اجتهاد و اصول فقه

شبکه اجتهاد: علم اصول یکی از مهمترین علوم اسلامی است که شاید بالندگی و پویایی او در بین علوم اسلامی در قله باشد. در مورد ظرفیت‌شناسی علم اصول، چند سؤال اساسی مطرح می‌باشد: ۱- مبانی علم اصول در بحث‌های علوم انسانی چه تأثیری می‌تواند داشته باشد؟ ۲- روش شناسی علم اصول چه دستاوردهایی در مباحث علوم انسانی خواهد داشت؟ ۳- …

آنچه در درس آیت‌الله گلپایگانی نمود داشت، گاهی مسئله‌ای را دنبال می‌کرد و پس از بررسی اقوال و ادله، نظرش به‌جایی منتهی می‌شد، منتهی می‌گفت این قول، خلاف مشهور است. چون رأی خود را خلاف مشهور می‌دید، خیلی برایش مشکل بود که خلاف آن فتوا بدهد، لذا احتیاط می‌کرد. از این جهت احتیاط‌هایی که در حاشیه عروه و وسیله النجاه …

شبکه اجتهاد: عرفى شدن دین یا فقه، نخستین بار در غرب و نسبت به دین مسیحیت مطرح شد. پس از انقلاب اسلامى ایران و حاکمیت احکام و قوانین اسلامی در جامعه، عده‌اى به این فکر افتادند که چگونه مى‌توان فقه یا دین را در جامعه عرفى کرد؟ پیش از ورود به بحث ذکر این نکته ضروری است که بررسی سیره …

ضرورت راه‌اندازی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی در واقع تربیت نیروی‌های ممحض و متخصص در ابواب مختلف فقهی است. اگر فقه تخصصی شد، قهراً از هر باب، علم در آن متقن‌تر، عمیق‌تر و با ژرف‌نگری بیشتری مورد نگرش، بحث و مداقه قرار می‌گیرد و در نتیجه اتقان مباحث بالا می‌رود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه فقه‌های تخصصی …

رئیس مؤسسه دارالحدیث با بیان اینکه توفیقات فعالیت‌های حدیث‌پژوهی و ایجاد مؤسسه دارالحدیث فقط مدیون عنایت و لطف خداوند است، گفت: امروز متون حدیثی دانشگاه‌ها به حوزه و دارالحدیث سپرده شده است. ۲۲ اثر به عنوان کتاب درسی در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و وزارت علوم، هم بحث تدوین متون درسی حدیثی را به دانشگاه قرآن و حدیث سپرده است. به …

همزمان با روز بزرگداشت شیخ مرتضی انصاری، در هفتاد و دومین برنامه سه‎‌شنبه ‌های علمی فرهنگی آستان قدس رضوی دو نسخه‎‌های خطی مکاسب و صلاه، به خط شیخ مرتضی انصاری معرفی و رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانه‎‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، دارای مصاحف شریف و نسخه ‎های خطی بسیار ارزشمندی در …

فراخوان مقالات همایش ملی اجتهاد عقل‌گرا (نقش عقل در استنباط علوم اسلامی و انسانی) به همت گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد؛ حجت‌الاسلام دکتر محمدحسن قدردان قراملکی عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین پژوهی و دبیر علمی همایش ضمن اعلام این خبر گفت:‌ همایش ملی اجتهاد عقل گرا به همت …

یکی از نهادهای پربسامد که در ابواب مختلف فقهی مورد توجه است، نهاد «ولایت» است. از میان مصادیق ولی، «ولی عرفی» کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و علاوه بر ضرورت تبیین ماهیت، بررسی ادله مشروعیت ولایت آن نیز امری لازم است. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش آن است که مبانی مشروعیت ولی عرفی چیست؟ شبکه اجتهاد: …

نشریه «عهد» در شماره‌‌ی جدید خود با آثار و گفتاری از محمدعلی مهتدی، مهدی فیروزان، مهدی چمران و شریف لک‌زایی؛ به واکاوی شخصیت و اندیشه امام موسی صدر پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شصت و هشتمین شماره دوهفته نامه علمی-فرهنگی «عهد» ویژه واکاوی سیره و اندیشه امام موسی صدر به همت خانه طلاب جوان قم منتشر شد. در این …

