عضو هیئت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی گفت: معاویه میخواست خلافت غاصبانهای را که فراتر از رای عمومی اهل حل و عقد بود و با سلطه به دست آورده بود، تبدیل به سلطنت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، از منظر اهل سنت شکلگیری حکومت و تشکیل خلافت میتواند از طرق مختلفی انجام گیرد، اما در زمان امام حسین (ع) هیچ …
Read More »دیدگاه و گزارش
«جهاد ابتدایی در قرآن کریم»، ردیهای بر نگرش منکران مشروعیت جهاد ابتدایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث جهاد ابتدایی در ۱۵۰ ساله اخیر تا حدودی دغدغه روشنفکران مسلمان و کسانی که بینش اصلاحگرانه داشتهاند بوده، زیرا این مسئله در موارد متعدد سبب اعتراض به فقه اسلامی و ایجاد شبهه شده است؛ بسیاری از علما و اندیشمندان شیعه و سنی و برخی از اساتید و پژوهشگران دانشگاهی و حتی فعالان عرصههای سیاسی و اجتماعی …
Read More »امام حسین(ع) با تأکید بر کدام گزارهها از بنیامیه مشروعیتزدایی کرد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با مهم دانستن تحلیل حرکت امام حسین(ع) از منظر جنگ رسانهای گفت: در واقع امام حسین(ع) خود نخستین راوی واقعه عاشورا است و با بیان رویکرد حاکمیت نسبت به دین و تبیین انحرافاتی همچون تبدیل خلافت به سلطنت، تبدیل بیتالمال به ملک شخصی حکومت اموی را به چالش کشید و از یزید …
Read More »نظریه قیام حسینی و تشکیل حکومت/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: بیگمان تشکیل حکومت در فلسفه قیام حسینی میگنجد. دیدگاه عدهای این است که هدف قیام تشکیل حکومت توسط خود امام در آن دوران بوده است؛ در مقابل، عدهای نیز چنین دیدگاهی را نمیپذیرند. در هر صورت باید میان تشکیل حکومت به مثابه فلسفه به معنای عام و هدف به عنوان فلسفه خاص در آن دوران و از سوی امام تفکیک قائل شویم. در این نوشتار برخی دیدگاههای مطرحشده توسط هردوگروه را مرور میکنیم.
Read More »مجلس خبرگان نظارت یا مراقبت، دو عبارت حاکی از یک واقعیت
خبرگان هم احراز واجدالشرایط بودن شخص را برای زعامت امت به عهده دارند احراز کنند و هم بقائاً برعهده دارند که بگویند همچنان آن شرایط محفوظ است یا خیر. امروز ما معتقدیم آن کسی که خُبراء امّت بعد از رحلت امام رضوانالله علیه به رهبری این انقلاب برگزیدند، در میان همه سران جهان، سَر هستند و الان هم اگر قرار …
Read More »«نظام دو شورایی»، بازنگری در نظریه مردم سالاری دینی
رییس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که ایراداتی بر نظریه مردم سالاری دینی وارد است گفت: پیشنهاد بنده نظامی دو شورایی مشتمل بر شورای مجتهدان و شورای نمایندگان است که هم محتوا و هم ساختار برگرفته از متون فقهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین میراحمدی در ادامه سلسله نشستهای چهلمین …
Read More »فقه حکومتی بدون روش شناسی فقهی شکل نمیگیرد/ فقه ما در مرحله بلوغ است
در گذشته اتفاقات خوبی در زمینه روش شناسی فقهی افتاده و از جایگاه عقل، عرف و بنای عقلا علاوه بر منابع فقهی به عنوان روش استفاده شده و بحث زمان، مکان، مصلحت و حکم حکومتی در فقه ما وارد شده است زیرا فقه حکومتی، اصول فقه حکومتی را میطلبد و این اتفاق در حال افتادن و شکل گرفتن است. به …
Read More »امام خمینی، منصب ولایت سیاسی و اجتماعی را برای فقها واجب کفایی میداند، حتی اگر امکان اقامه حکومت نباشد تکلیف ساقط نمیشود
در نگاه بسیاری از فقها قدرت، شرط تکلیف است. از اینرو وقتی قدرت اقامه حکومت نباشد، از نظر شرعی، تکلیفی متوجه فقیه نیست. لکن در دیدگاه امام خمینی(ره)، منصب ولایت سیاسی و اجتماعی برای فقها واجب کفایی است و حتی اگر امکان اقامه حکومت نبود، منصب و تکلیف از آنها ساقط نمیشود. هر چند معذور از تأسیس حکومت میباشند. به …
