قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 30)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

برخورد ما با روایات در تفسیر قرآن، محققانه باشد نه احساسی/ بهترین راه فهم شأن نزول آیات، روایت است/ تفسیر عیاشی بسیار خوب است، ولی سند ندارد!/ آیت‌الله شبیری می‌فرمود: تفسیر عیاشی می‌تواند اعتبارش با مجموعه قرائن معتبر شود

نقش حمل بر متعارف در استنباط فقهی

استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی با تاکید بر اینکه  مراجعه به روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) باید با اسناد باشد، اظهار کرد: ما دچار دو جریان افراطی و تفریطی هستیم. بعضی در تفسیر آیات قرآن به روایات مراجعه نمی‌کنند یا حداکثر به عنوان مؤید مراجعه می‌کنند و بعضی تا یک روایت می‌بیینند با همان یک روایت شروع به تفسیر آیه می‌کنند و به بررسی سندی آن نمی‌پردازند. اینطور نیست که با صرف دیدن یک روایت بتوان قرآن را تفسیر کرد. روایت را از جهت سندی و دلالی باید بررسی کرد و رابطه آن را با آیات دیگر مدنظر قرار داد. برخورد …

توضیحات بیشتر »

کتابی رجالی با محوریت تفسیر/ ابوطالب علی‌نژاد

کتابی رجالی با محوریت تفسیر/ ابوطالب علی‌نژاد

شبکه اجتهاد: یکی از منابع مهم معرفت دینی سنت است که این سنت از طریق حدیث گزارش ‌شده و به نسل‌های بعدی انتقال پیدا کرده است. از آنجا که احادیث درطول تاریخ فرازونشیب‌های متفاوتی پیدا کرده‌اند و آسیب‌های متعددی متوجه آن شده است -چه از ناحیه راویان حدیث و چه از ناحیه نگارش ‌آن‌ها- عالمان دین درصدد برآمدند تا علومی را تاسیس و پایه‌گذاری کنند که در سایه آن علوم بتوانند آسیب‌ها را شناسایی و به سنت واقعی دسترسی پیدا کنند. یکی از این علوم، علم رجال است؛ دانشی که در رابطه با معرفی و شناخت راویان حدیث است در …

توضیحات بیشتر »

ارزیابی نادرست گفتمان روشنفکری دینی از جایگاه فقه در اسلام/ حسن انصاری

i j t i h a d n e t . i r

شبکه اجتهاد: برخی روشنفکران عرب تمدن اسلامی را «تمدن فقه» توصیف کرده‌اند. این سخن از جنبه‌های مختلف سخن درستی است. از فقه در این تعبیر طبیعی است که تعبد شخصی به فروع فقهی مراد نیست. بلکه جنبه تمدنی فقه در اسلام است که مقصود است. روشنفکری دینی در ایران چند دهه‌ای است که در برابر توجه به جنبه‌های معنوی دین اهمیت فقه را کم جلوه‌ می‌دهد. البته آنچه از گفتمان روشنفکری دینی در ایران بر‌ می‌آید این است که منظورشان از فقه، فقه بمثابه دانش است. به نظرم این باور ناشی از دو فهم نادرست است: یکی از خود اسلام …

توضیحات بیشتر »

یادی از «فقیه پارسا»، آیت‌الله میرزاعلی فلسفی

یادی از «فقیه پارسا»، آیت‌الله میرزاعلی فلسفی

آیت‌الله میرزا علی فلسفی در ۱۲بهمن ۵۷ همراه تعدادی از علمای برجسته مشهد جهت شرکت در مراسم استقبال از امام به تهران رفت و در مرداد ۵۸ به مجلس خبرگان راه یافت تا آموزه‌های علمی خود را در صحنه عمل به کار گیرد و در تحکیم پایه‌های نظام اسلامی سهیم باشد. شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله میرزا علی فلسفی تنکابنی فرزند آیت‌الله محمدرضا تنکابنی، از فقیهان و عالمان برجسته دوران معاصر، ۸دی۱۲۹۹خورشیدی در تهران دیده به جهان گشود. دوران کودکی و مراحل تحصیل ابتدایی را در تهران گذراند. او که پدر و پدربزرگ و برادرانش از علما و خطبای بزرگ و …

