دیدگاه و گزارش

عضو هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان با نقدی بر جمله ارائه شده از شهید صدر بر این مبنا که پول مثلی است اما باید ارزش آن به پشتوانه طلا پرداخت شود، گفت: سخن شهید صدر را می‌توان اینگونه مطرح کرد که پول مثلی است و مثلیت آن به این معناست که همان قدرت خرید با همان مقدار اسکناس بازپرداخت شود، که به این صورت ما از مثلی بودن آن عدول نکرده‌ایم و دغدغه مدافعان قیمی بودن آن را نیز در این تعبیر گنجانده‌ایم. با این تعریف که از مثلیت پول ارائه شد دغدغه هر دو گروه را مرتفع می‌کند، …

حجت‌الاسلام مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار صبح امروز در نشستی خبری مصوبات این کمیته تخصصی را در سال ۹۹ تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در این نشست در خصوص مصوبات کمیته فقهی بیان داشت: در سال ۹۹ در حدود ۲۱ نشست و غالبا هر دو هفته یکبار برگزار کردیم که طی آن۱۰ مصوبه اصلی به تصویب رسید. وی افزود: نزدیک به ۱۴ سال از تاسیس کمیته فقهی می گذرد و در این مدت حدود ۲۲۴ جلسه در این کمیته برگزار شده …

حجت‌الاسلام میرمعزی به بررسی امضایی یا تأسیسی بودن اقتصاد در اسلام پرداخت و گفت: امضایی بودن اقتصاد در اسلام و عدم وجود اقتصاد اسلامی ملازم هم نیستند. شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد علوی بروجردی در مصاحبه‌‌ای با سایت اکوایران اقتصاد اسلامی را منکر شد و در خلال سخنانش حتی آن را یک شوخی دانسته بود؛ این موضوع سبب شده بود تا بسیاری از کارشناسان عرصه اقتصاد اسلامی به این سخنان انتقاد کنند و حتی از وی برای اثبات مدعایش دعوت به مناظره داشته باشند. اخیراً استاد علوی بروجردی با استاد عبدالحسین خسروپناه در این رابطه مناظره‌‌ای داشته اند که در …

مخالفت برخی با اقتصاد اسلامی ناشی از علم زدگی افراطی است، غرب که مادر اقتصاد سرمایه داری است، مولود خود را وحی منزل نمی‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد جواد توکلی عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره)، با اشاره به دو طیف که اقتصاد اسلامی را رد می‌کنند، گفت: کسانی که منکر اقتصاد اسلامی می‌شوند در دو ساحت عملکرد و تئوریک به آن می‌پردازند. عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره) اظهار داشت: برخی عملکرد اقتصادی و نیز بانک‌ها را می‌بینند که چندان هم بدون ربا نیستند از این رو آن را زیر سؤال …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: در بررسی حکم فقهی پول‌های رمزینه شده مسئله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که این‌گونه پول‌ها اگر خواسته باشند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند و در نتیجه باید خصوصیاتی که در تعریف مال گفتیم را دارا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدرضا مدرسی، در درس خارج خود به بررسی موضوع «فقه استارتاپ‌ها و ارز مجازی» پرداخت که در ادامه متن آن تقدیم حضورتان می‌گردد؛ تعریف پول: پول مالی است که به طور معمول در یک اجتماع می‌تواند عوض هر کالا و یا خدمت، در هر شرایطی قرار …

این‌که گفته می‌شود استخراج بیت کوین، انتشار و ایجاد پول است و انتشار پول از حقوق مختص به حاکمیت است، ما در صغرای قیاس اشکال می‌کنیم که اصلا استخراج بیت کوین، ایجاد پول و انتشار پول نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارز‌‌ها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛ روایتی داریم که ممکن است از این روایت استفاده شود که انتشار اسکناس از حقوق مختص حاکمیت اسلامی است. آن روایت، روایتی است که مرحوم نوری در کتاب مستدرک الوسائل نقل می‌کنند که …

به نظر می‌رسد که حتی اگر نتوانیم اثبات کنیم که خلق پول و بانکداری خصوصی اعتباری حرام قطعی هستند، بایستی اصل را بر منع بگیریم، و جاری کردن اصل برائت در خلق پول یک ساده انگاری و اشتباه فاحش است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سی‌ونهمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (علیه‌السلام) با ارائه مقاله علیرضا زینلی زاده با حضور طلاب و دانش‌پژوهانه این مدرسه تخصصی برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام دکتر محسن خاکی به داوری پرداخت که خلاصه‌ای از اهم سخنان تقدیم خوانندگان فرهیخته می‌گردد. زینلی زاده: در بحث تقابل الضررین، قول قوی‌تر، اجرای قواعد باب تزاحم است. …

