ولایت فقیه هدایت خردمندان در چارچوب قانون الهی است و آزادی در اسلام تنها در همین چارچوب معنا دارد، مشروعیت فقیه از دین است و تحقق آن به همراهی مردم وابسته است که این نظام هم بردگی را برانداخته و هم کرامت و آزادی انسانی را تضمین میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جوادی آملی در یکی از سخنرانیهای خود …
Read More »دیدگاه و گزارش
چرخه معیوب حکمرانی؛ شکاف زنجیره حکمرانی از «سندنویسی» تا «پیادهسازی»
شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین نارساییهای نهادی در مدیریت اجرایی کشور ما مسأله انباشت طرحها، سندها، قوانین بالادستی، مصوبات و مقرراتی است که بعضاً هزاران ساعت برای طراحی و تدوین و تصویب آنها وقت صرف شده است. اما در همان مقام سند و مصوبه و قانون باقی ماندهاند. برای اثبات این مدعا میتوان دهها و بلکه صدها نمونه در سطح …
Read More »نقدهایی بر وعدهٔ عدالت جهانی غربی
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با واکاوی سیر تاریخی تکامل نسلهای حقوق بشر، از اعلامیه جهانی تا نسل سوم حقهای جمعی ملتها، و با بررسی فلسفه تأسیس سازمانهایی مانند سازمان ملل، شورای امنیت، سازمان تجارت جهانی و آژانس انرژی اتمی، تصریح کرد که هرچند این نهادها در ظاهر برای تضمین عدالت و صلح جهانی ایجاد شدهاند، اما بنیانهای …
Read More »مسئولیت دولت در جنگ؛ از جبران خسارت شهروندان تا مطالبه از متجاوز
استاد حکمتنیا در سخنانی گفت: خسارات ناشی از عملیات نیروهای خودی را از خسارات وارده توسط دشمن متمایز دانست که ذیل اعمال حاکمیت دولت قرار میگیرد. این نوع خسارات باید از تعهدات حقوقی، سیاسی و اجتماعی دولت تفکیک شود. استاد وحدتی شبیری نیز در سخنانی بیان کرد: از مهمترین خلاءهای فقه، عدم وجود باب «مستقل» ضمانات به مفهوم امروزی آن …
Read More »فتوای معیار در قانونگذاری؛ چالش تعدد آراء و ضرورت نظامسازی در فقه حکومتی
برای اداره جامعه اسلامی نمیتوان صرفاً به فتوا اکتفا کرد و نیازمند قانونگذاری هستیم. معنای این سخن، نارسا بودن فتوا نیست، بلکه فتوا اصولاً برای اداره جامعه به معنای نظامسازی کلان طراحی نشده است. اگر بخواهیم بر طبق فتوای مورد قبول هر شخص – اعم از اجتهادی یا تقلیدی – زندگی مردم را اداره کنیم، نخستین گام منجر به اختلال …
Read More »هستهای بهانه است؛ دین و دانش نشانه است!
رهبر انقلاب، بنای جمهوری اسلامی را بر دو پایه «دین» و «دانش» خواندند و گفتند: مردم و جوانان ایران با تکیه بر این دو پایه دشمن را در میدانهای مختلف به عقبنشینی وادار کردند و از این پس نیز همینگونه عمل خواهند کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت چهلمین روز شهدای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی برضد ملت …
Read More »بدون شبکه هماهنگکننده میان فقه، علم و مدلهای برنامهریزی، دولت اسلامی شکل نمیگیرد/ تحقق تمدن اسلامی در سایۀ فقه استنباطی
استاد میرباقری، با تأکید بر اینکه دین ناظر به سرپرستی کل متغیر است و نباید نقش آن را به احکام کلی و فردی محدود کرد، یادآور شد: تنها از طریق تولید یک منظومۀ منسجم از احکام ولایی مبتنی بر فقه استنباطی میتوان مسیر تحقق تمدن اسلامی را هموار ساخت. دخالت دین در برنامهریزی نباید تنها دخالت در خروج و اصلاح …
Read More »دیدگاه امام (ره) درباره قانونگذاری به خوبی فهم نشد
شبکه اجتهاد: از وقتی مشروطه در ایران مطرح شد، مسئله قانونگذاری به موضوعی مورد اختلاف بین علما تبدیل شد؛ برخی معتقد بودند که قانونگذاری برای جوامعی است که فاقد شریعت هستند، ولی برخی از علما هم گفتند ما چون شریعت داریم نیازی به قانونگذاری نداریم و قانونگذاری را بدعت و باز کردن دکان در برابر شریعت دانستند. لذا فتوا به …