Read More »طالقانی حد فاصل اندیشه سیاسی مکتب نجف و قم
این پژوهش ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تأثیرگذار در تاریخ حوزههای علمیه، مبانی اندیشه سیاسی آیتالله سید محمود طالقانی بهتفصیل بررسی کرده و در نهایت نتیجهگیری میکند که وی حد واسط این دو مکتب به حساب میآید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اندیشههای آیتالله سید محمود طالقانی در مقام یکی از فقهایی که …
Read More »ضعف جدی در تولید ادبیات مربوط به «کرامت و حقوق بشر» وجود دارد
حکمتنیا درباره مشکلات فراروی کشور در موضوع حقوق بشر در عرصه بینالمللی اظهار داشت: این مشکلات فلسفی و کلامی نیستند بلکه مربوط به اجرای اسناد حقوق بشری است که قبل یا بعد از انقلاب پذیرفتهایم. بر همین اساس، ما باید تکلیف خود را با این اسناد روشن کنیم و به نظر میرسد این مشکل قابل حل شدن است. به گزارش …
Read More »توسعه «فقه سیاسی» در ۴۰ سال گذشته
به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی؛ نشست «انقلاب اسلامی و توسعه فقه سیاسی» در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با ارائه حجت الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی و دبیری حجتالاسلام والمسلمین شریعتی با حضور استیند و فضلای حوزه علمیه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست دبیر جلسه با اشاره به پیشرفتهای صورت گرفته …
Read More »نهجالبلاغه، معرف حقوق عمومی اسلامی و بیانگر اولویت حق مردم است/ حاکمیت باید کاری کند که جامعه از درون متعالی شود
مصطفی محققداماد میگوید: در نهجالبلاغه به صراحت مردم صاحب حق معرفی شدهاند. من خیلی میخواستم تا فردی چون «لاک» بداند که صدها سال پیش از او تئوری حقمداری مردم را فردی مطرح کرده و اولویت را به آن داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «ابعاد حقوق بشر در نهجالبلاغه» با سخنرانی آیتالله سیدمصطفی محققداماد، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید …
Read More »از «محورهای سیزدهگانه توسعه فقه پس از انقلاب» تا «ورود فقه به ساختارهای اجتماعی، تصمیمگیری و تصمیمسازی»
«نشست انقلاب اسلامی و توسعه فقه» از سلسله نشستهای چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی(ششمین نشست) با سخنرانی حجتالاسلام و المسلمین حسنعلی علیاکبریان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجتالاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در تالار علامه طبرسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست ابتدا …
Read More »رابطهی ساختار حکومتی شیعه با ساختار حکومتی اهل سنت مورد کنکاش قرار گیرد
کارگاه تخصصی با موضوع «فقه حکومت در میان اهل سنت» با حضور حجتالاسلام محمدرضا پیری و پژوهشگران مؤسسه فتوح اندیشه شعبه زاهدان برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی مؤسسه فتوح اندیشه روزهای شنبه، یکشنبه و دوشنبه، سوم، چهارم و پنجم شهریورماه ۱۳۹۷، کارگاه تخصصی با موضوع «فقه حکومت در میان اهل سنت»، با حضور حجتالاسلام …
Read More »مشروعیت و مقبولیت دو روی سکه حکومت است
اگر مردم بگویند ما ولی را نمیخواهیم روایات میگویند در این شرایط باید به مقبولیت بها دهیم و نباید حاکم با زور خودش را به مردم تحمیل کند. حکومتی که با زور سر کار بیاید حکومت دینی نیست و حکومت شمشیر و زور است. حکومت مانند سکه ای دو روست که یک روی آن مشروعیت آسمانی است و رکن دیگر …
Read More »وضع مطلوب دولت اسلامی از رهگذر عمل به قانون شرع و عقل به دست میآید/ مهمترین تفاوت حکومت اسلامی با حکومت سکولار