شبکه اجتهاد: یکی از مشکلات نظام بانکی تاخیر در پرداخت اقساط توسط مشتریان می‌باشد از این‌رو به کمک اندیشمندان به دنبال راه حلی برای فرار از این معضل و جلوگیری از انباشت معوقات می‌باشند. اخذ دیرکرد در بانک اگر به این صورت باشد که وقتی فردی اقساط خود را با تأخیر می‌پردازد و از او جریمه دریافت شود. اگر به این معنای باشد که مشتری می‌تواند با پرداخت جریمه، اقساط را با تأخیر واریز نماید این دقیقا ربای جاهلی است و این مساله تحت عنوان عدم جواز تأجیل الثمن الحالّ بأزید منه[۱] مورد اتفاق و اجماع اصحاب می‌باشد. در حرمت …

اولین بیان در عدم مشروعیت استخراج بیت کوین که جمعی از علمای اهل سنت قائل بودند، این است که می‌گویند استخراج بیت کوین انتشار پول است و انتشار پول از حقوق مختص حاکمیت است، تعبیر امام المسلمین، لذا استخراج بیت کوین، توسط دیگران صحیح نیست و حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه جلسات درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارز‌‌ها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛ بررسی روایت محمد بن مسلم در ضرب دراهم و دنانیر در زمان اهل بیت علیهم السلام اولین بیان در عدم مشروعیت …

شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته حجت‌الاسلام حسین میرزایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی درباره طرح استفاده از طلا به‌عنوان پول گفته بود: طرح استفاده از طلا به‌عنوان پول هنوز در مجلس مطرح نشده است اما تصمیم داریم بند «د» ماده ۲ قانون پولی و بانکی کشور را تغییر بدهیم و اینکه گفته شده مسکوکات طلا رواج قانونی ندارد را مصوب کنیم که رواج قانونی دارد، این در واقع کوتاه‌ترین طرح کل پارلمان‌های دنیا محسوب می‌شود. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نتیجه این می‌شود که مقدمات آن طرح، بحث پول و طلا را …

استاد عشایری می‌گوید: با خوانش برخی از فقهاء از بیع الخیار، می‌توان ریپو را از مصادیق آن دانست. بر اساس جستجویی که شیخ اعظم انصاری انجام داده، بیشتر فقیهان امامیه بیع الخیار را بدین صورت فهمیده‌اند که فروشنده در تمام مدت شرط شده، حق فسخ دارد. اما برخی فقیهان، بیع الخیار را در قالب «عقد به شرط بازخرید» قابل تصور دانسته‌اند. مثلا سید یزدی یکی از صورتهای قابل قبول برای بیع الخیار را ترکیبی از دو عقد معرفی کرده و تصریح کرده است که در بیع الخیار، فروشنده می‌تواند بازخرید مبیع را به همان ثمن پیشین شرط کند. برخی فقیهان …

گزارش سیاستی بررسی ابعاد فقهی و حقوقی به‌کارگیری قراردادهای هوشمند در نظام مالی ایران توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، قرارداد هوشمند ازجمله تحولات فنّاورانه در عصر جاری است که در حال دگرگون‌سازی فرایندهای صنعت و کسب‌وکار است. با ظهور فنّاوری بلاک‌چین، قراردادهای هوشمند شکلی تازه‌ به‌خود گرفته و امکان اجرای شرایط قرارداد به‌صورت خودکار و بدون مداخلهٔ شخص ثالث را فراهم ساخته است. ازاین‌رو، قراردادهای هوشمند می‌تواند موجب افزایش سرعت فرایندها، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، ارتقای شفافیت، افزایش کارایی فرایندهای کسب‌وکار و کاهش ریسک‌های احتمالی شود. امروزه صنعت بانکداری، بیمه، املاک و مستغلات، …