در بحث نشوز که آیه ضرب داریم، آیه ضرب را غربی‌ها نمی‌توانند بفهمند، چون آنها آزادی جنسی دارند. کسانی که آزادی جنسی را به رسمیت بشناسند بحث نشوز را نمی‌فهمند. بحث نشوز قسمتی از آن نظام است که نسبت به تامین نیاز جنسی حساسیت دارد و نسبت به انحرافات جنسی، حساس است. مرد و زن هیچ‌کدام نمی‌توانند نیاز جنسی‌شان را …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با تأکید بر لزوم تلاش روزافزون در بارور شدن اجتهاد نوع اول در حوزه‌های علمیه، تصریح کرد: باید اجتهاد نوع اول در حیطه‌ها و مسأله‌های جدید انجام شود و به روز رسانی در احکام را داشته باشیم، اما باید در کنار آن اجتهاد، اجتهاد نوع دوم را هم در حوزه‌های علمیه شروع کنیم و طلبه‌ها …

‌امامی پناه با بیان اینکه نسخ؛ روشی عقلایی، تربیتی و فرا زمانی است، گفت: یکی از آسیب‌هایی که فقه و اصول هیچ گاه از آن مصون نبوده، نگاه تعبدی و توقیفی به آن است. کمتر دیده می‌شود که قبل از مواجهه با یک پدیده و سوال فقهی و اصولی به سنخ شناسی آن مسأله بپردازیم و ببینیم آیا مسأله ما …

دفتر فقه معاصر به دنبال این است که مسائل مورد ابتلاء در عصر حاضر که با زندگی بشر عجین شده است را در کتب درسی حوزه بگنجاند تا طلاب و دانش پژوهان در مرحله سطح با آن‌‌‌‌ها و فروعات و ادله آن‌‌‌‌ها آشنا شوند و پس از آن خود به خود در درس‌‌‌‌‌های خارج هم مطرح می‌‌‌‌شود، زیرا بسیاری از …

لک‌زایی ضمن اشاره به اهمیت دانش فقه در تمدن نوین اسلامی تصریح کرد: فقه همواره یک دانش راهبردی در میان مسلمانان بوده و وظیفه تعیین راهبردها و تعیین اولویت‌ها و تعیین تکلیف نسبت به تزاحماتی که در سطح فردی اجتماعی و سیاسی پیش می‌آید تماما بر عهده فقه است. این فقه است که اگر زنده باشد و مستقر باشد می‌توانیم …

استاد پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان اینکه توصیه به دخالت ندادن فلسفه در فقه منطقی نیست، گفت: تمام دانشهایی که در علم اصول دخالت دارند با واسطه در فقه نیز دخالت دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، مطلبی در شبکه‌های اجتماعی نشر یافته است که دیدگاه فقیهی را در باب تأثیر فلسفه در فقه منعکس می‌کند که «فلسفه برای فهم …

هدف این کتاب ارائه روشی برای فهم متون دینی با رویکرد روان شناختی است. از یک منظر این نوع مباحث، دو لایه متفاوت دارد: یکی روش فهم عمومی متون دینی که در کتاب حاضر به نام روش فهم عمومی متون دینی با رویکرد روانشناختی ارائه شده است؛ و دیگری روش فهم روانشناختی متون دینی که در اثری مستقل با همین …

مدیر گروه پژوهشی فقه قرآن و حدیث مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: جای سؤال است که چگونه آیات فقهی را منحصر به ۵۰۰ آیه می‌کنیم؟ اگر دایره فقه‌القرآن را فقط به احکام عملی منحصر نکنیم و آن را به سمت احکام اعتقادی قلبی و جوانحی ببریم، آیات زیادی خواهیم داشت که احکام شرعی مانند حرمت شرک و حرمت سوء ظن …

تأسیس ابواب جدید فقهی باید مدبرانه و بر اساس یک طرح از پیش طراحی شده باشد و جغرافیای توسعه فقه باید روشن باشد. بنابراین حوزه‌‌‌‌ها‌ی علمیه برای روزآمدی خودشان و این که بتوانند نیازهای جامعه و حکومت اسلامی را پاسخگو باشند باید بر اساس یک نقشه کلان پیش بروند. ضرورت پرداختن طلبه‌‌‌‌ها‌ی جوان و انرژی‌‌‌‌ها‌ی جدید بر اساس این مبنا …

این تحقیق تلاش دارد تا با بررسی احکام و ارائه یک الگوی مناسب برگرفته از فقه شیعه، راه حلی را برای تعامل بیشتر مسلمانان و اهل کتاب ارائه دهد. این مهم از طریق بررسی ابواب مختلف فقه شیعه که مرتبط با اهل کتاب هستند صورت می‌گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه حجت‌الاسلام‌‌‌‌ها‌دی قربانیار با عنوان «بسترهای …