توضیحات بیشتر »

حوزه گذشته در عرصه «مجتهد پروری» موفق‌تر بود/ توجه حوزه امروز به مسایل جدید فقهی بیشتر از گذشته است/ فضای رسمی حوزه با «آزادی بیان حقیقی» فاصله دارد/ برخی با تفسیر‌های مضیق از حوزه انقلابی، «غیریت سازی»‌ می‌کنند

توجه حوزه امروز به مسایل جدید فقهی بیشتر از گذشته است/ حوزه گذشته در عرصه «مجتهد پروری» موفق‌تر بود/ فضای رسمی حوزه با «آزادی بیان حقیقی» فاصله دارد/ برخی با تفسیر‌های مضیق از حوزه انقلابی، «غیریت سازی»‌ می‌کنند

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، در گفتگویی «تنوع رشته‌های دانشی»، «تخصص گرایی»، «تقویت وجه اجتماعی»، «پر رنگ شدن وجه سیاسی» و «رشد نسبی تمایلات بین الملل» را از مهم ترین ویژگی‌های حوزه امروز برشمرد و نقدی بر کمرنگ شدن «سنت مباحثه» در حوزه امروز دارد و بیان‌ می‌کند که اگرچه در حوزه کنونی به مسایل جدید فقهی توجهی ویژه‌ می‌شود، اما نیازمند عمق و ژرف‌نگری بیشتری در مباحث هستیم. رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، معتقد است: حوزه‌ی اکنون که صد سال از تأسیس آن‌ می‌گذرد، حوزه‌ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و …

توضیحات بیشتر »

توجه به تاریخ صدور روایات/ محمدباقر ملکیان

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: در مراجعه به روایات اهل بیت علیهم‌السلام گاه می‌بینیم موضوعی تنها در روایات یکی از ائمه، و یا دوره‌ای خاص از امامت ائمه علیهم‌السلام ‌‌مورد توجّه قرار گرفته است، و امامان دیگر (چه متقدّم و چه متأخّر) به آن موضوع نپرداخته‌اند. در مباحث و کتب استدلالی فقه، به این امر چندان توجّهی نمی‌شود، یعنی فرقی نمی‌کند که امام صادق علیه‌السلام به موضوعی پرداخته باشند یا امام هادی و عسکری علیهما السلام. اما در مباحث تاریخی، این امر را نباید نادیده گرفت، و چه بسا توجّه به عصری که این روایت در آن صادر شده است، ما را در …

توضیحات بیشتر »

ارسطا: فقه اجتماعی، تبیین و استخراج یک نگاه جدید نسبت به احکام شرع است/ ایزدهی: باید تفکیک‌های دقیق‌تری میان فقه فردی و فقه اجتماعی داشته باشیم

ارسطا: فقه اجتماعی، تبیین و استخراج یک نگاه جدید نسبت به احکام شرع است/ ایزدهی: باید تفکیک‌های دقیق‌تری میان فقه فردی و فقه اجتماعی داشته باشیم

حجت‌الاسلام ارسطا ضمن تاکید بر اینکه فقه اجتماعی نوعی رویکرد و نگرش فقهی نسبت به مسائل اجتماعی است، تاکید کرد: آنچه به عنوان فقه اجتماعی تبیین می‌کنم تاسیس یک نگاه جدید نیست بلکه تبیین و استخراج یک نگاه جدید است. بنده می‌گویم چنین نگاهی به احکام شرعی داشته باشیم بلکه معتقدم روایات ما مشحون از چنین نگاهی به مسائل احکام شرعی است. فقه اجتماعی رویکردی است که موسس آن خداوند و پیامبر و ائمه هستند ولی متاسفانه ما در استنباطات خودمان توجه جدی به این رویکرد نداشتیم. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «فقه سیاسی در آینه فقه اجتماعی» …