ریشه مفاسد اقتصادی قدرت خلق پول توسط بانک‌ها است؛ سوال این است که اگر به سرچشمه فساد بانکی پرداخته نشود آیا با برخورد‌‌‌‌ها‌ی موردی با مفسدان، مشکلات حل شده و دیگر هیچ فسادی رخ نمی‌دهد؟ ممکن است گفته شود تا زمانی که این موارد جرم انگاری نشود قوه قضاییه نمی‌تواند به موضوع خلق پول ورود پیدا کند اما شایسته است تا دادستانی با فهم صحیح از این موضوع به نحو مقتضی از حقوق عامه صیانت داشته باشد. امروز یک خانواده ۴ نفره ماهیانه ۳ میلیون تومان مالیات پنهان پرداخت می‌کند که به جیب ثروتمندان دارای رانت می‌رود. به گزارش شبکه …

عضو هیئت علمی جامعه‌المصطفی العالمیه گفت: نمی‌توان از طریق مقایسه «خلق پول در نظام پول اعتباری» با «خلق پول در نظام پول فلزی»، پذیرش و مشروعیت «خلق پول اعتباری» را از نگاه فقه اقتصاد اسلامی اثبات کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نعمت‌الله پناهی، مدیرگروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی در نشست علمی «بررسی ماهیت خلق پول با رویکرد اقتصادی و فقهی» که به صورت مجازی و حضوری با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد، اظهارکرد: خلق پول در این چارچوب با توجه به سه معیار رشد اقتصادی، عدالت توزیعی و اخلاق اسلامی، با مقاصد و مذاق شریعت اسلامی همخوانی …

حجت‌الاسلام والمسلمین عبادی با بیان این‌که بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهال‎هایی که در نظام بانکی صورت می‌گیرد، به صورت ربوی است، بیان کرد: اگر بانک‌ها به تمام آنچه در «آیین‌نامه وصول مطالبات غیرجاری» که مورد تایید شورای فقهی بانک مرکزی قرار گرفته و توسط بانک مرکزی نیز ابلاغ شده، عمل می‌کردند شاهد گسترش ربا در کشور نبودیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین جواد عبادی، کارشناس ارشد فقه بانکی در گفت‌وگویی اظهار داشت: بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهال‎هایی که در …

شبکه اجتهاد: استاد حاج شیخ جواد مروی، در درس خارج فقه معاصر خود با موضوع «بیت کوین و رمز ارز‌ها»، به تبیین معایب و چالش‌هایی که گفته می‌شود توسط متخصصین در بیت کوین وجود دارد، پرداخت که این معایب و چالشها ممکن است به عنوان اولی و یا عنوان ثانوی اثر شرعی پیدا کند. عیب اول: نوسان قیمت در طول دوره تکون تا الان گفته می‌شود این رمزارز نوسانات شدیدی داشته است به صورتی که از کمتر از یک دلار به بالای ۱۵ هزار دلار رسیده است و در این بین هم انخفاض و ارتفاع هم داشته است، لذا جمعی …

شبکه اجتهاد: طراحان قانون بانکداری بدون ربا عده‌ای از اقتصاددانان و فقها بودند که هیچ‌کدام سابقه کار در بانک را نداشتند، شاید تنها یک یا دو مورد استثنا بودند که کارمندان پشت باجه بانک‌های پیش از انقلاب بودند. در حالی که وجود بانکداران مجرب در این طرح بسیار مهم بود و برخی ضعف‌هایی که بعدها ظاهر شد معلول همین امر بود. در آن زمان، هیچ تجربه پیشینی برای بانکداری جامع بدون ربا در جهان وجود نداشت لذا بانکداری بدون ربای ایران اولین تجربه محسوب می‌شد، ‌از این رو بانک که در کشورهای توسعه نیافته که معمولا بانک‌محور هستند و مهم‌ترین …

فهم رویکردهای اسلامی به اقتصاد کلان بدون شناخت اقتصاد متعارف ممکن نیست؛ زیرا روش حاکم در میان اقتصاددانان مسلمان، اسلامی سازی نظریه‌های اقتصاد مرسوم است. علاوه بر این، تحولات اقتصاد کلان در دو دهۀ اخیر درکتابهایی که اقتصاددانان مسلمان نوشته‌‌اند تا حدی مغفول واقع شده است. بنابراین، در کتاب حاضر تلاش شده است که در حد امکان به این نکته نیز توجه شود و دیدگاه‌های اقتصاددانان مسلمان در کنار نظریه‌ها و الگوهای متعارف در اقتصاد کلان جدید ارائه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «اقتصاد کلان پیشرفته با رویکرد اسلامی» به همت مرکز مطالعات اقتصادی …

