اندیشوران فقهی

نویسنده کتاب «نخل و نارنج» می‌گوید: شیخ‌مرتضی انصاری مرجع دوران شکست است؛ دورانی که ایران در بدترین شرایط سیاسی‌ اجتماعی قاجار قرار داشت و دوبار از روس‌ها شکست خورده بود، بیماری کشور را درنوردیده و علمای زمان از دنیا رفته‌ بودند / بسیاری از طلبه‌ها این را نمی‌دانند و امروز در قم کسانی هستند که مرحوم سیدعلی قاضی طباطبایی و …

چیزی که من در طول دوران قبل از انقلاب و بعد از انقلاب احساس کردم، اعتقاد راسخ ایشان به مسأله‌ی ولایت‌فقیه بود و این‌که همه‌ی شئون اجتماعی باید تحت اجازه‌ی ولی‌فقیه باشد. ما در شورای عالی که خدمت ایشان بودیم، یک اختلافی پیش آمده بود و نیاز به این بود که یک نفری به لحاظ فقهی و شرعی قضاوت کند. …

شبکه اجتهاد: یکی از مسائل مهم پیش‌رو در سالهای اخیر، کیفیت پوشش زنان و نقش دولت در این زمینه است. این مسئله هم برای مردم و نظام جمهوری اسلامی مهم و سرنوشت‌ساز است، هم برای کسانی که از بیرون به مسائل داخل کشور می‌نگرند. در این نوشته، ابتدا صورت مسئله تبیین می‌شود، و سپس به سناریوهایی که در این خصوص …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ عباس واعظ طبسى، نماینده سابق ولى فقیه در استان خراسان و تولیت فقید آستان قدس رضوى در سال ۱۳۱۴ در مشهد مقدس و در خانواده‌اى مذهبى و روحانى متولد شد و در یک سالگى پدرش را که از نوابغ گویندگان اسلامى در ایراد سخنرانى‌هاى مذهبى و خطابه و از لحاظ اخلاق، تقوى و پرهیزگارى زبانزد …

حجت‌الاسلام والمسلمین گلپایگانی به ذکر لایه‌‌ها‌ی عمیق و کمتر گفته شده سبک زیست، نگاه انقلابی، علمی و اجتماعی مرجع عالیقدر آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت بیست و ششمین سالگرد رحلت مرجع عالیقدر وارسته و والامقام، آیت‌الله محمدرضا گلپایگانی است؛ ایشان در چند دوره مهم از تاریخ فقه و حوزه و انقلاب نقش مهم و تعیین …

شبکه اجتهاد: این روزها در کنار مباحث متنوعی که پیرامون حوزه مطرح است و صاحب‌نظران خاص خود را دارد، بحث حوزه به عنوان یک سازمان نیز از مباحث داغ و چالشی بوده و موافقان و منتقدان خاص خود را دارد. در این راستا، مباحثات در گفتگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهراب صادق‌نیا، عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، …

شبکه اجتهاد: پس از انتشار بیانیه‌ی گام دوم از سوی مقام معظم رهبری، سایت مباحثات تلاش کرد این موضوع را فراتر از گفت‌وگوهای کوتاه خبری در قالب یک نشست تخصصی با چندتن از فضلای حوزوی مطرح کند. این نشست روز چهارشنبه برگزار شد و حجج‌اسلام والمسلمین علی قنواتی مدیر مدرسه علمیه معصومیه، سیدفرید حاج‌سیدجوادی مدیر مدرسه عالی فقه و اوصول، محمد …

در فقه ما کسی حق اهانت به مقدسات و پیامبر را ندارد؛ متاسفانه ما برای ترویج فرهنگ تشیع فیلم یا مستند خوبی علیه تشیع لندنی نساختیم اما مستند فرقه گرایی در ۴۵ دقیقه توسط آمریکا برای ترویج فرهنگ تشیع لندنی ساخته و پخش شده‌ است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان در نشست علمی مدعیان دروغین شیعه با …

شاخص‌هایی برای عیار تمدنی داریم، کلان‌نگری یک شاخص جدی در امر تمدنی است. همه‌جانبه‌گری، آینده‌نگری، پویایی‌بخشی، امیدآفرینی، اعتماد به نفس، خودآگاهی نسبت به موقعیت‌مان، تن دادن به واقعیت و دیدگاه‌ها، گستره مناسبات انسانی. بر اساس این شاخص‌ها اگر مروری بر این بیانیه داشته باشیم، در یک نگاه بیرونی و درونی، این بیانیه را می‌توان یک نگاه تمدنی دانست. به گزارش …