توضیحات بیشتر »

اهداف و سیاست‌های دبیرخانه همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم

اهداف و سیاست‌های دبیرخانه همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم

دبیر همایش یکصدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم به تشریح اهداف و سیاست‌های این دبیرخانه پرداخت و گزارشی از سایت این همایش بین المللی ارائه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حوزه علمیه قم از بزرگ ترین حوزه‌های علمیه شیعیان است که در شهر قم واقع شده است که در قرن اخیر توسط آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و در سال ۱۳۰۱ خورشیدی تجدید حیات شده است. اکنون ما صد سالگی حوزه علمیه را در پیش داریم و تارنمایی به این منظور طراحی و ایجاد شده است که در همین راستا «رسا»، با حجت‌الاسلام والمسلمین احمد خزائی، رئیس مؤسسه …

توضیحات بیشتر »

ملاحظه‌ای در باب دیدگاه استاد احمدی شاهرودی پیرامون حجیت سیره عقلاء/ محمد متقیان

پیامبری و قرارداد!/ محسن فیروزتبار

شبکه اجتهاد: استاد احمدی شاهرودی، بررسی «حجیت سیره» را به «حجیت تقریر» بازگشت می‌دهند و این، روش منطقی حل مسئله است که سایر اصولیین نیز همینگونه عمل می‌کنند و ادله‌ای را مبنی بر لزوم موضع گیری امام(سلام الله علیه) در برابر خلاف شرع اقامه می‌کنند. ایشان با وجود «انکار حجیت تقریر» و رد دو وجه از وجوه مطرح شده در کتب اصولی، سیره عقلاء در باب ظواهر را حجت دانسته و آن را معتبر می‌دانند. به نظر ایشان، اگر ظواهر معتبر نباشد، «نقض شریعت» شده و باب هدایت منسد می‌شود، زیرا طریق جایگزینی نیز از طرف شارع معرفی نشده است، …

توضیحات بیشتر »

روایتی از شخصیت و مجاهدت‌های علمی آیت الله موسوی نژاد

روایتی از شخصیت و مجاهدت‌های علمی آیت الله موسوی نژاد

شبکه اجتهاد: یکی از مدارس موفق این شهر که توانسته طلاب موفقی به جامعه علمی  مشهد و کشور تقدیم کند، مدرسه علمیه مرحوم آیت الله سید محمد موسوی نژاد است. این عالم گرانقدر، متولد دهم دی سال ۱۳۱۰ خورشیدی، در خانواده‌ای مذهبی در منطقه ابرده از ییلاقات مشهد به دنیا آمد و پس از حضور در مکتب خانه، به راهنمایی دایی بزرگوارش آیت الله شمس خراسانی، دروس طلبگی را در حوزه علمیه مشهد آغاز کرد. ایشان پس از گذراندن دروس مقدماتی و سطح و چند سالی درس خارج فقه و اصول در محضر بزرگانی، چون شیخ‌هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، آیت الله میلانی، میرزاجوادآقا تهرانی و آیت الله …

توضیحات بیشتر »

محورهای مقالات «یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم» اعلام شد

محورهای مقالات «یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم» اعلام شد

در آستانه یکصدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم، مراکز و مؤسسات تاریخی ـ اسنادی کشور با همراهی حوزه علمیه قم در صدد برپایی همایشی بین‌المللی برای تبیین جنبه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی تکاپوی یکصدساله این نهاد تأثیرگذار در تاریخ ایران و جهان برآمدند. به گزارش شبکه اجتهاد، در آستانه صدسالگی حوزه علمیه قم، مراکز و مؤسسات تاریخی ـ اسنادی کشور با همراهی حوزه علمیه قم در صدد برپایی همایشی بین‌المللی برای تبیین جنبه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی تکاپوی یکصدساله این نهاد تأثیرگذار در تاریخ ایران و جهان برآمدند. از این رو دبیرخانه بزرگداشت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم چندی پیش …