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به این‌که بیت کوین از مصادیق «رمز ارز» است، تصریح داشت: رمزارز یک دارائی اعتباری است که هر دو نظریه در تعریف داخل باشد؛ اگر بیت کوین واقعا یک ارز است و خصوصیات پول را دارد، پول هم یک دارائی است و اگر بیت کوین یک کالاست کالا هم یک دارائی است لذا عنوان دارائی بر آن صدق می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌‌الاسالام والمسلمین جواد مروی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمزارزها» پرداخت که متن آن به این شرح است: …

کارشناس فقه و مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ضمن تشریح شرایط بازار فارکس و احتمال وجود معاملات صوری، غیرشرعی و ربوی در این بازار به بررسی حکم شرعی فعالیت در بازار فارکس پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام امیر صالحی، کارشناس فقه و مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، به بررسی حکم شرعی معامله و فعالیت در بازار فارکس پرداخت و با بیان اینکه «فارکس» به زبان ساده به معنی بورس بین‌المللی تجارت ارز است، اظهار کرد: بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف نظیر ریال، دلار، یورو، …

فقه شیعه پول را یک امر عقلایی می‌داند، اما همین امر عقلایی‌ می‌تواند در مواقعی باعث فساد شود. ماهیت پول اعتباری قدرت خرید است و این قدرت خرید باید جایی تعهد بشود که در امر خلق پول این تعهد وجود ندارد. از مزیت‌های پولطلا، این است که قابل خلق نیست و مبتلا به ربا و ظلم سیستمی‌ نمی‌شود، قابل تحریم نیست و تورم پذیر هم نخواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس خبری و مراسم رونمایی از دو کتاب «نظریۀ پولطلا» و «احیای پولطلا» در سالن اجتماعات مجمع نمایندگان استان اصفهان، به همت موسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی برگزار شد. …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، «حذف کامل ربا به صورت واقعی از جریان و عملیات بانک»، «قرار دادن عقود اسلامی در ساختار بانکی»، «اجرای محتوای واقعی (و نه اسمی و تشریفاتی) این عقود» و «نظارت هیئت فقهی با ساز و کارهای حقوقی بر کل روند اجرای عقود در بانک» را چهار مولفه مهم برای شکل گیری بانکداری اسلامی ذکر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در سمینار بانکداری اسلامی که از طرف جامعه المصطفی العالمیه شعبه لبنان به صورت مجازی برگزار شد، گفت: اگر همه یا برخی از این مولفه‌های چهارگانه شکل گیری بانکداری اسلامی وجود نداشته …

شبکه اجتهاد: اقتصاد اسلامی شاید مهمترین عرصه‌ای باشد که مناقشات اسلامی سازی آن از بعد نظری فراتر رفته و به جهت نیاز فوری حاکمیت به عرصه عمل وارد شده است. در سالهای اخیر منکران وجود اقتصاد اسلامی دلایل متعددی را برای ادعای خود مطرح کرده‌‌اند که دال مرکزی آن تجربی بودن و استقلال اقتصاد از زمینه‌های ایدئولوژیک و دینی می‌باشد. این جریان در حوزه علمیه نیز طرفدارانی دارد که اشکالات خود را بیشتر بر عدم ظرفیت فقه در ایجاد علوم انسانی و ساکت بودن منابع نسبت به احکام نظامات نوین متمرکز کرده اند. این ویژه نامه تصویری که توسط پایگاه …

یکی از مشکلات نظام بانکی بدون ربا رشد مطالبات غیر جاری است. برخی از مشتریان بانک به رغم تمایل به پرداخت بدهی‌های خود، قدرت پرداخت در سررسید مقرر را ندارند که در صورت همکاری بانک و استمهال بدهی می‌توانند ضمن استمرار فعالیت بنگاه، در مدت زمان مشخص به صورت تدریجی بدهی خود را پرداخت نمایند. امهال بدهی در قرارداد قرض الحسنه، تسهیلات مشارکتی و تسهیلات مبادله‌ای مطرح است. سوال اصلی این این است که آیا می‌توان به منظور امهال بدهی، با انعقاد قرارداد شرعی یا غیر آن در مقابل افزایش مدت بدهی، اضافه‌ای که منجر به ربا نگردد؛ دریافت نمود؟ …