الآن واقعیتی وجود دارد که حوزه‌های خواهران، امکانات دارند و نسبتاً مبسوط الید هستند ولی ما خروجی قابل‌توجهی در حوزه خواهران نمی‌بینیم. حداقل این است که ما الآن نویسنده‌های خوب در حوزه‌های خواهران نمی‌بینیم. خواهرانی که بتوانند قلم بزنند و مقالات علمی بنویسند، کم هستند. چند درصد از مجلات تخصصی حوزوی را زنان تألیف می‌کنند؟ چند درصد نشست‌های علمی خوب …

نظام اجتماعی مرکب از بخش‌های متعددی است که این بخش‌ها، هر یک علت شکل‌گیری بخش دوم است. این را باید ما بامطالعه بیشتر و با بررسی نظام‌های اجتماعی غربی بفهمیم که وقتی می‌گوییم ساختارها و سازمان‌های غربی متناسب با مکتب و ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر جوامع غربی است، به چه معناست؟ به اعتقاد ما نظام اجتماعی غرب یک ارتباط …

مرجعیت صد جزء دارد، یکی فقه و علم است، دومی عدالت است، ۹۸ جزء آن مدیریت است. بحث نفوذ در بیوت مراجع از گذشته سابقه داشته است و عده‌ای می‌خواهند با استفاده از منطقه الفراغ‌های سیاسی فاصله و اختلاف بیندازند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر صفاءالدین تبراییان، استاد، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر درباره «تاریخ مرجعیت و حوزه‌های علمیه» با …

شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده ‌است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت …

اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران هم‌پیمان می‌شوند و هنگامی که متحدی قوی‌تر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن هم‌پیمان می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با موضوع «الگوی بایسته جمهوری اسلامی جهت تعامل با اسلام‌گرایان اهل‌ سنت» با حضور دکتر …

اوایل پیروزی انقلاب، جمعی اصرار داشتند که ایشان نیز منزلشان را کنار منزل برخی دیگر از مراجع مثل مرحوم منتظری یا مسئولان نظام برای حفاظت بهتر از ایشان، قرار بدهند ولی ایشان این مطلب را نپذیرفتند. وقتی کسی به خانه ایشان می‌رفت، واقعاً شیفته سادگی ایشان می‌شد. یک راه‌پله تیز وجود داشت که وقتی از آن بالا می‌رفتیم دو اتاق …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی ایران و در پیش رو بودنِ ولادت حضرت زهرا (س) و روز زن، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت حوزه‌های عملیه خواهران از ابتدای انقلاب اسلامی است. در این گزارش، آنچه بر حوزه علمیه خواهران از ابتدای انقلاب گذشت را مرور می‌کنیم. تأسیس رسمی سال ۱۳۶۳ بافرمان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، تجمیع مدارس علمیه …

این اثر در چهار بخش با مروری بر مطالعات میان‌رشته‌ای حدیث، به حدیث و تاریخ‌نگاری، اصالت‌سنجی و نقد بیرونی و موضوع فقه‌الحدیث و نقد درونی می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «رویکردهای نوین در حدیث‌پژوهی شیعه» شامل ۱۶ مقاله تخصصی در زمینه حدیث‌پژوهی شیعه کتاب است که از سوی جمعی از نویسندگان تالیف شده‌اند. گردآوری و تدوین کتاب نیز به همت …

انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، نقطه عطفی در تاریخ ایران اسلامی است که تحولات شگرفی را در داخل و خارج ایران رقم زده و از جمله بخش‌هایی که به شدت متاثر از تحولات انقلابی بوده، حوزه‌های علمیه و روحانیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، موسسه علمی مفتاح کرامت قم، موضوع بیست‌وهفتمین نشست …

شبکه اجتهاد: در اواخر عمر، نامش بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده بود. فعالینِ خارج‌نشین هم بر سر سخنان و اندیشه‌ی او به مجادله برخاسته بودند. ماجرای حکم «مباهته» موضوعی شده بود که پای آیت‌الله محمد مؤمن قمی را به میان می‌کشید. برخی او را از قائلین و داعیه‌داران بهتان‌زنی به بدعت‌گذران می‌دانستند و بعضی او را بَری از این حکم می‌شمردند؛ …

آیت‌الله مؤمن ضمن تاکید و اصرار بر مبانی فقهی که بر همگان روشن است، همیشه در صف دفاع از مردم بود و بسیاری از نظرات فقهی شورای نگهبان که در تائید حقوق مردم است حاصل تلاش و استدلال ایشان بوده است. عالمی بود به‌دوراز تشریفات و نه تنها اعتنای به تشریفات و مال آن نداشت بلکه دیگران را نیز باز …