توضیحات بیشتر »

کتاب‌‌های علمی گذشتگان، درسی نیستند/ ابزارهای آموزشی حوزه باید روزآمد شوند

مشارکت در منطق تئوریک جمهوری اسلامی

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گفت: همچنانکه ما‌ نمی‌توانیم ابزارهای گذشته را که جایگاه خود را از دست داده است امروزه به کار بگیریم، طبیعتا در حوزه آموزشی هم باید ابزارها را روزآمد کرده و دانشجو را بر اساس آن ابزارها و روش‌ها به فرآیند آموزشی بکشانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به تغییر کتب درسی حوزه باور دارد اما در عین حال‌ می‌گوید: باید متونی طراحی شوند که با متون قدیم برابری کند و قابلیت اقناع اساتید و طلاب را نیز داشته باشد. او، جامعیت، اختصار وروزآمدی و مشتمل بر فوائد …

توضیحات بیشتر »

فلسفه فقه اجتماع، اثری تازه از استاد خسروپناه

فلسفه فقه اجتماع

کتاب «فلسفه فقه اجتماع» تالیف استاد عبدالحسین خسروپناه به تحقیق حجت‌الاسلام مجید رجبی روانه بازار نشر شده است و خواننده با مطالعه این اثر به نگاه جامع و نگرش کارآمدی از فقه دست می‌یابد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فلسفه فقه الاجتماع یکی از فلسفه‌های مضاف است که با نگاه درجه دوم به فقه الاجتماع، کارآمدی فقه در عرصه مسائل اجتماعی را نشان می‌دهد. به‌تازگی کتاب «فلسفه فقه اجتماع» تالیف حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه (استاد درس خارج، فلسفه فقه الاجتماع) با تحقیق و تدوین حجت‌الاسلام مجید رجبی از سوی انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع) به زیور طبع آراسته شد. این نگاشته …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی در امتداد مرجعیت سلف صالح/ سیاسی بود اما جناحی نبود

آیت‌الله صافی در امتداد مرجعیت سلف صالح؛ سیاسی بود اما جناحی نبود

استاد علیدوست گفت: آیت‌الله صافی گلپایگانی در امتداد مرجعیت سلف صالح بود؛ ایشان از نظر سیاسی با اینکه صاحب فکر و خط سیاسی بود اما هرگز خود را منحصر در یک خط خاص نکرد. در واقع سیاسی بود اما جناحی نبود، مشی زاهدانه و عدم اقبال به دنیا در حالات ایشان مشاهده می‌شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم، ضمن عرض تسلیت به مناسبت درگذشت مرجع عالیقدر جهان اسلام آیت‌الله صافی گلپایگانی، به بیان ویژگی‌های این عالم ربانی پرداخت و به …

توضیحات بیشتر »

چند نکته پیرامون حدیث‌نگاشت‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی/ علیرضا دهقانی

چند نکته پیرامون حدیث‌نگاشت‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی/ علیرضا دهقانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله صافی گلپایگانی در روزهایی از دنیا رفت که به نظر می‌رسد هنوز حوزه‌های علمیه آن‌چنان که باید، آثار حدیثی، کلامی و تاریخی ایشان را مورد تحقیق و تدقیق قرار نداده‌اند تا روش‌ها و استدلال‌های آن فقیه برجسته به‌درستی توضیح داده شود. البته در مدارس مختلف و در مجامع حوزوی طلابی هستند که با نوشته‌ها و سخنان آیت‌الله صافی مأنوس‌اند، ولی امروزه نمی‌توان به گعده‌های خصوصی و درس‌گفتارهای شفاهی بسنده کرد؛ بلکه باید دربارۀ شخصیت‌های حوزوی و نظریات گوناگون‌شان بیشتر نوشت و نشر داد تا آراء و نظریاتشان در میان اهل فن به معرض مطالعه و مباحثه …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی گلپایگانی الگوی تراز حوزه الهی و انقلابی/ علی نصیری

