بانکداری اسلامی صنعتی رو به رشد محسوب شده و ایران، مالزی، عربستان و امارات متحده عربی به ترتیب بیشترین داراییهای منطبق بر شریعت را به خود اختصاص میدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، «لیلا محرابی» در گزارش پژوهشی خود آورده است: بانکداری اسلامی پس از بحران مالی در جهان با داشتن ویژگیهایی از جمله ممنوعیت انجام معاملات ربوی، تأکید بر قراردادهای …
Read More »دیدگاه و گزارش
رقابتی در عرصه بانکداری اسلامی در کشور وجود ندارد/ قضاوتهای آلوده به سیاست در بانکداری اسلامی مشکلآفرین است/
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: شناخت ما از مفهوم ربا بهروز و متناسب با شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی نیست و خلأ مباحث بنیادی، مفهومی، تئوریک و نظری در حوزه بانکداری اسلامی کاملاً جدی است و تا سایه سیاستزدگی بر تحلیلهای منصفانه و صرفاً علمی حاکم است، نمیتوانیم آسیبشناسی منصفانهای را در این حوزه انجام دهیم. به …
Read More »شورای فقهیِ رسمی نمایشی برای پوشاندن مشکلات شرعی نظام بانکی است!
عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی(ص) العالمیه اظهار کرد: وضعیت کنونی نشان میدهد که شورای فقهی بانک مرکزی بیش از آنکه بتواند کار جدیدی برای انطباق عملکرد بانکداری با دستورات فقهی انجام دهد، عمدتاً نمایشی است تا بانکها را که از قوانین اسلامی فاصله گرفتهاند از عیوب و ضعفهایی که دارند مبرا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در هفتههای اخیر شاهد اولین …
Read More »تکافل اسلامی جایگزین مناسبی برای بیمه نیست/ تاکنون فقیهی عقد بیمه را تحریم نکرده است/ ۵ راهکار رقابت پذیری نهادهای مالی اسلامی
عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه تکافل قابل جایگزینی با بیمه نیست، گفت: امیدوارم هیچ روزی به سمت تکافل نرویم؛ فقهای شیعه معتقدند عقد بیمه مبتنی بر تعاونی است و مانعی برای ورود غرر بر عقود تعاونی وجود ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله محمدعلی تسخیری، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در …
Read More »شورای فقهی بانک مرکزی، شمشیری دو لبه
مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهار کرد: لازم است اعضای شورای فقهی بانک مرکزی با شجاعت نظرات خود را درباره مشکلات شرعی نظام بانکی همانند صوری بودن عقود و جریمه تأخیر اعلام کنند؛ تنها در این صورت است که میتوانیم به افق روشنی برای نظام بانکی امیدوار باشیم و این شورا صرفاً توجیهکننده عملکرد نظام بانکی و فرمایشی …
Read More »مسائل فقهی بیمه در گفتگو با اندیشوران
آن زمان که مرحوم صاحب عروه استفتاء را در باب بیمه پاسخ داد، باید بحثهای استدلالی را در این باره پیش میبردیم. امروزه میبینیم که بحثهای صورت گرفته در باب اجاره چقدر زیاد است؛ اما در باب بیمه بحثهای استدلالی کم است! پرداختن به مسئلۀ بیمه از ضرورت عصر جدید به شمار میآید و باید این بحث را شروع کنیم …
Read More »فقه فردی نتوانسته است به پرسشهای پولشویی پاسخ درستی بدهد/ لزوم بررسی جنبههای مختلف پولشویی
مؤلف کتاب «پولشویی از دیدگاه فقه و حقوق» با بیان اینکه فقه فردی نتوانسته است به پرسشهای فقهی پولشویی پاسخ درستی بدهد، گفت: لازم است در فقه باید درباره جنبههای مختلف پولشویی چون درباره حرمت و جرم انگاری، پیشگیری، کشف و گزارش، مجازات، ضبط و مصادره اموال، و همکاری بینالمللی در مبارزه با پولشویی بحث شود. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »احکام مالی اسلام و پاسخ به ۸ شبهه
از شبهاتی که در شبکههای اجتماعی درباره احکام ضمانتی اسلام دست به دست میشود، این است که اصلا چرا باید بسیاری از احکام در اسلام ما به ازای مالی داشته باشد؟ آیا سرمایه داران میتوانند هرکاری بکنند و در پایان با خرج کردن مبالغی از عذاب خدا رهایی پیدا کنند؟! به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از ترفندهای هجمه به یک …