حجتالاسلام سید باقری با بیان این که دولت اسلامی را باید از دولتهای ایدئولوژیک و سکولار جدا کرد، خاطرنشان ساخت: در حکومت سکولار آن چه در محوریت قرار میگیرد مردم و رضایت آنها است، ولی در هسته مرکزی حکومت اسلامی قانون و احکام اسلام قرار داشته و خواست و رضایت مردم باید بر اساس رضایت الهی تنظیم شود. به گزارش …
Read More »غدیر، معتبرترین نص اسلامی در رد باور غلط جدایی دین از سیاست است
قطعاً اگر غدیر پاسخگوی مسائل مشترک میان فریقین باشد، از سویی، حقیقت وحدت بخش آن آشکار میشود و از سوی دیگر، باور غلط جدایی دین از سیاست را باطل میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، همواره در عالم تسنن و عالم تشیع دو گروه وجود داشته که یکی بر وجوه باطنی و معنوی دین و دیگری فقط بر وجوه اجتماعی و …
Read More »اعلامیه حقوق بشر نتوانسته از خشونت جلوگیری کند/ تفاوت اساسی بین عدالت و آزادی در اسلام و اعلامیه حقوق بشر وجود دارد
استاد فلسفه دین دانشگاه تهران گفت: تفسیرهای متفاوت از یک متن، دلیل کنار گذاشتن آن نیست. از اعلامیه حقوق بشر هم تفسیرهای مختلفی وجود دارد و این اعلامیه هم نتوانسته از خشونت جلوگیری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد محمدرضایی، استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی در مجمع …
Read More »سیره امام علی(ع) در صیانت از بیت المال/ چرا فساد را در نطفه خفه نمیکنید؟
مشاور عالی دبیرکل در امور بین الملل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اطاله دادرسی را یکی از عوامل افزایش فساد دانست و اظهار کرد: اطاله دادرسی باعث میشود که به مرور زمان پاسداری و حفظ بیت المال کمرنگ میشود و مفسدان اقتصادی در نظام اداری جری میشوند و مثل یک مرض مسری دیگران را هم آلوده میکنند. بنابراین تنبیه مفسدین اقتصادی …
Read More »نظارت بر رهبری نظارت بر بقای شرایط در رهبری است، نه در عملکرد رهبری/ دخالت خبرگان در مسائل اجرایی کار را خراب میکند
مجلس خبرگان وظیفهاش این است که رهبری را نظارت کند به غیر از انتخاب رهبری که وظیفهاش است. نظارت بر رهبری، نظارت بر عملکرد رهبری نیست؛ یعنی چون رهبری ولی است، خبرگان تحت ولیاند و بر ولی خود و عملکرد آن نمیتواند نظارت کند. نظارت بر رهبری نظارت بر بقای شرایط در رهبری است، نه در عملکرد رهبری. ولی ولایت …
Read More »لزوم بازنگری در مجازاتهای اسلامی با توجه به مقصود شارع
شبکه اجتهاد: در بررسی احکام اجتماعی دینی میتوان دو رویکرد داشت؛ یا به همه احکام اعم از عبادات و معاملات تعبدی نگاه کرد و یا اینکه معاملات را همانگونه ک از نامش پیداست از دایره تعبد خارج دانست. وقتی معاملات یا همان احکام اجتماعی را از دایره تعبد خارج دانستیم، لازم است در بیان این احکام به علت و شرایط …
Read More »مجازات حبس برای مجرمین اشتباه است/ مجازاتهای بدنی میتواند جایگزین زندان شود
معاون فرهنگی قوه قضائیه معتقد است مجازات حبس یا زندان برای مجرمین حتی با جرمهای کوچک، اشتباهی است که در کشور مرسوم شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضائیه که برای شرکت در ششمین نشست دفاتر حمایت از حقوق زنان و خانواده دادگستریهای کشور به مشهد سفر کرده بود، از جایگزینی مجازات حبس و …
Read More »دیه زن و مرد و نسبت آن با مبانی استنباطی فقهی/ با تغییر عرف، امکان تغییر حکم شرعی وجود دارد/ برابری دیه زن و مرد قابل اثبات است
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم به تشریح نسبت عدم تناسب دیه زن و مرد با مبانی استنباطی فقهی پرداخت و افزود: اگر بتوان ۴ مرحله در بحث علمی خویش را پشت سر گذاریم، برابری دیه زن و مرد قابل طرح و اثبات است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد سروشمحلاتی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم، در نشست …