آیت‌الله صافی گلپایگانی الگوی تراز حوزه الهی و انقلابی/ علی نصیری

شبکه اجتهاد: گذاری به سرخط زندگی مرجع فقید مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی به ویژه پس از به برگ و بار نشستن در مرحله علم و عمل،‌‌ می‌تواند الگوی موفقی از یک عالم حوزی در عصر ما را بدست دهد که به اهم آنها اشاره‌‌ می‌کنم: یک؛ همراهی نزیهانه با انقلاب می دانیم که ایشان در اوان پیروزی نهضت اسلامی در شورای نگهبان عضویت موثر داشتند و پس از آن همان گونه که در پیام ستودنی رهبری مکرم آمده است، همواره از همراهی و همصدایی با انقلاب و ابراز نظر و مشورت دریغ نداشت. شگفت آن که در همان دوران یا …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی، میراث‌دار استقلال مرجعیت دینی در قم/ رسول جعفریان

آیت‌الله صافی، میراث‌دار استقلال مرجعیت دینی در قم/ رسول جعفریان

شبکه اجتهاد: آیت‌الله العظمی صافی آینه تمام نمای تاریخ روحانیت در صد سال اخیر است، خاندانی اصیل که همه تجربه‌های روحانیت را در دوره پس از مشروطه، دوره رضاشاه، پسرش محمدرضا، و عصر انقلاب اسلامی پشت سر گذاشته است. آیت‌الله صافی، هم در این تجربه‌ها درگیر بود و هم به خوبی آنها را به خاطر داشت و از آنها عبرت گرفت. ایشان همواره با ایده روشن و استوار از کنار آن تحولات عبور کرد و به هیچ روی خود را تسلیم فضاهای تهدید یا تطمیع نکرده دامنش را آلوده نساخت و با نجابت سیاسی زندگی کرد. عمر طولانی، همراه با …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی دارای فقهی منضبط و پاسخگو بود/ ابوالقاسم علیدوست

آیت‌الله صافی دارای فقهی منضبط و پاسخگو بود/ ابوالقاسم علیدوست

شبکه اجتهاد: مطابق کریمه «وَجَعَلْنَا بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ الْقُرَى الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا قُرًى ظَاهِرَهً وَقَدَّرْنَا فِیهَا السَّیْرَ سِیرُوا فِیهَا لَیَالِیَ وَأَیَّامًا آمِنِینَ» و نص وارد در تفسیر آن، عالمان راستین دین، واسطه مردمان حق طلب با منابع فیض و معرفت (قرای مبارک) هستند. از سویی نگاه به قرآن، اهل بیت نبوت و کل معارف دین دارند و از سویی مردم را در کنار خود. مرحوم آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی از این عالمان بودند. ایشان صاحب فقهی منضبط و در عین حال پاسخگو و در مواضع صعوبت، کارا، برخوردار از نگاهی مُتعمّق به مسائل امامت و مهدویت کریم و صاحب اثر در …

توضیحات بیشتر »

مرجع بصیرِ ولایی «آیت‌الله صافی گلپایگانی» به ملکوت اعلی پیوست/ بازخوانی حیات علمی، اجتماعی و سیاسی

روح بلند مرجع عالی‌قدر، حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی پس از عمری مجاهدت علمی و عملی به لقاء معبود شتافت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ساعاتی قبل قلب تپنده مرجعی بیدار و مدافع غیور حریم اهل‌بیت عصمت و طهارت، علیهم‌السلام و زبان گویای دفاع از حق و احکام الهی و خادم دلباخته آستان ملائک پاسبان حضرت ولی‌الله الاعظم، ارواح العالمین له الفداء، زعیم حوزه‌های علمیه، حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی، از حرکت باز ایستاد و روح بلند و بی‌قرارش که مشتاق لقای پروردگار بود، کالبد تن را شکست و در سن ۱۰۳ سالگی به ملکوت اعلی پیوست. این …