Read More »دست پٌر ایران در میدان و دیپلماسی/ همه بدانند خدای متعال نصرت را برای ملّت ایران تضمین کرده است/ قوه قضائیه جنایات اخیر را از طریق دادگاههای بینالمللی و داخلی بهصورت جدی پیگیری کند
حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر اینکه مسئولان باید با قوت و روحیه کامل به کار خود ادامه دهند، گفتند: همه بدانند که خداوند طبق آیه «وَ لَیَنصُرَنَّ اللهُ مَن یَنصُرُه»، نصرت خود را بر ملت ایران و ذیل نظام اسلامی و چتر قرآن و اسلام تضمین کرده و این ملت یقیناً پیروز خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر …
Read More »بررسی ادله فقهی جواز خروج از معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT)
حجتالاسلام نهاوندی گفت: از نظر فقهی قرآن کریم در سوره انفال، آیات ۵۶ تا ۵۸ تصریح میکند اگر پیمانشکنی یا خیانت احساس شد، حق داریم اعلام کنیم که از آن خارج میشویم. همچنین سیره پیامبر اکرم (ص) گواه این است. پیامبر با بنینضیر و بنیقریظه پس از نقض عهد، پیمان را لغو کرد. امروز که آژانس به تعهدات خود عمل …
Read More »فقه حکمرانی باید پشتوانه «قاعدهمند کردن تدابیر رهبری» باشد/ لزوم رویکرد فراکلان و تمدنساز در فقه حکمرانی
فقه حکمرانی، افقی تازه در فقه اسلامی است که نه تنها مرزهای مدیریت خرد و کلان را درمینوردد، بلکه با دیدگاهی فراکلان، مسیر تمدنسازی و اقامه توحید را برای جامعه ترسیم میکند. این فقه نوظهور، رسالت خطیر تعیین تکلیف حکمران در بستر متغیر و معارض جامعه را بر عهده دارد و مشروعیت خود را از قاعدهمندسازی تدابیر رهبری و ارائه …
Read More »بازتعریف مفهوم محاربه در مقیاس بینالمللی و تمدنی
شبکه اجتهاد: در پی تهدیدات رئیسجمهور ایالات متحده علیه رهبر انقلاب اسلامی، برخی از مراجع تقلید، از جمله حضرت آیتالله مکارم شیرازی، بار دیگر با صدور فتوایی صریح، وی را مشمول عنوان «محارب» دانستند. این فتوا بازتاب گستردهای در میان افکار عمومی و فضای رسانهای داشت. و موجب موج خیزش علمای شیعی و اعلام موضع جدی ایشان شد. اما فارغ …
Read More »بازتعریف دفاع مشروع
شبکه اجتهاد: پارادایم غالب در علوم سیاسی و انسانی در ایران و دنیا، پارادایم جریان اصلیست، تبیین و تجویزهای آن نیز مبتنی بر همین پارادایم است و بدیهیست که این پارادایم در خدمت سلطه و نظم غربی است! پس چه تجویز موثری برای پیروزی جبهه مقاومت از آن استخراج میشود؟ قدرت در نظام غرب مبتنی بر زور، سلطه، اجبار و …
Read More »هندسه مقاومت؛ بازخوانی شبکه مفهومی مقاومت در فقه سیاسی
حجتالاسلام والمسلمین مجید رجبی با نگاهی نو به ساختار مفهومی مقاومت، به تبیین هندسه فقهی آن در مواجهه با جنگ و صلح تحمیلی پرداخت و ضمن نقد قرائتهای ناقص از فقه تقیه، سهضلعی «ایمان، هجرت و جهاد» را بنیان جامعه مقاوم دانست. او با تحلیل شبکه مفاهیم فقهی، بر ضرورت بازخوانی عاشورا، بازتعریف حکمرانی دینی و بهرهگیری از فناوریهای نوین …
Read More »بررسی نظریههای فقهی صیانت از رهبری در مواجهه با تهدیدات ترکیبی
در مواجهه با تهدیدات علیه رهبر معظم انقلاب اسلامی، بازخوانی عالمانه فقه سیاسی شیعه، نهتنها ضرورتی راهبردی بلکه وظیفهای دینی، عقلانی و تمدنی است؛ فقهی که با پشتوانه عقل، نقل و تجربه تاریخی، توانایی ارائه پاسخهای قاعدهمند در برابر تعرض به جایگاه ولی امر مسلمین را دارد. اساتید حوزه در تحلیلهای خود ضمن هشدار نسبت به سبکسازی جایگاه رهبری در …