«مهدویت‌نگاری در سده‌های نخستین» نوشته محمد معرفت توسط انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب منتشر شد. نویسنده در این کتاب به بازشناسی مصادر حدیثی شیعه پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب کتاب «مهدویت‌نگاری در سده‌های نخستین» نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین محمد معرفت را با شمارگان هزار نسخه، ۲۲۹ صفحه و بهای ۴۶ هزار تومان منتشر کرد. کتاب …

تمام حقوق انسانی را خالق انسان‌ها جعل کرد و برای انسانیت انسان‌ها مراتبی را در نظر گرفته است و آن مراتب را به اختیار خود انسان گذاشته است و برای انسان‌هایی که از آن ذات مقدس فاصله می‌گیرند و هتک حرمت او را می‌کنند حقوق و احکامی را جعل می‌کند و هکذا برای انسان‌هایی که به او نزدیک می‌شوند. حال …

استاد سطوح عالی فقه و اصول حوزه علمیه قم معتقد است: نواندیش دینی و نوآور فقهی، اسلام‌شناس توانمند، زمان‌شناس و نوپردازی است که میان «اصل» و «عصر» جمع می‌کند؛ آن هم جمعی از نوع سالم و نه مکسّر. در عین حالی که عصر و زمانه را در نظر می‌گیرد از اصول اساسی نیز تخطّی نمی‌کند و سعی می‌کند بر اساس …

نشست «شورای تخصصی سیاست» از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد و در آن حجج‌اسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، محمد حاج‌ابوالقاسم، سید سجاد ایزدهی و احمد رهدار به ایراد سخن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان نخستین سخنران در مطالبی اظهار داشت: درباره نظام سیاسی باید به چهار نکته …

استاد حوزه علمیه قم گفت: مدیریت فقهی اخلاق‌محور به معنای چنین مدیریتی است که هم ضمانت اجرا دارد و هم ارزش‌های اخلاقی در آن مدیریت رعایت شده است؛ به دنبال این هستیم که ببینیم آیا چنین مدیریتی را می‌توانیم تصویر کنیم و بر اساس موازین و ضوابط شرعی که از معارف دینی به دست ما می‌آید، تبیین کنیم یا خیر؟ …

شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، قوی، فعال و پویا است تا جایی که می‌‌توان گفت در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار بوده است و بناست اولین شماره «دو فصلنامه الهیات شهر» در سال آینده منتشر شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: «پژوهشکده‌‌ اسلام تمدنی» از پژوهشکده‌‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که از سال ۱۳۹۵ …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به رویکرد عقل‌گرایی سیدمرتضی در علم، گفت: حضور ایشان در درس عالمان اهل تسنن در راستای تقریب مذاهب، سنت خوبی بود که امروز کمرنگ شده یا از بین رفته است؛ سیدمرتضی با عقل‌گرایی در علم و تقریب در رفتار توانست خدمات زیادی به اصل اسلام داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: تعامل و ارتباط، جزء جدایی‌ناپذیر زندگی بشری است. از این رو، همواره میان افراد، تزاحم و تعارض‌هایی پیش می‌آید که به موجب آن، حقوق یکی، مورد تعدیِ دیگری قرار می‌گیرد. تقاص یا مقابله‌به‌مثل، قاعده و راهی است که برخی افراد برای اعاده حقوق پایمال‌شده صاحبان حق پیشنهاد می‌کنند. اقتضای این قاعده این است که برای مقابله، میان عملکرد …

می‌گوییم اگر زن شرایط مرجعیت را پیدا کرد می‌تواند مرجع باشد و ذکوریت شرط نیست. این حرف به این معنا نیست که از هر زنی می‌توان تقلید کرد. متاسفانه برخی در جامعه اینگونه تبلیغ می‌کنند که آقای جناتی می‌گوید از همین زنهای کوچه و خیابان می‌شود تقلید کرد. این که زنها شرایط را ندارند قبول است. اما اگر یک زنی …

کسی که عالمانه و عامدانه می‌داند دین حق است و انکار می‌کند چنین کسی هست که مرتد و کافر شده و الا هرکسی که بر اساس عقیده‌ی خودش، شبهه‌ای برای خودش پیدا شده و برگشت، این مصداق مرتد نمی‌شود. خب قاعدتاً در آن چیزی که به‌عنوان «مجازات مرتد» ذکر شده، مرتد در کنار تغییر عقیده، یک چیز اضافه‌ای هم دارد، …

در پی انتشار صوتی تقطیع شده از آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی، مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به دفتر معظم‌له اطلاعیه‌ای به شرح ذیل صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به نشر یک فایل صوتی تقطیع شده از استاد معظم حضرت آیت الله اشرفی شاهرودی در فضای مجازی و استفسار برخی از عزیزان نکاتی جهت روشنگری به اطلاع می‌رساند: ۱) صوت …