توضیحات بیشتر »

نگاهی تطبیقی میان علم اصول و هرمنوتیک در باب فهم متن/ سید علیرضا نقیب‌پور

نگاهی تطبیقی میان علم اصول و هرمنوتیک در باب فهم متن/ سید علیرضا نقیب‌پور

شبکه اجتهاد: مسئلۀ فهم متن، به عنوان یک مسئلۀ جدی، مرهون مباحث هرمنوتیک معاصر است. اگر چه اصل این مسئله در علم اصول نیز مطرح بوده است؛ اما با مباحث هرمنوتیک فلسفی هایدگر و گادامر این مسئله اهمیت خاصی یافت و انقلابی در برداشت عمومی ‌‌در این باب، ایجاد نمود. گادامر با تحلیلی خاص از فهم می‌‌کوشد تا نشان دهد اساساً فهم، عمل اکتشافی مفسّر نیست و معنا، به عنوان واقعیتی بیرون از ذهن مفسّر وجود ندارد بلکه مفسّر خود در تکوّن معنا سهیم است و معنا محصول تلاش مفسّر در قبال متن است. از منظر او فهم حاصل امتزاج موقعیت هرمنوتیک …

توضیحات بیشتر »

نقد و تحلیل فقهیِ «اموال غیرِمنقول»/ سامانه، نوعی «اماره» بر «ید» است/ راه‌ها را باز نگهدارید!

نقد و تحلیل فقهیِ «اموال غیرِمنقول»/ سامانه، نوعی «اماره» بر «ید» است/ راه‌ها را باز نگهدارید!

ناقد نشست گفت: گرچه برخلاف نظر مشهور اصولیان هم هست و شاید ریشه اشکالات بحث هم به همین بازگردد و آن خَلط بین مفهوم «علم» و «قطع» و «ظن» و «شک» و «وهم» است. متأسفانه در «اصول‌فقهِ» ما اماره ظنی با علمی و قطع به‌شدت پراکنده‌کاری شده و مفهوم‌شناسیِ دقیق و درستی صورت نگرفته است. اینکه می‌گویید سامانه، علم و اطمینان‌آور است بنده با این همسو هستم؛ اما از نگاه اصولی، این هم نوعی «اماره» است؛ مثل سایر امارات بلکه اماره بر «ید» است. اختصاصی شبکه اجتهاد: ششمین نشست از سلسله نشست‌های نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار …

توضیحات بیشتر »

فقیه باید مجتهد در قرآن و حدیث باشد/ ما در پژوهش‌های بنیادی، راهبردی و کاربردی حدیث دچار خلأ هستیم

فقیه باید مجتهد در قرآن و حدیث باشد/ ما در پژوهش‌های بنیادی، راهبردی و کاربردی حدیث دچار خلأ هستیم

استاد دانشگاه قرآن و حدیث گفت: فقه ما مولود قرآن و حدیث است و مجتهدی که در احکام فقهی اجتهاد می‌کند، باید قبل از آن در زمینه قرآن و حدیث مجتهد باشد و ممکن نیست کسی اطلاعات عمومی قرآنی و حدیثی داشته باشد و بتواند حکم فقهی درستی صادر کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث در نشست علمی «عرصه‌های نوین حدیث‌پژوهی» که در دفتر قم بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد، با اشاره به انواع فعالیت‌های حدیثی، گفت: شرح‌نویسی بر کتب حدیثی، گردآوری و تدوین کتب حدیثی مانند نوشتن مجامع حدیثی، …

توضیحات بیشتر »

کارآمدی جمهوری اسلامی در گرو کارآمدی فقه و فتاوای روزآمد است/ نباید «پژوهش سفارشی» جایگزین «پژوهش واقعی» شود/ از نوآوری و طرح نظرات جدید واهمه نداشته باشیم