یکی از نشانه‌های پرهیز از دنیا، وارستگی، عدم خودنمائی و عدم سوءاستفاده از موقعیت ایشان، این است که هیچ‌وقت به کسانی که برای ایشان تبلیغ نمایندگی مجلس خبرگان می‌کردند، اجازه نمی‌داد که گفته شود ایشان برادر شهید است. نه در اتاقشان، عکس آن شهید را گذاشته‌اند -درحالی‌که عکس اساتیدشان هست – و نه بسیاری از مرتبطان و شاگردان ایشان می‌دانند. این از …

محمدجواد صاحبی، دین‌پژوه، نویسنده و روزنامه‌نگار پیشکسوت حوزه دین و اندیشه که شامگاه سه‌شنبه ۲۳ بهمن‌ماه در سن ۶۴ سالگی، دار فانی را وداع گفت، ازجمله چهره‌هایی است که علاوه بر مسئولیت‌های اجرایی، علمی و فرهنگی متعدد، کتاب‌ها و مقالات بسیاری را نیز در زمینه‌های دین و اندیشه از خود به‌جای گذاشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی …

همایش ملی جایگاه علامه حلی در فرهنگ و تمدن اسلامی-ایرانی به همت انجمن ایرانی تاریخ و با مساعدت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه شهید بهشتی، مرکز العلامه الحلی و چند مرکز علمی دیگر، در سالن حکمت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در آغاز این همایش که با …

عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با بیان این که برخی فقها اعتقاد به فقه نظامات داشته اما عده دیگر می‌گویند با همان منطق موضوعات جدید می‌توان پاسخ گرفت، گفت: این ادعاها نشان می‌دهد فقه شیعه در آستانه تحول نوین قرار دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، در نشست فقه تمدنی در مدرسه علمیه عالی نواب …

امام راحل در طول ده سال پس از انقلاب، برای روحانیت بسیار ارج و قرب قائل بودند و خیلی از سمت‌ها را به روحانیت دادند. پس عمل امام راحل با این سخن منقول، منافات دارد و در تناقض است، ازاین‌رو اگر ملاک امام راحل باشد، امام راحل عملاً روحانیت را وارد حکومت کردند و نمی‌توان به این کلام استناد کرد؛ …

آیت‌الله مهدی شب زنده دار، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو فقهای شورای نگهبان، تبیین و تحلیل بیانیه گام دوم انقلاب را دردرس خارج امروز خود آغاز کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مهدی شب زنده دار، عضو فقهای شورای نگهبان روز گذشته در بخشی از مطالب ابتدایی درس خارج خود گفته بود: «بیانیه گام دوم انقلاب، بسیار پر …

در حوزه‌‌های علوم انسانی ما در بعضی جاها حرفی برای گفتن نداشتیم، روانشناسی یا جامعه‌شناسی یا برخی علوم انسانی دیگر، ما چقدر حرف برای گفتن داشتیم که بخواهیم جایگزین کنیم؟ این چیزها دستوری و بخشنامه‌‌ای نیست که شما بگویید این کتاب را نخوانید و آن کتاب را بخوانید، وقتی شما حرفی برای گفتن نداشته باشید حتی اگر بگویید نخوانند خوب …

باید ببینیم اساس این تحول عظیمی که در ایران رخ داد، چه بود و برای چه بود؟ هدف چه بود؟ هم مرحوم امام هدف را بیان کردند و هم حضرت آقا که الحمد لله خیلی روشن و واضح بیان می‌کنند که منظور از انقلابی بودن چیست و به دنبال چه چیزی هستیم. اگر در حوزه‌های علمیه این تفکر و نگرش …

اگر فرمایشات حضرت امام از سال ۴۱ تا ۴۳ را ملاحظه کنید و بحث ولایت‌فقیه ایشان در نجف را ملاحظه کنید، می‌بینید که حضرت امام، اسرائیل را خطر اصلی جهان اسلامی می‌داند. این نگاه حضرت امام است و حوزه انقلابی نیز باید همراه با این اندیشه و تفکر باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: واژه‌ای که در سالهای اخیر به ادبیات حوزوی ایرانیان …

اشکالی که بر این چهل سال می‌توانیم وارد کنیم این است که تولیدات علمی حوزه در عرصه‌های فقه نظام که در سال‌های اخیر شروع‌شده است اولاً دیر شروع‌شده و ثانیاً فراگیر نیست و ثالثاً به تدوین نظام کلی منتهی نشده است و در مقام فعلیت، خروجی اندکی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: تولیدات علمی حوزه های علمیه و نقش آنها در …