Read More »بررسی وضعیت سیاسی دوران امام باقر(ع)
شبکه اجتهاد: درباره وضعیت سیاسی دوران امامت حضرت امام باقر علیهالسلام باید عرض کرد که آن وجود مقدس در سال ۹۴ یا به نقلی ۹۵، یعنی همزمان با شهادت پدر بزرگوارش امام سجاد علیهالسلام به امامت رسیدند و تا سال ۱۱۴ که به شهادت رسیدند دوران امامت آن وجود مقدس چیزی نزدیک ۱۹ سال به طول انجامیده است. در عصر …
Read More »نائینی نمایندهی جریان نواندیشی دینی در گفتمان مشروطیت است/ اگر رویکرد نائینی ادامه مییافت در گذار به تجدد ایرانی بسیار مؤثر بود
شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی، در بیستوششم خرداد سال ۱۲۳۹ در نائین بهدنیا آمد و در بیستوسوم مرداد ۱۳۱۵ در نجف، چشم از جهان فروبست. نائینی، از حیث گرایشات سیاسی به آخوند خراسانی و سید جمالالدین اسدآبادی نزدیک بود و البته برخلاف برخی از همفکرانش به ولایت فقیه معتقد بود و در کنار این اعتقادش، از نخستیناندیشمندانی هم به شمار …
Read More »تأثیر میرزای نائینی در زیست سیاسی ما
شبکه اجتهاد: نوشتن ستایشآمیز درباره میرزا محمدحسین نائینی (۱۳۱۵-۱۲۳۹) سهل است؛ خیل پژوهشگرانی که از وی ستایش میکنند، و درباره نوآوریهای وی مینویسند، به حد کافی حجت و امکان برای نویسندگان فراهم میکند، که بیهیچ نگرانی درباره وی قلمفرسایی کنند. اما، من قصد دارم نوشته خود را با عنوان «بحران بیبنیادی» در اثر نائینی یعنی “تنبیه الامه و تنزیه المله” …
Read More »مسلمانان به چه میزان میتوانند در امور دیگران دخالت کنند؟
مداخله بشردوستانه جهت تأمین و تضمین رعایت حقوق انسانهاست که در حقوق اسلام دارای مبانی قرآنی، روایی، اجماع و عقل میباشد و بر اصول اولیه کرامت انسان، تألیف قلوب، تولی و تبری استوار است و دارای مصادیقی از جمله حمایت از مستضعفان و حق طلبان میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجید وزیری استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه آزاد …
Read More »لزوم بازخوانی اندیشههای نائینی در بحث دوام و سقوط تمدن اسلامی/ نائینی معتقد بود آموزههای دینی ظرفیت همراهی حداقلی با مدرنیسم را دارد
عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی معتقد است نائینی لوازم استقرار و بقاء تمدن اسلامی را مشروط به امور مهمی هم چون: عدالت، شورا، آزادی و مساوات آحاد مسلمین با اشخاص خلفاء و بطانه (نزدیکان) ایشان در حقوق میداند که از این میان از نقش اساسی استبداد و مقومات آن به عنوان عامل مهم و بنیادین در سقوط تمدن یاد …
Read More »قاضی باید در حکم بر اساس فتوای ولی فقیه عمل کند/ رسالت حوزویان برای امر قضاوت بسیار سنگین است
عضو شورای نگهبان قانون اساسی گفت: در شرایط کنونی کسانی که میتوانند قضاوت کنند، حضورشان برای قضاوت لازم است. فقهای شورای نگهبان معتقدند، قاضی لازم است برای اجرای حکم، احکام شرعی را به خوبی بداند تا بتواند رأی صادر کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محمد مؤمن در جمع کارآموزان قوه قضائیه که در مجمتع آموزشی قوه قضائیه در …
Read More »مولفههای تجدد و واکنش حوزه علمیه نجف
اولین واکنش حوزه نجف در بحث ملت و دولت، مقاومت در برابر تجزیه امپراطوری عثمانی است و پیش بینی علمای نجف این بود که شکل گیری دولت-ملتهای محلی بر اساس قراردادها، صرفاً بهانهای است برای دولتهای غربی تا جلوی قدرت دنیای اسلام را بگیرد چون تحلیل شان این بود که حتی از مراکز مذهبی که میتوانست در خدمت این دولت-ملتهای …
Read More »