فقه امام صادق (ع)؛ نیازها و شبهات امروز

یکی از دغدغه‌ها‌ی امام خمینی(ره) در سالهای آخر عمر شریفشان این بود که با توجه به نیازهای گسترده جمهوری اسلامی به آراء فقهی، فقه امامیه متهم شود که پاسخگوی نیازهای امروز جامعه نیست. دست‌کم بخشی از کارآمدی جمهوری اسلامی به عنوان یک حکومت دینی در گرو کارآمدی فقه و فتاوای روزآمد فقهی است، به گونه‌‌ای که مدیران کشور در عرصه‌ها‌ی گوناگون احساس نکنند که فقه و فتاوای فقیهان مانع توسعه و پیشرفت کشور است و برای پیشرفت کشور باید فقه را از عرصه اداره جامعه کنار نهاد، بلکه احساس‌شان این باشد که فقه راهگشاست به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و …

توضیحات بیشتر »

مرجعیت پدر از زبان پسر

مرجعیت پدر از زبان پسر

آقازاده مرحوم ‌‌‌‌آیت‌الله گلپایگانی درباره چگونگی مرجعیت ایشان‌‌ می‌گوید: «آقا» زمانی که مرجعیت را به قول خودشان با اصرار بر گردن ایشان گذاشتند، تنها یک تومان در جیب داشتند و چندماه توان پرداخت شهریه را هم نداشتند. ایشان به مردم اهمیت‌‌ می‌دادند تا جائیکه وقتی در جریان شهید جاوید از ایشان خواستند از اهانت کنندگان به ایشان شکایت کنند، فرمودند: «اینها فرزندان ما هستند و گاهی اوقات بین فرزند و پدر اختلافاتی ایجاد‌‌ می‌شود. من راضی نیستم که کسی به عنوان پشتیبانی من متعرض اینها شود». به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدباقر گلپایگانی در گفتگویی به بیان ابعادی از …

توضیحات بیشتر »

جای خالی درس خارج «تفقه در دین» و «فلسفه فقه» مشهود است/ نیازی نیست فقه متکفل همه مسایل باشد/ همه مشکلات عالَم را با درس خارج‌ نمی‌توان حل کرد

جای خالی درس خارج «تفقه در دین» و «فلسفه فقه» مشهود است/ نیازی نیست فقه متکفل همه مسایل باشد/ همه مشکلات عالَم را با درس خارج‌ نمی‌توان حل کرد

علم فقه فرزند قرآن و حدیث هست به جهت اینکه تکیه گاه و مستندات اصلی فقه، قرآن و حدیث است لذا به نظر‌ می‌رسد کسی که‌ می‌خواهد مجتهد در فقه باشد و درس خارج فقه بدهد، قبل از آن باید مجتهد در قرآن و حدیث باشد. اگر اطلاعات استاد فقه از علوم قرآن و حدیث در حد عمومی باشد، کفایت‌ نمی‌کند و این درس خارج، مناسب نیست. یک استاد درس خارج باید متخصص در مباحث قرآن و مجتهد در علوم قرآن و علوم حدیث باشد؛ در کرسی‌های دروس خارج این خلاء و کمبود مشهود است بنابراین اولین پیشنهاد این است …

توضیحات بیشتر »

حدیث گرایی، اتوریته مذهبی و مشکل اسلام معاصر/ حسن انصاری

حدیث گرایی، اتوریته مذهبی و مشکل اسلام معاصر/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: اهل حدیث، مقصودم علمای اصحاب حدیث سنی تا قرن‌‌ها با شکل‌گیری اتوریته‌‌های نهادینه دینی و یا دینی|سیاسی مخالف بودند. حدیث متاع دستیاب‌ تری بود و بدون مقدمات زیاد می‌شد در حدیث و حفظ آن مرتبه‌ای یافت. همین امر به آن دیدگاه که گفتم هم کمک می‌کرد و هم از نتایج آن هم همزمان بود؛ یعنی این دو پدیده در ارتباط مستقیم با هم بودند. با خواندن چند متن در حدیث و گرفتن چند اجازه در آن هر آشنا با الفبایی برای خود محدثی به شمار می‌آمد. این برخلاف فقه بود که در مدارس خاص معمولاً تدریس می‌شد و …