سیزدهمین میزگرد کنفرانس سیاست‌گذاری عمومی و حکمرانی اسلامی با موضوع «حکمرانی پول» به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و با همکاری دانشگاه قم، به‌صورت مجازی برگزار شد. در این جلسه، حجت‌الاسلام دکتر سید‌‌هادی عربی، حجت‌الاسلام دکتر غلامعلی معصومی‌نیا و حجت‌الاسلام دکتر علی نعمتی به ارائۀ بحث دربارۀ حکمرانی پول پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام دکتر عربی به کلیت مسئله حکمرانی اشاره داشت و گفت: حکمرانی یا Governance شامل کلیه فرآیندهای مربوط به اداره امور یک سیستم اجتماعی مانند یک خانواده، قبیله، سازمان و کشور است. این اداره امور می‌تواند از طریق اداره قوانین و …

پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، گزارش کارشناسی «تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله انواع رمزارزها و توکن‌ها از منظر فقه اسلامی و قوانین کشور» را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بخش چکیده این گزارش کارشناسی که توسط حسین میثمی و زینب بیابانی با نظارت علمی رسول خوانساری منتشر شده، آمده است: استفاده از رمزارزها و توکن‌ها در نظام اقتصادی و مالی با سرعت قابل توجهی در سطح بین‌المللی رو به رشد است و انتظار می‌رود در آینده اسـتفاده از این روش‌ها در اقتصاد کشور نیز توسعه پیدا کند. بر این اساس، شناسایی دقیق ماهیت و کارکردهای این پدیده …

حجت‌الاسلام ‌‌والمسلمین مصباحی مقدم با اشاره به مشکل بانک‌ها در عدم پرداخت به موقع اقساط توسط بدهکاران بانکی، گفت: آیت‌الله گلپایگانی برای حل این مشکل “وجه التزام” را پیشنهاد دادند و این راه حل توسط آیت‌الله صافی در شورای نگهبان مطرح شد و به تصویب رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌‌والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم در پنجمین جلسه درس خارج «فقه بورس» که در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(علیه السلام) تهران به صورت مجازی و در فضای اسکایپ برگزار شد، به تبیین تفاوت سود مضاعف با سود مرکب پرداخت و اظهار داشت: سود مرکب مورد مناقشه این است …

مسئول مرکز بررسی‌های راهبردی و مطالعات حوزه و روحانیت بیان داشت: ما می‌توانیم بر اساس دستگاه هستی شناسانه و معرفت شناسانه درست اقتصاد همه جوامع چه اسلامی و چه غیر اسلامی را تحلیل کنیم و مدعی علم اقتصاد جهانی با رویکرد اسلامی باشیم. این ادعا مخصوص علم اقتصاد هم نیست و شامل همه علومی که به تحلیل واقع جهت کشف قوانین حاکم بر آن می‌پردازند نیز می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین میرمعزی در نشست علمی «اقتصاد اسلامی یا سکولار» طی سخنانی با موضوع «اقتصاد: علم، مذهب یا نظام» که به صورت مجازی در مرکز مطالعات و پاسخگویی …

یک کارشناس احکام معاملات با بیان این که می‌توان از ظرفیت‌‌‌های بازار بورس برای مشکل تأمین مالی اقتصاد کشور و امور خیریه استفاده کرد گفت: بازار بورس در صورت طراحی اوراق متعدد و رعایت مسائل شرعی، از ظرفیت خوبی برای مشکل تأمین مالی اقتصاد کشور و امور خیریه را برخوردار است و مردم نیز می‌توانند در این بازار، بدون مشکل شرعی از اموال خود، سود ببرند که لازمه آن طراحی قوی و نظارت کافی شورای فقهی بورس است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «احکام شرعی معاملات روز با محوریت بازار بورس» به همت مرکز آموزش‌‌‌های کاربردی معاونت فرهنگی و تبلیغی …

شبکه اجتهاد: انواع روابط اقتصادی، روابط طبیعی و روابط اعتباری: ما دو نوع روابط اقتصادى داریم: روابط طبیعى و روابط اعتبارى و قراردادى. از لحاظ روابط طبیعى، علم اقتصاد علم به قوانین طبیعت است آن‏چنان‏ که هست، یعنى یک علم نظرى است‏ و اختلاف نظر در این علم از قبیل اختلاف نظر در علوم نظرى است …، ولى از لحاظ روابط اعتبارى، علم اقتصاد علم به روابط است آن‏چنان‏ که باید باشد. از نظر دوم است که مسئله عدالت و ظلم و خوب و بد و شایسته و ناشایسته به میان مى‌‏آید و به اصطلاح جنبه اخلاقى دارد. معمولًا در …