Read More »ضرورت تفکیک بین بهره طبیعی و بهره قراردادی
ششمین پیش نشست همایش ملی نقش انقلاب اسلامی در تأسیس و توسعه علوم انسانی با موضوع «تحولات مفهومی ربا، بهره و بانک در پنجاه سال اخیر در جوامع اسلامی» توسط گروه سیاست با همکاری گروه اقتصاد پژوهشگاه در قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو هیات علمی گروه اقتصاد پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه در …
Read More »جزئیاتی از نخستین جلسه شورای فقهی رسمی بانک مرکزی
نخستین جلسه شورای فقهی رسمی بانک مرکزی، روز چهارشنبه ۲۳ مهرماه با حضور اکثریت اعضا در بانک مرکزی برگزار و درباره اساسنامه شورا بحث و تبادل نظر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شورای فقهی بانک مرکزی سالها جنبه مشورتی داشت و مصوبات آن لازمالاجرا نبود که همین موضوع انتقاد فقهای این شورای فقهی و بسیاری دیگر از صاحبنظران امور بانکی …
Read More »مسئلۀ بیمه بالاتر از دایره فقه فردی است/ کراهت و مستحب در فقه فردی، در فقه حکومتی حرام و واجب میشود/ تمام مصارف عقلایی از مئونه بهحساب میآید
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّد سند از جمله مدرسین عالی رتبه فقه و اصول در حوزۀ نجف است. تقریراتی که از ایشان تحت عنوان فقه المصارف و النقود در رابطه با مباحث مالی از جمله ضمان الفعل و عقد التأمین به طبع رسیده ما را بر آن داشت که گفتگویی در زمینۀ بیمه با ایشان انجام دهیم. معوّض دانستن …
Read More »اولین شورای فقهی بانک مرکزی برگزار شد/ نظارت بر بانکداری بدون ربا
اولین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده ۱۶ قانون برنامه ششم توسعه کشور، به ریاست عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی تشکیل شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این شورا با هدف اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و اظهار نظر نسبت به رویههای ابزار رایج شیوههای عملیاتی، دستورالعملها و …
Read More »جزییات سازوکار ابزار مالی «وارانت» از زبان عضو کمیته فقهی سازمان بورس
در این گفتگوی کوتاه با موسویان پیرامون سازوکار ابزار وارانت، نقد کارشناسان به عدم تطابق برخی ابزارهای مالی با اصول فقهی و چالش بانک مرکزی برای عملیات بازار باز در بازار بدهی بدون اوراق قرضه سخن گفتهایم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدعباس موسویان دبیرکمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی است که …
Read More »نوشتن قانون جدید بانکداری صرفاً کافی نیست/ روحانیت به مردم قول اجرای اسلام را داده است/ طرح جدید مشکل جریمه تأخیر را برطرف میکند، اما جلوی حقههای بانکی را نمیگیرد!
اگر این قانون پنج سال اجرا شود چه اتفاق خاصی رخ میدهد. آیا ربا حذف میشود؟ آیا صوریسازی و حیل ربا از بین میرود؟ آیا عدالت و کارآیی محقق میشود و بانکها رقابتپذیر میشوند؟ قطعاً این افراد در مجلس به قصد قربت کار میکنند و شایسته تقدیر هم هستند، اما صرفاً نوشتن قانون جدید کافی نیست. روحانیت به مردم قول …
Read More »راه اصلاح نظام بانکی از بانک مرکزی نمیگذرد/ سران قوا در تصمیم خود تجدیدنظر کنند
مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: بانک مرکزی شاهد انجام بسیاری از صوریسازیها و رباخواریها در بانکهای تجاری و اقدامات غیرقانونی دیگر بوده و نتوانسته یا نخواسته آنها را اصلاح کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلاموالمسلمین غلامعلی معصومینیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، درباره مصوبه جلسه اخیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی مبنی بر واگذاری اختیار اصلاح نظام بانکی به …
Read More »فقها در بازاریابی شبکهای به صورت دقیق نظرشان را ابراز نکردهاند/ میشود بازاریابی شبکهای را بهگونهای طراحی کرد که مخالفتی با شرع نداشته باشد/ شروط ششگانه سلامت فعالیت در بازاریابی شبکهای
بازاریابی شبکهای میتواند به عنوان موضوع حکم شرعی قرار بگیرد. نظر فقها در مورد بازاریابی شبکهای به صورت بیان یکسری شروط، ارائه شده است و به صورت دقیق نظر خودشان را ابراز نکردهاند؛ مثلا میگویند اگر عقلا به آن رغبت دارند، اگر مفسدهای ندارد و اگر … . بعضی از مراجع هم مثل آیتالله سیستانی، فعالیت در بازاریابی شبکهای را …
Read More »باید از نظر فقهی موضوع مثلیَت در پول را مشخص کنیم
با توجه به اینکه گفتیم از کارکردهای پول، حفظ ارزش و نیز سنجش ارزش است، این سؤال پیش میآید که آیا مقدار حفظ ارزش و مقدار سنجش ارزش در اینجا مطرح است و یا صرف حفظ ارزش و صرف سنجهبودن، موضوعیت دارد؟ به عبارت دیگر قوام این مال مثلی ـ یعنی پول ـ به چیست؟ آیا قوام و ماهیت این …
Read More »صمصامی: بازی با کلمات در «طرح بانکداری جمهوری اسلامی»/ محققنیا: قانون سال ۶۲ از طرح جدید پیشرفتهتر است/ با یک ایمیل درخواست اظهارنظر کردند
کارشناسان ضمن انتقاد از روند تدوین طرح، تأکید کردند که قانون بانکداری بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ تصویب شده در مقایسه با طرح جدید پیشرفتهتر است و مطلب تازهای در این طرح دیده نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» پس از کشوقوسهای فراوان و ادغام چند طرح دیگر در کمیسیون اقتصادی مجلس در …
Read More »طرح نمایندگان ایران در اجلاس اعضای شوراهای فقهی مالزی
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، از حضور نمایندگان این سازمان در اجلاس بین المللی علمای شریعت و اعضای کمیتههای فقهی که در مالزی برگزار شد، خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجید پیره با بیان اینکه سیزدهمین اجلاس علمای شریعت و اعضای کمیتههای فقهی در سطح بین المللی با حضور اعضای کمیتههای فقهی موسسات مختلف جهان در …
Read More »رد FATF براساس قاعدهٔ «نفی سبیل»؟ یا تأیید آن براساس قاعدهٔ «لاضرر»؟
شبکه اجتهاد: دوسالی است که بحث دربارهٔ کارگروه اقدام مالی علیه پولشویی یا FATF به یکی از مباحث جنجالی در سیاست ایران تبدیل شده؛ نهادی که دولت ایران برای خروج از فهرست سیاه آن چهار لایحه را به مجلس برده که آخرینشان چند روز قبل در جلسهای جنجالی به تصویب رسید؛ اما حواشی این تصویب همچنان ادامه دارد. این یادداشت، …
Read More »فقها در خصوص احتکار محدوده را بیان کردند/ در هیچ روایتی نیامده است که ائمه(ع) در خصوص کالایی قیمت گذاری کرده باشند/ به مباحث پیشگیرانه در مورد احتکار کمتر توجه شده است
احتکار یعنی حبس کالا در مکانی مخفیانه تا قیمت آن بالا برود؛ در این صورت مساله بر میگردد به اینکه چه نوع کالاهایی احتکار شده است؟ برخی فقها آن را محدود به کالاهای ضروری میدانند و در بسیاری از روایات نیز عبارت طعام در این مورد به کار رفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی اقتصادی، فقهی و …
Read More »از بررسی مدلهای کسب و کار تا تبیین فقهی بازاریابی شبکهای
حجتالاسلام نریمانی گفت: در بازاریابی شبکهای خریدی صورت میگیرد که عنوان خرید شرعی نام میگیرد در حالی که خرید اجباری است و فقط عنوان شرعی گرفته است و با استدلالهای عجیب و غریب این عنوان را توجیه میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، نوزدهمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی «اقتصادنا» با عنوان «نقد و بررسی فقهی بازاریابی شبکهای» به همت هیأت …
Read More »صمصامی: بانکها حیلههای فقهی لازم برای عقود را پیدا کردهاند/ بانکهای اسلامی الگوی خود را از بانک ربوی گرفتهاند/ محققنیا: سیستم مالی وحی منزل نیست
در نشست «امکان یا امتناع از بانکداری اسلامی» عنوان شد: بانکها حیلههای فقهی لازم را برای عقود صوری پیدا کردهاند؛ مثلا میگویند این مشارکت است و به لحاظ فقهی اشکالی ندارد اما وقتی به عمق آن نگاه میکنیم، بانک وارد فعالیت واقعی نمیشود بلکه همه کار را به مشتری سپرده و فقط پول را به مشتری میدهد و تضمین سود …
Read More »ایرادات شرعی به قرارداد «جعاله تأمین هزینههای ضروری زندگی» بانک ملی/ اقدامی به ظاهر مقدس اما باطناً مشکلدار
قرارداد «جعاله تأمین هزینههای ضروری زندگی» که در بانک ملی ایران اجرایی میشود، دارای ایرادات فقهی و حقوقی است و این بانک علیرغم تذکرات دفتر مقام معظم رهبری نسبت به این مسئله همچنان در حال اجرای این قرارداد است. به گزارش شبکه اجتهاد، براساس اطلاعات واصله، بانک ملی ایران، دستکم به مدت یک سال است که قراردادی با عنوان «جعاله …
Read More »رونمایی از کتاب «مأخذشناسی اقتصاد اسلامی»/ گردآوری ۱۲۶۰۰ منبع برای محققان
«مأخذشناسی اقتصاد اسلامی» به قلم حسین صمصامی و همکاران، با حضور نویسنده کتاب و حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد محققنیا، رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب به تازگی در چهار جلد منتشر شده که جلد اول آن به تاریخ عقاید اقتصاد اسلامی، نظام اقتصادی اسلام و نقد سایر نظامها از منظر اسلام، اخلاق …
Read More »دفاع موسویان از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری/ شورای جدید فقهی بانک مرکزی از چه زمانی آغاز به کار میکند؟
عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی درباره دلایل دفاع خود از اجرای آزمایشی قانون جدید بانکداری کشور گفت: بنده از این جهت موافق هستم که با توجه به اینکه تحولات و نوآوریها در حوزه بانکداری بسیار سریع اتفاق میافتد و از طرف دیگر هم، شیوه قانونگذاری در کشور بسیار کُند و زمانبر است؛ بنابراین بنده با این اقدام موافق هستم …
Read More »احتکار در روایات اسلامی از دزدی بدتر است/ سهم اخلاق در اقتصاد
محقق نیا، رئیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه گفت: در روایتی از امام کاظم(ع) نقل شده است که فرمودند: احتکار از دزدی بدتر است چون دزد از یک نفر دزدی میکند، اما محتکر از کل جامعه دزدی میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، احتکار از ماده حکر به معنای ذخیره کردن آذوقه مردم به امید افزایش قیمت آن در آینده است. …
Read More »جزئیات جدید قانون بانکداری اسلامی/ بانک مرکزی متحول میشود
رئیس کمیته پولی، مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره طرح جامع اصلاح نظام بانکی در مجلس گفت: با این قانون ساختار بانک مرکزی تغییر میکند و بانک مرکزی با مصوبه کمیسیون اقتصادی کاملاً متحول میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسینزاده بحرینی رئیس کمیته پولی، مالی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در برنامه تیتر …
Read More »ربای معاملی در عقد بیمه وجود ندارد/ در بیمه و اقسام آن مسلماً غرر وجود دارد، اما مضر به صحّت عقد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهالسلام) در بخش اول گفتگوی خود پیرامون «عقد بیمه» اظهار کرد: معاملات شکلهای بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا میکنیم، …
Read More »طرح جامع بانکداری گامی به عقب است/ ۸۰ درصد عقود بانکی صوری هستند/ شورای فقهی بدون ترکیب قوی به پوشش شرعی رباخواری بانکها منجر میشود/
عضو هیئتعلمی جامعهالمصطفی (ص) العالمیه اظهار کرد: شورای فقهی بانک مرکزی باید هم ترکیب و هم جایگاه قوی داشته باشد که نظرات آن در آنچه خلاف شرع قلمداد میشود به خوبی مورد توجه قرار گیرد وگرنه صرفاً ظاهری اسلامی به تخلفات نظام بانکی خواهیم داد و از این جهت هم به مشکلات نظام بانکی دامن خواهیم زد. به گزارش شبکه …
Read More »