توضیحات بیشتر »

نگاهی به تفاسیر امام حسن عسکری(ع)، عیاشی و قمی

روش شناسی اعتبارسنجی محتوایی حدیث با تاکید بر توقیعات

شبکه اجتهاد: در میان نوشته‌های عالمان شیعی، نخستین تفسیر روایی که‌ می‌توان در حال حاضر به آن مراجعه کرد، تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (علیه‌السلام) است؛ اما علما بر اساس این تفسیر سیر نکردند؛ یعنی اگر چه از آن روایت نقل کرده‌اند، اما آن را به عنوان یک کتاب متقن بدانند، اینگونه نیست. شک دارند که آیا کسی که این روایات را از امام حسن عسکری (علیه‌السلام) نقل و جمع آوری کرد، آیا همه را از خود حضرت نقل کرده است و یا اینکه خودش هم در آن چیزی را اضافه نموده است. مرحوم آیت‌الله محمد‌هادی معرفت از شخصیت‌هایی …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله گرایلی دارفانی را وداع گفت + زندگینامه

آیت‌الله گرایلی دارفانی را وداع گفت + زندگینامه

آیت‌الله حاج شیخ حسین گرایلی، از علمای مشهد و مدیر اسبق حوزه علمیه خراسان که در بیمارستان بستری بود، پس از عمری مجاهدت علمی و تبلیغی و تربیت شاگردان، دقایقی قبل دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله حسین گرایلی از اساتید دروس خارج فقه و اصول و تفسیر حوزه علمیه مشهد و امام جماعت مسجد گوهرشاد و عضو شورای عالی مجمع خطبای خراسان در سن ۷۸ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. استاد حسین گرایلی هفتم مهر سال ۱۳۲۲ در شهرستان بهشهر دیده به جهان گشود و از سال ۱۳۳۰ تحصیل را در مدارس آن خطه آغاز …

توضیحات بیشتر »

خبر واحد؛ سیر تاریخی بحث/ سید احمد مددی

خبر واحد؛ سیر تاریخی بحث/ سید احمد مددی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث «حجیت خبر» در دنیای اسلام از تاثیرگذارترین مباحث اصول است، شما هیچ مبحثی را به اندازه حجیت خبر ندارید که تاثیرگذار باشد، چون حجیت خبر کاربرد وسیع و میدان وسیعی دارد. دیگر مباحث همچون اجماع، ظواهر کتاب، قیاس در مقایسه با خبر واحد، محدود است و دامنه کمی دارد. سه دیدگاه سه دیدگاه اساسى را در مبحث حجیت خبر، مى‏‌توان تقریر کرد: ۱. حجیت تعبدى خبر؛ این مسلک بر این اساس استوار است که ما از شارع مقدس، تکلیف به قبول خبر داریم؛ چه بخواهد آن خبر طبق شواهد و قرائن عقلایى، وثوق و اطمینان و …

توضیحات بیشتر »

بررسی حجیت سیره/ عبدالله احمدی شاهرودی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث سیره عقلاء، یکی از مهمترین منابعی است که در فقه کاربرد فراوانی دارد، شاید بتوانم بگویم ۸۰ درصد اجتهاد به این موضوع بستگی دارد. به عنوان مثال: کسی دندان کاشته یا پرکرده و بعد غذای نجسی خورد یا اینکه دهانش خون آمد، آیا این دندانی که پرکرده، حکم بواطن را دارد که نجس نمی‌شود یا اینکه حکم بواطن را ندارد. چون روایتی داریم که باطن نجس نمی‌شود یا دهان نجس نمی‌شود، در استظهار از این روایت، آیا ظهور زمان ائمه (سلام الله علیهم) حجت است یا ظهور الآن حجت است؟ اگر کسی گفت ظهور الآن حجت …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky