعی در یک نگاه کلی به احکام اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند [کما اینکه از جهات دیگر تقسیم بندیهای گوناگونی برای حکم شرعی بیان شده است]؛ این نحو از تقسیم بندی میان احکام که کاربرد‌های فراوانی نیز به دنبال دارد، عمری به بلندای فقه شیعه دارد؛ و در این نوشتار به دنبال تبیین این دو نوع حکم شرعی هستیم. لازم به ذکر است که در کنار احکام اولیه و ثانویه، ما با نوع دیگری از احکام بنام احکام حکومتی مواجه هستیم که در اندیشه فقهی و سیاسی شیعه یکی از مهمترین مسائلی …

مولف کتاب «الگوریتم اجتهاد» گفت: در کتاب «الگوریتم اجتهاد» تلاش شد تا میان کارکرد الگوریتم‌ها و عملیات استنباط فقهی ارتباط برقرار شود و مسیر قدم به قدمی که فقهاء در استنباط حکم طی‌ می‌کنند تبیین شود و البته این تبیین براساس مبانی اصول فقهی و با استفاده از عملیات میدانی خودِ فقهاء صورت گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «الگوریتم اجتهاد در هفتمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و معارف اسلامی این حوزه، رونمایی شد. حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحمید واسطی در این مراسم با بیان اینکه در بیست سال گذشته، اولویت اول من، تلاش برای کاربردی سازی علوم حوزوی بوده است …

استاد حوزه علمیه نجف معتقد است: دیدگاه اسلام این نیست که وحدت ظاهری میان مسلمانان وجود داشته باشد، بلکه ضرورتی است که از سوی پیامبر اسلام بیان شده است و باید از ضرورت‌های مشترک همه مذاهب حفاظت کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد سند، از علمای و اساتید حوزه علمیه نجف، درباره جایگاه وحدت در دین اسلام به «ایکنا» گفت: وحدت فتوای مذاهب نیست، بلکه در دایره ضرورت‌های بیان‌شده از سوی پیامبر(ص) است. البته فقها در بیان ضرورت‌های دینی سهیم هستند و این از ضرورت‌های مسلمانان است، همانگونه که هر کسی که شهادتین را بگوید در دایره مسلمانان قرار …

کمّی‌گرایی آفت بزرگی برای این حرکت مبارک است. بنده به‌هیچ‌وجه از کثرت سریع این دروس و عناوین در حوزه‌ها خوشحال نمی‌شوم. اینکه به‌سرعت اساتید زیادی عهده‌دار ارائه این دروس شوند را نیز درست نمی‌دانم. این مسئله در آینده‌ای نزدیک ممکن است فقها و مراجع را به این دروس بدبین کند. باید اساتیدی که سال‌ها سابقه ارائه قوی دروس متعارف را در حوزه داشته‌اند، پایبندی آن‌ها به ضوابط فقه سنتی و جواهری مسلم است و درعین‌حال ذوق و فهم خوبی از مسائل نو دارند و اهل مطالعات گسترده و پژوهش‌های عمیق در موضوعات پیچیده نو پیدا هستند به این عرصه وارد …

تکامل نظام آموزشی حوزه و ارتقای آن، سودمند است؛ امّا باید توجّه داشت که این صحیح نیست که به هر قیمتی، تحوّل در نظام آموزشی صورت پذیرد؛ بلکه مهمّ، ارتقای متون آموزشی است و تا وقتی که کتب علمی، در سطح بالاتری از «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» تدوین نشده که مورد پذیرش حوزه‌های علمیّه قرار گیرد، جایگزین‌کردن کتاب‌های دیگر، تنها افت تحصیلی را به دنبال دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی با اشاره به جایگاه علمی رفیع شیخ انصاری و آخوند خراسانی و کتاب‌های «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» دربارۀ کم‌اعتنایی به این کتاب‌ها در برنامۀ …

شبکه اجتهاد: اینکه فقه حکومتی و فقه نظامات اجتماعی اسلام از ضروریات انقلاب اسلامی است، شکی نیست. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ده‌ها فیش صریح در خصوص تحول فقاهت موجود و لزوم ارتقای آن به فقه حکومتی و فقه اداره نظامات اجتماعی دارد: «… استنباط فقهی، بر اساس «فقه اداره‌ی نظام» باشد؛ نه فقه اداره‌ی فرد…. فقه ما از طهارت تا دیات، باید ناظر به «اداره‌ی یک کشور»، «اداره‌ی یک جامعه و اداره‌ی یک نظام» باشد. شما حتّی در باب طهارت هم که راجع به ماء مطلق یا فرضاً ماءالحمام فکر می‌کنید، باید توجه داشته باشید که این در یک جا از …

استاد عندلیب همدانی ضمن اشاره به این نکته که تعمیق و توسعه کیفی استنادات فقهی به قرآن به توسعه کمی آیات الاحکام می‌انجامد، به ارائه شش پیشنهاد و راهکار در این زمینه پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مبانی، اصول و راهکارهای گسترش ظرفیت قرآن کریم» با سخنرانی استاد محمد عندلیب همدانی، استاد دروس خارج حوزه علمیه در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که گزیده آن را به نقل از «ایکنا» در ادامه می‌خوانید؛ آنچه برای این جلسه در نظر گرفتم حول اصطلاح آیات الاحکام نیست چون این پرسش از قبل بوده که تعداد آیات الاحکام چندتا است. …

کتاب «رسائل فی الفقه والاصول» تألیف استاد فاضل لنکرانی، در یک دوره سه جلدی به زیور طبع آراسته گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب مشتمل بر سی رساله و مقاله از مقالات و گفتارهای علمی استاد محمدجواد فاضل لنکرانی‌ در زمینه علوم اسلامی ـ تفسیر، فقه، اصول فقه، اخلاق، و … ـ است که از سوی انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)، در یک دوره سه جلدی به زیور طبع آراسته گردیده است. این رساله‌ها از حدود سی سال پیش تاکنون، در طی سالیان و به مرور و گاه به مناسبت‌های مختلف نگاشته شده و حاوی مطالب پربار و …