Read More »تهدید رهبر دینی «محاربه» یا در «حکم محاربه»؟/ آیا تهدید رهبران دینی مصداق افساد فی الارض است؟
به نظر میرسد در فتاوای دو مرجع بزرگ تفاوتی مشاهده میشود: یکی از مراجع بزرگوار این مسئله را توهین میداند، و دیگری این مسئله را تهدید و مصداق حرب میشمارد. اینکه تهدید رهبر معظم انقلاب توهین است یا خودش مستقیماً حرب و مصداق افساد فی الارض است، در این مسئله تفاوت ایجاد میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی تهدید …
Read More »آموزههای فقه مهادنه در جنگ تحمیلی رژیم صهیونی
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با تأکید بر اینکه به لحاظ فقهی، اسرائیل نمیتواند طرف قرارداد هدنه و آتشبس با ما باشد، اضافه کرد: اسرائیل طرف عقد مشروع برای هیچ عقد سیاسی با ما نیست زیرا ماهیت این رژیم نامشروع است؛ فقه ما نهاد مشروع است و برای نهادهای نامشروع آثاری را بار نمیکند؛ ما اسرائیل را کشور نمیدانیم ولی میتواند به …
Read More »از فقهالجهاد تا فقهالاسرائیل؛ جای خالی تمرکز فقهی بر مسئله رژیم صهیونی/ آیا مسلمین فرهنگ زیسته خود را در قبال این رژیم تغییر دادهاند؟/ فقه همچنان میتواند مسئله اسرائیل را حل کند
در حالی که سالهاست حلقههای درسی و آثار علمی با عنوان «فقهالجهاد» در حوزههای علمیه جریان دارد، هنوز از «فقهالاسرائیل» بهعنوان یک دستگاه فکری مستقل و مسئلهمند خبری نیست. گویی رژیم صهیونیستی، با وجود همهی جنایاتش، هنوز بهصورت جدی وارد ذهن و میز اجتهاد فقهای ما نشده است. این خلأ فکری، نهتنها در فقه باقی مانده، بلکه در فرهنگ عمومی …
Read More »شرایط شرعی و فقهی آتشبس موقت و دائم/ قوانین بینالملل، ابزاری است برای مهار کشورهای اسلامی
«هدنه» یا «مهادنه» به معنای عقد و توافقی است که بر اساس آن، دو طرف متعهد میشوند در یک بازه زمانی معیّن، از جنگ و درگیری دست بکشند. به عبارت دیگر، این قرارداد نوعی صلح موقّت و زماندار است. تعیین دقیق زمان، از ارکان اساسی این عقد به شمار میرود و حتماً باید مدت آن بهروشنی مشخص شود. در واقع، …
Read More »بازی در دوگانهی کاذب ملت/امت
شبکه اجتهاد: یک نظام اجتماعی باید دارای ساختاری سازگار با نظامهای دیگر باشد و از پشتیبانی ضروری نظامهای دیگر نیز برخوردار شود تا منزوی نشده و از بین نرود. اگر «ملت» را به عنوان یک واحد سیاسی-جغرافیایی خودبسنده در نظر بگیریم و «امت» را به عنوان یک مجموعهی فراملی بر پایهی عقیده، نادیده گرفتن یکی به معنای انزوای دیگری است: …
Read More »ملت امام حسین (ع) باطل کننده دوگانه امت/ملت
شبکه اجتهاد: دوگانه امت _ ملت که متاسفانه اخیرا به دلیل جهالت یا خیانت برخی افراد مطرح شده است، ریشه در دوگانه اسلام _ ایران دارد که اولین بار در دوران معاصر توسط منورالفکران ملحدی مثل فتحعلی آخوندزاده مطرح و بعدها در دوره پهلوی بیشتر به آن دمیده شد. آنها کعبه آمال خود را غرب میدانستند و معتقد بودند که …
Read More »بیانیّه اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران دربارهی حکم فقهی تهدید مرجع اعلای شیعه
اساتید و فقهای حوزه علمیه تهران در این بیانیه تاکید کردهاند: ترامپ سفیه سفله و همپالگی صهیونیاش نتانیاهو، کافر حربیاند؛ «آمرِ سبب» و «عاملِ مباشر» چنین اعمال جنایتباری، «مفسد فی الأرض» و «مهدور الدّم» است. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران دربارهی حکم فقهی تهدید مرجع اعلای شیعه حضرت آیتالله خامنهای بیانیهای …
Read More »بازگشت به قانون جنگل؟!
شبکه اجتهاد: تهدید به قتل عالیترین مقام جمهوری اسلامی ایران، نه یک موضعگیری سیاسی صرف، بلکه اقدامی بیسابقه و خطرناک است که همزمان سه ستون بنیادین نظم جهانی را درمینوردد: حقوق بینالملل، شریعت اسلامی و اخلاق انسانی. آنچه در ادامه میآید، تحلیلی فشرده از ابعاد مختلف این تهدید و راههای مواجهه با آن است: ۱. تحلیل حقوقی؛ نقض صریح اصول …
Read More »سه تبریک رهبر انقلاب به ملت ایران در سومین پیام تلویزیونی بعد از تهاجم رژیم صهیونی/ پیروزی بر رژیم صهیونی، سیلی سخت به آمریکا و اتحاد و یکصدایی فوقالعاده ملت
رئیسجمهور آمریکا در یکی از اظهاراتش گفت ایران باید تسلیم بشود. «تسلیم بشود»! بحث غنیسازی دیگر نیست، بحث صنعت هستهای نیست، بحث تسلیم ایران است. البتّه این حرف برای دهان رئیسجمهور آمریکا خیلی بزرگ است. ایرانِ باعظمت، ایرانِ با این تاریخ، ایرانِ با این فرهنگ، ایرانِ با این عزم پولادین ملّی، اسم «تسلیم» برای یک چنین کشوری مایهی استهزاء کسانی …
Read More »سیاست خارجی اسلامی؛ از عزت تا دفاع از مستضعفان: تبیین اصول امام خمینی (ره) در پرتو فقه حکومتی
از دیدگاه امام خمینی (ره)، فقه برنامهای جامع برای اداره زندگی است و حکومت به عنوان یکی از احکام اولیه اسلام، بر تمام احکام فرعی مقدم است. این نگاه، بنیان سیاست خارجی جمهوری اسلامی را بر اصول ایجابی و سلبی خاصی استوار میسازد؛ از جمله اصل عزت و کرامت مبتنی بر استقلال، روابط حسنه و مسالمتآمیز، نفی سبیل، و ضرورت …
Read More »چالشهای توسعه فقه سیاسی در جمهوری اسلامی: موانع فکری از نگاه امام خمینی (ره)
از نگاه امام خمینی (ره)، فقه حکومتی، رویکردی متفاوت و فراتر از صرف فقه سیاسی است و توسعه آن در جمهوری اسلامی با موانع فکری جدی روبروست. تفکر جدایی دین از سیاست، ناکارآمدی فقه در حل مسائل نوظهور سیاسی، و خطر سیاستزده کردن فقه، از جمله این چالشهاست. همچنین، نادیده گرفتن کارکرد عقل و فلسفه توسط جریان اخباریگری و سطحینگری …
Read More »کارآمدی در گرو تخصصگرایی، نه عرفیسازی ویژگی فقه حکومتی امام خمینی (ره)
فقه سیاسی امام راحل، فقهی تخصصگراست و مشارکت متخصصان در نظام اسلامی، بر اساس مبانی روششناختی ایشان، نه به معنای عرفیسازی حکومت، که اقتضای کارآمدی فقهی در مرحله امتثال است. جایگاه اهل فن و کارشناسان در ساختار حکمرانی اسلامی، ضمن رد انگارههای ناکارآمدی فقه در اداره جامعه و عرفیسازی حکومت به نام فقه، نه به معنای عبور از فقه، بلکه …
Read More »عقل؛ شالوده فقه حکومتی امام خمینی (ره): حکومتداری و قواعد فقهی در پرتو خرد اجتهادی
در منظومه فقه سیاسی امام خمینی (ره)، عقل نه صرفاً ابزاری برای استنباط احکام، بلکه شالودهای استوار برای بنای حکومت اسلامی و تبیین ولایت مطلقه فقیه به شمار میرود. از دیدگاه ایشان، حکومت، جزء جداییناپذیر دین است و فقه در بستر آن، به شبکهای به هم پیوسته از احکام بدل میشود که میتواند حتی بر قواعدی چون «لاضرر» نیز حکمی …
Read More »دانش تهیه سلاح هستهای بازدارندگی دارد/ تفاوت سلاح نقطهزن با سلاح کشتار جمعی از منظر فقهی
آیا میتوان در خصوص سلاح کشتار جمعی ولو به عنوان مقابله به مثل استفاده کرد؟ یعنی اگر دشمنی بیاید و سلاح کشتار جمعی را برای ما استفاده بکند، میشود با آن مقابله به مثل کرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، در پی حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی و آمریکا به کشور عزیزمان ایران و تحولات میدانی اخیر در منطقه، حجتالاسلام و المسلمین …
Read More »نبرد مقدّس
شبکه اجتهاد: جنگ امروز «نبرد مقدّس» است. در دهههای گذشته در مرحلهای با حزب بعث شیعه و مسلمان منحرف جنگیدیم و از آن جنگ سربلند بیرون آمدیم و در مرحلهی دیگر با مسلمان تکفیری فریب خوردهای بنام «داعش» جنگیدیم، ولی ما این دو را دشمن اصلی نمیدانستیم، بلکه ایشان را مسلمانان را فریب خورده و ابزار دست نظام سلطه میدانستیم. …
Read More »